روزنامه آفتاب یزد
1399/01/23
محیط زیست پساکرونایی چگونه خواهد بود؟
آفتاب یزد- گروه اجتماعی: ویروس کووید ۱۹ برای میلیاردها نفر از مردم جهان، نقش قاتل نامرئی آماده به حمله را بازی میکند و تاکنون جان دهها هزار نفر از شهروندان کشورهای مختلف را گرفته است اما همین کرونا از همان روزهای اول شیوع در چین، در کنار ضربه مهلک به انسانها، نقش مثبتی را برای محیط زیست بازی کرد. مشاهدات نشان میدهد این ویروس باعث شده اکنون آلودگی هوا و همچنین تبعات زیست محیطی این بحران قدیمی در آسمان کلانشهرهای جهان فروکش کرده و نفس شهرها تازه شود؛ بررسیهایی که در پنج کشور آمریکا، انگلیس، سوئد، سوئیس و ژاپن در این باره انجام شده است نشان میدهد کاهش فعالیتهای صنعتی و همچنین رفت و آمدهای درونشهری ناشی از قرنطینه خانگی تحت تاثیر کرونا سبب شده تا غلظت ذرات آلاینده در هوای شهرهای دارای سابقه آلودگی به شکل محسوسی کاهش پیدا کند به طوریکه کارشناسان محیط زیست بر این باورند که پدیده کاهش آلودگی هوا یک اتفاق نادر و در مقیاس معجزه است. با این حال استفاده بیرویه از آب شرب و همچنین مصرف روز افزون مواد شوینده و ضد عفونیکننده از جمله مواردی است که باعث نگرانی کارشناسان محیط زیستی شده است. برخی بر این باورند که عوارض چنین اقداماتی غیر قابل جبران است و برخی دیگر نیز بر این باورند که فواید کرونا ویروس از تاثیرات منفی آن در محیط زیست بیشتر است و اگر آنها را در کفه ترازو بقرا بدهیم بدون شک فوایدش بر تاثیرات منفی سنگینی خواهد کرد. با این همه این روزها میبینیم که کرونا نه تنها زندگی انسانها را با چالش رو به رو ساخته بلکه تا حد زیادی محیط زیست و کره زمین را هم با چالش رو به رو کرده است؛ حضور یک طاووس بر پشت بام خانهای در مجیدیه و یا روباههایی که گاه و بیگاه در سطح شهر دیده میشوند از جمله این چالشها هستند که موجب سر در گمی حیوانات حیات وحش نیز شده است. در هر صورت آن چه که مسلم است این است که مهمان نا خوانده کرونا بر وضعیت محیط زیست هم تاثیرات زیادی داشته است اما تاثیرات مثبت و منفی آن در بلند مدت و کوتاه مدت موضوعی است که باید مورد بررسی کارشناسان قرار بگیرد.> کاهش آلودگی هوا شاخصی
برای بهبود وضعیت محیط زیست
محمد درویش، فعال محیط زیستی در این باره به آفتاب یزد گفت:« در کوتاه مدت یعنی در ماههای اخیر با توجه به اینکه میزان انتشار گازهای گلخانهای و همچنین دی اکسید نیتروژن، دی اکسید کربن و مونوکسید کربن کاهش پیدا کرده است، این موضوع باعث شده تا حد زیادی از بار آلایندگی اتمسفر کاسته شود و این یکی از شاخصهایی است که میتوان در رابطه با بهبود وضعیت محیط زیست و کاهش آلودگی هوا مطرح کرد. علاوه بر این با توجه به اینکه تردد در سطح شهر بسیار کم شده است؛ کاهش رفت و آمدها، حرکت قطارها و همچنین اتوبوسها سبب شده تا لرزشهای زمین هم کاهش پیدا کند و این موضوع سبب میشود تا احتمال زمین لرزهها نیز کاهش یابد که این هم میتواند یک پیامد مثبت محسوب شود چرا که استرس را برای حیوانات کم میکند و امکان لغزش زمین و ریزش کوهها را کاهش میدهد، همچنین باعث میشود خاکها کمتر مورد فرسودگی قرار بگیرند. همه این موارد، پدیده مثبتی است که این روزها شاهد آن هستیم.»
> خطر تغییرات اقلیمی و جهان گرمایی کاهش یافت
او در ادامه تاکید کرد:« از طرف دیگر کاهش مصرف سوختهای فسیلی که در برخی موارد تا 50 درصد نیز شاهد کاهش آن هستیم باعث میشود تا خطر تغییرات اقلیمی و جهان گرمایی تا حد زیادی کم شود. خطر جهان گرمایی یکی از دلایل افزایش سرعت آب شدن یخها است، هر چقدر که سرعت بیشتری در آب شدن یخها در شمالگان و جنوبگان وجود داشته باشد احتمال اینکه خیلی از مناطق ساحلی و جنگلها اراضی خود را از دست بدهند افزایش مییابد. کرونا تا حدی میتواند این خطر را کاهش دهد. ما کلا در سال بین 700 تا هزار گونه گیاهی را متاسفانه بر اثر شدت بار آلایندههای اتمسفر، تغییرات اقلیمی و پلاستیکهایی که در محیط رها میشد، یا از دست میدادیم و یا در خطر انقراض قرار میگرفتند اما امسال پیش بینی میشود که این رقم بسیار کمتر باشد.»
> کاهش استفاده از ظروف یکبار مصرف
در روزهای کرونایی
او در ادامه توضیح داد:« یکی از بزرگترین منابع تولید پلاستیک و ظرفهای یکبار مصرف هواپیماها، قطارها و اتوبوسها هستند که با توجه به اینکه سهم عمدهای از ترددها کاهش پیدا کرده است میزان تولید، انباشت و پرتاب این زبالههای پلاستیکی به طبیعت هم کاهش پیدا کرده است. علاوه بر این چون اغلب کارناوالها، اعیاد، مناسبتها و همچنین جلسات گروهی کاهش پیدا کرده است میزان مصرف ظروف یکبار مصرف به شدت کاهش یافته و این میتواند پیامآور مثبتی باشد چرا که بار آلایندگی در طبیعت با کاهش چشمگیری
همراه بوده است.»
> تاثیرات منفی کرونا بر محیط زیست
این کارشناس محیط زیستی در رابطه با تاثیرات منفی کرونا بر محیط زیست نیز گفت:« علاوه بر اینها کرونا تاثیرات منفی هم بر محیط زیست داشته است، مصرف بیش از حد شویندهها، مصرف مواد ضد عفونیکننده در شهرها، مصرف بیش از حد دستکشها و ماسکها و همچنین رها شدن آنها در طبیعت و استفاده بیش از حد از آب شرب، همه اینها جزو عوارض این روزهای کرونایی محسوب میشوند که البته در مقایسه با فواید آن در طبیعت میتوان گفت که فواید آن بیشتر و قابل ملاحظه تر است.»
> عوارض کرونا بر محیط زیست
ممکن است قابل جبران نباشد
او تصریح کرد:« یک نگرانی دیگری که وجود دارد این است که در بلند مدت اگر که وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند و همچنان با روزهای کرونایی و قرنطینه مواجه باشیم، این موضوع منجر به فقر بیشتر میشود و تجربهها نشان میدهد که فقر بیشتر با تخریب و فشار بیشتر بر محیط زیست همراه است. در مجموع اگر این مسئله خیلی تداوم داشته باشد قابل پیش بینی نیست که آیا میتواند در دراز مدت به نفع محیط زیست باشد و یا به ضرر آن. درست است که در چنین شرایطی فعالیتهای آلاینده کاهش پیدا میکند اما چون وابستگی بشر به طبیعت بیشتر میشود و بیشتر به سراغ جنگل تراشی و تخریب میرود ممکن است که عوارض آن قابل جبران نباشد.»
این طور که مشخص است کرونا ویروس در بازه زمانی کوتاه مدت، فواید زیادی برای محیط زیست به همراه داشته است و در مورد کاهش آلودگی هوا میتوان گفت که به معجزهای شبیه بوده است اما در بلند مدت معلوم نیست که فواید و عوارض آن به چه صورت خواهد بود. بهتر است دولتمردان خودشان را برای محیط زیست پسا کرونایی نیز آماده کنند چرا که به گفته کارشناسان ممکن است بسیاری از عوارض آن غیر قابل جبران باشد.
سایر اخبار این روزنامه
نگرانی از نحوه دفع زبالههای خانههای دارای بیمار کرونا
نفرت از سوسیالیسم دامن سندرز را هم گرفت
برنامههای کمک به قشرهای ضعیف هرچه سریعتر،بیشتر و بهتر اجرا شود
معیارهای تعیین بیمه شخص ثالث در آیین نامه قانون بیمه اجباری آمده است
محیط زیست پساکرونایی چگونه خواهد بود؟
تغسیل مردگان کرونایی پسابهای زیرزمینی را آلوده میکند؟
ضرورت تعویق سه ماهه اقساط بانک مسکن
نقد فرهنگی و مقوله نژاد پرستی!
کرونا، دستگاه قضا و حقوق شهروندی
شکست سوسیالیسم در غرب
عمر زاغ یا عمر خوش؟
مسئولیت اجتماعی کارکنان دولت
کرونا، دستگاه قضا و حقوق شهروندی
پسا کرونا و چالش پسماندهای عفونی
نقدی بر قوانین جدید بازار سرمایه