روزنامه ابتکار
1398/11/28
«ابتکار» فضای واگرایانه میان اروپا و آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ را بررسی می‌کند
عمیق‌تر شدن شکاف فراآتلانتیکی میان واشنگتن و بروکسلمحمدرضا ستاری
کنفرانس سه روزه امنیتی مونیخ امسال در حالی آغاز به کار کرد که به گفته ناظران تحولات بین‌المللی و چالش‌های جهانی به شدت بر فضای آن تاثیرگذار بوده است.
هرچند که در ابتدای این کنفرانس یکی از محورهای اصلی برنامه‌ها مسائل خاورمیانه و بحران‌های ناشی از منطقه بود، اما اختلافات ناشی از واگرایی منافع میان کشورهای غربی به یکی از نمودهای اصلی کنفرانس امنیتی مونیخ تبدیل شد. در بطن این کنفرانس ماجرای جنگ تجاری میان آمریکا و اروپا با افزایش تعرفه شرکت ایرباس میزان اختلافات در روابط فراآتلانتیکی را نمایان‌تر کرد. در این راستا، دولت آمریکا به بهانه اختصاص دادن یارانه به ایرباس از سوی اتحادیه اروپا، اعلام کرد تا تاریخ 28 اسفندماه امسال تعرفه گمرکی واردات هواپیماهای ایرباس را 15 درصد افزایش خواهد داد. بنابر گزارشی که یورونیوز روز گذشته منتشر کرده است، دولت آمریکا اعلام کرد از تاریخ ۱۸ مارس آینده تعرفه گمرکی واردات هواپیماهای ایرباس به این کشور را ۱۵ درصد افزایش می‌دهد. موضوع افزایش تعرفه گمرکی دعوایی ۱۵ ساله است که آمریکا بالاخره در آن برنده شد. درواقع سازمان تجارت جهانی در اکتبر سال گذشته به ایالات متحده اجازه داد تا بر کالاهای وارداتی اروپا سیاستی تنبیهی اعمال کند، زیرا توجیه سازمان تجارت جهانی آن بود که یارانه‌های اروپا به ایرباس این شرکت را وارد رقابتی ناسالم در مقابل بوئینگ کرده است. از سوی دیگر و در حالی که ایالات متحده وارد یک جنگ تجاری همه جانبه با چین شده و پس از مدت‌ها کش و قوس به نظر می‌رسد که دو طرف در حال رسیدن به توافقی در این زمینه هستند، آمریکا از چهار ماه پیش به این سو در کنار اقدام دیگرش یعنی افزایش تعرفه واردات ۷ و نیم میلیارد دلاری محصولات کشاورزی و صنعتی اروپا به میزان ۲۵ درصد، تعرفه واردات هواپیماهای اروپایی ایرباس را هم تا ده درصد بالا برد.
از سوی دیگر آمریکا چندی قبل اروپایی‌ها را تهدید کرد که درصورت عدم فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه برجام، بر واردات خودروهای اروپایی نیز 25 درصد تعرفه اعمال خواهد کرد. هرچند اروپایی‌ها ماه گذشته این اقدام را صورت داده که با واکنش تند ایران روبهرو شد و محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در پیامی توئیتری اعلام کرد که اروپا بقایای برجام را فروخت، اما ترامپ پس از این اقدام اروپا به صراحت عنوان کرد که لازم است این تعرفه‌ها در دستور کار آمریکا قرار بگیرد.
یورونیوز گزارش داده که در میانه تنش تجاری بین دولت واشنگتن و بروکسل، تولیدکنندگان اروپایی محصولاتی چون پنیر، قهوه و زیتون که تاکنون مشمول افزایش تعرفه در آمریکا شده‌‌اند، نگران آن هستند که قیمت‌هایشان به اجبار افزایش یابد و بازار خود را در ایالات متحده از دست بدهند.
در این میان هرچند کارشناسان اروپایی معتقدند این اقدامات آمریکا قابل مذاکره است و هدف ترامپ برای افزایش تعرفه بر اروپا ایجاد اهرمی برای مذاکرات آینده است، اما مسائل سیاسی و امنیتی نیز فارغ از مسائل اقتصادی به یکی از رکن‌های اصلی شکاف کنونی میان ایالات متحده و اروپا بدل شده است.
انتقادات بی‌سابقه فرانسه و آلمان نسبت به آمریکا
این موضوع در کنفرانس امنیتی مونیخ به وضوح میان رهبران اروپایی و مقامات آمریکا دیده شد، جایی که مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا روز شنبه در سخنرانی خود در مونیخ با کنایه به صحبت‌های چند ماه قبل امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه که گفته بود ناتو دچار مرگ مغزی شده است، گفت که مرگ ناتو اغراقی بیش نیست و غرب در حال کسب پیروزی است. در این راستا ماکرون در پاسخ به سخنان پمپئو تصریح کرد که غرب در حال ضعیف شدن است و سیاست‌های چند سال گذشته آمریکا که مربوط به دولت ترامپ هم نیست نشان می‌دهد که ایالات متحده در حال تجدید نظر در روابط خود با اروپاست. ماکرون که پیش از این ایده تشکیل ارتش واحد اروپایی را مطرح کرده و به ناتو نیز انتقادات وسیعی وارد کرده بود، تصریح می‌کند که راهبردهای اروپا در قبال روسیه دچار شکست شده و این اتحادیه در حال تبدیل شدن به قاره‌ای است که دورنمای آینده‌ای برای خود ندارد. لذا لازم است در شرایط کنونی به نحوی عمل کنیم تا در فناوری‌های نوین از آمریکا و چین عقب نمانده و ایده‌های اروپایی خود را به این منظور عملیاتی کنیم.
سخنان ماکرون در حالی مطرح میشود که با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، همگرایی اروپایی بیش از هر زمان دیگری به چالش کشیده شده است و ایالات متحده نیز در این میان سعی کرده که با تشویق لندن برای خروج از اروپا، اتحاد خود با انگلستان را فارغ از چارچوب اروپایی آن پیگیری کند. به طوری که طبق گفته مقامات آمریکایی، انگلیس با بریگزیت مجدداً به راس توافق‌های تجاری با آمریکا بازگشته است. در این رابطه به غیر از ماکرون، فرانک والتر اشتاین مایر رئیس‌جمهوری آلمان نیز در سخنانی بی‌سابقه‌ای سیاست‌های ایالات متحده را مورد انتقاد قرار داده و به صراحت اعلام کرد که اقدامات چین، روسیه و آمریکا موجب ناامنی جهان شده و شعار اول آمریکای ترامپ نیز به وضوح بیانگر فاصله این کشور از چندجانبهگرایی بین‌المللی است.
رئیس‌جمهوری آلمان معتقد است که آمریکا با هزینه شرکایش در حال تقویت خود است و راهبردهای این کشور در قبال مسائل جهانی نه تنها وضعیت را در منطقه خاورمیانه امن نکرده، بلکه خطرناک‌تر نیز کرده است به طوری که این تحولات سبب گسترش بی‌اعتمادی، افزایش معاملات تسلیحاتی، کاهش امنیت و درنهایت رقابت تسلیحات هسته‌ای شده است.
تمامی این موارد مسائلی است که به گفته تحلیلگران در مرور نشان دهنده عمق اختلافات میان بروکسل و واشنگتن است که رفته رفته خود را نمایان می‌سازد. درواقع نشست رهبران گروه هفت و نیز کنفرانس‌های بین‌المللی اکنون در حال تبدیل شدن به آوردگاه‌هایی هستند که جدایی میان دو قطب فراآتلانتیکی را نشان داده و به نظر می‌رسد که دو طرف بر خلاف گذشته برای همسویی در مسائل کلان بین‌المللی به چالش‌های بزرگی در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و حتی امنیتی برخورده‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در نشست خبری با رسانه‌ها:
رهبری گفتند من حتی یک ساعت زودتر هم اجازه نمی‌دهم کار دولت خاتمه یابد
حامِدوکیلی
جزمهای سیاست در ایران!
رئیس قوه قضائیه:
باید گام‌های بلندی در جهت اجرای عدالت برداریم
«ابتکار» فضای واگرایانه میان اروپا و آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ را بررسی می‌کند
دومین جلسه دادگاه روح‌الله زم
زم: اتهام افساد فی‌الارض را قبول ندارم
