تاثیر توافق طالبان و آمریکا بر ایران

فائقه انوار -  جمعه گذشته توافق موسوم به صلح میان گروه طالبان و آمریکا در دوحه قطر امضا شد. توافقی که پس از چندین دور مذاکرات دو جانبه و فراز و فرودهای فراوان به دست آمده و ممکن است چهره سیاسی و امنیتی افغانستان را دچار تغییرات مهم و دامنه‌داری کند. در همین زمینه، وزارت خارجه کشورمان در بیانیه ای ضمن استقبال از صلح و ثبات در افغانستان و با بیان این که آمریکا جایگاه حقوقی برای تعیین تکلیف آینده افغانستان ندارد، بر گفت و گوی بین الافغانی با مشارکت گروه های سیاسی این کشور از جمله طالبان و با در نظر گرفتن ملاحظات کشورهای همسایه افغانستان  تاکید کرد .این درحالی است که دیدگاه ها به چشم انداز این توافق بر روابط بین ایران و افغانستان متفاوت است.
 
ظهره وند: در این توافق  چشم انداز روشنی نمی بینیم
 در این باره ابوالفضل ظهره‌وند سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان با اعتقاد به این که هم اینک نمی توان چشم اندازی بر روابط ایران با افغانستان در سایه این توافق متصور شد به خبرنگار خراسان گفت: با توجه به وجود لایه های پنهان و آشکار این توافق  چشم انداز روشنی نمی بینیم. وی در بیان دلایل این دیدگاه اظهار کرد: هنوز چگونگی افق وضعیت دولت فعلی کابل ، وضعیت خود صلح و نتایج نشست و مذاکرات بین الا فغانی  در اسلو مشخص نیست و مبهم است.
وی همچنین با بیان این که به نظرم این توافق نامه یک لایه آشکار دارد و یک لایه پنهان افزود: لایه پنهان این توافق را باید از مواضع دو طرف (آمریکا و طالبان ) کشف کرد و لایه آشکارش این است که به طور قطع و یقین توافق صلح مجموعه ساختاری که طی 19 سال حمایت جامعه بین المللی شکل گرفته دچار تغییراتی اساسی خواهد شد و دورنمایی نخواهد داشت. این کارشناس مسائل افغانستان همچنین درباره واکنش مقامات جمهوری اسلامی ایران گفت: صلح در این توافق  واژه جذابی است اما آدرس غلط است .از طرف دیگر سیاست جمهوری اسلامی ایران در این باره منفعلانه بوده و فعالیتی که باید می داشت نداشته  و صحنه افغانستان عرصه بازیگری آمریکا ،طالبان و هم پیمانان شان بوده است .


ملازهی: در شرایطی این توافق صلح به نفع ایران است
اما پیر محمد ملازهی  کارشناس مسائل افغانستان به خراسان گفت: طبق توافق دو مسئله اتفاق افتاده یکی طالبان به مناطق پشتونشین به شکل کامل دسترسی پیدا می کند و یک حکومت محلی تشکیل می دهند که این  حکومت محلی از منطقه «فراه» به پایین با دو استان خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان هم مرز است. همان طور که می دانید طالبان به لحاظ ایدئولوژیک به عربستان و به لحاظ سیاسی به پاکستان نزدیک است از این رو موضوع امنیت در مرزهای مشترک دو کشور احتمالا در آینده ابعادش گسترده تر شود. به این معنا که گروه های ضد ایرانی پناهگاه امن بیشتری به دست بیاورند و هم این که فرصت فعالیت در اختیار گروه های نزدیک به عربستان به وجود می آید به علاوه این که معلوم نیست که در توافقاتی پنهانی بین طالبان وآمریکا به چه مسائلی توجه شده است  از این زاویه این توافق به نفع جمهوری اسلامی ایران نیست. وی در عین حال گفت: اما این برداشت که ممکن است جنگ در سایه این توافق در افغانستان  تشدید می شود  شاید واقع بینانه نباشد چرا که به هر حال طالبان اگر قرار است در چارچوبی که با آمریکا امضا کرده به حاکمیت برسد جنگ نه به نفع آمریکاست و نه طالبان. وی اضافه کرد: نبود یک قدرت مرکزی موجب تضعیف مرزها و افزایش قاچاق  مواد مخدر از مرزهای ایران شده بنابر این  صلح در افغانستان  از این منظر به نفع ایران است. ملازهی درباره چشم انداز روابط ایران با افغانستان بعد از صلح نیز گفت:  به نظرم اگر دولت مرکزی قدرتمند در افغانستان حاکم شود به نفع ایران و منافع ملی ایران است با دولت مرکزی که در نتیجه توافق تشکیل شود کار کند و به نظرم ایران این کار را خواهد کرد.
در این میان  به گزارش ایسنا، سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز گذشته خود  درباره امضای توافق نامه صلح بین آمریکا و طالبان و نگاه ایران به این توافق گفت: طالبان به عنوان یک گروه در افغانستان حضور دارد و نقش آفرینی می کند و این واقعیتی انکار ناپذیر است ولی ما مثل گذشته بر این موضوع تاکید داریم تمام مسیر هایی که می خواهد به سمت صلح و ثبات در افغانستان برود باید از طریق اجماع بین الافغانی و با هدایت دولت مستقر در افغانستان باشد.
 
   خبر مرتبط
تسلیم آمریکا پس از ۱۹ سال تحقیر

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان  در پیامی توئیتری در واکنش به امضای توافق نامه صلح میان طالبان و آمریکا نوشت: اشغالگران آمریکایی نباید هرگز به افغانستان حمله می‌کردند. اما آن ها این کار را انجام دادند و دیگران را برای پیامدهای آن مقصر دانستند.اکنون پس از ۱۹ سال تحقیر، ایالات متحده پیشنهاد تسلیم خود را داده است.آمریکا خواهد رفت اما ویرانی گسترده‌ای پشت سرش باقی می‌گذارد.