روزنامه وطن امروز
1398/11/08
روز‌خونین‌دشمن
شهاب عادلی*: روز گذشته سقوط یک فروند هواپیمای شرکت گلف استریم در ولایت غزنی در جنوب افغانستان موجی از گمانه‌زنی‌ها را پیرامون این حادثه رقم زد. تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد هواپیمای ساقط شده از مدل bombardier e11a است که توسط نیروی هوایی ارتش آمریکا استفاده میشود. به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته برخی رسانه‌ها از سقوط یک فروند هواپیمای مسافری متعلق به شرکت هوایی آریانا افغان خبر دادند که این خبر بلافاصله از سوی مقامات محلی و مسؤولان این شرکت رد شد. در گزارش‌های اولیه آمده بود این هواپیما با 83 سرنشین از فرودگاه هرات به سمت کابل در حرکت بوده و سخنگوی وزارت کشور افغانستان نیز اعلام کرد «پرواز شماره ۳۵۸ شرکت هوایی آریانا افغان از قندهار به کابل، در ساعت 13:15 دقیقه روز دوشنبه در روستای سدوزی ده‌یک غزنی سقوط کرده است و نیروهای وابسته به طالبان در حال خاموش کردن آتش هستند». پس از این اظهار نظر، رئیس سازمان هوایی افغانستان گفت: هواپیمای پرواز شماره 358 دچار سانحه نشده و احتمالا این سانحه مربوط به هواپیمای دیگری است. جیلانی فرهاد، سخنگوی ولایت هرات نیز گفت رسانه‌ها با انتشارخبر سقوط هواپیمای شرکت آریانا افغان از هرات به کابل باعث تشویش اذهان عمومی شده‌اند. شرکت هوایی آریانا افغان هم اعلام کرد هیچ‌یک از هواپیما‌های این شرکت دچار سانحه نشده و سقوط نکرده است. ساعاتی پس از این اظهارنظرها، ویدئویی از محل حادثه منتشر شد که نشان می‌داد هواپیمای مذکور متعلق به نیروی هوایی ارتش ایالات متحده است. «خالق‌داد اکبری» از اعضای شورای ولایتی «غزنی» در این باره گفت این هواپیما در روستای «سدوزی» در نزدیکی شهرستان «ده‌یک» این ولایت سقوط کرده است و این منطقه تحت کنترل طالبان قرار دارد. * موضع طالبان در خصوص سقوط هواپیما ساعتی پس از اعلام خبر سقوط این هواپیمای نیروهای نظامی آمریکا، طالبان رسما اعلام کرد این هواپیما توسط نیروهای آنها ساقط شده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان با اشاره به سقوط هواپیمای تروریست‌های آمریکایی در ولایت غزنی اظهار داشت یک هواپیمای اشغالگران آمریکایی در ولایت غزنی ساقط شد و تعداد زیادی از افسران سازمان جاسوسی آمریکا کشته شدند. وی با انتشار بیانیه‌ای خاطرنشان کرد بعدازظهر دیروز در منطقه «سدوخیل» شهرستان «ده‌یک» ولایت غزنی یک فروند هواپیمای آمریکایی که ماموریت اطلاعاتی داشت ساقط شده است. بر اساس بیانیه طالبان، این هواپیما توسط این گروه ساقط شده است. مجاهد گفت: همه سرنشینان این هواپیما از جمله افسران مهم سازمان سیا کشته شدند. سخنگوی طالبان همچنین تصریح کرد طالبان در دیگر ولایت‌ها از جمله هلمند، بلخ و برخی مناطق دیگر افغانستان نیز تعدادی از هواپیماها و بالگردهای نیروهای آمریکایی را ساقط کرده است. سخنگوی طالبان همچنین خبر از سرنگونی یک بالگرد ارتش آمریکا در منطقه «پکتیکا»ی افغانستان داد و گفت که تمام 5 سرنشین آن کشته شدند. یکی از فرماندهان محلی طالبان در ولایت غزنی نیز با انتشار پستی در صفحه شخصی خود از کشته شدن 6 فرمانده نظامی آمریکایی بر اثر سقوط این هواپیما خبر داد. * تأیید سقوط هواپیما از سوی آمریکا مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا درباره این رویداد به خبرنگاران گفت: من از وضعیت و ماجرای امروز آگاه هستم؛ این بار دیگر چیزی برای گزارش ندارم. با پیشرفت این موضوع و تحقیقات گسترده‌مان، شما را حتما در جریان خواهیم گذاشت! یک مقام نظامی آمریکایی در گفت‌وگو با شبکه «سی‌بی‌اس» تأیید کرد یک فروند هواپیمای نظامی این کشور در افغانستان سقوط کرده است. این مقام آمریکایی تأیید کرده است این هواپیما از مدل «E-11» بوده است. به گفته وی، دلیل سقوط این هواپیما همچنان در دست بررسی است. وی از اظهار‌نظر درباره سرنوشت سرنشینان این هواپیما خودداری کرده است. همزمان خبرنگار شبکه «فاکس‌نیوز» به نقل از یک مقام ارشد نظامی آمریکایی نوشته است این هواپیما «کمتر از ۵ سرنشین» داشته است و هنوز مشخص نیست آیا کسی در این حادثه زنده مانده است یا نه. به گفته وی، نشانه‌ای دال بر اینکه این هواپیما هدف قرار گرفته، وجود ندارد. سرلشکر «بث ریوردان» از مقامات ارشد سنتکام (ستاد فرماندهی مرکزی تروریست‌های آمریکایی در خاورمیانه) جزئیاتی مبهم از این سانحه را به عنوان جدیدترین اطلاعات مطرح کرد که نشان می‌دهد واشنگتن قصد اختفای اطلاعات در این مورد را به دلایلی خاص دارد. «بث ریوردان» اعلام کرد تحقیقات درباره سقوط این هواپیما در جریان است. این فرمانده نظامی آمریکایی از ارائه جزئیات بیشتر درباره سقوط هواپیما در ولایت غزنی افغانستان خودداری کرد. * جزئیات حادثه به نقل از سایر رسانه‌ها خبرگزاری رویترز هم به نقل از یک منبع ناشناس تأیید کرد هواپیمای آمریکایی ساقط‌شده در افغانستان حامل شماری از افسران ارشد سازمان سیا بوده است. شبکه فاکس‌نیوز، حامی رسانه‌ای ترامپ، به نقل از یک خبرنگار محلی به نام طارق غزنیوال هم نوشت سر و دم هواپیما بشدت آسیب دیده است و 2 جسد که در قسمت جلویی آن پیدا شده بشدت سوخته‌اند. به گفته او این هواپیمای جاسوسی در فاصله 10 کیلومتری یک پایگاه نظامی آمریکایی‌ها سقوط کرده است. در همین حال برخی رسانه‌های افغان خاطرنشان کرده‌اند این هواپیما در کریدور پروازی جده عربستان به کابل (پایتخت افغانستان) در حرکت و حامل افسران اطلاعاتی آمریکا (سیا) بوده است. تصاویر نشان می‌دهد پیکره این هواپیمای ویژه اطلاعات نظامی با وجود سقوط و برخورد با زمین سالم مانده اما فاقد سقف است و از بالا دچار انفجار یا آتش‌سوزی شده است. موضوعی که احتمال برخورد موشک در کنار جداره این هواپیما را تقویت می‌کند. * ژانویه سیاه آمریکا این سانحه ششمین واقعه منجر به هلاکت یا جراحت نظامیان تروریست آمریکایی طی 24 روز پس از ترور جنایتکارانه سپهبد شهید قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در روز سوم ژانویه / 13 دی محسوب میشود. پیش از این پنتاگون در 4 گزارش مختلف خبر مرگ یا مجروحیت پرسنل نظامی خود را اعلام کرده بود که عبارت بود از جراحت چند سرباز آمریکایی در جریان موشکباران پایگاه آمریکا در اربیل توسط نیروهای ناشناس عراقی، ضربه مغزی 34 نظامی در جریان موشکباران پایگاه آمریکایی عین‌الاسد توسط ایران، کشته شدن 2 عضو نیروی ویژه چترباز پنتاگون در جریان عملیاتی در افغانستان بر اثر انفجار بمب، کشته شدن یکی از هم تیمی‌های سابق آنها به‌خاطر سقوط در تمرین چتربازی در آلمان و مرگ 2 سرباز 20 ساله نیروی هوایی آمریکا که جسدشان در اتاق خواب‌شان در پایگاه هوایی اشپانگدالم در غرب آلمان پیدا شد. کارشناس مسائل نظامی* *** [کارکرد ویژه هواپیمای سقوط کرده چیست؟] به گفته منابع محلی، این اتفاق روز گذشته ساعت یک بعد از ظهر به وقت محلی رخ داده است. روستاییان ساکن در اطراف محل سقوط هواپیما صدای انفجاری نشنیده‌اند. هواپیمای سقوط کرده آمریکایی در افغانستان از مدل bombardier e11a بوده که صرفا 400 فروند از آن تولید شده و حداکثر 30 نفر ظرفیت دارد. این هواپیما به دلیل انعطاف‌پذیری بالا مختص پرواز در مناطق کوهستانی است. وظیفه این هواپیما علاوه بر جابه‌جایی افراد و افسران مهم نظامی و اطلاعاتی آمریکایی، رله کردن روابط اطلاعاتی و مخابراتی در زمان عملیات است و عمده فعالیتش در افغانستان گشت و شناسایی الکترونیکی است. با این حال منابع ارتش آمریکا گفته‌اند نمی‌توانند ادعای هدف قرار گرفته شدن این هواپیما توسط طالبان را تا پایان تحقیقات تایید کنند. یواس‌ای تودی همچنین گزارش داد: عکس منتشر شده از لاشه هواپیما در فضای مجازی نشان می‌دهد این هواپیما دارای امکان رصد اطلاعاتی و جنگ الکترونیک بوده است. یکی از کارویژه‌های این هواپیما تسهیل ارتباطات رادیویی و بیسیمی و گسترش دامنه سیگنالی بوده است. یکی دیگر از کاربردهای این هواپیما آنگونه که این روزنامه آمریکایی نوشته است ایجاد شبکه وای‌فای در مناطقی است که مورد کاربرد ارتش آمریکاست.
