ژوبین صفاری توصیه‏های عجیب برای اقتصاد کشور

طی دو روز گذشته رئیس‏جمهوری در مجمع سالیانه بانک مرکزی گفته بود: « من بلد نیستم کاری به دنیا نداشته باشم و برای حل مشکلات فقط به داخل نگاه کنم. اگر اقتصاددانی بلد است که تمام روابط خارجی خراب باشد اما اقتصاد مملکت هیچ دست نخورد به ما هم بگوید.» هر چند این صحبت‌ها از بار مسئولیت دولت در برابر اصلاح اقتصاد کم نمی‌کند، با این حال باید پذیرفت که حتی اگر نه‏تنها دولت که مجموعه حاکمیت، تصمیم به اصلاح در ساختارهای اقتصادی بگیرد باز هم نمی‌توان اقتصادی را در دنیا مثال زد که بدون ارتباط با دنیای بیرون توانسته باشد به رشد اقتصادی برسد.
از طرفی لازم است در نظر داشت که بخشی از اصلاح اقتصادی بی‌تردید وابسته به ارتباطات خوب بین‏المللی است و این بر هیچ صاحب‏نظری پوشیده نیست که اقتصاد را اساساً را نمی‌توان در یک فضای تک‏ساحتی دید؛ بلکه متغیرهای دیگری چون سیاست داخلی و خارجی و حتی بافت اجتماعی بر آن تاثیر دارد.
در این بین اما 24 اقتصاددان در پاسخ به اظهارات حسن روحانی 10 راهکار ارائه کردند که بدون کمک خارجی بتوان اقتصاد ایران را نجات داد! نکته قابل توجه در این این ده‏بند تناقض متن با موضوع است. آنجا که گفته شده «همه سفارتخانه‌های ایران را مامور کنید با تمام توان به کمک صادرکنندگان کالاها و خدمات ایرانی بشتابند.» گو اینکه اساتید دانشگاه مسئله صادرات را فارغ از موضوع متن نامه که بدون کمک خارجی است؛ در نظر گرفته‏اند. چنان‏که بدیهی است هیچ مبادله‏ای بدون مجرای بانکی در سطح بین‏الملل، آن هم بدون مانع امکان‏پذیر نیست.
یا در بند دیگر نامه آمده است‏: «بازار سرمایه را مامور کنید با استفاده از ابزارهای جدید مالی و تسهیل انتشار اوراق، نقدینگی موجود را به‌ سوی تولید هدایت کند.» این راهکار هم البته به خودی خود درست است، اما در شرایطی که تولید بر مدار صادرات قرار نگیرد سقف بازدهی آن کوتاه خواهد بود که در آن صورت نیز نمی‌توان بدون اتکا به ارتباطات بین‏المللی به این مهم دست یافت. از سوی دیگر، فرآیند تولید در اکثر کشورهای توسعه‏یافته صرفاً با تکنولوژی بومی شکل نمی‌گیرد، چه برسد به کشور ما که عموماً تولید‌اتش در بخش تامین مواد اولیه وابسته به واردات است و یا برای تولید سودآور ناگزیر به ورود تکنولوژی جدید خواهد بود. بنابراین تقلیل مشکل تولید به تامین نقدینگی از سوی کارشناسان اقتصادی کمی عجیب به نظر می‌رسد.


از منظر دیگر باید گفت که صراحتاً هیچ کشور توسعه‏یافته‏ای در دنیا بدون نگاه به خارج نتوانسته است به رشد و توسعه اقتصادی دست پیدا کند و از این رهگذر هر‏چند بار مسئولیت دولت در اصلاح نابسامانی‌های اقتصادی کم نمی‏شود، اما گزاره مطرح‏شده توسط رئیس‏جمهوری به هیچ عنوان غلط نیست.
در‏نهایت می‌توان گفت که توسعه اقتصادی یک فرآیند زمان‌مند است که نه‏تنها دولت که باید تمامی عناصر تصمیم‏ساز در نظام سیاسی و اتفاقا با اصلاح در رویکردهای سیاسی به رشد آن کمک کنند. به نظر می‏رسد در شرایط فعلی بهتر است صراحتاً با مردم سخن بگوییم که راه توسعه اقتصادی در هیچ مبانی علمی از حصار کشیدن به دور کشور عبور نمی‌کند و نمی‌توان با کلی‏گویی یا ارائه راهکارهایی که در تئوری جذاب هستند به اقتصاد کشور کمک کرد. ما برای سامان اقتصاد راهی جز اصلاح در سیاست‌های بسته‏نگر در کشور نداریم، مگر آنکه بخواهیم به کلی قید اقتصاد را در کشور بزنیم.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» لزوم توجه به چگونگی انتشار اخبار حاوی خشونت و تاثیر آن بر کودکان را بررسی می‌کند ژوبین صفاری توصیه‏های عجیب برای اقتصاد کشور کاخ سفید تیم حقوقی خود برای دفاع از رئیس‌جمهوری را معرفی کرد دردسر جدید جمهوری‌خواهان برای دفاع از ترامپ دوپله‌ای شدن مالیات بر درآمد کارمندان به نفع نجومی‌بگیران است؟ پله‌های ناعادلانه مالیات چرا عرضه نفت در بورس انرژی شکست خورده است؟ نامحرم تلقی‏شدن بخش خصوصی «ابتکار» از تلاش برخی طیف‌ها با هدف ایجاد شکاف در کشور گزارش می‌دهد حیات تندروها زیر سایه دوقطبی‌سازی 4 تیم باشگاهی ایران از حضور در بازی‌های آسیایی انصراف دادند آسیا بدون ایران! رئیس‌جمهوری در جمع مردم روستای سیل‌زده کلانی: در کنار مردم مناطق سیل‌زده استان سیستان و بلوچستان هستیم معاون اول رئیس‌جمهوری: ابهام چندروزه علت سقوط هواپیمای اوکراینی ضربه بسیار بزرگی بود آیا راهبرد روابط خارجه خطاست؟ گروگان گرفته‏شدن سازمان ملل متحد توسط ایالات متحده آمریکا