دولت دوازدهم، چابک

محمدصادق جنان‌صفت- شهروندان ایرانی روز جمعه گذشته نشان دادند که وعده‌های ناشدنی برخی کاندیداها را قبول ندارند و می‌خواهند زندگی، کسب‌وکار و معیشت خود را به جریانی معتدل و کارآمد گره بزنند. این جریان اصلاح‌طلب که رییس‌جمهور، حسن روحانی نماد و نماینده آن بوده و هست در چهار سال گذشته دو کار عمده انجام دادند؛ حذف سایه گسترده و پلید تحریم از زندگی ایرانیان و مهار تورم به مثابه قاتل تهیدستان. ایرانیان از حسن روحانی انتظار دارند در دولت دوم ضمن اینکه مهار تورم را همچنان در دستور کار اکید دارد، راه را برای رشد سرمایه‌گذاری باز کند تا تولید ایران تکان بخورد و مشکل اشتغال حل شود. این رشد سرمایه‌گذاری اما الزام‌هایی دارد که در جای خود به آن می‌پردازیم. ولی مردان و زنانی که روز جمعه به ماندن رییس‌جمهور رای دادند، انتظار دارند دولت دوازدهم به مراتب نیرومندتر و شاداب‌تر از دولت یازدهم باشد. برای برآوردن این انتظار شهروندان دولت باید بدون رودربایستی‌های معمول و با تعریف برخی شاخص‌های کارشناسانه در بخش‌های گوناگون حساب‌کشی از یاران و همراهان دولت را در دستور کار قرار دهند. واقعیت این است که همه همراهان دولت در سطح وزرا، معاونان وزرا، معاونان رییس دولت و همکاران نهاد ریاست جمهوری ضمن اینکه قابل احترام بوده و هستند اما برخی از آنها فاقد کارآمدی، نوآوری و آینده‌نگری بوده و مدیریت مبتنی بر خرج و هزینه از کیسه دولت را در دستور کار دارند. برخی از مدیران ارشد دولت به دلیل اینکه ذهن قدیمی دارند و برخی از آنها بیش از چهار دهه است که در سازمان‌ها و نهادهای مختلف فعالیت دارند، توانایی لازم برای اداره اقتصاد را ندارند و دولت می‌تواند به جای آنها از نیروهای جوان استفاده کند. کار دیگری که دولت دوازدهم باید در صدر کارهای خود قرار دهد، چابک و کوچک کردن دولت است. این کوچک و چابک‌سازی می‌تواند با بررسی نهادهایی که کارشناسان در یک مسیر و موازی هم است، انجام شود. به طور مثال ایدرو و ایمیدرو را می‌توان به‌طور قطع ادغام و به یک نهاد تبدیل کرد. در جایی که وزارت صنعت، معدن و بازرگانی یکی شده‌اند حضور دو نهاد موازی چه معنایی دارد. دولت دوازدهم اگر می‌خواهد پاسخگوی خوبی برای رای‌دهندگان باشد، باید کاری کند که از شمار حقوق‌بگیران خود بکاهد و منابع را به سمت تولید هدایت کند. برخی اعضای شاخص مدیریت خصوصی در سال‌های قبل گلایه داشتند که دولت با حفظ اندازه خود از شمار کارگران می‌کاهد و مالیات‌ها را در مسیر پرداخت حقوق و مزد هزاران هزار مدیر هزینه می‌کند. ساختن دولت کوچک و چابک و مدیران با ذهن نو کاری است که دولت دوازدهم باید انجام دهد. حساب‌کشی از مدیران موجود که در چهار سال سپری‌شده کارآمدی نداشته یا کارآمدی‌شان به حد نصاب لازم نرسیده است، باید در دستور کار باشد.