روزنامه ابتکار
1399/01/18
چه انگیزه‌ای پشت تصمیم انتقال یوزهای ایرانی از «پردیسان» به سمنان وجود دارد؟ چشم‌ها نگرانِ «ایران» و «دلبر»
زهرا داستانیدر بحبوحه نگرانی‌ها درباره افزایش قربانیان کرونا در ایران به دنبال تصمیم ستاد ملی کرونا برای بازگشایی دوباره کسب و کارها، اتفاقی دیگر افکار عمومی و شبکه‌های مجازی را به خود مشغول کرد، حتی دستمایه‌ای شد برای ساختن طنزهای تلخ کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی. اتفاقی که به دنبال تصمیم ناگهانی دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست رقم خورد؛ «انتقال یوزهای پارک پردیسان به استان سمنان». اما تنها صرف این خبر نبود که توجه‌‌ها را به خود جلب کرد. تصاویر منتشر شده از خودرویی که قرار است این سه یوز ایرانی را به پارک ملی کویر منتقل کند، بیش از پیش حاشیه‌ساز شد و خاطره تلخ تلف شدن 5 گورخر ایرانی در سال گذشته را یادآور شد.
دلبر، کوشکی و ایران، نام سه یوزی است که حالا قرار است تقریبا 226 کیلومتر راه تهران تا سمنان را به مدت 2 ساعت و 52 دقیقه طی کنند تا زندگی خود را در زیستگاهی طبیعی ادامه دهند. زیستگاهی که شاید بتواند تکثیر در حالت نیمه اسارت را برای ادامه حیات این یوزهای ایرانی محقق کند. اتفاقی که در سال‌های اسارت این یوزها محقق نشده و هر تلاشی برای تولیدمثلشان با شکست مواجه شده است. اما در این سفر که با پیش‌درآمدها و آماده‌سازی‌هایی از جمله تزریق داروی بیهوشی، انجام معاینات بالینی و خونگیریی و بعد استقرار یوزها در جعبه حمل همراه است، کوشکی یوزپلنگ نر فعلا از ادامه همراهی با 2 یوز دیگر برای رفتن به زیستگاه طبیعی کویر بازمانده است. دلیل این اتفاق بیهوش نشدن این یوز نر پس از یک بار تزریق داروی بیهوشی به آن بوده است. هرچند شایعاتی درباره نامساعد بودن حال این یوز پس از دریافت داروی بیهوشی در فضای مجازی منتشر شده اما روابط‌عمومی سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتشار تصاویری از کوشکی از مساعد بودن این یوز خبرداده است. با این حال اما روابط‌عمومی همین سازمان تصاویر دیگری از یوز دیگر یعنی «ایران» منتشر کرده است که حکایت از تزریق داروی بیهوشی، استقرار آن در جعبه و آماده‌سازی آن برای حرکت در مسیر تهران به سمنان دارد. مسیر اما قرار است در جعبه‌ای کوچک و سیقلی روی یک وانت آبی طی شود. همین جعبه و وسیله حمل و نقل این یوزها که تصاویرش در فضای مجازی منتشر شده، جنجال‌ها و حواشی بسیاری را برای سازمان حفاظت محیط‌زیست به راه انداخته است. موج انتقادها از این تصمیم ناگهانی و نحوه حمل و نقل یوزها در جعبه‌های غیراستاندارد که بدون حفاظ برای جلوگیری از برخورد یوز به دیواره‌های جعبه و برقراری تعادل آنها به نظر می‌رسد، فضای مجازی را پُر کرده است. نوک تیز انتقادات اما به سمت عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست نشانه رفته و با یادآوری وقایع و تصمیمات او در چند سال گذشته از جمله صدور مجوزهای شکار، صدور مجوز پرورش تیلاپیا و انتقال گورهای ایرانی به سمنان که به هلاکت آنها منجر شد اشاره کرده‌اند.
برای بسیاری سفری که یوزهای ایرانی آغاز کرده‌اند پایانی ناخوشایند همچون 5 گورخر ایرانی دارد. سرنوشت دراماتیکی که موجب شد سه گور پیش از رسیدن به مقصد در جعبه‌ها تلف شوند و پس از گذشت یک هفته از انتقال، خبر مرگ 2 راس دیگر از گورهای مجروح شامل یک گور ماده و تنها گور نر در رسانه‌ها منتشر شد. اتفاقی که بسیاری آن را پایانی بر پروژه احیای گور در پارک ملی کویر نامیدند. پروژه‌ای که براساس آنچه رسانه‌ها به نقل منابع آگاه منتشر کردند، به دلیل رعایت نکردن استاندارد‌های لازم در تهیه جعبه‌های انتقال این حیوانات ارزشمند و وارد آمدن صدمات و جراحات به این حیوانات حین انتقال با شکست مواجه شده است. استاندارد‌ها و ضوابطی از قبیل: پوشاندن بخش داخلی جعبه‌ها با فوم که به منظور کاهش هزینه‌ها رعایت نشد؛ و درنتیجه کار به جایی رسید که جابه‌جایی جعبه‌ها در مسیر سنگلاخی و ناتوانی گور‌ها در حفظ تعادلشان، به شکسته شدن جعبه‌ها منجر شود و نهایتا گور‌هایی که کوشیده‌اند در جعبه‌های شکسته تعادل از دست رفته را بازیابند و بایستند، بر اثر تقلای بیش از حد و مجروح شدن توسط جعبه‌های شکسته به شدت آسیب دیده‌اند. آسیبی که به مرگ آنها منجر شده است.
با وجود تمام این انتقادها اما شهابالدین منتظمی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در مصاحبه‌ای با روابط عمومی حفاظت محیط‌زیست به تمام انتقادها پاسخ داده و با بیان اینکه این اقدام یک اقدام کاملا کارشناسی است، اظهار کرده است که «ماندن این حیوانات در تهران و خارج از زیستگاه خودشان، امری غیر کارشناسی است نه بازگشت به زیستگاه اصلی خودشان. برای جابه‌جایی این حیوانات تیم کارشناسی از مدتها قبل مطالعات را انجام داده و انتقال بهترین راه حل برای آنها بوده است.»
او با بیان اینکه پروژه تکثیر پایان نیافته است، به نوعی از ادامه اجرای پروژه تکثیر آنها در شرایط نیمه اسارت خبرداده و گفته است که «همه مطالعات و برنامه‌های تکثیر این گونه در زیستگاه طبیعی خودشان قابل اجرا است.» اظهاراتی که شاید مهر تاییدی بر خبری باشد که دی ماه سال 98 تسنیم با انتشار اسنادی آن را منتشر کرد. «پایان کار و تعطیلی تنها مرکز بازپروری حیات وحش کشور، واقع در پارک پردیسان تهران و انتقال گونه‌های ارزشمند و بومی کشور که در مرکز بازپروری حیات وحش پردیسان نگهداری می‌شدند به باغ وحش دزفول و باغ وحش ارومیه». این خبرگزاری در این گزارش با استناد به صورت جلسه‌هایی که با آرم سازمان حفاظت محیط‌زیست منتشر کرده، علاوه بر اینکه خبر از انتقال این حیوانات به باغ وحش‌هایی که مشهور به جایگاه‌های غیراستاندارد و شرایط نامناسب نگهداری از جانوران هستند، داده، به نقل از برخی فعالان محیط‌زیست نوشته است که «انتقال عجولانه گونه‌های بومی ارزشمند مرکز حیات وحش پارک پردیسان به بدنام‌ترین باغ وحش‌های کشور را می‌توان مقدمه‌ای برای اجرای یک طرح چند 10 میلیارد تومانی دانست؛ طرح تکثیر یوزپلنگ در اسارت که 3 یوزپلنگ موجود در پارک پردیسان تهران، بخشی از ابزارهای اجرای آن هستند. طرحی که فاز اول آن در پارک پردیسان با شکست صد در صدی مواجه شد و حالا فاز دوم آن بناست در دو استان یزد و سمنان با صرف هزینه‌هایی هنگفت و زنده‌گیری یوزپلنگ‌هایی جدید از طبیعت اجرایی شود. فاز اول طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ با زنده‌گیری و انتقال یک جفت یوزپلنگ به سایتی که با هزینه 200 میلیون تومان در پارک پردیسان راه‌اندازی شده بود آغاز شد و پس از سال‌ها انتظار برای تولید مثل طبیعی آنها و حتی پس از انجام عملیات تلقیح مصنوعی با شکست مواجه شد.»
با این حال اما منتظمی، مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرده که «تمامی مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح دریافت شد و هماهنگی‌های لازم با مدیر کل سازمان دامپزشکی استان تهران انجام شده و این کار کاملا قانونی است.» منتظمی درخصوص شرایط و نحوه انتقال این گونه گفته است: «باکس‌های تعبیه شده برای انتقال این گونه‌ها از بهترین باکسها بوده و مخصوص حمل گربه سانان است، از طرف دیگر ما برای انتقال، شرایط مبدا، مقصد و مسیر را مورد سنجش قرار می دهیم و اگر روند بیهوشی به درستی انجام شود روز یکشنبه و اگر موفقیت‌آمیز نبود با توجه به شرایط در فرصت مناسب دیگری جابه‌جایی صورت می‌گیرد.»
در حالی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست از دریافت تمامی مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح برای انتقال یوزهای پارک پردیسان به سمنان خبر داده است که روز یکشنبه همزمان با انتقال این گونه‌ها کیومرث کلانتری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست نامه‌ای به واعظی، مدیر کل اداره کل دامپزشکی استان تهران ارسال کرده و خواستار صدور مجوز بهداشتی برای حمل این یوزها به سمنان شده است. با وجود تمام این حواشی و اظهار نظرها، یوزهای پارک پردیسان در حالی تهران را به مقصد سمنان ترک می‌کنند که هنوز جزئیاتی از چگونگی انتقال، مکان دقیق انتقال و... مشخص نیست.
سایر اخبار این روزنامه
چه انگیزه‌ای پشت تصمیم انتقال یوزهای ایرانی از «پردیسان» به سمنان وجود دارد؟
چشم‌ها نگرانِ «ایران» و «دلبر»
ژوبین صفاری
سرگردانی میان بیماری و اقتصاد
رئیس‌جمهوری: کسب و کارهای کم‌ریسک از ۲۳ فروردین آغاز به کار کنند
یک بام و دو هوای مقابله با کرونا
«ابتکار» فرصت‌های سوخته و پیش روی شیوع کووید۱۹ را در عرصه اقتصادی بررسی کرد
درس‌های کرونا برای اقتصاد
صاحبان آثار سینمایی چه تصمیمی برای اکران فیلم‌هایشان می‌گیرند؟
برندگان و بازندگان تعطیلی سینماها
ابلاغیه سازمان بورس مبنی بر حضور حداقلی کارمندان
بورسی‌ها کرونا نمی‌گیرند؟!
واکنش نبی به نامه تهدیدآمیز AFC: سوءبرداشت است، حل میشود
سومین نامه AFC با چاشنی تهدید
«ابتکار» انتخاب کر استارمر به عنوان رهبر جدید حزب کارگر انگلستان را بررسی می‌کند
علاءالدین بروجردی:
نباید تجربه دنیا در مبارزه با کرونا را نادیده بگیریم
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز، خبر داد
جلسات ویژه شمخانی با چهره‌های شاخص اصولگرا و اصلاح‌طلب
در گزارشی عنوان شد
تاکید مرکز پژوهش‌های مجلس بر هدفمندسازی حمایت‌های اجتماعی
ورق انتخابات آمریکا برمی‌گردد؟
کرونا، پاشنه آشیل ترامپ در انتخابات
شریعتمداری:
جوانان برای مبارزه با فقر ناشی از بحران کرونا به ما کمک کنند
