نقص فني مكرر؛ كاهش سفرهاي هوايي

«آرمان ملي» از دغدغه‌هاي صنعت هوايي کشور گزارش مي‌دهد
نقص فني مكرر؛ كاهش سفرهاي هوايي
نياز به هواپيماي تازه‌نفس داريم
ايرلاين‌ها و استارتاپ‌هاي رزرو بليت كمتر حاضرند كنسلي بليت را بپذيرند در حالي كه از قبل كنسل شدن بليت را اعلام كرده‌اند


آرمان ملي- سعيده اسکندري: روز دوشنبه، فرود هواپيماي مسافربري شرکت کاسپين خارج از باند فرودگاه و در نزديکي يکي از مناطق مسکوني ماهشهر، بار ديگر نگراني عموم مردم را نسبت به ناامني سفرهاي هوايي افزايش داد. پس از حادثه‌ي تلخ هواپيماي مسافربري اوکراين، فرود اضطراري هواپيماي مسافربري خطوط تهران- استانبول در باند فرودگاه مهرآباد در شنبه‌اي که گذشت و زمين‌گير شدن پرواز گرگان به تهران درروز يکشنبه، اين چهارمين خبرمربوط به ناامني پرواز‌هاي مسافربري است که با فاصله اندکي در صدر اخبار ايران منتشر مي‌شود. طبق بررسي‌هاي اوليه انجام گرفته در پرواز تهران- ماهشهر روز گذشته به هيچ يک از مسافران در هواپيما آسيبي نرسيد و همه 136نفري که داخل هواپيما بودند، به‌رغم اضطرابي که از اين فرود داشتند، به سلامت از خروجي‌هاي اضطراري و عادي هواپيما خارج شدند. مديرکل فرودگاه‌هاي استان خوزستان در توضيح چرايي اين اتفاق، به تاخير خلبان در لندينگ اشاره کرد و آن را عامل خروج از باند فرودگاه دانست. فرماندار شهرستان ماهشهر اما علت ماجرا را عدم کنترل هواپيما به خاطر مشکل در ترمزها پس از باز شدن چرخ هواپيما عنوان کرد و در نهايت از انتقال جعبه سياه هواپيما به تهران براي انجام بررسي‌هاي بيشتر خبر داد. پيش از اين، در تاريخ 6 بهمن ماه نيز پرواز گرگان-تهران با 85 سرنشين به دليل نقص فني از سوي خلبان پرواز پيش از بلند شدن هواپيما از زمين کنسل و درخواست هواپيماي جايگزين براي اين پرواز داده شد. با اين حال چند تن از مسافران به دليل ترس و نگراني از خطرات احتمالي اين پرواز از ادامه پرواز انصراف دادند. اخبار مربوط به وقايع هوايي در داخل به همين‌جا ختم نشد و روز قبل از اين اتفاق نيز در تاريخ 5 بهمن‌ماه، پرواز هواپيماي مسافربري ايران ايرتور از تهران به مقصد استانبول بلند شد اما دقايقي بعد از پرواز دچار نقص فني شد و به اضطرار در باند فرودگاه مهرآباد زمين نشست. بسته نشدن چرخ‌هاي هواپيما، علت نقص فني اين هواپيما عنوان شد. اين اتفاقات به موازات برخورد ايرلاين‌ها و استارتاپ‌ها شکل عجيبي به خود گرفته است. در حالي که کنسل بليت موضوعي بسيار ساده است اما اين درگاه‌هاي تهيه بليت از کنسل آن خودداري مي‌کنند.
اظهار خرسندي
سخنگوي سازمان هواپيمايي کشور ضمن ابراز خرسندي از سلامت کامل مسافران هواپيما در تمام اين پروازها، در رابطه با ايجاد برخي از باورهاي مردمي در بحث ضعف صنعت هواپيمايي کشور مي‌گويد: «شايد اين اتفاقات اخير تبعاتي با خود به همراه داشته باشد و شدت و ضعف انعکاس‌ برخي از اين حوادث باوري اشتباه مبني بر ناامني سفرهاي هوايي را در بين برخي از مردم جا بيندازد. اما نمي‌توان بر اساس فرضيات و بدون بررسي‌هاي لازم اتفاقات هوايي اخير را مرتبط بهم دانست و از اين طريق نتيجه‌گيري کرد. مردم بايد اجازه دهند تا کارشناسان پس از بررسي‌هاي دقيق، اظهار نظرات لازم خود را مطرح کنند و بعد در اين حوزه نتيجه‌گيري کنند». به گفته رضا جعفرزاده، در حال حاضر صنعت هواپيمايي کشور به دليل بحث تحريم‌هايي که وجود دارد، در شرايط عادي بسر نمي‌برد. او معتقد است ايران در بحث رعايت مقررات هوايي در طول سال‌هاي اخير به خوبي عمل کرده است و در تمام اين سال‌ها، هر آنچه که تحت عنوان مقررات حاکم بر حمل و نقل هوايي جهان عنوان مي‌شود، در پروازهاي هوايي‌ رعايت و مورد توجه قرار گرفته شده است. با اين وجود اگر بخواهيم رشد و توسعه اين صنعت را بررسي کنيم، بايد اين موضوع را مدنظر قرار داد که در سه دهه گذشته از اين منظر ما تحت فشارهاي بسياري بوده‌ايم. جعفرزاده مي‌گويد: «بعضي‌ها بدون توجه به محدوديت‌هاي فعلي اين حوزه را مورد قضاوت قرار مي‌دهند. مقايسه شرکت‌هاي هواپيمايي داخلي تحت فشار با آن دسته از شرکت‌هاي هواپيمايي که همواره از حمايت‌هاي لازم برخوردار بودند، چندان صحيح نيست. به اعتقاد من اينکه به رغم اتفاقات اخير و فشارهاي واردهبر ايران، هنوز هم اين بخش سرپا ايستاده و رقم بالايي در جابه‌جايي‌ها دارد، بسيار ارزشمند است».
تاثير تحريم‌ها
آمارهاي سال‌هاي اخير، نشان مي‌دهند که نقص فني هواپيما همواره مهم‌ترين دليل اصلي بسياري از سانحه‌هاي هوايي در ايران است. اگر چه با وجود تمام محدوديت‌هاي موجود، تاکنون کارشناسان داخليبه لحاظ بحث فني و تخصصي در تعمير هواپيماها به خوبي عمل کرده‌اند. با اين همه فشار گسترده ناشي از تحريم‌هاي اعمال شده از سوي آمريکا دراين جريان را نمي‌توان ناديده گرفت. اين اثرگذاري پس از خروج ترامپ از برجام و دستور وي مبتني بر توقففروش هواپيما و قطعات يدکي به ايران بيشتر شده است. طوريکه از سال گذشته تاکنون، بيش از 31 هواپيما در ايران تحريم شده‌اند. که از اين تعداد برخي از هواپيماها به شرکت‌هاي هواپيمايي مي‌شوند که در چند روز گذشته در پروازهايشان اختلالاتي ايجاد شده است. به عنوان مثال از اين تعداد هواپيماي تحريمي، 9 هواپيما متعلق به شرکت هواپيمايي کاسپين است که روز گذشته يکي از آنها در ماهشهر دچار نقص شد. با همه اين اتفاقاتي که تنها در طي يک هفته صورت گرفته، سخنگوي سازمان هواپيمايي کشور اذعان مي‌کند: «اگرچه براي توسعه صنعت هواپيمايي مشکلاتي داريم و اين را قبول مي‌کنيم امابحث بي‌اعتمادي مردم به پرواز‌هاي هوايي را باور نداريم. در اين شرايط فعلي نيز، هواپيماهاي ما چرخه‌هاي پروازشان به قوت قبل باقي است طوريکه به عنوان مثال، در زمان‌هاي پيک پرواز، تعداد مسافراني که از طريق حمل و نقل هوايي جابجا شده‌اند، 3 ميليون نفر درظرف مدت بيست روز برآورد شده‌اند».
نياز به هواپيماي تازه‌نفس
در حال حاضر نزديک به 210 فروند هواپيماي مسافربري در ايران فعال هستند. اين در حالي است که گفته مي‌شود، صنعت هوايي کشور تا سال 1404 به 556 فروند هواپيما نياز دارد. تحريم ايران از سوي شرکت‌هاي معتبر هواپيمايي همچون بوئينگ و ايرباس، اين امکان را غيرممکن خواهد ساخت. با اين وجود گويا شرکت هواپيمايي کشور در شرايط کنوني تنها راه حل اساسي براي پر کردن خلا هواپيماهاي مسافربري را واردات هواپيماهاي دست دومي مي‌داند که شايد نتوان به اين آساني ايمني آنها را تضمين کرد. هواپيماهايي که حتي شايد عمر برخي از آنها بالاي 20 سال باشد که اين ميزان از عمر هواپيما خود به تنهايي مي‌تواند در پروازها محدوديت ايجاد کند.