روزنامه آفتاب یزد

اروپایی‌ها روز گذشته اعلام کردند اختلافات برجام را به شورای امنیت خواهند فرستاد این یعنی مکانیسم ماشه فعال شده است

اروپا؛ عاجز در برابر آمریکا
آفتاب یزد- گروه سیاسی: سرانجام بعد از برداشته‌شدن گام پنجم ایران در کاهش تعهدات برجامی روز گذشته اروپا رسما اعلام کرد که مکانیسم ماشه خود را فعال کرده است.
تروئیکای اروپایی با انتشار بیانیه‌ای از آغاز روند اجرای مکانیسم ماشه در برجام خبر دادند.
فرانسه، انگلیس و آلمان دیروز در یک بیانیه مشترک مکانیسم حل اختلاف در برجام، موسوم به ماشه را به دلیل آنچه آنها "نقض توافق از سوی ایران" خواندند، فعال کرده‌اند.


بنابر بیانیه صادر شده از سوی سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای، این دولت‌ها در هماهنگی با سرویس روابط خارجی اتحادیه اروپا این تصمیم را گرفتند.
در بیانیه اتحادیه اروپا آمده است: باتوجه به اقدامات ایران ما هیچ انتخاب دیگری نداشتیم جز اینکه امروز نگرانی‌های خود را در رابطه با اینکه ایران دیگر به تعهدات خود در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) عمل نمی‌کند، نشان دهیم و طبق مکانیسم حل اختلاف، مطابق با بند 36 در برجام این مسئله را به کمیسیون مشترک ارجاع دهیم.
مکانیسم حل اختلافات برجام (مکانیسم ماشه) یک روند مذاکره و گفت‌وگو میان اعضای برجام است که با ارجاع گزارش اختلافی از سوی یکی از طرف‌های برجام به کمیسیون مشترک آغاز می‌شود و برای چند مرحله با زمان‌های قابل تمدید در نظر گرفته شده است.
در مرحله اول مسائل اختلافی به ترتیب در سطح مشاوران، معاونان وزرای خارجه و وزیران خارجه طرح می‌شود که در صورت عدم اجماع و حل اختلافات موجود، مسائل اختلافی به شورای امنیت ارجاع داده می‌شود و شورای امنیت هم درباره عدم بازگشت تحریم‌ها رای‌گیری می‌کند که این پروسه به شکل کلی یک روند زمان بر است که اعضای برجام می‌توانند همین روند را نیز ماه‌ها و حتی سال‌ها تمدید کنند.
آن طور که «ایسنا» می‌نویسد محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پیشتر درباره تهدید اروپایی‌ها به فعال کردن مکانیسم ماشه گفته بود: مکانیسم ماشه در برجام برای مواقعی است که خطای اولیه رخ بدهد. ایران خطای اولیه را انجام نداده است. اقداماتی که ایران انجام داده است، اول از همه در پاسخ به تخطی آمریکا از برجام و عدم توان اروپایی‌ها برای پاسخ دادن انجام گرفته‌اند و این‌ها همه راهکار محسوب می‌شوند. هیچ کسی نمی‌تواند از یک راهکار در پاسخ به راهکاری دیگر استفاده کند.
سید عباس عراقچی، معاون ظریف نیز در مورد چنین تهدیدی از سوی اروپایی‌ها گفته بود: طبیعی است که این موضوعات شرایطی را ایجاد می‌کند که ما به پایان برجام سریع‌تر نزدیک شویم.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی هم در حاشیه مراسم راه‌اندازی بخش ثانویه رآکتور اراک گفته بود: اگر اروپایی‌ها به سمت مکانیسم ماشه بروند عملا به سمت نابودی برجام رفته‌اند. اروپا می‌خواهد از بعد مسائل امنیتی برجام برآید و این را بارها گفته‌اند. اما اینکه اروپا این خواستش با توانش چقدر تناسب دارد بحث جداگانه است. اروپا نشان داد متاسفانه ایالت کالیفرنیا در مقابل دولت آمریکا استقلال سیاسی بیشتری دارد تا کل اتحادیه اروپا در مقابل آمریکا. این نشان‌دهنده عاجز بودن اروپا در مقابل آمریکاست. اینکه به دنبال مکانیسم ماشه بروند برخلاف نیت اروپاست و اگر به این سمت بروند عملا به سمت نابودی برجام رفته‌اند و تناقضی است در اظهارات مقامات اروپایی درباره حفظ برجام.
با این حال روز گذشته‌هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان پس از فعال شدن مکانیسم ماشه گفته است که تروئیکای اروپا هنوز هم به دنبال حفظ توافق است. او مدعی شده است که ما دیگر نمی‌توانستیم تخطی‌های افزایش‌ یابنده توافق هسته‌ای از جانب ایران را بی‌پاسخ بگذاریم. بنابراین، گرد هم آمده و پس از رایزنی‌های زیاد، تصمیم گرفتیم که مکانیسم حل اختلاف[مکانیسم ماشه] را که برای توافق ارائه شده است، فعال کنیم. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در رابطه با تصمیم طرف‌های اروپایی برجام برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه گفت که هدف از این سازوکار حل مسائل مرتبط با اجرای توافق در چارچوب کمیسیون مشترک است.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز خاطرنشان کرد: مکانیسم حل اختلاف مستلزم تلاش‌های سخت همراه با حسن نیت تمام طرف‌ها است. من به عنوان هماهنگ کننده انتظار دارم که طرف‌های برجام با همین نیت در این روند همکاری کنند.
وی در ادامه تاکید کرد: برجام یک دستاورد مهم برای دیپلماسی چند جانبه پایدار پس از سال‌ها مذاکره است. باتوجه به وضعیت کنونی در خاورمیانه، حفظ برجام بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
دومینیک راب، وزیر امور خارجه انگلیس هم درپی فعال‌شدن مکانیسم ماشه از سوی تروئیکای اروپاعلیه ایران در پیامی توییتری نوشت: بسیار مهم است که ایران هیچ گاه به سلاح هسته‌ای دست نیابد. امروز، انگلیس، فرانسه و آلمان مکانیسم حل اختلاف[مکانیسم ماشه] را در پاسخ به تخطی ایران از تعهداتش در توافق هسته‌ای فعال کردند.
با این حال سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره بیانیه سه کشور اروپایی مبنی بر آغاز فرآیند حل و فصل اختلافات در برجام، گفت: اقدام سه کشور اروپایی یک اقدام کاملا انفعالی و از موضع ضعف به شمار می‌رود. فرآیند حل و‌فصل اختلافات در برجام را جمهوری اسلامی ایران از یکسال و‌اندی پیش و با ارسال نامه‌های رسمی از سوی وزیر امور خارجه کشورمان به هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام آغاز کرده و لذا نه به لحاظ فرآیندی و نه به لحاظ عملی اتفاق جدیدی نیفتاده است.
موسوی گفت واقعیت آن است که به دنبال اعلام خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های این کشور که بایستی وفق برجام لغو می‌شدند، برجام در یک وضعیت عدم توازن و ناپایدار قرار گرفت. اما در مکانیسم ماشه بیان شده است که اختلافات ایران و اروپا قرار است به شورای امنیت برود این به چه معناست همان معنای بازگشت تحریم‌ها را می‌دهد.
>اختلاف در کاهش تعهدات برجام
فریدون مجلسی دیپلمات سابق در اینباره به آفتاب یزد می‌گوید: ذاتا اروپا مایل بوده است برجام را به نوعی اجرا کرده و از بابت آن منتفع شود اما برای هریک از اقداماتش مشکلاتی پیش آمد. مشکلاتی که هم در آمریکا و هم در داخل ایران از سوی شیفتگان روسیه بود که مایل هستند ارتباطات با غرب برقرار نشود.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد که اروپا نیز از برجام قطع امید کرده است و به این نتیجه رسیده که وارد معامله و مذاکره نمی‌توان شد، پس چرا در مقابل ایران قرار نگیریم؟ ماجرای سفیر انگلیس در ایران، در تشدید رفتار اروپایی‌ها قطعا موثر بوده است. امروز جمهوری اسلامی از این صحبت می‌کند که سفیر انگلیس، عنصر نامطلوب است. بدیهی است چنین اقدامی واکنش‌های اروپا را دوچندان خواهد کرد. اروپا از سویی بارها به این نکته اشاره کرده که گام‌های ایران در کاهش تعهداتش برخلاف برجام است.
اما اروپا اعلام کرده آنچه که در شورای امنیت سازمان ملل قرار است مطرح شود نه تحریم‌های ایران بلکه اختلافات حل نشده است. ارجاع اختلافات حل نشده به شورای امنیت یعنی چه؟ وی پاسخ می‌دهد: اروپا بارها اعلام داشته است که گام‌های ایران را خلاف برجام می‌داند ولی ایران این گام‌ها را در چارچوب برجام معرفی کرده است. از همین رو این اختلاف را به شورای امنیت می‌برند. البته اروپا اگر می‌خواست برجام را رها کند مانند آمریکا چنین کاری انجام میداد نه اینکه امروز به واسطه گام‌های ایران موضوع شورای امنیت را پیش کشیده است. اروپا اگر می‌خواست مانند آمریکا باشد چین و روسیه را هم به تحریم‌ها ترغیب می‌کرد.
مجلسی می‌گوید: اما در این میان باید مشخص شود ایران چه می‌خواهد؟ ما می‌خواهیم که غرب در برابر خواسته‌های ما تصمیم بلاشرط داشته باشد؟ و دیگران صددرصد به خواسته‌های ما تن بدهند؟
وی درباره اینکه انگلستان بیان داشته بحث تحریم‌های جدید را علیه ایران با اروپا به واسطه موضوع سفیر انگلیس مطرح می‌کنند تا چه‌اندازه به برجام مرتبط است می‌گوید: این تحریم‌ها مقدمات مکانیسم ماشه است، اما باید سابقه این مدل تحریم‌ها را ببینیم. تحریم‌های هوایی و دریایی یکی از آنهاست که در این مدت به‌نوعی تحریم‌های هوایی از سوی برخی اروپایی‌ها اعمال شده است.
مجلسی تاکید می‌کند: رفتن اختلافات ایران و اروپا به شورای امنیت هنوز به معنای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت نیست اما در نهایت به نظر می‌رسد که این اتفاق می‌افتد و به برجام پایان داده خواهد شد.
>برده شدن اختلافات به شورای امنیت یعنی چه؟
مرتضی مکی کارشناس مسائل بین الملل هم درباره اینکه منظور از برده شدن اختلافات به شورای امنیت چیست در گفتگویش با آفتاب یزد می‌گوید: اینکه گفته می‌شود اختلافات به شورای امنیت برده می‌شود، خود یک فضای ابهام میان دولت‌ها ایجاد می‌کند. دو طرف به نوعی هم در برجام هستند و هم نیستند. این فضای ابهام دوطرف برای این است تا همچنان راه حلی برای تداوم گفتگوها بیابند.
وی می‌افزاید: در چارچوب برجام، اگر یکی از اعضای برجام از طرف مقابل شکایت کرده و نقض تعهدات را مشاهده کند می‌توانند نقض برجام را به کمیسیون مشترک ببرند. این کمیسیون مشترک تا یک ماه فرصت دارد به این بحث رسیدگی کند تا به حل موضوع دست بیابد. کمیسیون مشترک می‌تواند فرصت یک ماهه را تمدید کند و اگر در نهایت به تفاهم نرسند، موضوع شکایت به سازمان ملل متحد برده شود. بعد از آن شورای امنیت سازمان ملل فرصت سی روزه‌ای دارد تا به این موضوع رسیدگی کند و اگر در آنجا نیز موضوع حل نشود، خود به خود مکانیسم ماشه به حرکت درمی آید و تحریم‌هایی که پیشتر در شورای امنیت تصویب شده بود بر‌گردد.
مکی اضافه می‌کند: از سویی دیگر اروپایی‌ها امروز تلاش می‌کنند، خارج از برجام یکسری تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کنند. آنها می‌دانند در چنین شرایطی نقض برجام و بردن مستقیم پرونده ایران به شورای امنیت، کنترل و مدیریت تنش در خاورمیانه و خلیج فارس را از دست آن‌ها خارج خواهد کرد. هر چند آن‌ها در شرایط فعلی از اثرگذاری لازم برای حفظ برجام نیز برخوردار نیستند. از همین رو اروپایی‌ها می‌خواهند تحریم‌هایی خارج از برجام را اعمال می‌کنند.
آن‌ها قبل از ترور سردار شهید سلیمانی با اعتماد به نفس بیشتری می‌توانستند پرونده ایران را به کمیسیون مشترک و سپس سازمان ملل ببرند اما حوادث اخیر تنش جدی را در منطقه ایجاد کرده است و می‌تواند موجب یک درگیری غیر قابل پیش بینی شود که تبعات امنیتی آن متوجه اروپایی‌ها نیز خواهد بود، با این حال در این فضا همچنان آن فشار سیاسی را بر ایران حفظ می‌کنند و موضوع بردن پرونده ایران به شورای امنیت را مطرح کرده‌اند تا ایران را از این طریق به یک مذاکره و یا برجام پلاس و یا توافقنامه مکملی که ترامپ بارها از آن سخن می‌گوید وادار سازند.
>تهدیدهای وزیر خارجه انگلیس
مکی درباره اینکه ماجرای سفیر پرحاشیه انگلستان در ایران تا چه میزان به مکانیسم ماشه سرعت بخشیده است و موضوع تحریم‌های جدید اروپا را مطرح کرده است؟ گفت: تهدیدهایی که وزیر خارجه انگلیس درباره احتمال تحریم‌های اروپایی علیه ایران مطرح کرده است، بیانگر تغییر در رویکرد سیاست خارجه انگلیس بعد از تصویب خروج این کشور از اتحادیه اروپا بوده است. انگلستان از این پس تلاش می‌کند تا نقش مستقل تری را فراتر از اتحادیه اروپا و استراتژی خاورمیانه بازی کند. این واکنش‌های دولت انگلیس نیز باید در این چارچوب دیده شود انگلیس می‌خواهد نقش بزرگتری داشته باشد برای همین هم لحن تندتری از سوی این کشور به ویژه بعد از ماجرای پرحاشیه سفیر انگلیس علیه ایران شاهد بودیم.
وی درباره احتمال وضع تحریم‌های اروپایی ادامه داد: اگر این تحریم‌ها در مقابل برجام باشد برخلاف دیدگاه و مواضعی است که دولت‌های اروپایی از جمله انگلیس مطرح می‌کنند که ما پایبند به برجام هستیم. انگلیس علاوه بر مطرح کردن موضوع تحریم‌های اروپا علیه ایران، بیانیه‌ای را منتشر کرده که در آن از پایبندی به برجام می‌گویند. آن‌ها می‌خواهند تحریم‌های جدیدی که علیه ایران منتشر می‌کنند، خارج از برجام باشد تا دیدگاهی که درباره حفظ برجام می‌گویند را هم ادامه دهند. در عین حال آن فشار اقتصادی سیاسی مدنظرشان را نیز به ایران اعمال کنند و کنشگری فعالتری را در قبال ایران و تعلیق تعهدات جمهوری اسلامی در قبال برجام انجام بدهند. به همین دلیل است که اعلام میکنند تحریم‌های آینده اروپا خارج از بحث برجام است. البته ایران حتی بعد از برداشتن گام پنجم همچنان براین نکته تاکید کرده که به دنبال حفظ برجام می‌گردد و همه چیز قابل برگشت است. از سویی اروپایی‌ها میدانند اگر خودشان تحریمی را علیه ایران اعمال کنند به راحتی نیز می‌توانند این تحریم‌ها را برگردانند و این موضوع از حوزه آن‌ها خارج نمی‌شود اما اگر تحریم‌ها ی شورای امنیت باشد، آن موقع اروپا باید در زمین آمریکا بازی کند و نوع تحریم‌ها را بر مبنای آن اعمال کند و آزادی عملش را از دست می‌دهد.
وی درباره تحریم‌های اروپایی موازی با مکانیسم ماشه اظهار می‌دارد: واقعا دیگر تحریمی نمانده که اروپایی‌ها علیه ایران اعمال کنند. تحریم‌های اروپا اگر اعلام شود جنبه سیاسی دارد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) از دستگیری شیطان هزار چهره تا سرقت با پابند الکترونیکی (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
چه کسی موسسات کنکور را از مالیات معاف کرد؟ عرق شرم بر پیشانی مردم داغدیده وعده کنترل قیمت‌ها پس از گرانی بنزین فراموش شد در پرونده فاجعه سقوط هواپیمای اوکراینی افرادی بازداشت شدند مشخص شود از چهارشنبه صبح تا جمعه عصر چه اتفاقاتی افتاد وام ازدواج زوجین ۱۰۰میلیون تومان شد از فرار مغزها تا مهاجرت‌های کور اروپایی‌ها روز گذشته اعلام کردند اختلافات برجام را به شورای امنیت خواهند فرستاد این یعنی مکانیسم ماشه فعال شده است بلوچستان و زیرساخت‌های موجود تقابل‌های جدید با اروپا ناتوانی اروپا از اجرای برجام بازگشت زودهنگام تقابل‌های جدید با اروپا بازگشت زودهنگام فرار نخبه پررنگ تر از مهاجرت معکوس کمتر از یک ماه و نیم مانده به انتخابات مجلس سازماندهی کاندیداهای اصلاح طلبان نیاز به تدبیر دارد ناتوانی اروپا از اجرای برجام