تخریب به جای تقدیر

درپی گفتگوی اخیر وزیر خارجه ایران با اشپیگل پیرامون آنچه که یک عده مذاکره با آمریکا می خوانند روزگذشته جمعی از مخالفان مقابل ساختمان وزارت خارجه تجمع کردند حتی برخی از احتمال کلید خوردن استیضاح ظریف می‌گویند
آفتاب یزد گروه سیاسی: محمد جواد ظریف با جو این روزها علیه خود ناآشنا نیست. او سالهاست که به این شرایط عادت دارد. از همان زمانی که کلید برجام را زد، از همان وقتی که در مجلس خائن خطاب شد تا زمانی که تهدید به مرگ و دفن در سیمان. حتی در دورانی که وزیر خارجه ایران از سوی اکثریت مردم به واسطه به تحقق پیوستن برجام تبدیل به یک قهرمان شده بود نیز از سوی همان مخالفان همیشگی بیشترین فشارها را متحمل و اقدامش اقدامی خلاف منافع ملی تلقی شد. مشکلات تا بدانجا رسید که حتی یک بار به صورت رسمی دست به استعفا زد.
ظریف اما در این روز‌ها به واسطه یک مصاحبه با نشریه اشپیگل تحت فشاری مضاعف است. وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به پرسش خبرنگار اشپیگل که آیا در پی ترور قاسم سلیمانی، احتمال مذاکره با آمریکا را منتفی می‌داند، گفت:«برای ما فرقی نمی‌کند چه کسی در کاخ سفید نشسته است. مهم این است که رفتارشان چگونه است. دولت ترامپ می‌تواند گذشته خود را اصلاح کند، تحریم‌ها را برداشته و به میز مذاکره بازگردد.» او افزود که « ما هنوز بر سر میز مذاکره هستیم. آنها هستند که میز را ترک کرده‌اند.»
اظهارات ظریف البته بلافاصله با توئیت فارسی دونالد ترامپ هم رو به رو شد، یک روز پس از آنکه ظریف احتمال مذاکره در صورت برچیده شدن تحریم‌ها را منتفی ندانست، ترامپ این شرط را رد کرد و نوشت:«نه مرسی»


البته ظریف هم نسبت به این توئیت واکنش نشان داد و اظهار داشت:« بهتر است به دونالد ترامپ توصیه شود تصمیم‌ها و اظهارات سیاست خارجی خود را به جای آنکه بر سر خط‌های خبری فاکس نیوز و مترجمان فارسی‌اش بنا نهد، بر پایه واقعیت‌ها بنا کند.» او سپس از ترامپ خواست « برای آنکه بیشتر مطلع شود، تمامی مصاحبه با اشپیگل را بخواند و اگر طولانی است، بخشی را که تصویرش را بازنشر کرده است مطالعه کند.
>آغاز هجمه
اما اظهارات وزیرخارجه ایران دراینباره همانا و هجمه‌ها و حمله‌ها به سوی او نیز همان. از نخستین دقایقی که مصاحبه ظریف منتشر شده بود، طوفان توئیتری مخالفین نیز علیه او به راه افتاد، مضمون این توئیت‌ها نیز این بود که چرا وی از مذاکره سخن رانده است. برخی این گفته‌ها را گرای ظریف برای تحریم بیشتر ایران و ترور بیشتر دانستند، عده‌ای سخنان او را در حالی که هنوز چهلم سردار شهید سلیمانی نرسیده است، نماد بارز تحقیرشدگی درونی ظریف در برابر آمریکا ارزیابی کردند، عده‌ای از دلواپسان آن را حراج کم‌سابقه بر عزت ملی نامیدند، عده‌ای آن را پاس گل به ترامپ دانستند، گروهی آن را پا گذاشتن روی خون سردار شهید سلیمانی و البته گروه‌های زیادی نیز با الفاظ رکیک به ظریف حمله کردند.
اما این همه ماجرا نیست، چرا که دیروز نیز جمعی از مخالفین دولت، پا را از مصاحبه و توئیت کردن و ناسزاگویی علیه ظریف فراتر گذاشتند و به صورت عملی وارد ناسزاگویی خطاب به وزیر خارجه ایران شدند. چرا که دیروز جمعی از این مخالفان، در اعتراض به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه درباره مذاکره با آمریکا مقابل ساختمان اصلی این وزارتخانه تجمع کردند. تجمع‌کنندگان با در دست داشتن دست‌نوشته‌هایی مبنی بر «وزیر امور خارجه کدام کشور؟»، «چرا گوش سنگین غرب‌زدگان داخلی صدای خون ریخته شده حاج قاسم را نمی‌شنود؟»، «آقای ظریف مردم چگونه بگویند که مخالف مذاکره‌اند»، و با سردادن شعارهایی نظیر «مرگ بر امریکا»، «مرگ بر انگلیس»، «مرگ بر اسرائیل»، مخالفت شدید خود با هرگونه سازشکاری را اعلام کردند. تجمع‌کنندگان همچنین خواستار عذرخواهی ظریف شدند.این درحالی است که تحرکاتی در مشهد، قم و تبریز نیز شکل گرفته است.
>واکنش وزارت خارجه
با توجه به فشارهای به وجود آمده اما وزارت خارجه نیز ساکت ننشست. از همین رو سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز گذشته بیان کرد که صحبت‌های اخیر ظریف همان بیانات قبلی است مبنی بر این است که در صورت بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها امکان گفت‌وگو در چارچوب 1+5 وجود دارد.
آن طور که ایسنا می‌نویسد سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان دیروز در جمع خبرنگاران درباره اظهارات محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با نشریه اشپیگل ابراز تاسف کرد که «برخی رسانه‌ها توئیت‌های فارسی دونالد ترامپ را منبع خود قرار داده‌اند.»
وی تصریح کرد: صحبت‌های آقای ظریف حرف تازه‌ای نبود چون سیاست اصولی جمهوری اسلامی را بیان کرد. این همان صحبتی است که بزرگان کشور، دولت و مقامات به عنوان یک حرف اصولی و اساسی همواره بیان کرده‌اند.
موسوی در ادامه گفت: حرف آنها این است که اگر (آمریکایی‌ها) برگردند به شرایط قبل از 2017، یعنی تحریم‌های ظالمانه‌ای که بعد از خروج از برجام علیه مردم ایران وضع کردند را بردارند و به برجام بازگردند، در آن صورت در قالب همان 1+5 قبلی، امکان حضور آنها (آمریکایی‌ها) و گفت‌وگوی جمعی با آنها وجود دارد. سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان خاطرنشان کرد: صحبت از مذاکره با آمریکا و گفت‌وگوی دوجانبه با این کشور نیست. همچنین صحبت از پذیرفتن به اصطلاح «توافق ترامپ» که به تازگی روی آن مانور می‌دهند نیست. این موضع اصولی ماست.
اظهارات موسوی البته تایید اظهارات ظریف مبنی بر همان امکان مذاکره با آمریکا با رفع تحریم‌ها حتی بعد از ترور سردار شهید سلیمانی است.
این در حالی است که وزارت خارجه علی‌رغم اظهارات سخنگوی آن در پی هجمه‌ها و تجمعات از خود بیانیه هم صادر کرده در این بیانیه آمده است:.... برخلاف بعضی سوءبرداشت‌ها، این موضع نماد قدرت ایران بوده و این ایالات متحده است که مایل است به لطایف الحیلی میز برجام را که برای خود تله می‌داند برهم زند. گاه به دلیل عدم اطلاع از پیچیدگی‌ها و نیز تصمیمات متخذه از سوی نهادهای فرادستی، برداشت‌هایی نادرست از عملکرد وزارت امور خارجه ترویج می‌شود که متاسفانه مورد سوءاستفاده رسانه‌ها و نهادهای سیاسی بدخواهان ایران زمین قرار می‌گیرد. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن تقدیر از حساسیت‌های علاقه‌مندان به آرمان‌های انقلاب و بهره بردن از نقدهای کارشناسی انجام شده، وظیفه خود می‌داند یک بار دیگر نسبت به استفاده جناحی از موضوعات ملی هشدار دهد. ایجاد دو قطبی «مذاکره – عدم مذاکره» در شرایط فعلی سیاست خارجی و فضای انتخاباتی داخلی، اثرات مخرب بر منافع ملی کشور و اعتماد عمومی جامعه خواهد داشت و کسانی که برای مطامع انتخاباتی زودگذر منافع و سرمایه‌های ملی را قربانی می‌کنند مسلما در برابر خدا، مردم و تاریخ باید پاسخگو باشند.»
>موضع وزارت خارجه
بیانیه وزارت خارجه، سخنگوی وزیر و اشاره‌شان به هماهنگ بودن این گفته‌ها با نهادهای بالادستی اما ظاهرا مخالفان تندروی وزیر خارجه را لااقل در ظاهر که شده راضی نکرده است، از همین روست که هم همچنان علیه او در شبکه‌های مجازی و در رسانه‌ها سخن می‌گویند و هم اینکه در برابر وزارتخانه خارجه تجمع کرده و پلاکارد به دست وی را مورد عتاب قرار می‌دهند.
این در حالی است که گمانه‌زنی‌هایی از این موضوع بیان می‌شود که ممکن است برخی از نمایندگان مجلس، حتی طرح استیضاح وی را نیز به این بهانه کلید بزنند. اما آنچه مسلم است اینکه توضیحات سخنگو و همین طور بیانیه وزارت خارجه نشان داد که برخلاف خواست تجمع کنندگان دیروز ظریف حاضر به عذرخواهی نیست و بلکه اظهاراتش را نیز در چارچوب پروتکل‌های نظام ارزیابی می‌کند.
>موضع سخت در برابر اروپا؟
گفته‌های ظریف در قبال آمریکا درحالی تا این حد مورد هجمه قرار گرفته است که او در این روزها در قبال اروپا نیز مواضعی بسیار تند گرفته است.
از زمانی که اروپا مکانیسم ماشه را در پاسخ به گام نهایی ایران در کاهش تعهدات برجامی برداشته است، محمدجواد ظریف اظهارات خود را متفاوت با هر زمان دیگری نسبت به اروپایی‌ها کرده است. همین چند روز پیش بود که او با اشاره به تصمیم اخیر اروپایی‌ها در ارتباط با برجام، گفت: «اگر اروپایی‌ها به رفتار بلاوجه خود ادامه دهند یا پرونده ایران را به شورای امنیت بفرستند، موضوع خروج ایران از NPT مطرح می‌شود.»
تهدید خروج از NPT از سوی ظریف بسیاری را متحیر ساخت، چرا که حتی تندروهای اصولگرا نیز با فعال شدن مکانیسم ماشه درباره خروج ایران از پروتکل الحاقی می‌گفتند و نه NPT. ظریف در همین مصاحبه‌اش با اشپیگل سخنان تندی را علیه اروپا مطرح کرد که مورد توجه رسانه‌ها قرار نگرفت. او درسخنانی خارج از چارچوب دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره اقدام احتمالی اروپایی‌ها بعد از مهلت 30 روزه برای ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و اعمال تحریم‌های سازمان ملل گفت: آنها به دلیل آنکه «اروپایی‌ و چشم آبی هستند» نمی‌توانند چیزی را به شورای امنیت ارجاع کنند. فقط ما نیستیم که اینگونه فکر می‌کنیم، روس‌ها و چینی‌ها نیز همین نظر را دارند. اروپایی‌ها باید خود را آماده یک نبرد بزرگ کنند. اما لحن تهدیدآمیز و توام با تحقیر وی در قبال اروپا ظاهرا به واسطه جمله‌ای که درباره مذاکره با آمریکا بیان کرده بود به چشم نیامد و اکنون تندروها و دلواپسان نه تنها به واسطه اظهارات تند ظریف علیه اروپا از وی تقدیر نمی‌کنند بلکه همه تلاشی برای تخریب او به خاطر اظهاراتش درباره آمریکا به کار می‌گیرند.