فرض کنیم اتحادیه اروپا نیست

انوار- با بروز شدید کرونا در کشورهای اروپایی و آسیب های جدی این بیماری در کشورهایی چون ایتالیا و اسپانیا که حتی با بی تفاوتی اتحادیه اروپایی نیز مواجه شدند، برخی تحلیل گران معتقدند که این اتحادیه در پساکرونا تضعیف خواهد شد. در این شرایط به نظر می رسد جمهوری اسلامی ایران می تواند از توانمندی خود برای ایجاد فضای جدید در روابط با کشورهای مستقل تر اروپایی که به اصطلاح اروپای دوم نامیده می شوند بهره ببرد. در این باره حمیدرضا آصفی دیپلمات و سخنگوی سابق وزارت خارجه معتقد است که بحران کرونا اتحاد و چسبندگی اروپا را ضعیف کرده و  در این شرایط ایران باید رویکرد جدیدی در ارتباط دوجانبه باکشورهای اروپایی دنبال کند. آن چه که در پی می آید گفت وگوی خراسان با حمید رضا آصفی است:  * این رفتاری که اتحادیه اروپا با کشورهایی مثل اسپانیا و ایتالیا کرد آیا به نظر شما باعث  تضعیف اتحادیه اروپایی خواهد شد؟ کرونا به نظرم  درس های آموزنده بسیار داشت که می توان از این درس ها بهره برد .نخست عجز آمریکا در مقابله با این بیماری بود به همین دلیل ترامپ زیر فشار افکار عمومی مردم و گروه های داخلی قرار گرفت. دوم این که حتی در بحران و شرایط سخت نمی توان  از دیگران انتظار داشت. در قبال جمهوری اسلامی ایران به جز یکی دو کشور که از گذشته بایکدیگرهمکاری داشتیم  بقیه فقط در لفظ ادعای همکاری داشتند. پس از این که ایران به ناحق تحریم شد انتظار می رفت وقتی برجام ناکارآمد شد و اتحادیه اروپا از زیر اجرای آن شانه خالی کرد حداقل دراین آزمایش کرونا سربلند شود  اما این هم اتفاق نیفتاد. درس دیگر این که این رفتار  نشان داد که ما باید به ظرفیت های داخلی خود تکیه کنیم.از طرف دیگر اروپایی ها حتی به داد یکدیگر هم نرسند به همین دلیل شاهد اعتراضات تند علیه اروپا در ایتالیا بودیم. مردم ایتالیا پرچم اتحادیه اروپارا پایین کشیدند و آتش زدند. مسئول سیاست خارجی اروپا از مردم ایتالیا عذرخواهی کرد که به موقع در کنار این کشور نبودند. بنابراین به نظرم اروپا بعد از کرونا دچار تغییرات جدی خواهد شد.  یعنی گروه ها ی ناسیونالیستی و ملی گرا رشد خواهند کرد و موضوع اتحاد و چسبندگی اروپا مثل سابق نخواهد بود حتی پیمان شینگن نیز بعد از این بحران  تحت تاثیر و تغییر قرار خواهد گرفت. * آیا می شود از این ضعف احتمالی اتحادیه اروپا به دنبال گسترش روابط با کشورهایی مستقل تر مانند همین ایتالیا، اسپانیا، اتریش و ... بود که بتوانیم در دوره پساکرونا قرابت بیشتری با این ها برقرار کنیم؟ این که بتوانیم با کشورهای اروپایی  تک تک ارتباط برقرار کنیم به زودی جواب نخواهد داد اما باید در دستور کار دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی  قرار بگیرد. البته نباید دچار وهم و خیال هم شد اما برقرار ارتباط دو جانبه با کشورها از جمله کشورهای اروپایی باید  در محاسبات دستگاه دیپلماسی در نظر گرفته شود.  یقینا  کشورهای اروپایی و شرکت های خصوصی و متوسط در اروپا لطمه فراوانی از کرونا خوردند آن ها به دنبال بازیابی خود و جذب شرکای جدید هستند. این درحالی است که ایران در بحث کرونا نسبت به دیگر کشورها صدمه کمتری خورده است چرا که ما چهل سال زیر تحریم های شدید بودیم و آستانه تحمل و تاب آوری بالایی داریم درحالی که فشار کرونا بر آمریکا به گونه ای  است که  ترامپ آن را فاجعه ملی خواند اما ما طی چهل سال گذشته به  رغم تحریم های مختلف و  چالش های متفاوت و فراوان این تعبیر را از  مسئولان  نشنیدیم. می خواهم بگویم وضعیت ما بعد از کرونا به گونه ای  است که بهترین فرصت را برای ما و کشور ایجاد خواهد کرد. * در این راستا می توانیم در فضای افکار عمومی و دیپلماسی عمومی حس نیت و حمایت خود را از این کشورها درگیر با کرونا به عنوان یک رویکرد اصولی دنبال کنیم... صد در صد یکی از وظایف دستگاه دیپلماسی ما داشتن چنین این رویکردی است چرا که ایران پتانسیل و توانمندی لازم در این حوزه را دارد. * آیا سیاست خارجی فعلی کشور را متناسب با نیازهایی که در پساکرونا خواهیم داشت می بینید؟ به نظر شما نباید در سیاست خارجی و دیپلماسی کشور خط نزدیک شدن به کشورهایی که ذکر شد بیشتر و پررنگ تر دنبال شود؟ ما باید فرض را بر این بگذاریم که برجام تمام شده و دستاوردی برای ما نخواهد داشت. نه این که آن ها را حذف کنیم بلکه باید فرض را بر این بگذاریم که اتحادیه اروپا در کنار ما نخواهد بود. پس  باید به دنبال تقویت روابط با کشورهایی مثل چین، روسیه و کشورهای همسایه از جمله  افغانستان، پاکستان، ترکیه، عراق و... که بازارهای  ایران هستند باشیم.  این کار نیازمند استفاده و بهره بردن از  قوی ترین و توانمندی دیپلمات و سفرا ست.