پیام عربستان برای گفت و گو با ایران

وزیر امور خارجه ایران که به منظور شرکت در نشست امنیتی مونیخ در آلمان به سر می‌برد، در گفت‌وگویی، مواضع کشورمان را درباره رخدادهای اخیر پیرامون ایران از جمله به شهادت رسیدن سردار سلیمانی توسط امریکا و حادثه هواپیمای اوکراینی در ایران تشریح کرد. کنفرانس امنیتی مونیخ از روز جمعه گذشته به مدت سه روز آغاز شده است. به گزارش ایرنا، محمدجواد ظریف در گفت‌وگو با شبکه «ان.بی.سی» درباره حادثه مورد هدف قرار گرفتن غیرعمد هواپیمای اوکراینی در ایران گفت: «من ظهر جمعه چند ساعت پیش از اینکه علت سقوط از جانب ایران اعلام شود، مطلع شدم. پیش از آن به من اطلاع داده شده بود که یک ایراد فنی بوده است. فرماندهی نظامی ما احتمالاً زمانی مابین صبح چهارشنبه چند ساعت پس از ساقط شدن آن و غروب پنجشنبه به این موضوع پی برد و سپس ارزیابی‌هایی درباره این که کی، چگونه و چرا سقوط کرده و چه مشکلی پیش آمده است، انجام داد. آنها می‌بایست تحقیق می‌کردند. این تحقیق ادامه دارد. ما همه پاسخ‌ها را نمی‌دانیم؛ هنوز نمی‌دانیم که چرا فردی که پشت سامانه دفاع هوایی بود، فکر کرده است که یک هواپیما نزدیک می‌شود. او قویاً این فکر را می‌کرده است، چرا که اکنون در بازداشت بوده و بازجویی می‎شود و این چیزی است که می‌گوید. چیزهای نامعلوم زیادی وجود دارد و به همین خاطر است که ما بیشتر از هر کسی دیگر خواهان این هستیم که محتوای جعبه سیاه را بدانیم.»
ظریف در این باره تأیید کرد که ایران قادر به بارگذاری اطلاعات جعبه‌های سیاه هواپیمای اوکراینی نیست و با این وجود، تهران جعبه سیاه را به دولت‌های خارجی تحویل نخواهد داد و ضمن دفاع از این تصمیم ایران، این حادثه را یک مصیبت خواند و اشاره کرد که بسیاری از ۱۷۶ نفر جان باختگان این حادثه، پاسپورت‌های ایرانی و خانواده و بستگانی در ایران داشتند. وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد که طبق قانون هوانوردی بین‌المللی، ایران حق این را داشت که هدایت تحقیق درباره ساقط شدن هواپیما را برعهده بگیرد، اما ایران به  نرم‌افزارها و تجهیزات بخصوصی از امریکا یا دیگر کشورهای غربی احتیاج دارد تا بتواند اطلاعات درون جعبه سیاه را رمز گشایی کند. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران افزود: «ما درخواست کمک کردیم، چرا امریکا به ما کمک نکرده است؟ این یک مسأله بشردوستانه است. چرا به ما نرم‌افزار ندادند؟ چرا تجهیزات لازم را به ما ندادند؟» او در پاسخ به این سؤال که آیا هم‌اکنون کسی در حال تلاش برای رمزگشایی آن نیست، گفت: «نه. ما بدون حضور تمامی طرف‌های درگیر در این مسأله، به جعبه‌های سیاه دست نخواهیم زد.»

افزایش تنش در روابط ایران و امریکا از ژانویه


ظریف در بخش دیگری از این گفت‌وگو که به افزایش تنش میان امریکا و ایران پس از اقدام دولت امریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی اختصاص داشت، گفت که روابط از ماه ژانویه پر تنش مانده است و دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا را مقصر در پیش گرفتن سیاستی نابخردانه در برابر ایران دانست. او در این باره تشریح کرد: «جای تأسف دارد که امریکا، بر اساس اطلاعات غلط، نادانی و تکبر، روندی را در پیش گرفت که منطقه را بسیار به آخرین حد تنش‌ها نزدیک کرده است. ما بسیار به جنگ نزدیک بودیم.» وزیر امور خارجه ایران درباره خطر جنگی ناخواسته، توضیح داد: «امریکا در محلی اشتباه و در زمانی اشتباه ضربه وارد کرد و اینها عواقبش هستند؛ نه ما و نه امریکا نمی‌توانیم عواقب را کنترل کنیم. منظورم این است که افراد مسئول عواقب تصمیم‌هایشان هستند و من فکر می‌کنم کسانی که دست به این کار زدند، باید عقب بکشند.» او درباره حمله انتقام‌جویانه سپاه پاسداران ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی انجام شد و طی آن پایگاه نظامی امریکا در عین‌الاسد عراق موشک‌باران شد، اظهار کرد که این حمله دربرگیرنده یک پیام بود. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در این باره توضیح داد: «ما می‌خواستیم به امریکا نشان بدهیم که نمی‌توانند در برابر ایران قلدری کنند. کنش‌ها در مقابل ایران، واکنشی خواهند داشت اما قصد این حمله کشتن کسی نبود.
هدف مخابره یک پیام بود، پیامی بسیار صریح برای امریکا که اگر ایرانی‌ها را بکشند، ما هم تلافی خواهیم کرد.» وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به نامه مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا به ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی نوشته شده بود، گفت که نامه پمپئو حاوی «تهدیدهایی» بود اما  گفت که تکرار نمی‌کند چه چیزی در آن نوشته شده بود و «بگذارید خود پمپئو هر چه را در آن نامه نوشت، بگوید.» ظریف با اشاره به اینکه لحن تعامل میان امریکا و ایران بدتر شده است، گفت: «من این گونه نبودم. هنوز همان وزیر امور خارجه‌ای هستم که به شیوه‌ محترمانه‌ای با جان‌ کری تعامل کرد.» رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان امریکا را مقصر برانگیختن بحران دانست و بیان کرد که «بازگشت به رویه سابق برعهده ترامپ است.» وزیر امور خارجه ایران در حاشیه نشست امنیتی مونیخ با شماری از مقام‌های خارجی حاضر در این نشست دیدار کرد.
ظریف در همین رابطه با شورای روابط خارجی اتحادیه اروپایی، «وادیم پریستایکو» وزیر خارجه اوکراین، یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان، گروه الدرز ( ریش سفیدان - مقامات بلندپایه سابق سازمان ملل متحد)، «آرانچا گونزالس لایا» وزیر امور خارجه اسپانیا، توشی میتسو موتگی»، وزیر خارجه ژاپن، «مانفرد و بر»، رئیس گروه مردم در پارلمان اروپایی  و هایکو ماس وزیر خارجه آلمان دیدار و گفت‌وگو کرد.

امریکا به میز مذاکرات ایران و 1+5 بازگردد
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران روز شنبه در گفت‌وگویی با «بی‌بی‌سی» در حاشیه نشست امنیتی مونیخ به امریکا توصیه کرد که به میز مذاکرات ایران و 1+5 بازگردد. به گزارش ایرنا، ظریف با بیان اینکه «فکر می‌کنم رئیس‌ جمهوری دونالد ترامپ مشاوران خوبی نداشته است، گفت: «او از زمان خروج از برجام منتظر بود تا حکومت ما فروبپاشد. در آن زمان جان بولتون به او می‌گفت که ایران ظرف چند ماه به زانو درمی‌آید.» وزیر امور خارجه تلویحاً به نقش «مایک پامپئو» در ترور سردار «قاسم سلیمانی» اشاره کرد و گفت او اکنون تلاش می‌کند رفتار بولتون را تقلید کند و به همین دلیل هم پیشنهاد ترور سردار سلیمانی را به ترامپ داد.
ظریف با بیان اینکه ایران حاضر به مذاکره دوباره بر سر برجام نیست، گفت: «شما یک اسب را دو بار نمی‌خرید.» وزیر امور خارجه در پاسخ به سؤالی در مورد احتمال گفت‌وگو با امریکا، گفت بحث گفت‌وگوی مستقیم تهران و واشنگتن مطرح نیست، بلکه بحث این است که امریکا باید به میز مذاکرات 1+5 که از پیش هم وجود داشته و امریکا آن را ترک کرده، بازگردد. وی با بیان اینکه امریکا به مشاوره‌های «امانوئل ماکرون» رئیس‌ جمهوری فرانسه و «آبه شینزو» نخست‌وزیر ژاپن گوش نداده، گفت امریکا همچنان سیاست تغییر نظام در ایران را دنبال می‌کند، در حالی که این سیاست در طول ۴۱ سال گذشته شکست خورده و واشنگتن باید شکست این سیاست را بپذیرد.
 ظریف در ادامه ترور سردار «قاسم سلیمانی» را اقدامی «بزدلانه» توصیف کرد و گفت واشنگتن در حالی سردار سلیمانی را هدف قرار داد که وی در یک خودروی غیرنظامی در حال حرکت بود و در مأموریتی برای پیشبرد صلح به عراق رفته بود. وی پاسخ موشکی جمهوری اسلامی به این ترور را اقدامی مبتنی بر حق مشروع تهران و مبتنی بر بند ۵۱ منشور ملل متحد خواند و در پاسخ به این سؤال که آیا «انتقام» جمهوری اسلامی به پایان رسیده است؟ ظریف گفت: «خیر». او سپس توضیح داد که ایران در «پاسخ به یک اقدام نظامی، یک اقدام نظامی» انجام داده است. اما ترور فرماندهان عراقی تبعاتی از سوی مردم همان کشور خواهد داشت، چراکه مردم عراق مردم عزتمندی هستند.
پیام عربستان به ایران بعد از شهادت سردار سلیمانی
وزیر خارجه ایران همچنین در گفت‌وگویی در حاشیه کنفرانس برلین درباره طرح منطقه‌ای ایران و پیام سعودی‌ها به کشورمان گفت: «بعد از شهادت سردار سلیمانی پیامی از سوی عربستان مبنی بر تمایل آنها برای گفت‌وگو با ایران دریافت کردیم.» او افزود: «ما به پیام آنها پاسخ مثبت دادیم و گفتیم برای گفت‌وگو آماده‌ایم، اما دیگر پاسخی از جانب عربستان دریافت نکردیم.» ظریف درخصوص امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس، به ابتکار صلح هرمز که در نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل از سوی «حسن روحانی»  رئیس جمهوری اسلامی ایران ارائه شد، اشاره کرد و گفت: «طرح ابتکار هرمز یک طرح از طرف رئیس جمهوری ایران است. کویت، قطر و عراق به ما پاسخ داده‌اند. ما به پادشاه عربستان و عمان پیام فرستادیم و پیشنهادمان را ارائه دادیم. حالا آنها می‌خواهند پیشنهادمان را قبول کنند یا می‌خواهند نکنند.»
ظریف در ادامه سخنانش با اشاره به امکان مذاکره با عربستان سعودی اظهار کرد: «ما برای مذاکره آماده‌ایم. نخست وزیر پاکستان از ما خواست تا با عربستان مذاکره کنیم. من و سردار شهید قاسم سلیمانی توافق کردیم که به عربستان پیغام بفرستیم تا درباره کشورهای همسایه همچون عراق، یمن و... مذاکره کنیم. اما الفیصل، شاهزاده عرب به ما پاسخ داد که جنگ‌های کشورهای عربی به شما ارتباطی ندارد.»