روزنامه خراسان
1398/11/03
سفیر کبیر فرهنگ و هنر ایران
اکرم انتصاری- همیشه به همراه یک دفتر طراحی، اولین نفر پشت در موزه بوده است و آخرین نفری که هنگام تعطیلی آنجا به او میگفتند برو بیرون! این را استاد محمود فرشچیان، جام جهاننمای نقاشی و مینیاتور ایران در یک مستند میگفت. او متولد پنجم بهمن در نصف جهان است و حال بعد از گذشت 90 سال از زندگیاش و خلق آثاری که یکی از دیگری شاهکارتر است، به راستی میتوان او را سفیر کبیر هنر ایران و مایه فخر این سرزمین دانست. فدریکو مایور مدیر کل وقت یونسکو درباره او، در کتاب «محمود فرشچیان، برگزیده آثار یونسکو» گفته است: گشودن کتاب نقاشیهای محمود فرشچیان به راستی سیر و سیاحت در جهانی از شگفتیهاست. آدمیان، حیوانات، طبیعت و اشیای بیجان، ساکنان جهان این هنرمندند و آنها را چنان که هستند میتوان باز شناخت.» به هر حال پیداست که همه ما به خاطر همعصر بودن با نقاش بزرگ «عصر عاشورا»، «شمس و مولانا» و... در حال تجربه حسی هستیم که آیندگان حسرت آن را خواهند خورد؛ هرچند قدردان آن نباشیم. در ادامه درباره ستایش هنر فرشچیان از دیدگاه جهانی بیشتر خواهیم گفت.کارگاه خیال بینالمللی محمود فرشچیان
18 سالگی برای استاد فرشچیان جور دیگری معنا شده است. او در این سن تابلوی «گل آدم را بسرشتند» را خلق و حافظ را به زبان خود ترجمه کرد. در کارگاه خیال او غم و شادی، تراژدی و کمدی و خیالات شاعرانه به اندازه کافی جمعاند. تا به امروز آثار استاد فرشچیان در پنج کتاب اصلی توسط چند ناشر ایرانی و بینالمللی بسیار ارزشمند منتشر شده است که دو کتاب از آثار فرشچیان در زمره «آثار برگزیده یونسکو» در پاریس محسوب میشود. جالب این که کتاب برگزیده «محمود فرشچیان، برگزیده آثار یونسکو» چاپ آلمان در سال 70 به عنوان نفیسترین کتاب هنری عصر حاضر معرفی و از طرف موزه «ویکتوریا و آلبرت» لندن و مدیرکل یونسکو به بیشتر موزهها، مجموعهها و کتابخانههای بزرگ دنیا ارسال شده است. در کتاب «کارگه خیال» آمده که فرشچیان در خصوص تطبیق چاپ با خود اثر بیاندازه حساسیت به خرج میدهد، نمونهاش هم این که او چهار ماه در فلورانس و چهار ماه در سالبورگ آلمان در چاپخانهها ناظر چاپ کتابهایش بوده است. با کمی دقت، این حساسیت را میتوان در ریزهکاریهای بیشمار و خیالپردازانه استاد نیز دید.
نقاشیهای فرشچیان، منبع الهام فیلم بردار «اینک آخر الزمان»
بعید است ایرانی باشید و دست کم یک تابلو از استاد فرشچیان را ندیده باشید. وفاداری به هنر اصیل ایرانی در عین شناخت عمیق هنر معاصر، باعث شد تا او خالق سبکی جدید در نقاشی باشد و معادلهها تغییر کند و به جای این که هنر ایرانی به دنبال هنر بیرونی باشد تبدیل به یک هنر مولف برای ایده گرفتن جهان شود. ویتوریو استورارو، فیلم بردار ایتالیایی معروف فیلمهای سینمایی«اینک آخر الزمان» کاپولا و پروژه بزرگ سینمایی «محمد رسولا...» که سه اسکار بهترین فیلم برداری را هم در کارنامه خود دارد، گفته است کتاب نقاشی محمود فرشچیان منبع الهام ایدههایش برای فیلم برداری فیلم مجید مجیدی بوده است. حال دوباره سکانسهای این فیلم سینمایی را در ذهنتان مرور کنید و آثار استاد فرشچیان را از نظر بگذرانید. هنرمندی او به شرق دور هم رسیده و جین، هنرمند ژاپنی با استفاده از آثار این نقاش بزرگ معاصر کشورمان، با خمیر و مومهای ویژه مشغول ساخت تابلوهای نیمه برجسته شده است.
سرنوشت های گوناگون آثار استاد
شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که الان آثار چهره ماندگار سال 90 کجاست و چه وضعیتی دارد؟ برخی از آثار استاد فرشچیان توسط وزیران خارجه وقت ایران، یعنی کمال خرازی و محمد جواد ظریف، به عنوان یک تحفه قابل به سفیر و وزیران کشورهای خارجی اهدا شده است. به جز آثار موجود در موزه استاد فرشچیان و تالار استاد در آستان قدس رضوی که او آنها را به این موزهها اهدا کرده، سرنوشت برخی آثار استاد قابل تامل است. به عنوان مثال، تابلوی «عروج» در موزه هنرهای معاصر تهران و 12 اثر منتشر نشده مانند «قفس آرزوهای طلایی» و «مست مستم ساقیا دستم بگیر»، در خزانه رنگ و نقش بنیاد مستضعفان است. امکان بازدید از این آثار در بنیاد وجود ندارد و گفته شده است که در وضعیت مناسبی نگهداری نمیشوند. پنج اثر از جمله نگاره «عشق» شیرین و فرهاد در موزه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود؛ هرچند به گفته استاد، نگارههای «سهراب و گردآفرید» برای همین موزه خریداری شده اما هرگز به این موزه منتقل نشده و اکنون در یک مجموعه شخصی است.
سایر اخبار این روزنامه
اظهارات روحانی و جنتی درباره بررسی صلاحیت ها
سفیر کبیر فرهنگ و هنر ایران
رمز و راز 500 انسان موفق
ویترینی برای شهر هوشمند
میوه های پروازی و کولر گازی هایی که واقعا با گاز کار می کنند!
این فرصت اشتغال را دریابید!
تولید پوشاک جان گرفت
ایران، قهرمان پهلوانان جهان
هکری ارباب اره ،قاضی خیالی باشتین وجنجال تمام نشدنی روا!
لاریجانی: ۲۲ بهمن نباید به میتینگ انتخاباتی تبدیل شود
خبرهای خوش همتی
آدمکشی به بهانه انگشتر یادگاری!
خطر ویروس مرموز چینی