هر دم از باغ تناقض...

آرمان- مطهره شفیعی: نام: علی‌اکبر، نام خانوادگی: ولایتی، وزیر خارجه در چهار دولت و... اما امروز دیگر شاید نتوان ولایتی را با ولایتی سال‌های دور در یک ردیف قرار داد و ارزیابی کرد. ولایتی سال‌های دور در مسیر اعتدال حرکت می‌کرد و بارها وفاداری خود به مسیر آیت‌ا... هاشمی را اعلام کرده بود. مانند آنچه در سال 95 در ایسنا به‌نقل از او منتشر شد که چنین بود: «آیت‌ا... هاشمی مصلحت ملی و انقلاب را می‌گفتند، حتی اگر به صلاح خودش نبود، ولی اگر قرار بود نظر خودش را بگوید یا نظر مقام معظم رهبری، نظر رهبری را می‌گفتند.» ولایتی تا زمان حیات آیت‌ا... هاشمی به نحوی رفتار کرد که کمتر فردی پیش‌بینی رفتار متفاوت از سوی او پس از رحلت آیت‌ا... را داشت، اما آنچه پس از دی ماه 95 رخ داد، موضوع دیگری را نشان می‌دهد.
گام اول
ولایتی رئیس هیات امنای دانشگاه آزاد است؛ یعنی همان دانشگاهی که آیت‌ا... هاشمی بنیانگذار آن بود. او تنها سه ماه پس از رحلت آیت‌ا... مدیر این دانشگاه را تغییر داد. سوم اردیبهشت ماه برخی از اعضای هيات امنا، خواستار برگزاری جلسه فوق‌العاده هیات امنا شدند و پس از بحث و بررسی در این جلسه به حمید میرزاده پیشنهاد استعفا شد که وی نپذیرفت. سپس با موافقت اعضای هیات امنا، میرزاده از ریاست دانشگاه آزاد اسلامی کنار گذاشته و علی‌محمد نوریان به سرپرستی این دانشگاه منصوب شد.
برکناری یاسر هاشمی


ولایتی در کمال ناباوری یاسر هاشمی را هم که داغدار رحلت پدر بود، از ریاست دفتر هیات امنای دانشگاه آزاد برکنار کرد. یاسر هاشمی درباره این تصمیم گفت: «با توجه به همه علاقه،‌ انگیزه و وظیفه‌ای که نسبت به دانشگاه آزاد اسلامی احساس می‌کردم، علاقه‌مند بودم که کارم را در این دانشگاه ادامه دهم، چون این دانشگاه را میراث آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی برای مردم می‌دانم. متاسفانه امکان همکاری برای من فراهم نشده و خوشحالم که حداقل در این مورد اقدام قانونی انجام شده است.» تاکید یاسر هاشمی بر اقدام قانونی در برکناری خودش حامل پیام‌هایی بود که شاید خطاب به ولایتی بوده باشد، چرا که انتقادات زیادی نسبت به نحوه برکناری میرزاده رئیس سابق دانشگاه آزاد طرح شده و برخی معتقدند روند قانونی برای پایان دادن به ریاست میرزاده طی نشده است.
انحراف در اذهان؟
9 خرداد ولایتی باز هم موضوع جدیدی را آغاز کرد که البته این بار سوالات و ابهامات به خودش باز می‌گشت. آن‌طور که مهر نوشته است، ولایتی مدعی شد: «بخشی از مشکل اصلی در این میان دخالت فرزندان آقای میرزاده در امور دانشگاه ‌آزاد و دخالت آنها در انعقاد قراردادهای مالی کلان است که اسناد همه اینها موجود است.» اما به دو سوال پاسخ نداده است که اگر قراردادهای کلان و غیرقانونی از سوی فرزندان میرزاده منعقد شده است، چرا او گزارشی به نهادهای مربوطه برای پیگری ارائه نکرده است و سوال دوم اینکه چرا ولایتی در زمان حیات آیت‌ا... هاشمی سخنی از این تخلفات به میان نیاورد؟ اگر هدف او دلسوزی است که این اقدام باید در زمان حضور بنیانگذار دانشگاه آزاد انجام می‌شد، نه در زمانی بیان شود که عملکرد ولایتی در دانشگاه آزاد سبب انتقادات فراوانی شده است. البته میرزاده به ولایتی پاسخ داد که «آقای دکتر ولایتی در مورد دخالت فرزندان اینجانب در امور دانشگاه و اعلام دخالت آنها در قراردادهای کلان دانشگاه اعلام کرده‌اند که اسناد آن موجود است و فساد‌های مدیریت دانشگاه ثابت شده است. اولا از آقای دکتر ولایتی می‌خواهم اسناد این فسادهای ادعایی را به اطلاع عموم برسانند. ثانیا بنده پیشنهاد می‌دهم ایشان و اینجانب در حضور مدیران دانشگاه و مدعیان و ارباب جراید و اصحاب رسانه‌های جمعی مناظره‌ای در سالن فرهیختگان دانشگاه در سازمان مرکزی داشته باشیم تا معلوم شود آیا این مواردی که مطرح کرده‌اند واقعیت دارد یا ساخته و پرداخته آن دسته از روسا و مدیران واحد‌هایی است که به‌خاطر فساد مالی و تخلفات اداری و آموزشی برکنار شده‌اند و همان‌ها با تحریک و تمشیت بعضی اشخاص که تحمل موفقیت‌های دانشگاه در 43 ماه مدیریت اینجانب را نداشتند، مرجع دادن اطلاعات دروغ و قلب واقعیت‌ها به ایشان بوده‌اند؟» اما ولایتی هرگز مدارک تخلفات فرزند میرزاده را علنی نکرد و به پیشنهاد مناظره هم پاسخ مثبت نداد.
بودن یا نبودن
اما روز پنجشنبه چهره جالب‌تری از ولایتی رونمایی شد. خبرگزاری‌ها نوشتند: «دفتر رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که انتشار خبر حضور در مراسم امضای قرارداد توتال غیرواقعی است. به دنبال انتشار برخی اخبار در رسانه‌ها، دفتر علی‌اکبر ولایتی با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد: علی‌اکبر ولایتی به هیچ‌عنوان در مراسم امضای قرارداد نفتی با شرکت توتال حضور نداشته و هیچ‌اطلاعی از کم و کیف این قرارداد نداشته و ندارد و خبر منتشرشده در برخی رسانه‌ها از اساس غیرواقعی است و انتظار می‌رود در این خصوص با دقت نسبت به انعکاس مطالب اقدام شود.» اگر بی‌اطلاعی ولایتی از مفاد قرارداد توتال صحیح باشد، آنگاه این سوال مطرح می‌شود که او چگونه در همان روز امضای این قرارداد در دیداری که با دبیر کل وزارت اروپا و وزیر امور خارجه فرانسه داشت، این‌گونه به قرارداد توتال اشاره کرد: «ظرف مدت گذشته مبادلات ایران با فرانسه 400‌درصد افزایش یافته؛ یعنی 4 برابر شده و به‌خصوص اقدام اخیر بین وزارت نفت و شرکت توتال نقش بسیار مهمی در توسعه روابط ایران و فرانسه ایفا می‌کند.» این تناقضات در کنار ناهماهنگی میان گفتار و رفتار در موضوع میرزاده، برخی فرضیه‌ها را تقویت می‌کند. نخست اینکه ولایتی مرعوب جریانی شده است که رفتارهایش با گذشته همخوانی ندارد وآنچه آنها می‌گویند به اجرا د می‌آید. فرضیه دوم هم آماده‌سازی ولایتی برای حضور در انتخابات 1400 به‌عنوان کاندیدای اصولگرایان است و این رفتارها نوعی تبلیغ برای خود است. اما هر دلیلی که داشته باشد، ولایتی قدم در مسیر کاهش محبوبیت در طیف اعتدالیون و نزدیک شدن به دلواپسان گام برمی‌دارد.