روزنامه ابتکار
1398/11/08
روند کاهش تورم آغاز شده است؟ کاهش تورم، رویای روی کاغذ
کیمیا نجفیکنترل نرخ تورم از جمله اهداف مهم دولتها به حساب میآید، از همین رو برنامهها و راهکارهایی را برای رسیدن به این هدف در دستور کار قرار میدهند و به گفته برخی از کارشناسان همیشه این برنامهها نمیتواند دولتها را به نتیجه دلخواه نزدیک کنند. تلاش برای کنترل تورم در حالی انجام میشود که گاهی اوقات مسئولان حرف از قرار گرفتن در مسیر کاهشی تورم به میان میآورند. البته این صحبت کمی متفاوت از نظر خانوارها بوده و به گفته برخی از افراد، اعداد و ارقام گفته شده برای تورم از قیمتهای واقعی بازار کاملا به دور هستند.
«روند کاهش تورم آغاز شده است» این صحبت اخیر روحانی، رئیسجمهوری در همایش استانداران و فرمانداران سراسر کشور است. وی در این همایش گفت است: «از اردیبهشتماه روند ما در مسئله تورم مسیر کاهشی بوده و تنها در آذرماه حرکتی داشتهایم که پس از آن دو مرتبه به روند کاهشی تورم برگشتیم.»
روحانی در بخش دیگری از صحبتهایش افزود: «رشد اقتصادی ما امسال بدون نفت انشاءالله منفی نخواهد بود و این مسئله خیلی مهم است».
آغاز شدن روند کاهش تورم در حالی از سوی رئیسجمهور مطرح میشود که نگاه به قیمتهای موجود در بازارهای اقتصادی و مقایسه این قیمتها با اعداد و ارقام نوشته شده بر روی کاغذ تفاوت را نشان خواهد داد. در این میان بسیاری از خانوارها معتقدند که افزایش قیمت تنها شامل کالاهای مصرفی روزانه نمیشود و تمام بازارهای اقتصادی با افزایش قیمت روبهرو بودهاند. با توجه به این مسائل چرا آنگونه که رئیسجمهوری از روند کاهشی تورم صحبت میکند، مردم این کاهشی شدن را در زندگی روزانهشان احساس نمیکنند؟ در این راستا هادی حقشناس، کارشناس مسائل اقتصادی با بررسی وضعیت تورم در سال جاری به «ابتکار» گفت: وقتی ما به ماههای اول سال نگاه میکنیم، در مییابیم که تورم نقطه به نقطه بیش از 50 درصد بوده و در دیماه این رقم به حدود 26درصد رسیده است که نشاندهنده این است تورم نقطهبهنقطه کاهش پیدا کرده است.
وی در ادامه، به عدم احساس ارزانی در معیشت خانوارها اشاره کرد و در اینباره گفت: این در حالی است که تورم میانگین از بیش از 40 درصد به 36درصد رسیده و بیانگر این است که تورم میانگین هم کاهش پیدا کرده است. از سوی دیگر تورم ماهانه آذرماه که 3.2 درصد بوده در دیماه به 0.8 درصد رسیده و نشان میدهد که تورم ماهانه نیز سیر کاهشی داشته است. لذا به لحاظ نسبی تورم در سال جاری به جز آذرماه در مسیر کاهشی بوده، اما باید دید که آیا کالاها ارزان شده است؟ آیا مردم احساس رفاه میکنند؟ آیا قدرت خرید افزایش پیدا کرده است؟ خیر! هیچ تغییری به وجود نیامده، چراکه میانگین تورم اقتصاد ایران در سال جاری بیش از 30 درصد است و درآمد مردم بیش از 30 درصد افزایش پیدا نکرده است. قطعا مردم در این شرایط نه تنها احساس نمیکنند که ارزانی اتفاق افتاده، بلکه این احساس را دارند که افزایش قیمتها بیش از سال گذشته بوده، این احساس کاملا با واقعیت منطبق است.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: حتما کالاها در سال 98 نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشته است، اما وقتی ما وضعیت تورم در ماه دی را به نسبت آذرماه مقایسه میکنیم میگوییم دیماه کمتر از آذر ماه گرانی در اقتصاد ایران رخ داده است. برای اینکه این مسئله را بهتر درک کنیم کافی است که تورم ایران را با میانگین تورم جهانی مقایسه کنیم.
حقشناس در ادامه صحبتها به مقایسه میانگین تورم ایران با میانگین تورم جهان پرداخت و گفت: میانگین تورم در جهان عدد زیر 5 درصد بوده و این در حالی است که میانگین تورم در ایران بیش از 7 برابر تورم جهانی است. بنابراین وقتی 3 و یا 4 درصد از این تورم کم شود طبیعی است که مردم آن را در معیشتشان احساس نمیکنند، چون اساسا تورم در ایران بالاست و این تورم تنها مربوط به سال 98 و یا 97 نیست.
وی افزود: در 40 سال گذشته میانگین تورم در ایران نزدیک به 20 درصد بوده که چند برابر میانگین تورم جهانی است. همانطور که گفتم اقتصاد ایران تورم دارد اما هنگامی که وضعیت را بررسی میکنیم و تورم در ماههای مختلف را به نسبت اوایل سال مقایسه میکنیم، میبینیم کمی از این گرانی کم شده است و این به معنای این نیست که تورم و گرانی دیگر وجود ندارد.
کاهش عدد تورم به معنای کاهش قیمت کالاها نیست
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه با اشاره به حرفهای رئیسجمهوری درخصوص بازگشت به مسیر کاهشی تورم به «ابتکار» گفت: قرار گرفتن در مسیر کاهشی تورم میتواند درست باشد، اما این مسئله باید برای مردم تحلیل و تبیین شود تا بتوانند این صحبت را بپذیرند.
وی با تعریفی از تورم ادامه داد: اگر بخواهیم تعریفی از تورم داشته باشیم میتوانیم بگوییم تورم یعنی سرعت افزایش قیمتها. نکتهای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که طی یکسال گذشته قدرت خرید افراد کاهش پیدا کرده و در مقابل با افزایش بیکاری روبهرو بودهایم، به عبارتی دیگر رکود در اقتصاد حاکم بوده و همین وضعیت باعث شده است که سطح تقاضا پایین بیاید. بنابراین سرعت افزایش قیمت کاهش پیدا کرده است و این بدان معنا نیست که قیمتها در مسیر کاهشی قرار گرفتهاند.
این اقتصاددان ادامه داد: این مسئله اگر برای افراد جامعه تعریف و تمام جزئیات به آنها گفته شود آن زمان میبینند که این صحبت صحیح است. البته باید اشاره کرد که این حرف به معنای بهتر شدن معیشت و قدرت خرید مردم نیست.
افقه در بخش دیگری از صحبتهایش به گفتههای روحانی درخصوص منفی نبودن رشد اقتصادی اشاره کرد و در اینباره گفت: در قسمت دیگری از حرفها به منفی نبودن رشد اقتصادی بدون وجود نفت اشاره شده است. پذیرش این حرف کمی دشوار میشود، البته باید اشاره کرد این حقیقت را که نشان میدهد اقتصاد همراه با نفت نتیجه منفی داشته است را قبول کردهاند اما اینکه بگوییم رشد اقتصادی بدون نفت دیگر منفی نخواهد بود کمی غیرقابل قبول است؛ چراکه بیشتر فعالیتهای ما به درآمدهای نفتی وابسته بوده، بنابراین کاهش درآمدهای نفتی حتما بر روی فعالیتهای دیگر اثر میگذارد.
این اقتصاددان در پایان افزود: تولیدات ما شرایط متفاوتی دارد، به عنوان نمونه تولیداتی که مواد اولیهشان وابستگی زیادی به خارج از کشور ندارند باید از این فرصت استفاده کنند و در غیاب کالاهای وارداتی بازار فروشی را برای خود به وجود آورند. در این شرایط میتوان گفت رشد اقتصاد وضعیت مطلوبتری را پیدا خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
رئیسجمهوری در همایش استانداران و فرمانداران سراسر کشور:
نگرانم روزی کلمه «جمهوری» جرم شود
جلال خوشچهره
چارهاندیشی به وقت لازم
روند کاهش تورم آغاز شده است؟
کاهش تورم، رویای روی کاغذ
«ابتکار» نقش موسیقی خیابانی در گذر جامعه از بحرانها را بررسی کرد
شادی در خیابان
جزئیات سرنگونی هواپیمای آمریکایی در افغانستان
ضربه طالبان به آمریکا در آسمان غزنی
در گفتوگو با یک پژوهشگر مسائل منطقه بررسی شد
خاورمیانه در مسیر نظم جدید
ماجرای مشکوک کشف بیش از 6 هزار جسد پرنده در تالاب معروف شرق مازندران چیست؟
پرواز مرگ بر فراز میانکاله
رئیس قوه قضائیه عنوان کرد
با قاتلان شهید سلیمانی ملاقات خواهیم کرد، اما نه برای مذاکره
بیانیه وزارت خارجه درخصوص واکنشها پیرامون مواضع اخیر ظریف
دوقطبی مذاکره-عدم مذاکره اثرات مخرب بر منافع ملی دارد
در واکنش به تهدید ترور سردار قاآنی مطرح شد
اخطار فرمانده کل سپاه به آمریکاییها
لاریجانی در دیدار رئیس دومای دولتی فدراسیون روسیه:
راهبرد منطقهای ایران و روسیه مدل موفقی است
ظریف:
تهدیدات ترامپ، تبلور تنفر ناشی از حقارت است