وضعیت مغشوش بازار لوازم خانگی

آفتاب یزد- گروه گزارش:‌ بازار لوازم خانگی فراز و فرود‌های زیادی را پشت سر گذاشته است. از زمانی که تحریم‌ها جدی‌تر شد بسیاری از شرکت‌های خارجی و از جمله چند برند مطرح هم از ایران رفتند و در داخل هم برای تقویت و تشویق محصول ایرانی اقداماتی صورت گرفت تا سبک و ذائقه مردم به سمت مصرف کالای وطنی سوق پیدا کند.
با این حال وقتی خانواده‌ای برای تهیه جهیزیه یا خرید ملزومات خانه به بازار سر می‌زند در گام اول ترجیحش لوازم خانگی خارجی است. وقتی پای خرید تلویزیون و یخچال مطرح باشد خانم‌ها ابتدا سراغ مارک‌های مطرح می‌روند و بر روی آنها دست می‌گذارند.
وقتی از آنها سوال می‌کنی که خب چرا خارجی؟ می‌گوید: با کیفیت‌تر است و دوام بیشتری دارد!
>«لیان شامپو» در قلب تهران


اما تهرانی‌ها کجا خرید می‌کنند؟ اگر قرار بر خرید ارزان و مناسب باشد قطعا نمایندگی‌های لوازم خانگی گزینه مناسبی هستند اما سه‌راه امین حضور؛ محله‌ای قدیمی‌ در قلب تهران سال‌هاست به بورس لوازم خانگی تبدیل شده است و تقریبا کسی نیست که برای خرید لوازم خانه سری به آنجا نزده باشد. هم دسترسی به آنجا آسان است و هم هر آنچه برای آشپزخانه‌تان بخواهید آنجا پیدا خواهید کرد. حتی شهرستانی‌ها هم گاهی هنگام خرید در آنجا دیده می‌شوند.
مراکز شناخته شده دیگری هم هست که مشتری‌ها می‌توانند به آنجاها بروند اما بیشتر مردم ترجیح می‌دهند به بورس خرید کالا بروند تا از چند جا در چند لحظه قیمت گرفته و بعد تصمیم به خرید بگیرند.
البته خیلی‌ها معتقدند امین حضور جایی شبیه لیان شامپو است که در و پیکر درست و حسابی ندارد، فروشنده‌ها قیمت‌های پرت می‌دهند و حتی گنجشک را جای قناری رنگ می‌کنند و تحویلت می‌دهند. البته بازار امین حضور شلوغی‌اش حتی در اواسط روز آزار دهنده است و پدیده‌ای به نام خط کشی عابر پیاده برای موتور سواران در آنجا معنایی ندارد هر لحظه حادثه‌ای در انتظار افراد است.
اکنون می‌رسیم به اتفاقاتی که طی این چند روز رخ داد. دو برند مطرح کره جنوبی یعنی سامسونگ و ال جی از ایران رفتند و طبعا نخستین انتظار این است که با عزیمت برند‌های کره ای، کالاهای ایرانی فرصت جولان در بازار‌ها را پیدا کنند.
>برند مطرح می‌خواهی ؟
قیمت می‌گیرم برات!
بسیاری از مغازه‌های لوازم خانگی امین‌حضور تهران، برندهای بزرگ و محبوب کره‌ای را نمی‌فروشند. فعالان بازار می‌گویند که این مسئله موجب شده است که بسیاری از فروشندگان، برندهای محبوب را در انبارهای خارج از شهرشان احتکار کنند و درحال حاضر در بازار لوازم خانگی بیشتر کالاهای چینی و برندهای ایرانی را می‌فروشند.
بیشتر مغازه‌ها در راسته لوازم خانگی فروش‌ها کالاهای ایرانی دارند، انواع و اقسام مارک‌ها حتی برندهایی که برای اولین بار است اسمشان را می‌شنویم. مشتری‌ها می‌آیند و می‌روند اما تقاضا برای نوع خاصی از برند بالاتر است.
صاحب مغازه می‌گوید: انواع ایرانی خوب داریم و شروع می‌کند به تعریف کردن اما ذهن مشتری جای دیگری سیر می‌کند و گویا دنبال چیز دیگر است.
مشتری می‌پرسد مارک ال جی یا سامسونگ ندارید؟
مغازه دار تردید نمی‌کند بلافاصله می‌گوید: می‌توانم برایت قیمت بگیرم!
این یعنی کالای کره‌ای که می‌گویند «قحط افتاده» هنوز هم در بازار وجود دارد. اصل ماجرا از این قرار است که مشتری اگر جنس خارجی بخواهد محال است گیرش نیاید اما با قیمت بالاتر!
>شاید ته انبار چیزی باشد
کامیار فرجانی از عمده فروشان لوازم خانگی در بازار طی تماس تلفنی آفتاب یزد با وی در پاسخ به این سوال که جنس کره‌ای در شرایط حاضر در بازار لوازم خانگی چه می‌کند؟ گفت: معلوم است، خب از قبل در انبار بوده و موجودی ته انبار است.
وی می‌گوید:‌ جنس خارجی به این زودی‌ها ته نمی‌کشد. تتمه‌ای دارد و اگر شما الان جنس خارجی می‌بینید در بازار دلیلش این است که از قبل در انبارها بوده و اگر مشتری حاضر باشد پول خوب برای جنس خوب بدهد چرا نباشد، هست.
این عمده فروش لوازم خانگی در خصوص چرایی بی میلی مشتری‌ها به جنس ایرانی می‌افزاید: این جوری‌ها نیست، اگر کسی پولش به جنس خارجی نرسد ایرانی می‌خرد اما خرید لوازم خانگی ایرانی خیلی کم است و تقاضا برای سامسونگ و ال جی همچنان بالاست.
>گنجشک جای قناری غالب کردن
با نزدیک شدن به پایان سال و بالا رفتن تقاضای به روز کردن وسایل خانه و شتاب برگزاری جشن‌های عروسی قبل از ماه رمضان (اردیبهشت ماه) بازار لوازم خانگی کمی تکان خورده است. فقط هم بحث قیمت گرفتن خشک و خالی نیست. اگر فروشنده‌ای تخفیف خوب بدهد مشتری دست به جیب می‌شود اما با این حال گرانی یک واقعیت است و مشتری بیچاره باید حتما دو دوتا چهارتا کند همین موضوع باعث شده میزان فروش مغازه‌ها افت کند.
مغازه دار که این وضع را می‌بیند و تقاضا برای جنس خارجی را ملاحظه می‌کند فکر و خیال‌هایی به سرش می‌زند. وقتی مشتری حاضر نیست جنس ایرانی بخرد عده‌ای در همان انبارهای کالا دست بکار می‌شوند و لیبل ایرانی کالاها را به طور حرفه‌ای از جا در می‌آورند و به جایش لیبل خارجی می‌چسبانند مشتری هم خیلی راحت باور می‌کند و جنس ایرانی با مارک جعلی خارجی را گرانتر می‌خرد به همین راحتی!
یک مطلع پیشتر گفته بود: باور کنید در کمتر از چند دقیقه مارک یخچال ایرانی را برمی‌دارند و مارک کره‌ای را طوری کار می‌گذارند که خود من هم تشخیص نمی‌دهم. فکر نکنید همیشه کارها در انبار یا کارگاه انجام می‌شود نه همین‌جا پشت وانت هم کارها ردیف می‌شود و فقط کافیست یک کارتن مارک کره‌ای 35 هزار تومانی روی آن بکشند و به جای 12 میلیون تومان جنس ایرانی خیلی راحت به اسم برند خارجی و با چند برابر سود به مشتری غالب می‌شود.
کره ای‌ها سالها بازار لوازم خانگی ایران را در اختیار داشتند البته همه چیز هم در انحصار آنها نبود. اگر فهرست سایت‌های اینترنتی خریدوفروش لوازم خانگی را که نگاه ‌کنید، با کلی مارک‌ها مواجه می‌شوید که شاید تا حالا یکبار هم نام آنها را نشنیده‌اید. به عنوان مثال در سایت معروف خرید و فروش کالا، 600 نوع مدل اتو یا یک‌هزار و ۴٧١مدل تلویزیون برای فروش به نمایش گذاشته شده است که غیر از سامسونگ و ال جی هستند. مارک‌هایی که خیلی‌ها می‌گویند خرید آنها مثل این است که پول خود را دور بریزید. البته لوازم خانگی تا یک زمانی در گروه کالایی ۴ قرار داشت و الان هم واردات آن به کشور ممنوع است، برخی از این برندهای ارزان‌قیمت لوازم چینی درجه چند است که به صورت قاچاق وارد کشور شدند، برخی هم در کارگاه‌های زیرزمینی داخل کشور خودمان تولید شده‌اند.»
>از بانه تا امین حضور؟!
برای کسانی که زیاد به بازار لوازم خانگی رفت و آمد دارند شنیدن عبارت « از بانه می‌آید» خیلی آشناست. کولبرها که داستان زندگی غم انگیز آنها را کمتر ایرانی نمی‌داند افرادی هستند که این کالاها را از مرز می‌آورند. چیزی که اتحادیه لوازم خانگی می‌گوید جنس فیک است چون ضمانت ندارد.
وقتی کالاهای چینی دسته چندم با انبوه زیاد وارد کشورهای مجاور می‌شود بالاخره راهی برای ورود به داخل کشور پیدا می‌کند. کولبری یک راه است و در نتیجه جنس‌ها سر از بانه در می‌آورند. اما حالا دیگر بانه ای‌ها هم زرنگ شده‌اند و ذائقه مشتری را فهمیده‌اند. در نتیجه بیشتر کالاها از همان بانه لیبل برند معروف می‌خورند و سرازیر تهران می‌شوند تفاوتی هم نمی‌کند که از لحاظ کیفیت چگونه باشند.
بنا بر این کسانی که می‌گویند از بازارهای مرسوم مثل امین حضور یا.. اطمینانی به خرید نیست یا گران به مشتری می‌اندازند باید بدانند که جنس بانه‌ای هم چندان اطمینانی به آن نیست چرا که در اصل بودن آن تردید وجود دارد.
سامان از فروشندگان جنس بانه‌ای به آفتاب یزد می‌گوید:‌ شما الان برنج ایرانی اصل را هم نمی‌توانی گیر بیاوری چون با هندی قاطی می‌کنند و به دست مشتری می‌دهند در بازار بانه هم ممکن است این موارد باشد اصلا چیزی بعید نیست.
دیگر فروشندگان جنس بانه‌ای هم همین نظر را دارند. آنها می‌گویند جنس بانه‌ای اصل را خود ما از آدم‌های مورد اعتماد می‌خریم و این‌طور نیست که بگویم هرچیزی از بانه می‌آید تقلبی است اما خب بازار بی حساب کتابی است و نظم و قانون ندارد. خود بچه‌های بانه می‌گویند کولبر نمی‌تواند سایدبای ساید به آن بزرگی را کول بگیرد و از آن طرف کوهستان بیاورد این طرف. این‌ها قاچاقی و با کامیون و تریلی وارد می‌شوند و به اسم جنس بانه‌ای به فروش می‌روند.
چند وقتی است در شهرهای مرزی مثل بانه، سودجویان با تغییر دادن برند ایرانی به نام خارجی دست به فروش لوازم خانگی بدون گارانتی زده‌اند که این موضوع باعث ضرر به تولید کننده می‌شود.
مسئولان اتحادیه لوازم خانگی بارها به مردم هشدار داده‌اند که هر تلفنی با پیش شماره ۹۱۸ برای بانه نیست، بلکه برخی از دارندگان این پیش شماره در تهران فعالیت می‌کنند و سودجویان با تغییر برند ایرانی به نام خارجی و گران‌تر فروختن اجناس به مردم، دنبال کسب سود بیشتر و ضرر به تولید کننده هستند، اما با تلاش‌های بسیار بعضی از این افراد در حوالی جاده ساوه که محصولات را انبار کرده بودند، دستگیر شدند.
یکی از اتفاقاتی که در بازار لوازم خانگی تازگی چندانی ندارد بارگیری لوازم خانگی مقابل انبارهای کالا در امین حضور است. طبق این روایت، دم در یکی از پاساژهای قدیمی امین حضور که مقصد خیلی از خانواده‌ها برای جنس است، چند کامیون مشغول خالی کردن ساید و لباسشویی هستند. کارتن‌ها نشان می‌دهد اجناس مربوط به یکی از شرکت‌های کره‌ای است اما چند مشتری با تردید به آنها نگاه می‌‌کنند و چند بار از صاحب مغازه می‌پرسند واقعاً این جنس اصل است؟
پاسخ فروشنده جالب است: بله داداش چی فکر کردی؟ چرا باید جنس تقلبی به مشتری بدهیم؟ ما سالهاست اینجا اعتبار داریم و آبروی خودمان را با فروش جنس تقلبی لکه دار نمی‌کنیم!
>جابجایی حروف برند!
نوع دیگر تقلب در برند در بازار لوازم خانگی مد شده است که به جابجایی حروف معروف است. در روزهای شلوغ آخر هفته، مغازه‌هایی باز و مردمی‌که ویترین به ویترین به دنبال یافتن لوازم خانگی مورد نظر خود هستند خیلی به چشم می‌آید. البته در این میان رونق خریدها به سمت برندهای معتبر با خدمات پس از فروش کامل‌ می‌چرخد. سه‌راه امین حضور پر است از انواع برندهای لوازم خانگی که اگر فردی بدون اطلاعات کافی به‌این مکان برود، حتما دچار سردرگمی‌خواهد شد. در میان این سردرگمی، ممکن است کسی حتی کالایی را خریداری کند که اگرچه در ظاهر، ممکن است نامی‌مشابه برندی مطرح را یدک بکشد، اما پس از کارکرد نامناسب و دقت بیشتر مشتری، مشخص می‌شود که کالا تقلبی است و تنها جابه‌جا شدن یک حرف انگلیسی آن، برند را به صورت کامل تغییر داده و تفاوت کیفیت آن را به اصطلاح از زمین تا آسمان کرده است.
>گارانتی کیلو چند؟
اگر یک نگاه دقیق به رفتار جستجوگرایانه مشتری‌ها در بازار لوازم خانگی بیندازیم متوجه می‌شویم که خریداران بیشتر به دنبال یخچال یا تلویزیون هستند. از آنجا که با یک دور گشت‌زدن و قیمت گرفتن از فروشگاه‌ها هر آنچه از لوازم آشپزخانه بخواهند پیدا خواهند کرد، معمولا کسانی که می‌خواهند جهیزیه بخرند بیشتر از بقیه به امین حضور می‌روند. اما گارانتی بحث مهمی است که راز اصل یا فیک بودن جنس را آشکار می‌کند و البته خیلی از فروشنده‌ها ابایی ندارند که به مشتری بگویند جنس شرکتی است ( منظور فیک است) در نتیجه گارانتی ندارد.
البته فروشنده‌ها داستان سرایی‌هایی هم درباره اجناس شرکتی می‌کنند تا اطمینان خریدار جلب شود از جمله این داستان که مشتری‌های قبلی برده‌اند و راضی بوده‌اند و پس نیاورده‌اند و یا این روایت که اتفاقا این بدون گارانتی‌ها خوش عمر‌تر هستند و آخ نمی‌گویند.
اصل و اساس واقعیت در این ماجرا این است که شما می‌توانید جنسی که می‌خواهید را از هر فروشگاهی با گارانتی اصلی یا متفرقه یا حتی بدون گارانتی در امین حضور خریداری کنید. هستند کسانی که برای خرید لوازم خانگی بدون گارانتی به امین حضور می‌آیند تا قیمت خریدشان بدون گارانتی محاسبه شود. چون پولشان کم است و باید حتما خرید کنند.
خبره‌های بازار لوازم خانگی می‌گویند:اگر می‌خواهید خرید مطمئن‌تری داشته باشید سراغ فروشگاه‌های نمایندگی رسمی‌ بروید. تقریبا تمام فروشگاه‌های محدوده بازار تابلوهایی با نام شرکت‌های تولید‌کننده لوازم خانگی دارند اما نمایندگی‌های رسمی ‌علاوه بر نام شرکت تولید‌کننده، حتما نام شرکت گارانتی‌کننده را هم روی تابلوی فروشگاه قید می‌کنند.تمام شرکت‌های تولید‌کننده لوازم خانگی از جمله جنرال الکتریک، بوش، بکو، فیلیپس، زانوسی، ال جی، ایندسیت و دوو حداقل دو نمایندگی رسمی‌ در امین حضور دارند.
>جنس کره‌ای تا ابد الادهر
در بازار ایران هست!
گرچه قیمت لوازم خانگی بالا رفته و خیلی‌ها را برای خرید مردد می‌کند اما هنوز هم گرایش مردم به کالای برند خارجی فروکش نکرده است. وقتی فروشنده‌ها به مشتری قیمت کالای ایرانی را می‌دهند و بعد با درخواست مشتری استعلام جنس خارجی را هم می‌دهند اینجاست که ذائقه مشتری مبنی بر تمایل به کالای خارجی نمایان می‌شود و البته فروشنده هم فرصت را غنیمت شمرده و همان جنس ایرانی با لیبل کره را به مشتری با قیمت گرانتر غالب می‌کند تا رضایت خاطر مشتری فراهم شود.
نگاهی که به فروشگاهها بیندازیم می‌بینیم که یخچال فریزر ایرانی پارس با قیمتی بسیار پائین، مشتری زیادی ندارد و معمولا افرادی که پول کافی نداشته باشند شاید از سر ناچاری به خرید آن روی بیاورند.
طبقه متوسط اما نگاه دیگری دارد و ترجیحش خرید کالای خارجی است و آنها گاهی با فروشنده تماس می‌گیرند و بهترین مارک را با هر قیمتی که باشد سفارش می‌دهند و البته کمی هم چونه می‌زنند تا مغازه دار را راضی به فروش کنند. مغازه دار هم چون می‌بیند مشتری دست به نقد است از سود سرشار خودش می‌کاهد. این تیپ افراد کیفیت و برند کالا برایشان مهم است و درواقع دنبال خرید کالایی هستند که جلوی فامیل و در و همسایه چیزی کم نیاورند به همین علت یکراست سراغ برند‌ها می‌روند. برندهایی که اکنون دیگر حضورشان در بازار روز به روز کمتر می‌شود چون بازار ایران را ترک کرده‌اند اما تا وقتی با چند لیبل و کارتن خارجی بشود جنس ایرانی را خارجی جا زد تخم جنس کره‌ای را حتی باوجود تحریم هیچگاه ملخ نخواهد خورد در نتیجه این کالاها همواره در بازار لوازم خانگی وجود دارند و مغازه دار می‌گوید « ته انبار مانده »!
>وضعیت بازار با توجه به قیمت دلار
این روزها که قیمت دلار در بازار اوج گرفته بازار لوازم خانگی هم وضعیت چندان مناسبی ندارد. بر همین اساس قیمت لوازم خانگی خارجی در بازار با تکانه‌هایی مواجه شده و لوازم خانگی ایرانی هم قدری افزایش قیمت داشته‌اند. خبر داد و تاکید کرد که لوازم خانگی ایرانی افزایش قیمتی نداشته‌اند.
بحث ممنوعیت واردات لوازم خانگی و رفتن دو برند معروف کره از ایران بر بازار لوازم خانگی تاثیر گذاشته بطوریکه در هفته گذشته با افزایش نرخ ارز، قیمت برخی از انواع لوازم خانگی خارجی که از راه قاچاق به کشور وارد می‌شد، افزایش یافت.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی معتقد است برخورد سختگیرانه با قاچاق و افزایش هزینه حمل در افزایش قیمت لوازم خانگی خارجی تاثیر داشته است.
طبق آخرین بررسی‌ها گرچه ممکن است هیچ کارخانه داخلی تولید لوازم خانگی قیمت محصولات خود را افزایش نداده باشد،‌ اما فروشنده‌ها با توجه به نوسانات ارز دست بکار شده‌اند. بر همین مبنا برخی از فروشندگان حتی تخفیف‌های خود را کم کرده و قیمت برخی محصولات را افزایش داده‌اند. همچنین میزان افزایش قیمت‌ها در مورد محصولات خارجی از جمله ماشین‌لباس‌شویی خارجی یک تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و قیمت یخچال و فریزر ساید بای ساید خارجی 3میلیون و ۵۰۰ هزار تا 4میلیون تومان افزایش داشته است.
با این حال فروشنده‌ها می‌گویند به علت نوسان قیمت ارز قیمت ثابتی نمی‌توان برای محصولات خارجی داد و وضعیت بازار تعیین کننده نهایی قیمت است.