تقارن سالروز تولد دکتر محمد مصدق با انتخابات 96؛

ضیاء مصباح - درباره دیدگاه‌ها و عملکرد شادروان دکتر محمد مصدق «چهره منزه از هر گونه آلودگی» جراید و سایت‌های تحول‌خواه، نواندیش و وطن‌دوست به مناسبت‌های گوناگون مقالات، نظرات متنوع، مصاحبه‌ها و گفت‌وگو‌های مفید و ارزنده‌ای را برای روشنگری جامعه، بالاخص آگاهی نسل جوان از «حقیقت تاریخ معاصر » و سیاستمدارصادق و ماندگار میهن عزیزمان به رشته تحریر درآوردند.
دکتر مصدق در جریان یک مبارزه فشرده برای ملی کردن صنعت نفت در سراسر کشور با همراهی و همگامی توده مردم به حکومت رسید و هدف اصلی او در قبول پست نخست‌وزیری اجرای اصل ملی کردن صنعت نفت و قطع نفوذ اجانب بود و بر پایه آنچه قبلا گفته و عمل کرده بود، می‌خواست با آن «آرمان‌های نهضت مشروطیت ایران» یعنی «دموکراسی و حکومت مردم بر مردم» را با انتخاباتی آزاد تحقق بخشد و این آرمان، مجموع افکار و عقاید او را شکل می‌داد و بر کلیه اعمال او حکومت می‌کرد.
(تقارن تولد مصدق در ارتباط با دیدگاه ارزشمند او در‌باره الزامی بودن رعایت حقوق اصلی مردم یعنی «انتخاب برای پیشبرد اهداف ملی» باشرکت در انتخابات 29 اردیبهشت روز «بر‌گزیدن دوازدهمین ریاست‌جمهوری» با همه اما و اگرها را می‌توان به فال نیک گرفت)
شخصیت اولیه دکتر محمد مصدق در جریان انقلاب مشروطیت شکل گرفت و در طول مبارزات 50‌ساله خود در این راه استوار شد و هیچگاه تحت هیچ شرایطی منحرف نشد و همین امر او را به عنوان شخصیت بارز در تاریخ ایران شاخص کرد.


بسیاری از طرفداران او درباره بعضی اقدامات یا خودداری وی از بعضی عملیات خرده گرفته‌اند و معتقدند که با بعضی از کارها می‌توانست مانع سقوط حکومت خود شود، در حالی که توجه نداشته‌اند که دکتر مصدق نمی‌توانست برای ادامه قدرت حکومت به هر عملی دست زند. او در محدوده باورهای اساسی خود عمل می‌کرد و این «اعتقادات» بر رعایت اصول آن روزگاریعنی «حکومت مشروطه» و «احترام به آزادی‌ها و حقوق مردم» استوار و مبتنی بر «مقررات قانون» بود. ظهور شخصیتی همچون مصدق در دوران معاصر «پویایی جریانات سیاسی ایران» ما را نشان می‌دهد.
بعضی از کسانی که از دکتر مصدق حمایت کرده‌اند بیشتر نظر به «مبارزات ضد استعماری » او دارند، آنان دکتر مصدق را «مظهر استقلال کشور» و رهبر «مبارزه برای قطع نفوذ اجانب» تلقی می‌کنند و بیشتر یا منحصرا از این زاویه به مبارزات 50 ساله او می‌نگرند.
گروهی دیگر به «شخصیت فردی و اجتماعی » او توجه کرده، صداقت در گفتار، اعمال و عدم انحراف در مبارزات سیاسی- اجتماعی در طول 50 سال فعالیت مخصوصا 12 ساله بین سنوات 20 تا 32 را ستوده و معتقدند که این عملکرد «جذابیت خاصی »به او بخشیده و او را در میان شخصیت‌های سیاسی ایران و جهان به نحو بارزی ممتاز کرده است.
باید گفت هر دو گروه توجه خاصی نسبت به بعد دیگر شخصیت این رادمرد نشان نداده‌اند که آن «اعتقاد راسخ به مشروطیت یعنی در آن زمان «قانون منبعث از اراده مردم ایران» و «تحقق حقوق و آزادی‌های ملت» بود.
او به طور بنیادی به «دموکراسی و حکومت ملت» اعتقاد داشت.
تمامی فعالیت‌ها و ‌مرارت‌های وی ‌ در طول مبارزات طولانی‌اش در جهت تحقق این مهم بود «رهبری مبارزات ضد استعماری» و کوشش برای «‌قطع نفوذ بیگانگان» و ایادی داخلی آنها و «تامین استقلال کشور» و «جلوگیری از حکومت فردی.»
یکی از جنبه‌های اساسی این اعتقاد تقوای سیاسی او یعنی «اصالت مصدق » را در راهی که انتخاب کرده بود به اثبات می‌رسد، بنابراین «تحلیل شخصیت واقعی» این رهبر آزاده با شناخت هر سه بعد از شخصیت وی میسر خواهد بود و این سه جنبه همان است که در دوران بعد از سال 32 « مکتب مصدق » نامیده می‌شود.
برخی در تجزیه و تحلیل تاریخ معاصر ایران یا در مبارزات نهضت مقاومت ملی بعد یا قبل از سال 32، جنبه‌‌های شخصیت دکتر محمد مصدق را مورد نظر قرار می‌دهند، در واقع نهضت ملی ایران را « فقط در یک بعد آن» مطرح کرده و قبول دارند...