صدا و سیما جشنواره فیلم فجر را به شکلی عجیب سانسور کرد خط قرمز‌های موهوم

فاطمه امین‌الرعایا
جشنواره فیلم فجر هم به ایستگاه پایانی رسید. گرچه اختتامیه سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر حاشیه چندانی نداشت اما به نظر می‌رسد جنجال جزو تفکیک‌ناپذیر این جشنواره است. این‌بار این صدا و سیما بود که با سانسورهای عجیبش، باز هم برای بار دیگر پیکان انتقادات را به سمت خود چرخاند.
عصر روز سه‌شنبه، 22 بهمن، مراسم اختتامیه سی و هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر به پایان رسید. در این دوران که همه با یک گوشی موبایل، خود تبدیل به یک رسانه شده‌اند، صدا و سیما هم تصمیم گرفت که از این غافله عقب نماند و با پخش زنده مراسم اختتامیه این فستیوال، مخاطبان را به سوی خود بکشاند اما باز هم با رفتارهای نسنجیده، خود را در مضان انتقاد قرار داد!
جشنواره فیلم امسال پیش از آغاز هم با حاشیه همراه بود، از انصراف کیمیایی برای حضور در این جشنواره تا صحبت‌هایی درباره تحریم این رویداد بین هنرمندان. اما به هر روی جشنواره فیلم فجر کار خود را مطابق زمان‌بندی آغاز کرد. در طول برگزاری هم جنجال گریبان این جشنواره را رها نکرد، حاتمی‌کیا در نشست خبری‌اش به خبرنگاران تاخت، شهاب حسینی، کیمیایی را به دلیل انصراف مورد شماتت قرار داد و... بنابراین انتظار می‌رفت شب اختتامیه هم با حاشیه‌هایی همراه باشد، اما این مراسم تقریبا بدون حاشیه، به جز مواردی اندک، به اتمام رسید. اما گویا جشنواره فیلم فجر و حاشیه دو عبارت جدانشدنی هستند و این بار نوبت صدا و سیما بود!


شبکه نمایش که اقدام به پخش زنده مراسم اختتامیه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر کرده بود، به صورت مداوم از محل برگزاری جشنواره به استدیو باز می‌گشت و به این ترتیب گفته‌های هنرمندانی که روی صحنه می‌رفتند را قطع می‌کرد.
فرشته طائرپور، یکی از داوران بخش فیلم کوتاه، روی صحنه گفت: «حضور ما در این سالن نشانه بی‌اعتنایی به حوادث تلخ اخیر نیست؛ نشانه اعتنا به آینده سینمای ایران است.» که البته صدا و سیما آن را پخش نکرد.
سخنان محمد شکیبانیا، تهیه‌کننده مستند «جایی برای فرشته‌ها نیست» هم که گفت «پرسش‌های زیادی بی‌پاسخ مانده‌اند و دست از سرمان برنمی‌دارند. خیلی از دوستانی که امروز آمدند و یا نیامدند، به خاطر همدردی با سوگواران اتفاقات سه ماه گذشته بوده است؛ به قول دوستی این غیرعادی‌ترین سوگواری جهان است. اما امیدوارم روزی به پاسخ‌های این پرسش‫ها برسیم» سانسور شد.
در بخش دیگری هم محمدحسین مهدویان برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی روی سن آمد و با اشاره به پدری که در فیلمش داغ فرزند می‌بیند از تمام پدران داغدار امسال کشور، از سیل گرفته تا حادثه آبان ماه و هواپیما و جان باختگان مراسم تشییع سردار سلیمانی در کرمان یاد کرد. این گفته‌ها هم البته اجازه پخش از آنتن زنده صدا و سیما را پیدا نکرد.
صحبت‌های امیر آقایی هم از تیغ سانسور در امان نماند. او وقتی برای دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد پشت تریبون قرار گرفت، با انتقاد از مجری تلویزیون که چندی پیش جنجال‌ آفرید، گفت: «چندی پیش خانمی از رسانه ملی اظهار کردند که اگر کسی ناراضی است برود. رفتن را به کسی خطاب می‌کنند که آمده باشد ما که نیامدیم، ما بودیم، ریشه در خاک سرزمین‌مان داریم».
این رفتار صدا و سیما بسیار مورد انتقاد قرار گرفت. به طور مثال، حمید فرخ‌نژاد، بازیگر، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «یعنی امشب، صدا و سیما در خلال پخش مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر، مرزهای شفافیت و شجاعت در انعکاس خبر را جابه‫جا کرد! خدا قوت پهلوان».
محمدرضا بادامچی، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس، در حساب توئیتری خود در واکنش به سانسور جشنواره فجر توسط تلویزیون نوشت: «تداوم سانسور در صدا و سیما، بی‌اعتنایی به حرمت مخاطبان است. آنان که سانسور می‌کنند، نمی‌دانند در عصر شبکه‌های مجازی، نمی‌توان چیزی را از مردم پنهان کرد. سخنان مسئولانه هنرمندان در اختتامیه جشنواره فجر، تجلی هنر متعهد است. نگاه جناحی شایسته رسانه ملی نیست».
کاربران شبکه‌های اجتماعی هم نسبت به این اقدام صدا و سیما با تعجب واکنش نشان دادند.
واقعیت این است که آنچه در پخش زنده صدا و سیما با آن روبه‌رو بودیم بیشتر به یک شوخی یا کمدی می‌مانست تا در پیش گرفتن ملاحظات و خط قرمزهای معمول! در شرایطی که با چند ساعت تاخیر تمام آنچه که صدا و سیما از پخش آن امتناع کرد، در شبکه‌های اجتماعی به صورت کامل دست به دست می‌شد و بسیاری هم آن‌ها را به صورت زنده از طریق پخش زنده اینستاگرام از صفحات افراد حاضر دیدند، این سوال در ذهن بسیاری از مخاطبان شکل گرفت که این صحبت‌ها چه تناقضی با ملاحظات و خط قرمزهای صدا و سیما داشت که سانسور شد؟ چه دلیلی برای این حجم از ملاحظه‌کاری وجود دارد درصورتی که تمام این گفته‌ها با فاصله اندکی شنیده خواهند شد؟ و اینکه در شرایطی که دایره ممیزی در صدا و سیما تا این حد است، چه اصراری به پخش زنده وجود داشت؟
سایر اخبار این روزنامه
صدا و سیما جشنواره فیلم فجر را به شکلی عجیب سانسور کرد خط قرمز‌های موهوم محمدرضا ستاری ادلب و سرنوشت یک جنگ 9 ساله کوچک اما کارآمد؛ راهی که دنیا برای رشد و اشتغال‌زایی برگزید فعال شدن بنگاه‌های کوچک، دوای درد بیکاری؟ از شایعات تا اطمینان وزیر بهداشت به اعلام آمار مبتلایان به کرونا کرونا آمد خبر می‌دهیم کارزار سرنوشت‫ساز دموکرات‌ها در نیوهامپشایر سندرز برای شکست با ترامپ خیز برداشت اصولگرایان با انبوهی از لیست‌های انتخاباتی تبلیغات خود را آغاز می‌کنند جنگ خودی‌ها برسرمجلس باز هم یکی از نعمت‌های الهی در ایران بحران آفرین شد حبس گیلان در برف معاون حقوقی رئیس‌جمهوری خبر داد تدوین لایحه برگزاری همه‌پرسی در معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری دیدار صالحی با مدیرکل آژانس در وین آخرین خبرها از جزئیات تخصیص سهمیه بنزین ویژه نوروز بنزین نوروزی در راه است؟ رئیس ستاد انتخابات کشور اعلام کرد رقابت بیش از ۷ هزار نفر برای ورود به مجلس آیت‌الله جنتی در جلسه شورای نگهبان: مسئولان اجرایی و عوامل نظارتی از هیچ داوطلبی جانبداری نکنند