چگونه یو جونگ به عنوان خواهر رهبر کره‌شمالی در حال افزایش نفوذ خود در سلسله مراتب قدرت است؟

خیز خواهر برای جانشینی برادر
محمدرضا ستاری
حلقه میراث خانوادگی کیم در کره‌شمالی پس از پدر و پسر، اکنون حول دو شخصیت به عنوان نوه‌های کیم ایل سونگ دور می‌زند. یکی کیم جونگ اون رهبر فعلی این کشور و دیگری کیم یو جونگ خواهر وی. فردی که در طول دو سال گذشته توجه رسانه‌های جمعی به عنوان یکی از قدرتمندترین افراد کشور به او معطوف شده و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که دختر رهبر سابق و خواهر رهبر فعلی، مهم‏ترین گزینه برای جانشینی برادرش طی سال‌های بعدی خواهد بود.
میراث استبداد مرموز در کره‌شمالی پس از مرگ بینانگذار این کشور کیم ایل سونگ در اواسط دهه 1990 به پسرش کیم جونگ ایل رسید و پس از وی بر خلاف پیش‌بینی‌ها، کیم جونگ اون پسر کوچکترش جانشین پدر شد. این در حالی است که اغلب گمانه‌زنی‌ها کیم جونگ نام پسر بزرگ‏تر را جانشین پدر می‌دانستند، اما با توجه به سبک زندگی شخصی و ارتباطات خارجی که پسر بزرگ‏تر داشت، سرانجام رهبر قبلی کره‌شمالی تصمیم به انتخاب برادر ناتنی کوچک‏تر وی به عنوان جانشین خود گرفت.


به قدرت رسیدن اون جوان از سوی برخی از ناظران به دوران افول نظام بسته در کره‌شمالی تعبیر می‌شد؛ امری که آنها اعتقاد داشتند وی به علت کم سن و سال بودنش قادر به مهار جنگ قدرت در حلقه بسته نظام سیاسی این کشور نیست. اما تحولات آتی نشان داد که کیم جونگ اون نه تنها بر این مشکل غلبه کرد، بلکه تعداد زیادی از بلندپایگان حکومتی از جمله عمه و شوهر عمه پرنفوذ خود را نیز از میدان به در کرد. طبق برخی آمارها از میان تمامی افراد قدرتمندی که هنگام تشییع جنازه کیم جونگ ایل رهبر سابق در کنار اتومبیل حامل پیکر او بودند، اکنون هیچ کس در راس قدرت نیست و به جز شوهر عمه که مشخص شد اعدام شده از سرنوشت سایر این نفرات خبر دقیقی در دست نیست.
رئیس دستگاه عظیم تبلیغات
دوران رهبری کیم جونگ اون همچنین علاوه بر تنش‌زایی روز افزون در شبه جزیره کره، آزمایش‌های موشکی متعدد و در نهایت دیدار با روسای جمهوری کره‌جنوبی و آمریکا، با حذف کیم جونگ نام برادر بزرگ‏تر در مالزی نیز همراه بود. قتلی که در فرودگاه کوالالامپور به مدتی تبدیل به جنجالی رسانه‌ای شد و سپس در میان هیاهوی خبرها به بوته فراموشی سپرده شد. هرچند این موضوع به شدت افکار عمومی را نسبت به رهبر جوان و تازه به قدرت رسیده کره‌شمالی تحریک کرد، اما یک پیام مهم نیز در درون خود نهفته داشت. اینکه جانشین ایل از هیچ اقدامی برای سرکوب و از بین بردن مخالفان و تهدید‏کنندگان قدرتش فروگذار نخواهد کرد.
حالا در این شرایط که کیم جونگ اون مانند پدر و پدربزرگش یکه‌تاز میدان قدرت در کره‌شمالی است، یو جونگ نقشی به مراتب گسترده‌تر و پیچیده‌تر از عمه خود بازی می‌کند. او که در طول دو سه سال گذشته در معرض توجه رسانه‌ها قرار گرفته به عنوان نفر دوم کشور معرفی می‌شود و با در دست داشتن دستگاه مهم و عظیم تبلیغاتی کشور به یکی از چهره‌های کلیدی در پیونگ یانگ تبدیل شده است. بنابر گزارشی که گاردین در این خصوص منتشر کرده، یو جونگ علاوه بر اینکه جایگاه مهمی در حزب کارگران کره‌شمالی دارد، به عنوان مغز متفکر دستگاه تبلیغاتی این کشور در داخل و خارج نیز شناخته می‌شود.
روند صعودی یو جونگ با تمامی چالش‌های کره‌شمالی هر روز ادامه دارد و حتی در میان همه‌گیری ویروس کرونا که جهان را به سمت یک بحران تمام عیار برده، کره‌شمالی به لطف دستگاه تبلیغاتی عریض و طویل خود مدعی است که حتی یک نمونه از ابتلا به کرونا نیز در این کشور وجود ندارد.
همچنین بر خلاف رویه معمول گذشته، خواهر جوان رهبر فعلی اجازه اظهارنظرهای علنی را نیز برای خود محفوظ می‌داند. یک ماه قبل وقتی رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی اقدامات نظامی همسایه شمالی را به باد انتقاد گرفت، این یو جونگ بود که به میدان آمده و گفت که رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی مانند یک سگ وحشت‏زده در حال پارس کردن است. او همچنین در اسفند ماه گذشته نیز از دونالد ترامپ برای ارسال نامه به برادرش تشکر کرد و گفت که امیدوار است دو طرف روابط دو جانبه خود را به صورت مطلوب حفظ کنند.
در این رابطه یانگ شیک بونگ پژوهشگر مطالعات کره‌شمالی در دانشگاه یونسی سئول به گاردین می‌گوید که انتشار چنین بیانیه‌هایی حاکی از نقش مهم یو جونگ در حکومت کره‌ شمالی است. هر‏چند این کار با اجازه برادر وی صورت می‌گیرد، اما به وضوح نشان می‌دهد که جایگاه خواهر در سیستم بسته کنونی در کجا قرار دارد.
هر‏چند به گفته ناظران یو جونگ که برادرش را در مذاکرات با ترامپ همراهی می‌کرد، پس از شکست این گفت‏و‏گوها در هانوی ویتنام هزینه‌هایی را از این بابت پرداخت کرد، اما به عقیده لئونید پتروف کارشناس ارشد مسائل کره‌شمالی در دانشگاه سیدنی، وی همچنان دسترسی مستقیم و نفوذی جدی بر روی برادر خود دارد. پتروف همچنین تاکید می‌کند که یو جونگ یک شخصیت سیاسی قابل اعتماد است که به برادرش کمک می‏کند تا هنگام برخورد با مسائل بین‌المللی چهره عمومی مثبتی را حفظ کند.
مسیر دشوار رسیدن خواهر به رهبری
یو جونگ که تصور می‏شود چهار سال از برادرش جوان‏تر است‏ تا سال 2010 به ندرت در انظار عمومی دیده شده و تنها پس از مرگ پدرش در سال 2011 بود که به صورت رسمی در مراسم عزاداری وی به انظار عمومی آمد. اگر چه او به همراه برادرش در مدارس سوئیس تحصیل کرده، اما تمامی این مدت را تحت نظارت شدید محافظان قرار داشته است.
به گفته یانگ شیک بونگ، این خواهر و برادر واقعاً در سوئیس به حالت تبعید به سر می‌برند، اما با توجه به اینکه می‌دانستند در آینده چه جایگاهی در انتظار آنها قرار دارد، دارای پیوندی نزدیک با یکدیگر بوده‌اند. اگر‏چه اطلاعات کمی در‏مورد زندگی یو جونگ به عنوان فارغ‏التحصیل علوم کامپیوتر در دانشگاه کیم ایل سونگ در دست است، اما گفته می‌شود که وی نقشی بسزا در برکشیدن برادرش پس از سکته مغزی پدرشان در سال 2008 میلادی داشته است. در این مورد اریک شیلی استاد مطالعات بین‌المللی دانشکاه اوهای سئول می‌گوید، از آنجا که حکومت در کره‌شمالی به عنوان یک میراث خانوادگی محسوب می‌شود، کیم جونگ اون به خواهرش اعتماد کامل دارد. زیرا او تاکنون مهارت قابل ملاحظه‌ای را در مدرن‏سازی نقش برادرش در نظام جهانی ایفا کرده و اظهار نظرهای وی نیز حاکی از وزن بیشترش در برابر سایر افراد پرنفوذ خاندان کیم دارد. همچنین به نظر می‌رسد با توجه به روند دیپلماسی هسته‌ای کره‌شمالی نقش یو جونگ در داخل و خارج از کشور باز هم پررنگ‌تر از گذشته شود. با وجود این علی‏رغم اظهارنظرهای فراوانی که در‏مورد نقش جانشینی یو جونگ مطرح می‌شود من اعتقاد دارم که این موضوع تقریباً غیر ممکن خواهد بود. هر‏چند یو جونگ به خوبی می‌داند که چگونه قدرت نرم خود را در سایه برادر تقویت کند، اما برای رسیدن به رهبری راهی دشوار در پیش دارد‏ زیرا فرهنگ این کشور که نقش سن و مردانگی در آن برجسته است، اجازه مانور وی برای جانشینی برادرش را محدود می‌کند.
از سوی مقابل برخی دیگر از ناظران بر این عقیده هستند که با توجه به دگردیسی تبلیغات خارجی کره‌شمالی و نقشی که یو جونگ در این خصوص بر عهده گرفته، تمامی مقدمات برای بر کشیده شدن کامل وی به جایگاه رهبری در حال آماده شدن است. اگر چه پیش از یو جونگ عمه آنها نیز به عنوان یک زن جایگاه بالایی در سلسله مراتب حکومت داشت، اما به هیچ عنوان مانند برادر‏زاده خودش اینچنین در انظار عمومی و روندهای دیپلماتیک کشور به صورت علنی ایفای نقش نکرده بود. به همین دلیل است که گفته می‌شود این چهره مرموز و به شدت خونسرد، احتمالاً مسیری متفاوت در هرم قدرت در پیونگ یانگ طی خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تاثیر بسته‌های حمایتی دولت برای جبران کاهش قدرت خرید خانوارها گزارش می‌دهد جلال خوش‌چهره تجربه تلخ مطبوعات چه سریال‌هایی در ماه مبارک رمضان از تلویزیون پخش خواهند شد؟ از «زیرخاکی» و «بچه مهندس 3» تا «#سرباز» و «پدرپسری» «ابتکار» از لزوم گفتمان‌سازی و آسیب‌شناسی اصلاح‌طلبان برای ۱۴۰۰ گزارش می‌دهد اصلاحات نیازمند اصلاح ساختار بورس، بال نخست در تامین مالی اقتصاد کشور است تخم‌مرغ‌های دولت در سبد بورس آیا پلتفرم‌های آموزشی ساخت داخل امنیت کابران را حفظ می‌کنند؟ شبیخون سارقان به جویندگان دانش چگونه یو جونگ به عنوان خواهر رهبر کره‌شمالی در حال افزایش نفوذ خود در سلسله مراتب قدرت است؟ رئیس قوه قضائیه: وضعیت دلارهای پرداختی در‏خصوص گزارش دیوان محاسبات باید شفاف شود «‏ابتکار» سفر ظریف به سوریه را بررسی می‌کند رایزنی‌های استراتژیک پیش از نشست آستانه سخنگوی هیئت رئیسه مجلس: لاریجانی فعلا در جلسات مجلس حضور نمی‌یابد وزیر میراث فرهنگی در دیدار با نمایندگان مجلس: بودجه این وزارتخانه را اصلاح کنید گرامیداشت سالروز تاسیس سپاه از سوی ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده کل ارتش