پشت پرده سفر وزیر خارجه عمان به تهران

 
 
 
 


براي سفر بن علوي که در سطح وزراي خارجه صورت گرفته است مي‌توان سه سناريو متصور شد. سناريو نخست تبادل نظر در مورد مسائل دوجانبه است. سناريو دوم گفت‌وگو پيرامون مسائل منطقه‌اي و يا در حالت سوم با هدفي بين‌المللي اين ديدار صورت گرفته است. به عقيده من به علت اينکه مساله و يا مشکلي با طرف عماني نداريم و از سوي ديگر به علت اينکه اين سفر ناگهاني و شتابزده به نظر مي‌رسد بعيد مي‌دانم در مورد روابط دو‌جانبه بوده باشد. بايد توجه کرد که وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران هفته گذشته به اين کشور سفر کرده بود و احتمال دارد در پاسخ پيغامي که ظريف به عمان برده است، يوسف بن علوي جوابي آورده باشد. در عرصه منطقه‌اي بعيد به نظر مي‌رسد گفت‌وگوي خاصي انجام گرفته شده باشد زيرا در اين روزها چالشي در عرصه منطقه‌اي به وجود نيامده است. تحول خاصي در عرصه روابط با امارات و عربستان ديده نشده است و چالش يمن نيز بر همان منوال گذشته است. ممکن است هر کدام از اين مسائل در ديدار دو‌جانبه مطرح شده باشد اما قطعا هيچکدام از اين مسائل هدف اصلي اين ديدار نبوده است. سناريو سوم که بسيار محتمل‌تر به نظر مي‌رسد اين است که موضوع ديدار حول محور روابط ايران با اروپا و آمريکا است. مهم‌ترين چالشي که اين روزها ميان ايران و طرف‌هاي غربي وجود دارد مساله کميسيون مشترک برجام و مکانيسم ماشه است که شايد مهم‌ترين هدف از اين سفر باشد. احتمال ديگر اين است که تبعات تقابل اخير ايران و آمريکا و مسائل پيرامون ترور سپهبد سليماني مورد بحث قرار گرفته باشد. اگر از مساله محتواي اين سفر بگذريم، شکل سفر نيز حائز اهميت است. اين سفر به شکلي است که شايد حامل پيغامي از سوي آمريکايي‌ها بوده‌اند و شايد ظريف پيشنهادي به عمان به عنوان ميانجي داده است و در زمان حال جواب اين پيشنهاد براي جمهوري اسلامي آورده شده است. از سوي ديگر سلطان هيثم به تازگي قدرت را در پادشاهي عمان به دست گرفته است و علاقه مند است که يک نقش آفريني بين‌المللي از خود نشان دهد. در زمان تدفين پادشاه فقيد اين کشور بسياري از مقامات بين‌المللي نيز به اين کشور سفر کرده‌اند و قطعا مطالبي نيز در آنجا مطرح شده است و شايد اين سفر شروعي براي تاثيرگذاري ديپلماتيک عمان در عصر جديد و پاسخ به آن مطالب مطروحه باشد. نقطه عطف بهبود روابط ايران و آمريکا در ماه‌هاي گذشته تبادل زندانيان بود و شايد عمان بخواهد در ادامه اين روند نقش آفريني کند و دوباره نقش ميانجي خود را از سر گيرد.