روزنامه ابتکار
1399/02/01
در حالی که ستاد ملی کرونا محدودیتها را لغو می‌کند، وزارت بهداشت از رشد بیماران خبر داده است
یک بام و دو هوای «در خانه ماندن»زهرا داستانی
براساس نظر ستاد ملی کرونا قرار شده از ابتدای اردیبهشت‌ماه در ایران، بازار تهران که یکی از پرترددترین مکان‌ها در تهران است به همراه پاساژها کار خود را از سر بگیرند. لغو ممنوعیت تردد بین استانی نیز امکان سفر را از ابتدای دومین ماه 99 فراهم کرده است. مجموعه این اقدامات در حالی است که پزشکان از افزایش شمار مبتلایان به کرونا در تهران خبر می‌دهند.
مسئولان از ابتدای شیوع کرونا در ایران اعلام کردند که اعتقادی به قرنطینه ندارند و روش دیگری که شامل مجموعه‌ای از محدودیت‌های اجتماعی از جمله منع عبور و مرور استانی، تعطیلی کسب‌وکارها، مدارس و دانشگاه‌ها و البته رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی باشد را برای مقابله با ویروس همه‌گیر کرونا برگزیده‌اند. با این حال، ورود به مرحله پایان محدودیتها و فاصله‌گذاری اجتماعی در ایران خیلی زودتر از کشورهایی بود که همین شیوه را در پیش گرفته‌اند. حتی چین که توانسته بود این بیماری را مدیریت و شمار مبتلایان را به صفر برساند، پایان محدودیتها و از سرگیری دوباره زندگی عادی را محتاط‌‌تر آغاز کرد. اما در ایران بنا به تصمیم مقامات در ستاد ملی کرونا، یک هفته بعد از پایان تعطیلات نوروزی طرح فاصله‌گذاری اجتماعی به گفته رئیس‌جمهوری وارد فاز جدیدی شد که آن را فاصله‌گذاری هوشمند نامید. بازگشت بیش از نیمی از کارمندان ادارات دولتی به کارهای‌شان، اولین گام دولت برای کاهش محدودیت‌هایی بود که اقتصاد را زمین زده و چرخش را از حرکت انداخته بود. اقدامی که در روزهای بعد با بازگشایی تدریجی کسب‌وکارها همراه بود و تصاویری از بازگشت ترافیک به خیابان‌ها، شلوغی متروها و اتوبوس‌ها را خلق کرد و در شبکه‌های اجتماعی به نمایش گذاشت. تصاویری که ناقض فاصله‌گذاری اجتماعی بود که مسئولان دولتی و اعضای ستاد ملی مبارزه با کرونا از آن دم می‌زدند. این اتفاق سبب شد تا موج انتقادها به سوی دولت روانه شود. با این حال، همچنان روند کاهش محدودیتها ادامه داشت و هر روز مجموعه‌ای از کسب‌وکارها به لیست کسب‌وکارهای مجاز برای فعالیت افزوده شدند. سطوح آخر برداشتن محدودیتها اما به بازارهای مسقف، پاساژها و رفت‌وآمدهای استانی ختم شده است. در حالی که تنها سه روز از اظهارات علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران درباره بازگشایی بازار و پاساژهای مسقف تهران مبنی بر تعطیلی ادامه‌دار این مکان‌ها می‌گذرد، رئیس‌جمهوری از بازگشایی بازار بزرگ تهران و سایر مراکز تجاری از جمله پاساژهای مسقف در تهران از ابتدای اردیبهشت خبر داده است. حسن روحانی روز یکشنبه در جلسه ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا درباره آغاز به کار مجدد رسته‌های شغلی با ریسک متوسط گفت: «فعالیت گروهی از رسته‌های شغلی با ریسک کم از هفته قبل در کشور و از روز گذشته در استان تهران آغاز شد. گروهی از مشاغل که ریسک آنها متوسط است مانند مغازه‌دارانی که در جای مسقف مانند بازار یا پاساژ قرار دارند، مقرر شد فعالیت خود را با رعایت همه پروتکل‌های بهداشتی ابلاغی از اول اردیبهشت آغاز کنند، اما یک شغل پرریسک مانند رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌ها که مردم در آنها اجتماع می‌کنند در بازارها یا پاساژها همچنان تعطیل است.»
گرچه علاوه بر رستوران‌ها و قهوه‌خانه‌ها حتی آنهایی که در پاساژها واقع هستند، سینماها، موزه‌ها و سایر اماکن فرهنگی تفریحی بسته هستند، اما بازگشایی پاساژها و به خصوص بازار تهران که یکی از پُررفت‌وآمدترین مکان در تهران به حساب می‌آید، در حالی رقم خورده که زالی فرمانده عملیات مقابله با کرونا در کلان‌شهر تهران روز شنبه از رشد ۷ درصدی بستری بیماران کرونایی در تهران خبر داده است. او با اشاره به آماری از تعداد مبتلایان در بیمارستان‌های تهران از روز جمعه 29 فروردین تا صبح روز شنبه 30 فروردین‌ماه، بیان کرده است: «۲۳۷ مبتلای جدید در بخش‌های عمومی و ۹۱ بیمار هم در بخش‌های ویژه بیمارستان‌های تهران بستری شدند که با رشد ۷ درصدی در بخش ویژه مواجه هستیم.» او افزود: «کل بستری بخش ویژه نسبت به روز گذشته در مجموع استان تهران ۳ درصد رشد داشته است، اما وقتی این آمار در مقایسه با مراجعین جدید در بخش ویژه در نظر گرفته میشود رشد ۷ درصدی را نشان می‌دهد و ۵۴۰ مورد نیز بهبودیافته داشته‌ایم.» او اما خبر دیگری نیز داده است. به گفته زالی، الگوی مراجعین در تهران در حال تغییر است و ممکن است بیماران بدحال‌تر به بیمارستان مراجعه کنند.
همزمان با این اتفاقات اما محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران برای چندمین بار از اختلاف میزان واقعی ابتلا به کرونا در کشور با آمار رسمی سخن گفته و آن را به بحران ایجاد شده برای مدیریت شهر تهران مرتبط کرده است. محسن هاشمی در ابتدای جلسه علنی روز یکشنبه ۳۱ فروردین‌ماه شورای شهر تهران با بیان این‌که 2 ماه از اعلام ورود پاندمی کرونا به کشور می‌گذرد و همه بخش‌ها تحت تاثیر قرار گرفته‌اند، گفت: «همان‌گونه که برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و نظرات متخصصان نشان می‌دهد آمار ابتلا به کرونا در کشور بسیار بیشتر از عدد اعلام شده رسمی است که این تفاوت‌ها دلایل گوناگونی از جمله تاخیر در اعلام ورود کرونا به کشور و عدم محاسبه قربانیان قبل از آن، عدم وجود امکان تست کافی در کشور و عنوان کردن نام سایر بیماری‌ها نظیر اختلال تنفسی و شبه‌کرونا به عنوان کرونا بوده است که این اختلاف به صورت کلی مورد تایید وزارت بهداشت نیز قرار دارد، اما ما از مسئولان مربوطه انتظار داریم که با عدم شتابزدگی در رفع محدودیت‌های ایجاد شده، دستاورد رعایت دو ماه گذشته شهروندان را با خطر مواجه نکنند و اسباب موج جدید بیماری کرونا را فراهم نکنند.» رئیس شورای شهر تهران همچنین از مسئولان تقاضا کرده که «آمار استان یا شهر تهران را به صورت جداگانه اعلام کنند؛ چرا که تهران به عنوان پایتخت کشور مبدا و مقصد بسیاری از سفرها است و این رفت‌وآمدها می‌تواند موجب انتشار دوباره ویروس کرونا شود.»
این اخطار محسن هاشمی درباره افزایش شمار مبتلایان به ویروس کرونا در تهران در حالی است که نتایج نظرسنجی‌های اخیر مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران نشان می‌دهد که علی‌رغم آنکه شیوع ویروس کرونا موجب کاهش درآمد ۵۰.۷ درصد ایرانیان شده، ۴۱.۷درصد کسب‌وکارشان تعطیل و ۱۳.۵ درصد شغل‌شان را از دست داده‌اند، اما ۵۶ درصد مردم موافق تداوم خانه‌نشینی و محدودیت رفت‌وآمد تا از بین رفتن کرونا هستند.
با این حال، اما دولت محدودیت‌های دیگری را نیز لغو کرده و از جمله آن، رفع محدودیت‌های ترددهای بین استانی از اول اردیبهشت است که براساس این تصمیم امکان سفر برای مردم فراهم شده است. این اقدام 7 روز بعد از اعمال رفع محدودیت ترددهای بین شهری رخ داده است و بر طبق آماری که راهداری در اختیار رسانه‌ها قرار داده، در طول روز شنبه تردد در جاده‌های برون‌شهری١۴ درصد افزایش یافته بود که سهم وسایل نقلیه سنگین به ١٧ درصد رسیده است که دلیل اصلی آن را حمل کالاهای اساسی از بنادر کشور عنوان کرده‌اند. با این حال، بر اساس پیش‌بینی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای رفع محدودیت تردد بین استانی که تا پیش از این منجر به جریمه‌های ۵٠٠ هزار تومانی می‌شد، باعث افزایش ٣٠ درصدی ترددها نسبت به روزهای گذشته خواهد بود. اقدامی که عملا به کاهش فاصله‌گذاری اجتماعی دامن خواهد زد.
با این حال، در شرایطی که ستاد ملی مبارزه با کرونا روزانه دست به کاهش محدودیتها و کشاندن تعداد بیشتری از مردم در خیابان‌ها است، ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت از مردم می‌خواهد که «به فرزندان‌شان در بیمارستان‌ها رحم کنند؛ چرا که آنها 2 ماه است که در مهار شیوع کرونا کار طاقت‌فرسا انجام می‌دهند.» او همکاری مردم را نقطه قوت کادر درمان در مقابله با کرونا دانسته که فاصله‌گذاری اجتماعی را با رعایت اصول بهداشتی و عدم حضور در اجتماعات تداوم بخشیدند، اما به مردم هشدار جدید داده است؛ چرا که نشانه‌های جدی از حضور غیرضرور مردم در سطح شهر و بازار و همچنین حضور مردم برای قدم زدن افزایش یافته است. او در ادامه از مردم خواسته که به شعار در خانه می‌مانیم پایبند باشند. اما نگفته که با وجود رفع محدودیتها و معلق گذاشتن مردم درباره وضعیت این بیماری در ایران چطور باید در خانه ماندن را انتخاب کنند. در حالی که این پاسخ این سوال از ابتدای اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی از سوی رسانه‌ها مطرح شده، اما همچنان از سوی مسئولان بی‌پاسخ مانده و علاوه بر آن هر روز با اعمال جدید لغو محدودیتها به این ابهام دامن زده میشود. این ابهام درباره در خانه ماندن و نماندن در حالی است که با هر اقدامی از سوی دولت که به لغو محدودیتها می‌انجامد، یک هفته زمان نیاز است تا تغییراتی که در تعداد و الگوی مراجعه بیماران به بیمارستان‌ها ایجاد میشود، دیده شود. حال باید دید که شمار مبتلایان یک هفته آینده چطور خواهد بود؟
سایر اخبار این روزنامه
چرا تکرار اخبار در زمان طولانی، افکار عمومی را بی‌تفاوت می‌کند؟
نمی‌شنوم، پس خوبم!
علیرضا صدقی
زیست اجتماعی در ایرانِ پساکرونا
آیا بحران فعلی می‌تواند منجر به نزدیک شدن اروپا و آمریکا شود؟
وضعیت خاکستری در وحدت فراآتلانتیکی
«ابتکار» وضعیت معاملات خودرو در روزهای کرونایی را بررسی کرد
التهاب کارتکس فروشی در بازار به کما رفته خودرو
تحلیل کارشناسان از عاملی مهم جهت کاهش اجاره‌بها
کرونا فتیله بازار اجاره را خاموش می‌کند؟
دلایل عدم موفقیت شورای ائتلاف اصولگرایی در جلوگیری از سهم‌خواهی یازدهمی‌ها بررسی شد
در حالی که ستاد ملی کرونا محدودیتها را لغو می‌کند، وزارت بهداشت از رشد بیماران خبر داده است
رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا خبر داد
پاسخ ظریف به ترامپ در امور کشور من مداخله نکن!
تشکر فرمانده کل ارتش از سران قوا و مسئولان کشوری و لشکری و مردم
با ارسال نامه به روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی تاکید شد
کرونا؛ تعمیق گسست فراآتلانتیکی
