طرح ترافیک باز هم تغییر می‌کند سردرگمی مردم در میان قواعد بی ثبات

گروه جامعه: «ثبات! دهه ما دهه ثباته. امنیت! این کشور کی باید روی امنیت رو ببینه؟ کی باید روی ثبات رو ببینه؟ اون پسر تو کی باید بتونه برای آینده‌اش برنامه‌ریزی کنه؟». این‌ها دیالوگ‌هایی معروف از فیلم «آژانس شیشه‌ای» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا است. ثبات، عنصری پایه‌ای برای آرامش و در نتیجه رشد جامعه است. در حوزه‌های گوناگون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، ثبات می‌تواند تکیه‌گاهی برای حرکت باشد. اما آیا ثبات تنها به حوزه امنیت معطوف می‌شود؟
سال گذشته پس از کش و قوس‌های فراوان، شهرداری و شورای شهر پایتخت با طرح فرآیندی که بر کارشناسی شده بودن آن تاکید داشتند، از تغییر در شیوه اجرای دو طرح ترافیکی پایتخت در دو محدوده «طرح ترافیک» و «زوج و فرد» خبر دادند. به دنبال این تغییرات، محدوده زوج و فرد به محدوده «طرح کاهش آلودگی هوا» تغییر نام داد و شکل محاسبه روزهایی که خودروهای شخصی می‌توانند در آن تردد کنند، به سهمیه‌ای فصلی تبدیل شد. سازوکار محاسبه عوارض ورود به طرح ترافیک یا ورود فراتر از سهمیه به محدوده طرح کاهش آلودگی هوا (زوج و فرد سابق) نیز از دو سال پیش تغییر کرده بود و جدول محاسبه بر اساس ساعت ورود و خروج به محدوده طرح و نیز تخفیف‌هایی بر اساس نوع معاینه فنی خودرو (عادی یا برتر)، معلول یا جانباز بودن، قرار گرفتن محل زندگی در محدوده طرح و... تعیین شد. حالا پس از دو بار تغییر در دو سال گذشته، در حالی که علی‌رغم اطلاع‌رسانی‌های فراوان، هنوز بسیاری از مردم با قواعد طرح ترافیک فعلی کاملا آشنا نیستند، حالا بار دیگر خبر از تغییر در طرح ترافیک به گوش می‌رسد.
انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران، دیروز در نشست خبری خود در پاسخ به سوالی درباره ارزیابی طرح کاهش آلودگی هوا گفت: «قطعا وزارت کشور و استانداری نسبت به ارزیابی عملکرد این طرح در سال ۹۸ اهتمام جدی دارد و علامت سوال جدی در کنار این طرح گذاشته شده است. از ابتدا نیز مقرر بود این طرح به صورت آزمایشی انجام و پس از ارزیابی ادامه پیدا کند. در حال حاضر نیز طراح آن در شهرداری حضور ندارد و به جای دیگری رفته است. لذا برای سال آینده تصور نمی‌کنم این طرح به همین شکل ادامه پیدا کند».
سردار حسین رحیمی، فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز دیروز از احتمال تغییر در طرح ترافیک پایتخت در سال آینده خبر داد. وی در گفت‌وگو با ایسنا، دراین باره اظهار کرد: «جلسات کارشناسی ما در رابطه با بحث طرح ترافیک تهران و رفع معایب و نواقص و بررسی پیشنهادات زیادی که داده‌ایم شروع شده و این جلسات در حال برگزاری است».


وی با بیان اینکه امیدواریم با جمع‌بندی موارد، موضوع به شورای ترافیک تهران بیاید، تصریح کرد: «در آنجا در مورد این طرح تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد». رئیس پلیس پایتخت در پاسخ به اینکه آیا احتمال تغییر طرح ترافیک در سال آینده وجود دارد، تصریح کرد: «بله. یکسری ایرادها باید برطرف شود و ما هم کتبا اعلام کردیم و هم در جلسات کارشناسی که داشتیم این موضوعات را بیان کردیم. همان‏طور که گفتم این جلسات به طور مرتب میان کارشناسان پلیس راهور با کارشناسان معاونت حمل‏ونقل و ترافیک شهرداری در حال برگزاری است».
از سخنان این دو مقام مسئول چند نکته قابل استنباط است؛ از جمله این که استاندار تهران در حالی بر «آزمایشی» بودن طرح فعلی تاکید کرده است که حداقل در اعلام‌ها و اخبار رسانه‌ای، اثری از آزمایشی خواندن آن وجود ندارد و شواهد از دفاع تمام و کمال سیاستگذاران از آن خبر می‌دهد. همچنین نکته دیگری که قابل توجه است، اشاره محسنی بندپی به رفتن طراح طرح فعلی از شهرداری به جای دیگر است که نشان می‌دهد تغییرات طرح‌ها ارتباط مستقیمی با تغییر مدیران دارد. از سوی دیگر، انتقادهای پلیس از ابتدای اجرای تغییرات فعلی تاکنون و تاکید رئیس پلیس پایتخت نشان می‌دهد که درباره طرحی به این گستردگی که بر عرصه‌های گوناگون زندگی شهری و شهروندان تهرانی تاثیر می‌گذارد، نگاهی جامع و با پیوست‌های کامل وجود نداشته است. اعلام این اخبار در نیمه بهمن‏ماه، همچنین این بیم را به وجود می‌آورد که سیاست‌های جدید طرح ترافیک برای سال آینده نیز بدون بررسی دقیق و جامع تعیین شود و باز هم بعد از مدتی ایرادهایی به آن وارد شود که باعث تغییرات دیگری هم باشد.
مثال‌های طرح‌ها، قواعد و قوانین پرتغییر در ایران بسیار زیادند و هر یک بخش‌های کوچک و بزرگی از جامعه را به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهند. از قوانین خدمت سربازی و معافیت‌ها گرفته تا سازوکارهای پرداخت یارانه، از سهمیه‌بندی بنزین تا تغییرات اسناد هویتی بدون تحقق وعده‌ها درباره هر کدام ... از جمله قواعد، قوانین، سازوکارها و طرح‌هایی هستند که به واسطه تصمیم‌گیران مختلف، هر از چندگاهی به وسیله تصویب در روند قانونی و بخشنامه‌هایی تغییر می‌کنند. این گذشته از قوانینی است که اجرای آن‌ها سلیقه‌ای یا مقطعی است؛ از شیوه ممیزی آثار هنری و ادبی گرفته که هیچ معیار مشخص و نظام‌مندی ندارد تا طرح‌هایی مثل برخورد با موتورسیکلت‌های متخلف که در بازه‌های کوتاه در طول یک سال انجام می‌شوند.
گذشته از اینکه تغییرات یک قانون می‌تواند در جهت مثبت یا منفی باشد و هر تغییری برای گروهی نفع و برای گروه دیگر ضرری به همراه داشته باشد، اصلی‌ترین چالش تغییرات متعدد و مکرر در قواعد و قوانین، احساس بی‏ثباتی است. چنان که در بحث امنیت، با دو مفهوم «امنیت» و «احساس امنیت» مواجه هستیم که اولی با شاخص و عدد مشخص می‌شود و دومی با سنجش کیفی و حسی جامعه به دست می‌آید و دومی چه بسا از اولی هم مهم‌تر است، در بحث ثبات و تغییر هم با این مسئله مواجهیم که احساس ثبات از میزان ثبات مهم‌تر است.
باید یادآور شد که در حمایت از «ثبات» یا «تغییر» بسیاری درگیر بازی‌های معنایی و کلامی می‌شوند. البته این حمایت می‌تواند نسبی هم باشد! مثلا مسئولی که از ثبات مدیریتی حمایت می‌کند، تغییراتی که خود ارائه می‌دهد را حرکتی مثبت می‌داند. این مثال به خوبی نشان می‌دهد که پیش از هرگونه بررسی در این زمینه، باید تکلیف معنایی «ثبات» و «تغییر»ی که درباره آن صحبت می‌کنیم را مشخص کنیم. مسلما تغییر رو به رفع مشکلات موجود و بهبود وضعیت از سوی هیچ‏کس رد نمی‌شود، اما تغییرات «مکرر» و غیرکارشناسی که هر بار ضعف‌هایی را پوشش نداده و ندیده بگیرد و یا مشکلات جدیدی بیافریند، با دوباره‌کاری و چندباره‌کاری، تغییر مطلوبی به شمار نمی‌رود. این تغییرات در واقع فقط تغییر هستند و اصلاح اساسی به شمار نمی‌روند. میزان تغییر نیز مهم است و تغییرات شدید و ناگهانی قوانین بازخوردی جز برهم‏زدن احساس ثبات ندارد. باقی‏ماندن مشکلات برای مدت طولانی و تغییر اندک وضعیت پس از هر تغییر قانونی نیز نشان می‌دهد که جامع‌اندیشی و کارشناسی در بسیاری طرح‌ها حداقلی است.
احساس بی‏ثباتی، برنامه‌ریزی‌ها و به تبع آن امنیت روانی جامعه را بر هم می‌ریزد و بر اساس حوزه آن، ممکن است باعث عوارض اجتماعی، اقتصادی و حتی استفاده‌ها و سوءاستفاده‌های سیاسی شود. قوانین، برای قانون بودن نیاز به میزانی از محکمی و جامعیت دارند که عمری قابل توجه داشته باشند و زود به زود عوض نشوند و تغییرات مکرر قوانین، جز احساس بی‏ثباتی، به وهن قانون هم منجر خواهد شد. لازم است که مسئولان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران علاوه بر بازنگری در معیارهایی برای تعیین قوانین و قواعد، درباره تعیین قواعدی برای ثبات آن‌ها نیز تصمیم‌گیری کنند و البته بر اجرای آن‌ها بکوشند.
سایر اخبار این روزنامه
مهدی یراحی، بار دیگر ممنوع‌الکار شد زبان سرخ هنر کورش الماسی حمایت از نظام، وظیفه ملی طرح ترافیک باز هم تغییر می‌کند سردرگمی مردم در میان قواعد بی ثبات «ابتکار» احتمال خروج سرمایه از بازار بورس و هجوم نقدینگی به بازارهای موازی را بررسی کرد چرا سپرده‌های بانکی در حال افزایش است؟ احتیاط مردم ایران در سرمایه‌گذاری کثرت مدعیان اصولگرایی در انتخابات مانع از وحدت آنها شده است رقابت در غیاب رقیب انگلستان پس از 47 سال از اتحادیه اروپا خارج شد اروپا منهای بریتانیا همزمان با آغاز دهه فجر و در آستانه سالروز پیروزی انقلاب اسلامی رهبر انقلاب اسلامی در مرقد امام خمینی(ره) و گلزار شهدا حضور یافتند رئیس‌جمهوری در جلسه شورای فضای مجازی: با تاکید امام‌(ره) ساختار سیاسی کشور به همه‌پرسی گذاشته شد معاون اول رئیس‌جمهوری: مصوبه عیدی کارکنان دولت ابلاغ کرد بیانیه سپاه پاسداران در واکنش به معامله قرن ترامپ این طرح، فرجامی جز شکست و فرورفتن در زباله‌دان تاریخ ندارد سردار جلالی: دهه پنجم انقلاب، دهه عبور از سد تحریم‏هاست