روزنامه مردم سالاری
1399/01/20
آژانسهای مسافرتی کرونا و بحران ودیعه مردم
یکی از ابعاد بحران کرونا بر حوزه اقتصاد ایران، حجم انبوه سفرها و پروازهای کنسل شده و از جمله سفرهای نوروزی است که طی فروردین ماه و نیمه نخست فصل بهار رونق نسبی به فعالیت تورهای مسافرتی و دفاتر هواپیمایی میداد و کسب و کارهای کوچک و متوسط را نیز به رونق میرساند. اما امسال لغو سفرهای نوروزی و پروازهای داخلی و خارجی سبب شده تا بسیاری از مسافران داخل و خارج از کشور در شرایط نابسامانی قرار بگیرند و بعلاوه طی روزهای پیش از پایان سال، مراجعه وسیع مسافران برای دریافت وجوه از دفاتر مسافرتی و همین طور بخشنامه میراث فرهنگی و گردشگری درباره ضرورت پرداخت آنی وجوه متقاضیان نیز شرایط نامطلوبی را به دنبال داشته است. طی هفتههای اخیر بخصوص برخی از دفاتر گردشگری که تا پایان دوره بحران کرونا فعالیت پرسنل خود را به تعلیق درآورده و حتی با کارکنان خود خداحافظی کرده اند، مصرانه از دولت و مسئولین خواسته اند تا برای بازپرداخت پول مسافران نوروزی و همین طور کمک به ارائه خدمات آنها چاره اندیشی کنند و از جمله تعدادی از فعالین حوزه گردشگری نیز بصورت جدی اعتراضات خود را به گوش مسئولین رسانده اند.بهزاد فروزش مدیر یکی از آژانسهای مسافرتی با اشاره به شرایط خاص فعالین گردشگری متاثر از محدود شدن سفرهای داخلی و خارجی طی یک سال گذشته، به «مردم سالاری آنلاین» میگوید که کنترل بحران کرونا در مورد وضعیت مسافران و فعالین حوزه گردشگری نیاز به چاره اندیشی جدی و جامع نگری دارد. جلوگیری از سفرها و لغو سفرهای داخلی و خارجی برای مهار بحران کرونا و کنترل شیوع بیماری تصمیم درست و عاقلانه ای هست که تقریبا در تمامیکشورهایی که با این مساله مواجه شده اند در دستور کار قرار گرفته و به یک معنا اجتناب ناپذیر هم هست؛ در عین حال مساله ای که ما بخاطر شرایط قبل از بحران کرونا با آن مواجه بودیم ایجاب میکرد که تبعات این بحران در زمینههای مختلف را با حساسیت و دقت بیشتری دنبال کنیم.
وی در تشریح این موضوع گفت: بخش قابل توجهی از مبالغ هزینه شده برای مسافران خارجی در اختیار دولتها و سفارتخانهها هست و بازگرداندن مبالغ پول متقاضیان دست کم یک تا چند ماه رایزنی و مذاکره را طلب میکند. او میگوید: متاسفانه با مجموعه شرایطی که طی سال 98 برای فعالین حوزه گردشگری رخ داد، از سیل و بلایای طبیعی فصل بهار تا حوادث آبان ماه، بسیاری از دفاتر مسافرتی بصورت واضح در آستانه ورشکستگی هستند و به نظر میرسد که شرایط ادامه فعالیت بعد از این را نخواهند داشت.
در مورد کنترل بحران کرونا و تاثیرات آن بر گردشگری و سفرهای لازم یا سیاحتی و زیارتی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری هم به نوبه خود با مساله ای مواجه بود که باید آنرا بطور کارشناسی مدیریت میکرد اما متاسفانه بصورت شتاب زده و بدون بررسی جوانب با یک بخشنامه چند خطی بسراغ مساله آمد و اعلام کرد که آژانسهای مسافرتی باید پول مسافران را عودت بدهند. باید این را در نظر داشت که برای مثال هم دفتر ما و هم مجموعه دوستان و همکاران ما، هم تورهای داخلی و هم تورهای خارجی دارند و بلیتهای سفرهای هوایی و زمینی را که در واقع ارائه و توزیع خدمات است در اختیار مسافران قرار میدهند. در حقیقت ما بالقوه خودمان محصولی برای عرضه نداریم بلکه محصولات ایرلاینها و هتلها و خدمات حوزه گردشگری این واحدها را به فروش میگذاریم یعنی پروازها و بستههایی که تنظیم میکنیم در اختیار مسافران قرار میگیرد تا بتوانند بر حسب نیاز خود از آنها استفاده کنند.
وی افزود: اگر مسافران پولی را در اختیار آژانسهای مسافرتی قرار میدهند آژانسها بخش عمده پول را در اختیار هتلها و شرکتهای هواپیمایی قرار میدهند و حاشیه سود دفاتر هم صرف هزینههای جاری و تبلیغات میشود. وقتی این دستورالعمل صادر میشود مسئول محترم این را در نظر نگرفته است که نه فقط ایرلاینهای داخلی و خارجی بلکه حتی شرکت رجا هم که بارها برای عودت دادن عین وجه مشتریها اعلام آمادگی کرده، این وجه را بعنوان بستانکاری دفاتر مسافرتی در نظر میگیرد و تنها امکانی که برای دفاتر هست این است که خرید مجدد یا مشابه داشته باشند و دسترسی مستقیم به پول خود ندارند که بتوانند مستقیم این پول را به مردم عودت کنند.
در شرایط حاضر شاهد هستیم که تا اطلاع ثانوی و دست کم تا اردیبهشت ماه همه سفرها لغو شده و امکان خرید مجدد هم برای دفاتر مهیا نیست؛ این مبالغ الان باید چطور تامین بشود که دفاتر بتوانند پول متقاضیان را پس بدهند؟
مدیر این آژانس مسافرتی ادامه داد: یک وجه دیگر این مساله اینجاست که هتلهای داخلی وقتی با آنها صحبت میکنیم میگویند ظرف شش ماه گذشته فضای کار نداشته اند و از حوادث آبان ماه و قطعی اینترنت تا مسائل دی ماه و سقوط هواپیما و بعد فضای انتخابات و بحران کرونا عملا همه فعالین حوزه گردشگری متضرر شدند و اگر مساله کرونا نبود، تصور میشد که عید نوروز و گردشگری نوروزی شرایط را تغییر میدهد اما در عمل به جایی رسیده ایم که همین امکان هم باقی نمانده تا آژانسها بتوانند نانی سر سفره خانواده شان ببرند. الان واقعا همه دفاتر بین بیست تا هشتاد نفر نیروی بیکار دارند. هریک از دفاتر علاوه بر پرسنل و تورلیدرهای خود با قریب به هزار نفر و قریب به همین تعداد فرصتهای شغلی را هم تحت پوشش دارند و از حیث معیشت شما ببینید که چه فاجعه ای رقم خورده است. هتلهای ترکیه و یا هتلهای باکو یا ارمنستان پولی که از طرف ایرانی دریافت کرده اند غالبا عودت نداده اند یا درصد کمیرا بازمیگردانند؛ آنها علاقه ای به عودت پول ندارند و ترجیح شان این هست که یا با جریمه کنسل کنند یا تبدیل به بسته ای برای دوره زمانی آتی کنند.
بعد از مجموعه مذاکرات فعالین گردشگری بعضی از این هتلها قبول کردند که بدون جریمه اتاقهای ما را برای ایام نوروز کنسل کنند ولی باز هم این پول را اعتباری در دست خود نگه میدارند تا تابستان که ما بتوانیم خرید مجدد داشته باشیم. بنابراین باز هم پولی را به آژانسهای مسافرتی نپرداخته اند که ما بتوانیم وجوه را به مشتریان خود مسترد کنیم.
فروزش به مساله هماهنگی برای ویزای مسافران ایرانی در انتظار بازگشت به کشور هم اشاره میکند و به «مردم سالاری آنلاین» میگوید: یک مثال دیگر از دشواری کار ما در شرایط حاضر این است که پول ویزاهایی که ما برای مسافران خود تهیه کردیم قرار نیست به ما عودت شود و مثلا ویزای باکو برای سفارت از 25 تا 35 دلار یا ویزای دوبی از 285 درهم که بهای حداقل هست شروع میشود و ویزای شنگن حداقل از 350 یورو تا 1000 یورو بوده که این قیمتها در زمان پیک متفاوت هستند و ویزاها دست ما هست؛ الان نمیتوانیم ویزا را به کشورها بدهیم و پول پس بگیریم که مبلغی برای تسویه برای مسافران خود داشته باشیم. الان بحثی هست در مورد تمدید زمان ویزاها برای مسافرت هست اما به معنای بازگشت پول مسافران نیست و اگر تصمیم درستی در این مورد نگیریم باز هم ضرر و زیان مسافران ما اجتناب ناپذیر است.
این فعال حوزه گردشگری که معتقد است استفاده از تجربه قبلی سفر کارت برای حفظ پول و اعتبار جمع آوری شده از مردم شرایط بهتری را برای آژانسها و دولت ایجاد میکرد: ما میتوانستیم در قالب کارت سفر یک بسته تسهیلات به مسافران و عموم مردم ارائه کنیم؛ بالاخره دفاتر هواپیمایی و آژانسهای مسافرتی باید پشتوانه ای داشته باشند که بتوانند از مردم حمایت کنند و اگر پرواز یا حرکت قطار دچار کنسلی شد یا هر مشکلی پیش آمد، بتوانند در صورت نیاز و تمایل مسافران این اعتبار و پول را در قالب خدمت دیگری برای متقاضیان حفظ و ارائه کنند. سفرکارت این مزیت را داشت که مسافر میتوانست مجدد از همان آژانس با همان طیف خدمات، خرید دوباره انجام بدهد یا با پول ذخیره شده در آن سفرکارت از آژانس دیگری یک مجموعه خدمات را دریافت کند. وقتی شما از سفرکارت استفاده میکردید به فعالین حوزه گردشگری این امکان را میدادید که در قالب تعهدات و اعتبارات بدهی هتلها و طلب آژانسها سر و سامان بگیرد و این بستههای خدماتی با ارائه ده درصد تشویقی از سوی دولت شرایط بهتری را برای مردم فراهم میکرد.
وی در پایان میگوید: در حال حاضر مسئولین متولی این حوزه باید به مسافران اطمینان بدهند که پس از بحران، حقوق آنها محفوظ است و اگر این مساله را حل نکنیم، عودت دادن پول مسافران به معنای نابود کردن دفاتر مسافرتی و گردشگری، و گسترش دامنه بیکاری پس از بحران کرونا خواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
کار مقابله با کرونا تمام نشده است
نیمه شعبان
۲۹ فروردین «رژه خدمت» اجرا میشود
آیا جهش تولید با تحریم امکانپذیر است؟
122 دستاورد جدید هستهای برای ایران
غفلت کنیم کرونا به فاجعه میلیونی تبدیل میشود
عرضه سهام شرکتهای دولتی به مردم
عبور بغداد از کاندیدای نفوذی
گزارش پاستور به بهارستان درباره کرونا
آژانسهای مسافرتی کرونا و بحران ودیعه مردم
هنر خیابانی در برابر کرونا
جدال توئیتری ایران و چین بر سر کرونا