با کناره گیری قالیباف به نفع رئیسی و حمایت هاشمی طبا از روحانی انتخابات دوقطبی شد

انتخابات دونفره
همدلی| کیاوش حافظی: قالیباف با خروجش از انتخابات به ایجاد یک فضای دوقطبی کمک کرد؛ دوقطبی که در یک سوی آن روحانی حقوقدان حضور دارد و در سوی دیگرش رئیسی قاضی. در جریان اصول‌گرا، عده‌ای به تعریف و تمجید از اقدام قالیباف پرداخته‌اند و به اصطلاح برای او «نوشابه باز می‌کنند.» اما در سوی دیگر تعریف و تمجیدها، عده‌ای اقدام قالیباف را با کار غلامعلی حداد عادل مقایسه می‌کنند؛ فردی که نه خروجش از انتخابات 92 کمکی به ائتلاف اصول‌گرایان کرد و نه تلاش و سرلیستی‌اش برای اجماع در انتخابات 94 این جریان را به درهای بهارستان رساند. این تحلیل هم وجود دارد که بسیاری از آرای قالیباف به سبد رای روحانی ریخته می‌شود چرا که شهردار تهران با همه توهین و تهمت‌هایی که به روحانی زده در سالهای گذشته سعی کرده چهره‌ای تکنوکرات از خود نشان دهد؛ چهره‌ای که حتی با برتن کردن کاپشن احمدی نژاد هم مخفی نشد. حامیان قالیباف هم به خاطر چهره تکنوکرات و اجرایی شهردار پشت او جمع شده بودند و به همین خاطر حاضر نیستند پشت کسی قرار بگیرند که نه تنها یک روز سابقه اجرایی ندارد، بلکه همه حامیان احمدی‌نژاد دور او را گرفته‌اند.
هاشمی طبا رسما از روحانی حمایت کرد
روزهای گذشته ویدئوی کوتاهی از مصطفی‌هاشمی‌طبا در بعضی از شبکه‌های مجازی منتشر شد که می‌گفت اگر نامزد نبودم به آقای روحانی رای می‌دادم. او در پاسخ خبرنگاری که از او پرسید «الان به چه کسی رای می‌دهید؟» نیز گفت: الان هم به آقای روحانی رای می‌دهم. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری روز گذشته نیز در بیانیه‌ای حمایت خود از حسن روحانی را اعلام کرد. او در بیانیه خود نوشته در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری همگان شاهد سه دیدگاه بوده‌اند. به اعتقاد این نامزد انتخابات دیدگاه اول که خود را به اصول‌گرایی منتسب می‌کند چنان سیاه‌نمایی می‌کند که نمونه آن حتی در رسانه‌های ضد انقلاب دیده نشده است.‌ هاشمی طبا در بیانیه خود نوشته اضافه کرده: «این دیدگاه برای ایجاد جاذبه بیشتر در مردم با اعلام سه برابر کردن یارانه‌ها و پرداخت کارانه به متقاضیان کار و بیان توانایی‌های شخصی و بدون توجه به واقعیت‌های اقتصادی جامعه، صرفا با بیان «می‌توانم» و «قول‌هایم را عملی می‌کنم» سعی در بزرگ‌تر و تواناتر نشان دادن خود دارند. این نامزد انتخابات اصول‌گرایان حاضر در انتخابات را افرادی دانسته که دنبال کننده «هدف وسیله را توجیه می‌کند» هستند.


او دیدگاه دوم را دیدگاه حسن روحانی و اسحاق جهانگیری عنوان کرده است؛ دیدگاهی که با برشماری خدمات دولت در آواربرداری از نتیجه اشتباهات هشت ساله دولت نهم و دهم، کاهش تورم، رفع بسیاری از تحریم‌ها با امضاء سند برجام، کاهش معوقات بانکی، افزایش استخراج نفت حسب سهمیه اوپک، رشد اقتصاد ایران و تبدیل رشد منفی به رشد مثبت، افزایش صادرات و اجرای طرح سلامت خود را آماده تداوم این روند اعلام کردند.» مدیر دولت‌های ‌هاشمی و خاتمی در ادامه گفته: شاید بیش از نیمی از وقت موافقین دیدگاه تدبیر و امید به خصوص در مناظره‌ها، صرف دفاع شخصی از اتهامات وارده که از سوی اصول‌گرایان بود شد.
هاشمی‌طبا دیدگاه سوم را دیدگاه شخص خود دانسته و می‌گوید: موضوع تخریب زیستگاه ایران که چون «بیماری خاموش سرطان» کالبد ایران را تهدید می‌کند، همراه با کشاورزی سنتی که همچنان پایدار است و تهدیدی جدی برای خود کشاورزی است در صدر موضوع قرار دارد و در کنار آن می‌توان با حذف یارانه‌های نقدی عمومی بودجه آن را به درماندگان، معلولان، بی سرپرستان و البته از طریق سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام تخصیص داد تا به مستحقان حسب نیازشان کمک شود.
هاشمی‌طبا که در انتخابات سال 80 هم رقیب خاتمی بوده است، در آخر بیانیه خود نوشته: با توجه به آمارهای موجود و نظرخواهی‌های به‌عمل آمده و در جهت عدم بازگشت به شرایط دولت نهم و دهم و همچنین تداوم حرکت سازنده دولت یازدهم بر آن هستم که رای خود را به جناب آقای روحانی اختصاص دهم.» ‌هاشمی‌طبا با این حال اضافه کرده است: «برای باز گذاشتن پنجره‌ای برای نادیده‌ها و ندانسته‌ها همچنان» تا پایان رای‌گیری درصحنه خواهد ماند.
قالیباف: به نفع رئیسی کنار می‌روم
پس از اعلام حمایت مصطفی‌هاشمی‌طبا از روحانی، محمدباقر قالیباف نامزد پوششی ابراهیم رئیسی از نامزدی در انتخابات انصراف داد. محمدباقر قالیباف اکنون توانسته با سه بار نامزدی در انتخابات رکورد خود را به رکورد محسن رضایی برساند. محسن رضایی هم سه بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است و در سال 84 از انتخابات کناره‌گیری کرده است. قالیباف نیز مثل محسن رضایی در چند ماه اخیر برای شرکت در انتخابات تردید داشت. او یک ماه پیش در بیانیه‌ای اعلام کرده بود قصد نامزدی در انتخابات را ندارد اما یک هفته بعد با شرکت در انتخابات سخن خود را نادیده گرفت. او روز گذشته در حالی به نفع رئیسی کنار کشیده است که در طی مبارزات انتخاباتی‌اش حامیان او، برای آنکه رقابت نهایی با روحانی این بار هم از آن قالیباف باشد دست به تخریب رئیسی می‌زدند.
قالیباف در بیانیه احمدی‌نژادوارانه خود ضمن وارد کردن توهین و اتهاماتی به دولت حسن روحانی از حضور سه باره خود در انتخابات دفاع کرده و مدعی شده: تلاش کردم در کنار ارائه برنامه‌های دقیق، که توانایی اجرایی شدن آن‌ها نیز وجود داشت، با شیوه‌ای صریح و اخلاقی، مبارزه با ۴ درصدی‌ها را آغاز کنم. در راه این مبارزه، نه از تخریب‌ها و تهدیدها ترسیدم و نه هیچ گاه پا را از اصول فراتر گذاشتم و در کنار شفاف سازیِ زندگیِ اقتصادیِ شخصی ام، حرفی بی‌سند و بی‌مبنا نزدم! او در ادامه از حامیان خود خواسته برای تشکیل دولت ابراهیم رئیسى تلاش کنند.
+ از نوشابه باز کردن برای قالیباف تا استقبال اصلاح‌طلبان
این اقدام قالیباف با استقبال جریان اصول‌گرا همراه شده است. ابراهیم رئیسی از قالیباف تشکر کرده و گفته شهردار تهران با کار خود دست به حرکت انقلابی زده است. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه وضعیت کشور را بنده و آقای قالیباف می‌بینیم مدعی شده است: شما می‌گویید از رکود عبور کرده‌ایم اما رکود رکورد زده است. محمدرضا باهنر هم قالیباف را یک مدیر جهادی دانسته که با انصراف خود، یک کار جهادی برای موفقیت نیروهای انقلاب کرد. الیاس نادران از دیگر فعالان سیاسی اصول‌گرا هم در توئیتر نوشته: آقا باقر نشان داد که نه تنها مرد میدان جهاد است بلکه برای پیروزی جبهه حق از خود می‌گذرد و پای کار انقلاب است. با این حال نگاه دیگری به انصراف قالیباف وجود دارد که به این به «نوشابه باز کردن»‌های فعالان اصول‌گرا برای قالیباف به دیده تردید نگاه می‌کند. تحلیل دیگر حاکی از آن است که قالیباف با انصرافش علاوه بر پذیرش شکست بسیاری از پایگاه رای خود را ناخواسته به سوی کمپین انتخاباتی روحانی هدایت کرده است.
حامیان شهردار به خاطر سوابق قالیباف پشت رئیسی نمی‌روند
علی اکرمی، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در یادداشتی نوشته: انصراف قالیباف از رقابت‌های انتخاباتی واجد معانی مختلفی است؛ اما واضح‌ترین این معانی پذیرش شکست محتمل در رقابت با روحانی است. او اضافه کرده: قالیباف که تلاش می‌کرد با تکیه بر شبکه اجرایی گسترده خود به عنوان جدی‌ترین رقیب روحانی مطرح کند، در آخرین روزهای رقابت سپر انداخت. به اعتقاد این روزنامه‌نگار، اگرچه قالیباف در بیانیه اعلام انصرافش کوشیده تا ضمن تکرار شعارهای تبلیغاتی‌اش، سبد آرای خود را به سبد رئیسی بیفزاید؛ اما یقینا خودش نیز می‌داند که سبد رای وی لزوما اصول‌گرایانه نیست. به اعتقاد اکرمی، بعد از انصراف قالیباف «افکار عمومی در می‌یابد پرونده‌های ۸۴ و طرقبه که روحانی در مناظره اشاره کرد؛ شاید آنقدر متقن است که چاره‌ای برای قالیباف جز خداحافظی نگذاشت.»
سایت انتخاب نیز در یادداشتی دلایلی را ذکر کرده که آرای قالیباف به سبد رئیسی نمی‌رود. انتخاب می‌نویسد: شهردار تهران برخلاف رئیسی یک نامزد ایدئولوژیک نیست و در تمام این ۱۲سال که برای رسیدن به پاستور تلاش می‌کند، سعی کرده چهره‌ای تکنوکرات و مدیری کارآمد از خود به نمایش بگذارد. به نوشته این سایت طرفداران قالیباف، نه به خاطر انگاره‌های عقیدتی، که به دلیل شعارهایش و همچنین جنس عملکردی که در شهرداری از خود بر جای گذاشته طرفدار او بوده‌اند. بخشی از طبقات ضعیف جامعه هم با توجه به وعده‌هایی که قالیباف داده و برای آنها جذاب بوده در این سمت قرار گرفته‌اند. این در حالی‌ست که کسانی که طرفدار افرادی تکنوکرات هستند طبیعتا تمایل چندانی به آقای رئیسی ندارند، چرا که ایشان هیچ سابقه اجرایی نداشته است.
این تحلیل یکی از دلایل برای واریز پایگاه رای قالیباف به سبد رئیسی را حضور نیروهای احمدی‌نژاد در کنار رئیسی می‌داند و می‌گوید به همین خاطر بعید است طرفداران قالیباف، امروز راضی شوند به همان تیم رای دهند. این یادداشت در ادامه می‌گوید: آرای قالیباف ایدئولوژیک نیست که با توصیه او، کاملا به حساب رئیسی منتقل شود، چرا که حامیان قالیباف به خاطر سابقه مدیریت او پشت شهردار تهران قرار گرفته‌اند از این رو قالیباف هرچقدر «تکرار» کند که حامیانش به رئیسی رای دهند با موفقیت رو به رو نخواهد شد.
اصول‌گرایان گل به خودی زدند
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده اعتدال‌گرای مجلس هم اقدام قالیباف را گل به خودی توصیف می‌کند. جعفرزاده به اعتمادآنلاین گفته: این یکی از بزرگترین اشتباهات تاکتیکی اصول‌گرایان است. آنان عادت دارند در دقیقه 90 یا پاس گل بدهند یا به خود گل بزنند. به اعتقاد این نماینده مجلس معتقد است: حالا کار برای حسن روحانی راحت‌تر شده پیروزی او در دور اول قطعی است، چرا که امکان ندارد سبد رای قالیباف به سبد رای رئیسی ریخته شود، چون دو جنس متفاوت از هم هستند. در سبد قالیباف بخشی از تکنوکرات‌ها بودند و در سبد رای رئیسی مذهبیون هستند و کسانی که در سبد رای قالیباف بودند به سبد رای رئیسی نمی‌روند. اینها کسانی هستند که با همه بد اخلاقی‌های قالیباف، روحانی را به رئیسی ترجیح می‌دهند و با رئیسی کنار نمی آیند. من احتمال نمی دهم که بیش از 15 درصد سبد رای قالیباف برای رئیسی برود و بیش از 80 درصد سبد رای قالیباف به سبد رای روحانی ریخته می‌شود.
غلامحسین کرباسچی هم درباره خروج قالیباف از انتخابات به انتخاب گفته: قالیباف می‌توانست بماند و روز 29 اردیبهشت، اعلام شکست کند. اما وقتی دیده است در نظرسنجی‌ها و پیش‌بینی‌ها که علمی است و خطای فاحش ندارد، چه در تهران چه در استان‌ها ریزش داشته است و در بهترین حالت نفر سوم می‌شد، تصمیم به کناره‌گیری گرفته است.
کرباسچی ادامه داد: اگر انتخابات در مرحله اول تعیین تکلیف بشود که می‌شود، مشخص بود که قالیباف شکست می‌خورد، اگر هم می‌ماند در نهایت سوم می‌شد. او الان که انصراف داده، خواسته به‌گونه‌ای معطل این فاصله زمانی نشود، البته شاید برخی در جریان اصول‌گرایی معتد بودند که کنار رفتن قالیباف می‌تواند رئیسی را تقویت کند و درصد بیشتری از آرا را به سبد او بریزد که انتخابات به دور دوم کشیده شود.
میرسلیم خارج نمی‌شود
علاوه بر قالیباف، دیروز شنیده می‌شد مصطفی میرسلیم هم از رقابت در انتخابات انتخابات انصراف داده است. با این حال ستاد میر سلیم در اطلاعیه‌ای این مطلب را تکذیب کرد. با این حال با توجه به اقبال پایین نظر سنجی‌ها به میرسلیم، حضور یا خروج او از انتخابات خیلی تفاوتی در میزان آرا ایجاد نمی‌کند و انتخابات کماکان دونفره خواهد بود.