نبض تند گرانی در غرفه خوراکی بیمارستان‌ها

گزارش: محمد بهبودی‌نیا | عکس: خراسان
 


 


 
 
 
غرفه‌های فروش خوراکی در فضاهای درمانی، مکان‌هایی هستند که معمولا شکایت‌های زیادی درباره گران‌فروشی‌شان به‌دست صفحه حرف‌مردم و تیم «گران‌نمی‌خریـــم» می‌رسد. مردم در فضاهای درمانی، به دلیل معذوریت‌هایی مثل بهانه‌گیری کودک، کمبود وقت، خستگی، الزام به دور نشدن از بیمار و...، گاهی مجبور به خرید خوراکی هستند و مهم است غرفه‌های فروش موادغذایی در این فضاها، انصاف و نرخ قانونی را رعایت کنند.  از آن‌جا که به رغم گزارش بانک مرکزی مبنی بر کاهش تدریجی تاثیر افزایش نرخ بنزین بر تورم، همچنان پیامک و تماس‌هایی درباره گران‌فروشی برخی غرفه‌های بیمارستان‌ها دریافت می‌کنیم ،تصمیم گرفتیم سری به غرفه‌های فروش خوراکی و لوازم بیمارستان، در چهار بیمارستان شهر بزنیــم. «اشرفی» و «قرایی» دو تن از  بازرسان صنعت، معدن و تجارت استان و قاضی «امید جلیلی» قاضی سیار تعزیرات حکومتی استان، ما را در این گشت میدانی، همراهی می‌کردند.
تشکیل پرونده گران‌فروشی برای غرفه فروش خوراکی در بیمارستان امام‌رضا(ع)
با ورود به بیمارستان، با چند نفر از همراهان بیماران در این‌باره همکلام می‌شوم. زنی که از یکی از شهرستان‌های اطراف مشهد آمده، گله می‌کند: «غرفه فروش خوراکی بیمارستان، همه چیز را از بیرون گران‌تر می‌فروشد. من در این سرما مجبور شدم خودم را به مغازه‌های اطراف برسانم تا چندین هزار تومان کمتر برای خرید چند قلم خوراکی و وسیله، هزینه کنم. ظاهرا هیچ نظارتی بر این غرفه‌ها نیست و صاحبان این فروشگاه‌ها هم از نیاز و اجبار مردم برای خرید ضروریات، سوءاستفاده می‌کنند.» همراه دیگری هم که متوجه گفت‌وگوی ما شده، جلو می‌آید و ادامه می‌دهد: «یک دستمال کاغذی 9هزارتومانی، به من 12هزارتومان فروخته شد و یک عدد نسکافه که در حالت عادی هزارتومان است، 4500تومان. اعتراض هم که کردم، گفتند همین است که هست، نمی‌خواهید نخــرید.» بعد از شنیدن این صحبت ها، به همراه یکی از بازرسان صمت و به صورت ناشناس به یکی از دو غرفه فروش خوراکی در بیمارستان امام رضا(ع) می‌رویم. متاسفانه در این غرفه خبری از رعایت و توجه به تاریخ تولید، انقضا، قیمت، علامت استاندارد و سیب سلامت روی برخی کالاها نیست و وقتی بعد از خرید یک بسته دستمال کاغذی به قیمت 12 هزار تومان، یک کمپوت گلابی به قیمت 7 هزار تومان، یک آب معدنی به قیمت 2500 تومان و یک لیوان آلوچه که هیچ نام و نشانی ندارد ( یعنی شش هزار تومان گران‌فروشی روی یک خرید) از فروشنده درخواست فاکتور می‌کنیم، متوجه می‌شویم خبری از فاکتور فروش هم نیست. بعد از ورود قاضی جلیلی و مشخص شدن هویت ما برای فروشنده، محاسبه قیمت واقعی کالاها انجام می‌شود و با محرز شدن گران فروشی، پرونده تخلفات این واحد صنفی با عناوین گران فروشی، صادر نکردن فاکتورفروش، نبود فاکتور خرید، فروش کالاهای بدون کد بهداشتی و استاندارد و سیب سلامت تشکیل می‌شود.
به‌رغم چندین بار تذکر، گران‌فروشی در غرفه‌های بیمارستان قائم(عج) همچنان ادامه دارد
در ادامه برای بررسی وضعیت فروش اقلام خوراکی در بیمارستان قائم(عج) به سمت یکی از چهار غرفه‌ فروش خوراکی در این بیمارستان می‌رویم. طبق روال معمول به صورت ناشناس یک بسته نبات 400 گرمی، یک نوشابه انرژی زا، یک جعبه شیرینی و چند بسته بیسکویت می‌خریم که هیچ قیمتی روی آن درج نشده است. اما پس از بررسی مشخص می‌شود فروشنده نبات را صد درصد و نوشابه انرژی زا را 40 درصد گران‌تر از قیمت واقعی به ما فروخته است. ضمن این که تعداد زیادی از اقلام بدون برچسب قیمت ارائه می‌شود و به‌رغم تذکرات قبلی بازرسان صمت در بازرسی‌های قبلی، همچنان هیچ خبری از فاکتور خرید و قیمت واقعی کالاها نیست. هرچند در ادامه، فروشنده اصلی غرفه که بازرس‌ها را شناخته، سراسیمه قصد تصحیح قیمت‌ها را دارد. اما در نهایت با محرز شدن گران‌فروشی و تخلفات این واحد، پرونده تخلف این غرفه باوجود مقاومت فروشندگان تنظیم می‌شود. بعد از خروج از غرفه فروش خوراکی، به سراغ واحد فروش لباس و لوازم پزشکی در همین طبقه بیمارستان می‌رویم. پس از بازرسی و بررسی، «قرایی» یکی از بازرسان صمت، ضمن تایید گران فروشی در این واحد، می‌گوید: «این جا اقلام مختلف، گران‌تر از قیمت معمول به‌فروش می‌رسد مثلا پوشک کودک 25 درصد گران‌تر از قیمت معمول و قانونی و دستمال حوله‌ای دوقلو 40 درصد گران‌تر عرضه می‌شود. ضمن این که اگرچه تقریبا روی تمام کالاها، قیمت درج شده اما فاکتور فروش به مشتری داده نمی‌شود و همین موضوع، نارضایتی‌هایی بین مشتریان به وجود آورده است.» اشرفی دیگر بازرس صمت هم به نکته درستی اشاره می‌کند: «هم غرفه فروش مواد غذایی و هم غرفه فروش لوازم بیمارستانی در این بیمارستان، هردو توسط یک فرد اجاره شده. فردی که در گذشته، چندین بار به دلیل گران فروشی به سازمان صمت دعوت شده اما تخلفاتش همچنان ادامه دارد. هرچند این فرد و دیگر افرادی که غرفه‌های فروش مواد خوراکی در بیمارستان‌ها را مدیریت می‌کنند، در توجیه گران فروشی و تخلف‌شان مدعی‌اند که به دلیل بالا بودن اجاره غرفه، مجبور به گران فروشی هستند، اما واقعیت این است که این استدلال منطقی و اخلاقی نیست و این افراد به‌واسطه موقعیت و اقتضائات غرفه‌شان، گردش مالی بالایی دارند. همان طور که مشاهده کردید، معمولا چند نفر در این غرفه‌ها مشغول به کارند و تا درآمد خوب نباشد، امکان به‌کارگیری چند نفر وجود ندارد.»
هرج و مرج صنفی و گران فروشی در بیمارستان خصوصی
وارد بیمارستان مهر که می‌شویم، بوی تند ساندویچ گرم، سالن ورودی را پر کرده و در غرفه فروش مواد غذایی‌اش،  چند فعالیت صنفی به صورت همزمان در حال انجام است؛ از ارائه ساندویچ گرم گرفته تا فروش گل و انواع آب میوه و حتی آب هویج، آن هم در یک فضای چند متری. پس از بررسی و خرید صوری با هویت ناشناس و خرید 800 گرم نبات به قیمت 18 هزار تومان، در صورتی که قیمت هر کیلو نبات 8500 تومان است و خرید 400 گرم قند به قیمت 7 هزار تومان، در حالی که هر کیلو قند 7هزارتومان است، گران فروشی محرز می‌شود. فروش شکلات تاریخ مصرف گذشته، شکلات قاچاق و تاکید بازرسان مبنی بر این که این واحد هیچ پروانه‌ای برای فعالیت ندارد، منجر به تشکیل پرونده تخلف این واحد با عناوین تداخل صنفی، گران فروشی، فروش اقلام قاچاق و نبود فاکتور خرید و فروش برای ارسال به صمت و تعزیرات می‌شود.
غرفه‌فروش‌خوراکی بیمارستان 17 شهریور یک غرفه بدون گران فروشی
در بین چهار بیمارستانی که به آن‌ها سر زدیم، فقط بیمارستان 17 شهریور در تنها غرفه فروش خوراکی‌اش، روی تمام اقلام برچسب قیمت زده و بعد از خرید به شکل ناشناس، مشخص می‌شود هیچ‌گونه گران‌فروشی   ندارد.
در پایان، «اشرفی» بازرس صمت تاکید می‌کند: «بدون شک با حساسیتی که غرفه‌های بیمارستان‌ها به خاطر موقعیت‌ و نوع مشتریان دارنـد، نظارت ویژه‌ای بر فعالیت شان، به‌خصوص در حوزه فروش موادخوراکی داریم.»