داستان یک تسویه حساب شخصی




ندا سیجانی


خبرنگار
«به هیچ وجه قرار نبود دراجرای تازه ارکستر سمفونیک تهران، به عنوان رهبر حضور داشته باشم اما گویا رهبر ارکستر سمفونیک تهران به دلیل مشکلاتی که به وجود آمده بود، دو هفته پیش بدون اینکه با مسئولان بنیاد رودکی صحبتی کرده باشد، از ایران فرار کرده است! بنابراین اگر چیز دیگری همچون دلایل پزشکی و از این دست مسائل نوشته‌اند من قبول ندارم.» منوچهر صهبایی که به عنوان رهبر ارکستر سمفونیک تهران در شامگاه پنجشنبه سوم بهمن ماه درتالار وحدت روی صحنه رفته بود، این صحبت‌های جنجالی را به زبان آورد تا نخستین اجرای ارکستر سمفونیک تهران پس از وقفه‌ای چند ماهه به پرحاشیه‌ترین اجرا تبدیل شود. صحبت‌های او روی سن تالار وحدت بی‌پاسخ نماند و یکی از تماشاگران با صدایی بلند اعلام کرد: «درست نیست شما پشت سر همکار خود چنین حرفی بزنید که فرار کرده است.» صهبایی در واکنش به این صحبت‌ها در اظهار نظری عجیب گفت: «مطرب باید بره دنبال جایی که مطربی‌اش رو بکنه!» اما این ماجرا تمامی نداشت و به پشت صحنه هم کشیده شد و بعد از آنتراک بین دو پارت که حدوداً 20 دقیقه‌ای به طول انجامید، تماشاگران به نشانه اعتراض به دلیل حضور نیافتن به موقع گروه نوازندگان روی صحنه شروع به دست زدن کردند تا آنکه ارکستر بدون حضور منوچهر صهبایی که گفته می‌شد به دلیل شرایط پیش آمده دچار عارضه قلبی شده است، روی صحنه آمد. این اعتراض‌ها همچنان ادامه داشت و محمدرضا کریمی کنسرت مایستر ارکستر سمفونیک تهران بعد از آمدن روی صحنه خطاب به تماشاگران گفت: «متأسفانه در بخش اول کنسرت بی‌احترامی به آقای شهرداد روحانی شد که ما تصمیم گرفتیم برنامه را در قسمت دوم اجرا نکنیم.» و فضا از آنچه به وجود آمده بود بدتر شد و سبب شد تعدادی از تماشاگران سالن را ترک کنند. به این ترتیب، حاشیه‌های اجرای ارکستر سمفونیک تهران به بیرون از سالن اجرا نیز راه پیدا کرد و راه را برای نوشتن این گزارش باز کرد.
ماجرا از چه قرار است؟
سوم شهریورماه امسال و بعد از پایان اجرای ارکسترسمفونیک تهران با همکاری گروه «میتکا»، شهرداد روحانی به دلیل بروز بیماری قلبی راهی بیمارستان می‌شود. هرچند روحانی پس از چند ساعت از بیمارستان مرخص شد اما بعد از آن ارکستر سمفونیک تهران اجراهای خود را با حضور رهبران میهمان روی صحنه برگزار کرد.
امید صدیق، مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل بنیاد رودکی در گفت‌و‌گو با «ایران» توضیح می‌دهد: «طبق اعلام قبلی این بنیاد، قرار بود سوم بهمن ماه ارکستر سمفونیک تهران با رهبری شهرداد روحانی اجرای خود را روی صحنه ببرد که به دلیل استقبال خوب مخاطبان این اجرا تا 6 بهمن ماه نیز تمدید شد. آقای شهرداد روحانی هم علیرغم سه جلسه‌ای که با ارکستر تمرین داشتند، در تاریخ 26 دی ماه نامه‌ای خطاب به مدیرعامل بنیاد رودکی نوشتند و اعلام کردند که به دلیل  مشکلات شخصی و مسأله بیماری قادر به ادامه اجرا و تمرین با ارکسترنخواهند بود. بنابراین به پیشنهاد بنیاد رودکی و با اطلاع آقای شهرداد روحانی، مذاکراتی با آقای  صهبایی انجام شد و ایشان این مسئولیت را پذیرفتند.»
علت حضور صهبایی چه بود؟
منوچهر صهبایی از آهنگسازان و رهبران با سابقه ارکستر است و علاوه بر فعالیت در ارکسترهای مختلف ایران، در خارج از ایران نیز روی صحنه رفته است. اسفند ماه سال 92 زمانی که یکی از وعده‌های مهم حسن روحانی - رئیس جمهوری ایران-  یعنی احیای ارکستر سمفونیک و ارکستر موسیقی ملی ایران محقق شد، این دو ارکستر بزرگ فعالیت‌شان را، هرچند کجدار و مریز در پیش گرفتند. آن زمان، منوچهر صهبایی یکی از نامزدهای رهبری ارکستر سمفونیک تهران بود. این موضوع اما در نهایت سرانجامی نیافت و به حاشیه رفت و در حالی که همه صهبایی را به عنوان رهبر جدید ارکستر سمفونیک می‌شناختند، بدون اطلاع او، حکم رهبری ارکستر به نام علی رهبری صادر شد. از آن زمان تا به امروز نزدیک به 6 سال می‌گذرد اما خاطره‌اش از ذهن صهبایی بیرون نرفته است.
صهبایی حضور خود در کنسرت و برعهده داشتن سکان رهبری ارکستر را خواهش آقای سهرابی (معاون تولید هنر و آموزش بنیاد رودکی) عنوان می‌کند و می‌گوید: «دوست داشتم کمک کنم و این حضور را پذیرفتم. در حالی که فشار سنگین ناشی از رهبری ارکستر کنسرت نمایش «مری پاپینز» بارها من را راهی اورژانس کرد و حتی روزهای گذشته مجبور شدم آپاندیسم را عمل کنم. با وجود این شرایط قبول کردم تا در این کنسرت حضور داشته باشم.»
شهرداد روحانی چه گفت!
شهرداد روحانی نیز پس از اتفاقات و حاشیه‌های به وجود آمده در صفحه شخصی خود در اینستاگرام متنی را منتشر کرد با این مضمون: «مخاطبان محترم ارکستر سمفونیک تهران؛ با درود؛ از آنچه شب گذشته در تالار وحدت و در میانه اجرای ارکستر سمفونیک تهران روی داد، عمیقاً متأسفم. امیدوارم فضای موسیقی ما همچون گذشته در مسیر صلح و دوستی در حرکت باشد. از نوازندگان محترم ارکستر سمفونیک تهران، برای حمایت از مخاطبان برنامه و نیز جایگاه رهبر ارکستر سمفونیک تهران کمال تشکر را دارم.»
نارضایتی رهبران پیشین ارکستر در گفت‌وگو با «ایران»
نادر مرتضی پور، از رهبران با سابقه ارکستر ملی ایران و ارکستر سمفونیک تهران در واکنش به حواشی پیش آمده می‌گوید: «اتفاق بسیار ناگواری است، تالاروحدت جایگاه بسیار خاص و با ارزشی برای هنر و هنرمندان است و قطعاً اگر زبان داشت از این اتفاقات بد سخن می‌گفت. باید قداست این تالار را حفظ کرد، این مکان جای تسویه‌حساب‌های شخصی نیست. البته وقوع چنین اتفاقاتی ارتباط با ضعف مدیران بنیاد نبوده است. زمانی که شنیدم آقای صهبایی به عنوان میهمان در ارکستر سمفونیک حضور دارد حدس می‌زدم اتفاقاتی خواهد افتاد. آقای صهبایی مدت‌ها بود نسبت به شرایط ارکستر معترض بود بنابراین مدیریت تالار نباید اجازه می‌داد کسی که چنین ذهنیتی دارد و درروز اول تمرین اعتراض‌های خود را بیان کرده روی صحنه بیاورد.» او در ادامه بیان کرد: «همیشه نیمه خالی لیوان را می‌بینیم. نباید خودخواهانه نگاه کرد شرایط حال حاضر به گونه‌ای نیست که آقای صهبایی این صحبت‌ها را مطرح کند و بهتر است کمک کنیم همدلی و یکدلی را به میان مردم بیاوریم.»
نادر مشایخی دیگر رهبر باسابقه ارکستر سمفونیک نیز ضمن انتقاد به مدیریت بنیاد رودکی بیان داشت: «باید کسانی بر سر کار بیایند که نسبت به موسیقی و شرایط ارکستر آگاهی بیشتری داشته باشند تا موزیسین‌ها این‌گونه به جان هم نیفتند. اما با این تفاسیر معتقدم، جای گفتن این صحبت‌ها در فضای اجرای موسیقی نیست، در اجرای کنسرت کسی حرف نمی‌زند موسیقی اجرا و شنیده می‌شود. باید به مردم و مخاطبانی که به کنسرت آمده‌اند احترام بگذاریم. مردم بلیت خریده‌اند تا از اجرا لذت ببرند نه شاهد این‌گونه فضاهای نادرست باشند.»
ارسلان کامکار، نوازنده و آهنگساز موسیقی ایران که سال‌ها به عنوان کنسرت مایستر با ارکستر سمفونیک همکاری داشته نیز بیان کرد: «حدوداً دو سالی است که از فضای ارکستر بی‌خبرم و می‌دانم حال و روز خوبی ندارد اما تالار جای این صحبت‌ها نیست. بر فرض که حق با صهبایی باشد اما این موضوع  ارتباطی به مردم ندارد و به احترام مخاطبان  نباید این صحبت‌ها مطرح می‌شد.»
بردیار کیارس دیگر رهبر میهمان ارکستر نیز با بیان جمله‌ای کوتاه گفت: «ترجیح می‌دهم در این باره صحبتی نداشته باشم تنها می‌توانم بگویم در تالاروحدت هنرمندان بزرگی آمدند و رفتند و جای مقدسی است. بنابراین باید خیلی مراقب رفتارمان باشیم.»