پسر بد كره‌اي در بازي نظامي ترامپ

نویسنده: دكتر سيدنعمت‌الله عبدالرحيم‌زاده
انتخابات زودهنگام رياست جمهوري كره‌جنوبي روز سه‌شنبه 10 ماه مه برگزار شد و آقاي مون جائه اين از سوي حزب چپ‌گراي دموكراتيك كره با كسب 41/1 درصد آرا پيروز انتخابات شد. اين انتخابات از آنجا برگزار شد كه خانم پارك گون هه نتوانست دوره قانوني پنج ساله از رياست جمهوري خود را تمام كند و اتهامات فساد مالي و سوء‌استفاده از قدرت كارش را به دادگاه قانون اساسي كره جنوبي كشاند كه اين دادگاه هم رأي به بركناري او از قدرت داد. مون جائه اين به دليل شرايط خاص موجود لازم نبود تا دو ماه براي گذراندن دوره انتقالي صبر كند و صبح روز چهارشنبه به عنوان نوزدهمين رئيس‌جمهور كره جنوبي سوگند ياد كرد و كارش را در كاخ آبي يا مجموعه نهاد رياست جمهوري شروع كرد، هر چند گفته در اين مجموعه نخواهد ماند و با انتقال دفترش به مركز سئول اولين گام را براي يك رياست جمهوري شفاف، باز و خواهان ارتباط با همگان برخواهد داشت.  انتقال دفتر كار از كاخ آبي به مركز سئول بي‌شك يك اقدام نمادين است اما مي‌تواند سرفصلي از تغييرات اساسي در كره‌جنوبي باشد كه محدود به مسائل داخلي اين كشور هم نخواهد بود و سياست خارجي اين كشور به همان اندازه سياست داخلي متأثر از اين اقدام نمادين خواهد بود. غول‌هاي بزرگ صنعتي كره جنوبي هنوز هم به صورت سنتي و خانوادگي اداره مي‌شوند و همين نيز باعث عدم شفافيت مالي اين غول‌ها شده كه كار نظارت نهادهاي قانوني بر آنها را مشكل كرده است. پرونده غول الكترونيكي سامسونگ براي پرداخت رشوه 37/74 ميليون دلاري به شركت تحت مالكيت چوي سون سيل مصداق بارز اين موضوع بود كه باعث كشيده شدن پاي خانم پارك گون هه به اين پرونده شد و كره‌‌جنوبي را براي چندين ماه به يكي از بزرگ‌ترين بحران‌هاي سياسي‌ كشاند. حالا آقاي جائه اين از اصلاح ساختاري مؤسسات تجاري و صنعتي مي‌گويد و مي‌خواهد با كمك اتحاديه‌هاي كارگري مؤسسات بزرگ صنعتي و تجاري را وادار به پاسخگويي و شفافيت مالي كند. اين هدف او را نمي‌توان به معناي اعلان جنگ به اين مؤسسات دانست چنان كه از همين حالا گفته كار خود را با همكاري ديگر احزاب شروع مي‌كند و كسي مثل لي ناك يون را به پست نخست وزيري انتخاب كرده كه با وابستگي به جناح معتدل حزب دموكراتيك، رابطه خوبي با احزاب و گروه‌هاي مختلف دارد.  به نظر مي‌رسد جائه اين قصد در پيش گرفتن همين مسير در سياست خارجي را دارد، آن هم در موقعي كه شبه‌جزيره كره يكي از حساس‌ترين و شايد پرتنش‌ترين زمان‌هاي خود را از جنگ كره در 5/6 دهه قبل تجربه مي‌كند. خانم گون هه سياست محافظه‌كارانه خود را به طور كامل در اختيار نظاميان قرار داده بود كه مسير را براي دخالت روزافزون امريكا باز گذاشته بودند و با برگزاري رزمايش‌هاي متعدد، كره‌شمالي را مجبور كرده بودند تا با پرتاب موشك‌هايش به تهديدهاي امريكا و همسايه جنوبي‌اش پاسخ بدهد. اين سياست از دخالت امريكا در هفته‌هاي اخير آنقدر حاد شده بود كه زمزمه جنگي ديگر به صورت جدي بر سر زبان‌ها افتاده بود و امريكا هم با استقرار سامانه موشكي تاد نه تنها كره‌شمالي بلكه صداي اعتراض چين و روسيه را هم بلند كرده بود. چين كه نگران تأثير منفي سيستم راداري اين سامانه بر ارتباطات راداري نظامي خود است، به شدت معترض استقرار تاد در كره‌جنوبي است و به امريكا و كره‌جنوبي هشدار داده كه براي حفظ و دفاع از منافع خود دست به هر اقدام لازمي خواهد زد. سيستم تاد نه تنها هزينه هنگفت يك ميليارد و 200 ميليون دلاري بر گرده كره‌جنوبي گذاشته بلكه با تخريب روابط اين كشور با چين باعث تضعيف صنعت گردشگري كره‌جنوبي شده چراكه پكن به دليل استقرار تاد، به شهروندان خود توصيه كرده تا به كره‌جنوبي سفر نكنند و همين نيز سئول را محروم از عايدات ناشي از سفر گردشگران چيني كرده است. حالا آقاي جائه اين مي‌خواهد وضعيت موجود را به طور كامل تغيير دهد و گفته كه تاد نبايد دست و پايش را در زمينه سياست خارجي ببندد. او براي باز كردن دست و پاي خود از بند تاد اعلام كرده سياست كاهش تنش و راه مذاكره با همسايه شمالي را در پيش مي‌گيرد و در اين مسير حاضر است به هر جايي از واشنگتن تا پكن و توكيو برود و حتي اگر شرايط مهيا شود به پيونگ يانگ، پايتخت كره‌شمالي خواهد رفت.  اين مسير و هدف مسالمت‌آميز جائه اين بي‌شك با بلندپروازي‌هاي دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور امريكا همخواني ندارد چراكه ترامپ با دخالت در شبه‌جزيره كره تنها كره‌شمالي و برنامه موشكي آن را مدنظر ندارد بلكه دخالت او در اين منطقه به طور مستقيم براي تقابل با چين و در عرصه گسترده اقيانوس آرام قابل تعريف است، بنابر اين ترامپ با اين خوي غيرقابل پيش‌بيني‌اش نمي‌تواند به جائه اين اجازه ادامه اين مسير را بدهد و شايد از زمينه مسائل داخلي و دست و پنجه نرم كردن جائه اين با غول‌هاي صنعتي و تجاري داخلي استفاده كند تا با زمينگير كردن او در اين زمينه و شايد سقوطش، راه مسير سياست خارجي‌اش را سد كند. در هر صورت، جائه اين پسر بد كره‌اي براي ترامپ است كه قاعده بازي مورد نظرش در جنگ با چين را به هم زده بايد فكري براي اين پسر بكند تا جنگش با چين را به هم نزند.