روزنامه ایران

هفتاد سال پاسبانی از مرزهای فرهنگ ایران



مهدی ماحوزی
استاد زبان و ادبیات فارسی


آیین نکوداشتی به پاس هفت دهه فعالیت مهدی محقق در حوزه‌های مختلف علمی-فرهنگی قرار بود ساعت 15 امروز(یکشنبه- چهارم اسفندماه) به میزبانی تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و با حضور جمعی از پیشکسوتان فرهنگ و ادب برگزار ‌شود اما به دلیل بروز نگرانی‌های ناشی از انتشار عارضه کرونا به زمان دیگری موکول شد. این مراسم قرار بود با حضور نوش‌آفرین انصاری، امیربانو کریمی، توفیق سبحانی، ژاله آموزگار، سیدعبدالله انوار، فتح‌الله مجتبایی، بهاءالدین خرمشاهی، شهرام ناظری به همت کمیسیون ملی یونسکو ایران برگزار ‌شود. مهدی ماحوزی که یکی از سخنرانان این مراسم بود برایمان از مقام مهدی محقق گفته است.
 
جست‌و‌جویی اندک کافی است تا متوجه شوید که مهدی محقق از جمله معدود استادان جامع‌الاطراف روزگارمان است. بیش از هفت دهه عمر خود را به نیکی صرف حوزه‌های مختلف علمی- فرهنگی کرده و اغراق نیست اگر او را علاوه بر نویسنده و محقق، علامه، ادیب، فقیه، مجتهد و نسخه پژوهی مجرب هم بدانیم. در کنار همه اینها او در رأس بسیاری از خدمات و فعالیت‌های علمی- فرهنگی هم بوده که از جمله آنها می‌توان به بنیان‌گذاری دایره المعارف تشیع اشاره کرد. هر چند که تصحیح و شرح‌نویسی نسخ خطی را هم باید به سابقه کاری اش اضافه کرد. با آنکه درباره هر یک از این موارد می‌توان مدت‌ها به بحث و گفت‌و‌گو نشست اما به گمانم آنچه که بیش از همه در سابقه فعالیت این استاد پیشکسوت خودنمایی می‌کند استادی و معلمی او است. او معلمی ست که امروزه کمتر نظیرش یافت می‌شود؛ مردی که طی همه این دهه‌ها نه تنها تلاش بسیاری بر تعلیم و آموزش به خرج داده بلکه حتی برای کسب اطمینان از یادگیری دانشجویانش آنان را از طریق راه‌هایی همچون سپردن تحقیق و پژوهش‌های مختلف هم امتحان کرده. جالب است که حتی به این هم بسنده نکرده و در نهایت برای کاربردی کردن یافته‌ها و پژوهش‌های دانشجویان هم تلاش بسیاری به خرج داده؛ دلسوزی و تلاشی که مشابه آن را امروزه در کمتر استادی می‌بینیم. با وجود این همه جنبه‌های کاری مهدی محقق از اهمیت زیادی برخوردار است، از تحقیقاتی که درباره ناصرخسرو انجام داده تا حتی سخنرانی‌هایی که در مجامع داخلی و بین‌المللی متعدد داشته و حتی کتاب‌هایی که در انجمن مفاخر منتشر کرده است. البته از بزرگداشت‌هایی که به همت او برای پیشکسوتان حوزه فرهنگ و ادب برگزار شده هم نمی‌توان صرف نظر کرد. با این حال افراد کمی هستند که در دوران فعلی به شیوه این استاد دانشگاه در حوزه‌های مختلفی به جایگاه رفیعی دست یافته باشند که بی‌شک در این زمینه دلایل مختلفی اثرگذار بوده و هست که در این فرصت اندک امکان صحبت درباره آنها نیست. نکته دیگری که نباید فراموش کرد این است که او با وجود تولد در فضای آن زمان مشهد که محیط چندان بازی هم نداشته موفق به نقل مکان به تهران و تحصیل در دانشگاه تهران می‌شود. بعد از آن هم که به دانشکده الهیات می‌رود و سال‌ها بعد هم عازم کانادا و دانشگاه مک گیل و... می‌شود. نکته مهمی که نباید فراموش کرد نقش «نوش آفرین انصاری»، همسر استاد محقق است. این زن ادیب با وجود تعلق به خانواده‌ای خاص و با آن شرایطی که درباره‌اش می‌دانیم، زمانی به خواستگاری استاد محقق جواب مثبت می‌دهد که او طلبه جوانی بیشتر نبوده و این در شرایطی است که برای نوش آفرین انصاری امکان انتخاب زندگی بی‌دردسر و بهتری هم فراهم بود. از این بحث که بگذریم سال‌ها از نخستین مرتبه‌ای که با هم دیدار داشتیم می‌گذرد؛ سال 1337 و سر کلاس درس استاد علی اصغر حکمت بود که بنای دوستی‌مان گذاشته شد. برای این دوست قدیمی که نه تنها در حیطه علمی، بلکه در اخلاق هم از بهترین‌هاست آرزوی سال‌ها عمر همراه با سلامتی دارم. امیدوارم شاگردان بی‌شماری که سر کلاس‌های او تربیت شده و قدم به عرصه‌های مختلف گذاشته‌اند مسیر استاد مهدی محقق را به نیکی ادامه بدهند. هر چند که بیش از اینها امکان بهره‌گیری از محضر چنین استادی فراهم بود چراکه او هم بعد از انقلاب بواسطه پاکسازی‌های فرهنگی لطمه بسیاری دید و من مفتخرم که از حضور ایشان و همچنین استاد شفیعی کدکنی، زنده یاد زرین کوب و زنده یاد شهیدی در دیگر دانشگاه‌های کشور همچون دانشگاه رودهن، دانشگاه‌های آزاد و... بهره گرفتیم.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
همه باهم علیه کرونا نخبگان علمی بزرگترین سرمایه کشور هستند آثار هنری در هر شرایطی به فروش می‌روند‌ هفتاد سال پاسبانی از مرزهای فرهنگ ایران تولید روزانه 1/5میلیون ماسک نظافت منزل به سبک مادام فایر واکنش3 بازار به2 رخداد تهران - اصفهان دوئل های فوتبال تعیین تکلیف فیلم‌ها با شورای اکران نوروزی تعطیلی کلیه سالن‌های سینما و تئاتر و کنسرت تا پایان هفته تبعات تصمیم گروه اقدام مالی امداد رسانی نهادهای عمومی درشرایط اضطرار ضرورت حرکت ملی برای مقابله با کرونا راه گفت‌و‌گو با اتحادیه‌اروپا را نبسته‌ایم نتایج انتخابات دوم اسفند