روزنامه جهان صنعت
1396/03/17
تفکیک وزارتخانه «صنعت، معدن و تجارت» زیر ذره‌بین فعالان اقتصادی؛
گروه بازرگانی- سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان و افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره احیای وزارت بازرگانی در دولت دوازدهم، اخیرا معاون پارلمانی رییس‌جمهور از تفکیک سه وزارتخانه با تهیه لایحه‌ای در دولت خبر داد و اظهار کرد که بر اساس این لایحه سه وزارتخانه راه و شهرسازی، صنعت، معدن و تجارت و ورزش و جوانان از یکدیگر تفکیک می‌شوند. حسینعلی امیری با بیان اینکه طی هفته جاری لایحه تفکیک این وزارتخانه‌ها به مجلس ارائه میشود، بیان کرد بر اساس این لوایح، وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت به دو وزارتخانه صنعت، معدن و بازرگانی تبدیل میشود.وی همچنین با بیان اینکه از مدت‌ها قبل کار مطالعات مربوط به تفکیک این وزارتخانه‌ها در بخش کارشناسی دولت انجام شده و به منظور چابک‌سازی دولت و امور این وزارتخانه‌ها و استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و تسهیل در امور بازرگانی، معادن، مسکن و جوانان اقدام به تهیه این لوایح شده است، اظهار داشت در صورتی که این لایحه به تصویب مجلس برسد، رییس جمهور، کابینه دولت دوازدهم را بر اساس ساختار جدید وزارتخانه‌ها به مجلس معرفی می‌کند.
این اظهارات در حالی بیان میشود که طی چند ماه اخیر با زمزمه‌هایی که در مورد احیای دوباره وزارت بازرگانی مطرح شده بود، کارشناسان به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود در این مورد پرداختند. اگرچه گروهی از آنها بر این باور هستند که ادغام وزارتخانه‌ها در سال 90 برای کوچک‌سازی دولت صورت گرفته بود و حالا نیز برای کاهش هزینه‌های دولت، باید ادغام را به درستی اجرا کرد اما برخی دیگر از فعالان بخش‌خصوصی عقیده دارند مساله احیای وزارت بازرگانی باید جدی‌تر مورد توجه قرار گیرد چراکه با یکی شدن مسوولیت‌های مهمی در حوزه تولید و تجارت کشور در یک وزارتخانه خاص با عنوان وزارت صنعت، معدن و تجارت، تنها کارها پیچیده‌تر شده است و نه‌تنها هزینه‌های دولت کاهش پیدا نکرده بلکه بوروکراسی‌های اداری هم افزایش یافته است. این در حالی است که تعداد زیادی از فعالان بازار نیز بر این عقیده هستند که پس از ادغام وزارتخانه ها، بازار در رکود و بی سر و سامانی قرار گرفته است. بر همین اساس در ادامه به بررسی دیدگاه برخی فعالان بخش‌خصوصی در مورد پیامدهای تشکیل وزارتخانه‌ای مستقل برای بازرگانی یا تفکیک و ادغام برخی بخش‌های دولتی توسط دولت دوازدهم برای اقتصاد می‌پردازیم.
جدیت در احیای وزارت بازرگانی
بر همین اساس نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و چین با تاکید بر اینکه برای بهبود عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت لازم است وضعیت به روال شش سال پیش برگردد، به «جهان صنعت» گفت: طی سال‌های اخیر با منحل شدن وزارت بازرگانی، همواره کارشناسان نسبت به عملکرد وزارت صنعت، معدن و تجارت گلایه‌مند بودند و برخی از آنها عقیده داشتند که عملکرد این وزارتخانه در حوزه تجارت ضعیف است و به حوزه تولید متمرکز شده است.
مجیدرضا حریری افزود: طبیعی است زمانی که مسوولیت‌های مهمی در حوزه‌های تولید، صنعت، تجارت خارجی، واردات و صادرات به یک وزارتخانه محول میشود، خروجی مطلوب از این وزارتخانه نخواهیم داشت چراکه به هر حال وزیر مربوطه هم در تمام این حوزه‌ها تجربه ندارد و بیشتر به حوزه‌ای توجه می‌کند که از آن اطلاع دارد.
عضو اتاق بازرگانی اظهار کرد: در حال حاضر باید احیای وزارت بازرگانی را جدی بگیریم چراکه در صورت تشکیل این وزارتخانه، مسوولیت‌های صنعتی و تجاری وزارت صنعت، معدن و تجارت جدا میشود و می‌توان به آینده تجارت کشور امیدوار بود.
وزارتخانه مجزا برای تجارت
همچنین در ادامه رییس کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران درباره ادغام وزارت بازرگانی و صنایع و معادن که در سال 90 به ثمر نشست بیان کرد: به نظر من ادغام هر چیزی که از جنس هم نباشد و جوهره متفاوتی داشته باشد، کار خردمندانه‌ای نیست. این به این معنی نیست که ادغام را به‌طور کلی رد کنیم و به تفکیک رای دهیم چراکه بسیاری از ادغام‌های انجام‌شده درست است اما ادغام بخش‌هایی که به هم مرتبط و از یک جنس نیست و در مواردی دچار تضاد هم هست، ما را به عاقبتی می‌رساند که امروز در وزارت صنعت، معدن و تجارت آن را می‌بینیم.
رضی حاجی‌آقامیری افزود: هرچند دو بخش این وزارتخانه به هم نزدیک است اما تجارت از جنس دو بخش دیگر نیست و بهتر است صنعت و معدن را یک وزارتخانه دانست و برای تجارت یک وزارتخانه مجزا در نظر گرفت.
وی در ادامه بیان کرد: این مشکل در مورد سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هم وجود دارد. هیچ‌کدام از این سه بخش از یک جنس نیست اما در هم ادغام‌شده است. تجمیع این سه بخش در یک سازمان اشتباه است. در حال حاضر اهمیت گردشگری در ایران به حدی است که دو بخش دیگر در این سازمان را محو کرده و از سودمندی خارج کرده است در حالی که به نظر من بهتر است در این سازمان هم اصل تفکیک را دنبال کنیم.
تفکیک وزارتخانه‌ها ضرورتی ندارد
این در حالی است که به عقیده برخی فعالان اقتصادی دیگر، تفکیک وزارتخانه‌ها ضرورتی ندارد. بر همین اساس رییس کمیسیون صنعت اتاق تهران در مورد تفکیک وزارتخانه‌ها بیان کرد: این اقدام کمکی به حل مسایل صنعت نمی‌کند و البته به بوروکراسی بیشتر، ایجاد ساختمان جدید، معاونت جدید و استخدام نیروی غیرضروری جدید در بدنه دولت می‌انجامد.
مهدی پورقاضی افزود: در بسیاری از کشورها هم وزارت صنعت و تجارت در هم ادغام‌شده است. نقصان‌های فعلی در مسایل صنعت را نمی‌توان با تفکیک حل کرد. این مساله به سیاستگذاری‌ها، وزیر و نداشتن استراتژی مشخص برای صنعت کشور بازمی‌گردد.
ادغام، بهتر است
همچنین در ادامه عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران با بیان اینکه به نظر من ادغام وزارتخانه‌ها بهتر است، اظهار کرد: بر اساس ماده 53 برنامه پنجم توسعه چند وزارتخانه در هم ادغام شدند تا تعداد وزارتخانه‌های دولت کاهش پیدا کند. این برنامه به تصویب مجلس رسیده و توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته است. در ضمن تجاربی هم پس از انقلاب داشتیم که درنهایت مجموعه تصمیم‌گیرنده در این زمینه را به ادغام وزارتخانه‌ها ترغیب کرده است.
عباس آرگون افزود: تجاربی که داریم نشان می‌دهد برای کوچک‌سازی دولت، ادغام بهتر است اما درنهایت ادغام را به‌درستی اجرا نکردیم و بیشتر تجمیع وزارتخانه اتفاق افتاده است با وجود اینکه حرف از ادغام زدیم اما از منافع آن بهره‌مند نشدیم.
وی خاطرنشان کرد: به نظر من تفکیک وزارتخانه‌ها به بزرگ‌تر شدن بدنه دولت کمک می‌کند، هزینه‌های جاری را افزایش می‌دهد، به تعدد مراکز تصمیم‌گیری و مدیریتی می‌انجامد و در حوزه تولید هم به عدم هماهنگی در اجرای برنامه‌های راهبردی دامن می‌زند. درنتیجه بهتر است بیشتر به اجرای درست ادغام فکر کنیم تا تفکیک وزارتخانه‌ها.
کار پیچیده‌تر با تعداد وزارتخانه‌های بیشتر
رییس کمیسیون تسهیل کسب‌وکار اتاق تهران نیز در ادامه بیان کرد: تعداد وزارتخانه‌ها در ایران از بسیاری از کشورهای دیگر بیشتر است در حالی که تجربه دنیا نشان داد کم کردن از تعداد وزارتخانه‌ها به معنی کاهش بوروکراسی اداری است.
محمدرضا نجفی‌منش به تسنیم گفت: تعداد وزارتخانه‌های بیشتر کار را سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌کند درحالی‌که می‌توان با ادغام وزارتخانه‌ها و البته ادغام بخش‌های مرتبط در یک وزارتخانه به نتیجه بهتری رسید. برای مثال یک وزارت مجزا برای نفت و یکی برای نیرو داریم درحالی‌که در کشورهای دیگر این دو وزارتخانه در هم ادغام‌شده است.
وی در ادامه افزود: وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز ادغام سه بخش مرتبط است و در حال حاضر زمزمه جدا کردن بازرگانی مطرح شده که به نظر من کار جالبی نیست. باید هرچه می‌توانیم به سمت ادغام بخش‌های مختلف و مرتبط حرکت کنیم و همه را در یک مجموعه حرکت دهیم چراکه باید از حجم دولت کم کرد.
نجفی‌منش اظهار کرد: ضمنا در بسیاری از کشورها وزارتخانه‌ها بسیاری از امور را به بخش‌خصوصی واگذار کردند. ازجمله این کشورها بریتانیاست که حتی امور مربوط به درخواست اقامت در آن به شرکت‌های خصوصی واگذار شده است. بنابراین پس از ادغام درست بخش‌های مرتبط در دولت، نوبت به واسپاری امور به بخش‌خصوصی می‌رسد.
سایر اخبار این روزنامه
در دهه 60 جای شهید و جلاد عوض نشود
چیت‌چیان تاکید کرد؛
نمی‌پذیریم هر کس در هر شهر با سلیقه خود با زندگی مردم بازی کند
اشتغالزایی بدون تولید، شعار است؛
داعش مسوول حمله تروریستی لندن
حال نخستین گزارشگر ایران وخیم است؛
پشت پرده جولان‌دهی غیر‌مجازها
در قالب طرح تحول نظام سلامت اتفاق می‌افتد؛
هلوی قطری، تتل تهرانی!
وقتی ما با قطر ریلیشن می زنیم !
آهنگ رشد تند‌تر میشود
در خلیج‌فارس؛
تفکیک وزارتخانه «صنعت، معدن و تجارت» زیر ذره‌بین فعالان اقتصادی؛
بازخوانی نقش ایران در منطقه
عامل از کار افتادن بنگاه‌های اقتصادی
بازخوانی نقش ایران در منطقه
نعل وارونه لورنس!
عامل از کار افتادن بنگاه‌های اقتصادی
