روزنامه آفتاب یزد

تراژدی غم‌انگیزی در تالاب میانکاله

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: همه ساله این ایام تالاب میانکاله غرق در هیاهوی پرندگان بود اما الان تنها با حزن و اندوه عجین است، حالا به هر گوشه‌ای که نگاه می‌کنید لاشه پرنده‌ای افتاده است و طبیعت میانکاله در حزن و اندوه فرو رفته است. از روز پنج‌شنبه سوم بهمن ماه خبر‌هایی مبنی بر مرگ دسته جمعی پرندگان مهاجر در میانکاله منتشر شد؛ عکس‌های منتشر شده از این تراژدی غم انگیز بسیار تکان دهنده بود و مسئولان را بر آن داشت تا دلایل مربوط به این مرگ دسته‌جمعی را بررسی کنند. تا کنون هم دلایل مختلفی برای این اتفاق مطرح شده اما هر کدام از دلایل بعد از مدتی تکذیب شده‌اند و حالا به گفته مسئولان باید منتظر جواب آزمایشات بود.
>شکار تا اطلاع ثانوی ممنوع
تالاب بین‌المللی میانکاله در شرق مازندران یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهان است که افزون بر یک‌میلیون بال پرندگان وحشی مهاجر و بومی را در چهارفصل سال در خود پناه می‌دهد اما خبرهای منتشر شده از روز پنجشنبه هفته گذشته تا امروز مبنی بر مرگ بسیاری از پرندگان نشان می‌دهد که ظاهراً این پناهگاه دیگر برای ساکنانش امن نیست! اردک سرسبز و سرحنایی، اردک تاج‌دار، مرگوس‌ها، غاز خاکستری و پیشانی سفید و قوها و پلیکان‌ها مهم ترین گونه از پرندگان مهاجر در این تالاب بین المللی محسوب می‌شوند. همچنین اردک تاجدار، باکلان کوچک، اردک سرسفید، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، زنبور خوار، سنقر خاکستری، دلیجه، سنگ چشم، طاووسک، غاز پازرد، عروس غاز، گیلانشاه، قار، پرلا، کاکایی، پرستوی دریایی، بحری، پیغوی کوچک و چرخ‌ریسک دم‌دراز نیز پرندگان بومی این منطقه هستند. تا لحظه تنظیم این گزارش خبر‌ها حاکی از آن است که تلفات پرندگان مهاجر در میانکاله به 5950 لاشه رسیده است. در این میان که مرگ مشکوک پرندگان مهاجر نگرانی‌های بسیاری به دنبال داشته بحث شکار تا اطلاع ثانوی در این منطقه ممنوع اعلام شده است و توصیه مسئولان متولی بر این است که تا مشخص شدن علت دقیق تلفات، از ورود به تالاب‌ها و شکار پرندگان مهاجر خودداری کرده و همچنین از خرید پرنده پرهیز شود.
>مرگ مشکوک


همان لحظات ابتدایی منتشر شدن اخبار مربوط به این موضوع، مدیرکل دامپزشکی مازندران مرگ دسته جمعی تعدادی از پرندگان مهاجر را «مشکوک» توصیف کرد.
دکتر سیدحسین رضوانی به ایرنا گفت:« هم اکنون نیروهای دامپزشکی سرگرم نمونه برداری از لاشه پرندگان هستند و تعدادی از نمونه‌ها به آزمایشگاه ارسال شده است.تا قبل از مشخص شدن نتیجه نمونه گیری هر گونه اظهار نظر پیرامون نوع بیماری یک گمانه زنی غیر مستند است که می‌تواند نگرانی مردم را به دنبال داشته باشد و باید برای نتیجه نمونه‌گیری نیز حداقل تا روز شنبه پنجم بهمن منتظر ماند. آن که قابل گمانه زنی است این که مرگ این پرندگان می‌تواند به علت آنفلوآنزا، نیوکاسل و حتی مسمومیت و هر عامل دیگری باشد ولی تنها با مشخص شدن نتیجه نمونه برداری همه چیز مشخص خواهد شد. تمامی اقدامات لازم برای جمع‌آوری و از بین بردن لاشه پرندگان انجام شده تا چنان چه علت مرگ بیماری باشد، از شیوع آن جلوگیری شود.»
>گمانه زنی‌ها در رابطه با دلیل حادثه
پس از این تلفات بود که شایعاتی مبنی بر احتمال ابتلا به آنفلوآنزای پرندگان و دیگر بیماری‌های فصلی از سوی دامپزشکی مازندران مطرح شد اما شهاب‌الدین منتظمی مدیرکل دفتر مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست درباره علت تلف شدن پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله اظهار کرد: «بر اساس آخرین آزمایشاتی که سازمان دامپزشکی انجام داده است بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان و نیوکاسل منتفی است و در نمونه‌های تلفات دو روز گذشته این موضوع رد شده است. امروز کانون تلفات دیگری در میانکاله مشاهده شده که باید آزمایشات لازم روی نمونه‌های آن منطقه نیز صورت گیرد. همکاران ما در دامپزشکی و اداره محیط زیست استان مشغول انجام آزمایشات بیشتر روی نمونه‌های تلف شده هستند، امروز یک گروه پرنده‌شناسی از سازمان محیط زیست به منطقه رفته‌اند و ما منتظر هستیم که نتیجه آزمایشات به ما اعلام شود. آزمایش‌های اورژانسی که شامل آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان و نیوکاسل بود در مرحله اول انجام شد و در مورد بیماری‌های دیگر نیز باید آزمایشات بیشتری صورت گیرد.».
از طرف دیگر شایعاتی مبنی بر مسمومیت با سم بوتولیسم مطرح شد و صفرعلی ماکنعلی معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی احتمال داد علت تلف شدن پرندگان در میانکاله بر اثر سم بوتولیسم باشد، که منشا تولید آن احتمالا ریشه گیاهان پوسیده است.
او افزود:« ریشه گیاهان پوسیده سمی تولید می‌کنند که بسیار کشنده است و ممکن است این موضوع عامل تلف شدن پرندگان باشد. همچنین در کنار آن نیز سایر علت‌ها همچون باکتری و انگل نیز بررسی می‌شود. در این منطقه تمام اقدامات دفن بهداشتی انجام می‌شود و مشکل خاصی وجود ندارد.»
چندی بعد اما دکتر حسین عرفانی رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در رابطه با این موضوع گفت: «این موضوع بعید به نظر می‌رسد و تاکنون نیز شواهدی مبنی بر این موضوع وجود نداشته، مگر این که پس از بررسی نتایج آزمایشات و سایر بررسی‌های صورت گرفته این نتیجه به شکل رسمی از سوی سازمان دامپزشکی به عنوان مرجع ذی‌صلاح اعلام شود.»
تا لحظه تنظیم این گزارش هیچ خبر قطعی از دلیل اصلی این
مرگ و میر منتشر نشده و همه موارد مطرح شده در حد گمانه زنی بوده که با تکذیب سریع مسئولان همراه شده است. به گفته مسئولان باید منتظر جواب آزمایشات بود.
>باز شدن پرونده مختومه
به نظر می‌رسد تلفات مشکوک پرندگان زمستان‌گذران تالاب بین المللی میانکاله با رد‌شدن بیماری‌های فصلی، باید پرونده مرگ تعداد زیادی از این این پرندگان در دهه ۸۰ را پیش روی مسئولان محیط زیست مازندران باز کند، پرونده‌ای که بدون مشخص شدن علت مرگ آن پرندگان مختومه شد ولی اکنون می‌تواند برای پرونده جدید و یافتن سرنخ راهگشا باشد. لازم به ذکر است پرونده پیشین تلفات مرگبار پرندگان وحشی در تالاب میانکاله پس از رد شدن ابتلا بیماری آنفلوآنزا و نیوکاسل از سوی کارشناسان وقت دامپزشکی استان مازندران، تنها با طرح احتمال مسمومیت و بدون پیگیری علت مسمومیت بسته شده بود.
>سناریوهای چندگانه
یک دامپزشک معتمد اداره کل محیط زیست مازندران در این باره به ایرنا گفته است: «برای شناسایی علت مرگ دسته جمعی پرندگان وحشی در تالاب میانکاله سناریوهای مختلفی برای بررسی آزمایشگاهی و علمی از بیماری آنفلوآنزا، نیوکاسل و سایر بیماران ویروسی گرفته تا مسمومیت‌ها در دست بررسی قرار دارد.»
دکتر بهرنگ اکرامی افزود: «بر اساس آزمایش اولیه‌ای که از سوی دامپزشکی استان انجام شد، فرضیه بیماری آنفلوآنزا و نیوکاسل به عنوان بیماران مرگبار فصلی تا حد زیادی رد شد، ولی سایر گزینه‌ها از جمله بیماری‌های ویروسی، مسمومیت ناشی از ریختن فضولات، بقایای سموم کشاورزی و رهاسازی فاضلاب نیز در دست بررسی قرار دارد و نتایج را آزمایشگاه مشخص خواهد کرد. همچنین کالبد شکافی از لاشه پرندگان برای به دست آوردن اطلاعات دقیق نیز در دست بررسی است و حداقل نتایج اولیه تمام این بررسی‌ها به طور دقیق تا هشتم بهمن ماه مشخص و در اختیار مردم و کارشناسان زیست محیطی قرار می‌گیرد.»
>اظهارنظرهای غیرعلمی
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس در خصوص ارتباط دادن تلفات پرندگان به مسمومیت ناشی از مصرف جلبک و یا پلانگتون هم گفته است: «تمام اظهار نظرهایی که در این ارتباط تاکنون از سوی کارشناسان زیست محیطی مطرح شد، فرضیه و فاقد پشتوانه علمی است.»
دکتر اکرامی افزود: «تا زمانی که نتیجه آزمایش مشخص نشود، نمی‌توان اظهار نظر دقیقی در مورد مرگ دسته جمعی پرندگان وحشی در میانکاله داشت، چرا که تعدادی از گونه‌های موجود در این تالاب به دلیل مشکوکی از بین رفتند و اکثر گونه‌های موجود از این حادثه مشکوک جان سالم به در بردند. در شرایطی که هنوز نتایج آزمایشی مشخص نشده، می‌توان سناریوهای مختلفی را پیش رو قرار داد، ولی هیچ یک از این‌ها نمی‌تواند از پشتوانه علمی برخوردار باشد و در حد اظهارنظر شخصی و یا شایعات می‌تواند باشد.»
این دامپزشک در باره دست داشتن شکارچیان غیرمجاز برای سودجویی بیشتر هم با رد این گمانه‌زنی توضیح داد: «شاید احتمال مسمومیت ناشی از ریختن فضولات و یا حتی بقای سموم کشاورزی در داخل تالاب میانکاله از سوی برخی افراد ناآگاه در این تلفات دخالت داشته باشد، ولی این که شکارچی بخواهد برای شکار بیشتر دست به این کار زده باشد، خیلی دقیق نبوده، چرا که بیشتر گونه‌های غیر شکاری در این حادثه تلف شدند. اگر تلفات ناشی از مسمومیت سموم باشد، پرندگان شکاری که از لاشه این پرندگان استفاده می‌کنند نیز می‌بایست دچار این مسمومیت شده باشند که تاکنون این اتفاق نیز رخ نداده است.»
>زهر در کام تالاب
متاسفانه بحث زباله و نبود مدیریت برای ساماندهی زباله‌ها در مازندران سال‌هاست که مخاطره‌آمیز شده است تا آنجا که همه‌ساله شاهد مسمومیت‌های بی‌شمار اهالی روستاها و یا جانداران دیگر هستیم. متاسفانه مدیریت ضعیف پسماند و کوتاهی مسئولان محیط‌زیست در خاتمه بخشیدن به این معضل موجب شده تا عناصر سنگین و مواد تجزیه‌ناپذیر وارد آب‌وخاک زیرزمینی شده و بهداشت مردمان این سرزمین را تهدید کند.
>مرگ پرندگان در‌هاله‌ای از ابهام
گره‌های کلاف سر درگم مرگ پرندگان مهاجر میانکاله هر لحظه بیشتر می‌شود. ماموران یگان ویژه حفاظت محیط زیست و دامپزشکی استان هنوز وسعت زیادی از میانکاله را جست‌و‌جو نکردند اما با تعداد بسیار زیادی از پرندگان مهاجر تلف شده رو به رو شده‌اند. معلوم نیست در وسعت 10 هزار هکتاری میانکاله، مرگ، چند هزار پرنده میهمان را به کام کشیده است! بسیاری میانکاله را بارانداز پرندگان جهانی می‌دانند. چون این منطقه محل مهاجرت بیش از یک میلیون بال پرنده مهاجر است که زمستان را در شمال ایران می‌گذرانند. به گفته آهنگری همه گزینه‌ها برای بررسی علت مرگ پرندگان میانکاله روی میز مسئولان است و باید منتظر ماند تا نتیجه آزمایشات مشخص شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) پایان صبر استراتژیک ایران!(یادداشت میهمان) (کيهان) راه حل کنترل نوسانات ارزی (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
تلاش برای فراری دادن آبدارچی جهت انداختن گناهان به گردن وی اصولگرایان با دولیست حتماً انتخابات را می‌بازند جرایمی که خنده‌دار است! محمدرضا شجریان در بیمارستان تخریب به جای تقدیر طالبان یک هواپیمای آمریکایی را ساقط کرد تراژدی غم‌انگیزی در تالاب میانکاله 3 حادثه هوایی در 4 روز! 3 سال تا توسعه اینترنت نسل 5 فاصله داریم رئیس‌جمهور: مجلس نوش‌جانتان اما بگذارید مشارکت حداکثری باشد برای ظریف خط و نشان نکشید زمان اقدام عملی است سرکوب تولید ملی برای درمان ریشه‌ای دردهای اجتماعی... اخطار فرمانده کل سپاه به آمریکایی‌ها برای درمان ریشه‌ای دردهای اجتماعی... سرکوب تولید ملی زمان اقدام عملی است