روزنامه جوان
1398/10/24
بسیج ایران برای بلوچستان
سرویس جامعه جوان آنلاین: ۴۰۰ روستای سیستان همچنان در محاصره سیلاب است. لشکر سیلاب فقط به غرق‌کردن مناطق روستایی و بستن راه‌ها بسنده نکرده است. آنطور که محیط‌زیست هشدار داده مردم شناور بر موج‌های سیلاب باید مراقب تمساح‌ها هم باشند! چراکه احتمال خروج گاندو‌ها از برکه‌ها وجود دارد. سپاه، بسیج، هلال‌احمر و گروه‌های جهادی برای کمک‌رسانی عازم منطقه شده‌اند، اما وضعیت همچنان بحرانی است.چند روزی میشود جنوب و جنوب شرق کشور درگیر سیل شده‌اند، اما اوضاع در سیستان و بلوچستان بحرانی‌تر است. در برخی از مناطق سیلاب به اندازه‌ای است که مردم با قایق روی آب شناور هستند. استان‌های معین سیستان و بلوچستان، همچون کرمان در منطقه جنوبش و هرمزگان در منطقه جاسک درگیر سیل ویرانگر هستند و کمبود تجهیزات و نیروی انسانی امدادی در سیستان و بلوچستان احساس میشود.
افزایش چندصددرصدی بارش‌ها
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور ضمن بیان اینکه بارش‌ها از ابتدای سال آبی جاری در استان‌های جنوبی نسبت به میانگین بلندمدت افزایش داشته است، می‌افزاید: «برای مثال در استان هرمزگان بارش‌ها نسبت به میانگین بلندمدت ۲/ ۳۳۵ درصد بیشتر شده است.» به گفته وی میانگین بارش بلندمدت استان سیستان و بلوچستان ۷/ ۳۲ میلی‌متر است. بارش امسال نسبت به میانگین بلندمدت ۸ /۲۶۱ درصد افزایش داشته است.
بنا به تأکید وظیفه دو عامل «تغییرپذیری آب و هوا» و «تغییرات اقلیمی» علت تغییر الگوی بارش‌ها و بارش‌های شدید در جنوب کشور است.
قایق هم جواب نمی‌دهد
احمدعلی موهبتی، استاندار سیستان و بلوچستان وضعیت کنونی استان را این‌گونه توصیف می‌کند: «سیلاب در جنوب این استان ارتباط بیش‌از ۵۰۰روستا را قطع کرده که با تلاش‌های صورت گرفته بخشی از ارتباط برقرارشده، ولی حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ روستا همچنان در محاصره سیل هستند.» به گفته وی شرایط به گونه‌ای است که در برخی مناطق به علت شدت آب قایق‌ها نیز نمی‌توانند بروند و در جا‌های دیگر که میزان آب کاهش یافته حتی ماشین و قایق هم نمی‌تواند عبور کند که برای امدادرسانی نیازمند بالگرد هستیم.
منطقه کنارک و زرآباد زیرآب هستند و راه‌های دسترسی تا حدودی قطع شده است.
آنطور که رحمدل بامری معاون استاندار سیستان و بلوچستان می‌گوید، خسارات سیل به جنوب بلوچستان و چابهار بالاست، درحالی که غالب روستا‌ها در محاصره هستند یا زیر آب رفته‌اند.
وی تأکید می‌کند: «با توجه به اینکه روستا‌های چابهار در تلاقی سد زیردان و سد پیشین هستند، سد‌ها سریز و دریچه سد‌ها باز شده است. بنابراین قالب روستا زیر آب رفته که نیاز به امداد فوری دارند.»
آبگرفتگی ۴ تا ۸ متری
عباسعلی ارجمندی، رئیس مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان وضعیت سیل در سیستان را این‌گونه توصیف می‌کند: «بارش‌های سیل‌آسا به زیرساخت‌ها، باغ‌ها و محصولات کشاورزی استان خسارت زده و عمق آبگرفتگی در برخی روستا‌ها به چهار تا ۸ متر می‌رسد.» وی در مورد آخرین وضعیت کمک‌رسانی به مردم سیل‌زده سیستان و بلوچستان بیان می‌کند: تیم‌های امدادی و گروه‌های جهادی سپاه وارد مناطق سیل زده شده‌اند و اولین محموله کمک‌های ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) نیز به مناطق سیل زده رسیده است.
به گفته ارجمندی ۶۵ گروه جهادی در قالب ۳ هزار و ۵۰۰ نفر از طرف سازمان بسیج وارد مناطق سیل زده شده‌اند که در حال حاضر یک فروند بالگرد از کرمان به مناطق سیل‌زده اعزام شده است و امروز در بخش امداد هوایی این بالگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وضعیت اضطراری
۷۲ ساعت است که بر اثر سیلاب راه ارتباطی برخی روستا‌ها قطع شده و تنها امکان امدادرسانی به آن‌ها از طریق هوایی است.
عزیز سارانی، نماینده مردم سیستان و بلوچستان در شورای عالی استان‌ها با تأکید بر لزوم امدادرسانی هوایی و تأمین بالگرد برای آسیب‌دیدگان سیل استان سیستان و بلوچستان درخواست دارد؛ بالگرد‌ها از استان‌های همجوار و تهران برای امدادرسانی و رساندن آذوقه به مردم این استان اعزام شوند.
مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر هم از درگیری ۱۳شهرستان استان سیستان و بلوچستان در سیلاب خبر می‌دهد. به گفته وی، این شهرستان‌ها از جمله ایرانشهر، چابهار، خاش، دلگان، زاهدان، سرباز، سراوان، سیب و سوارن، فنوج، کنارک، میرجاوه، نیک شهر، هیرمند بوده و از این میان شهرستان‌های فنوج، کنارک و قصر قند بیشترین درگیری را با سیلاب دارند.
سلیمی با بیان اینکه وضعیت شهرستان‌های سرباز، دلگان، کنارک، چابهار و نیک شهر در وضعیت بحرانی و اضطراری قرار دارند، ادامه می‌دهد: «راه‌های ارتباطی و خطوط ارتباطی با شهرستان فنوج قطع است و اطلاع دقیقی از وضعیت این شهرستان در دست نیست.»
روح‌الله سرگزی معاون ستاد مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان با بیان اینکه بیشترین بارندگی در نیک‌شهر، سرباز و قصرقند گزارش شده، می‌افزاید: «براثر بارش‌های شدید علاوه‌بر بسته شدن مسیر‌های ارتباطی فوت دو نفر، سرریز شدن برخی سد‌ها و تخریب منازل مسکونی را به همراه داشته است.»
اضافه شدن گاندو‌ها به سیل
اداره‌کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: با توجه به بارندگی‌های اخیر و سیلاب به وجود آمده در جنوب این استان احتمال خروج تمساح پوزه کوتاه (گاندو) از برکه وجود دارد که مردم باید به شدت مراقب باشند.
براساس این اطلاعیه سرریزشدن آب رودخانه‌ها و سد‌ها در منطقه و به تبع آن سردی هوا، شرایط جوی، استرس و تنش در حیات‌وحش به ویژه تمساح پوزه کوتاه (گاندو) احتمال خروج تمساح‌ها از برکه و اسیرشدن در امواج خروشان آب و به تبع آن دورشدن از زیستگاه اصلی‌شان وجود دارد. اداره محیط‌زیست سیستان و بلوچستان از مردم خواسته نسبت به تردد در مناطق سیلابی، حاشیه رودخانه باهوکلات، هوتک‌ها، مرداب‌ها و مناطق حاشیه‌ای که محل تجمع آب‌های راکد شده است، خودداری کنند.
اپیدمی بیماری نداریم
محمداسماعیل مطلق، مشاور معاون بهداشت در مدیریت کاهش خطر بلایای وزارت بهداشت، با تشریح تمهیدات وزارت بهداشت در خصوص جلوگیری از بروز بیماری‌های واگیر در مناطق سیل‌زده، می‌گوید: «تیم‌های بهداشت محیط، سلامت در بلایا و گروه بیماری‌های واگیر به این استان‌ها اعزام شده‌اند و تاکنون موردی از اپیدمی بیماری‌های واگیر در این مناطق نداشته‌ایم.»
بنا به تأکید وی معمولاً هر فصلی با توجه به نوع آب و هوای خاص خود، بیماری خاص خود را دارد. مطلق می‌افزاید: «خوشبختانه موج اول آنفلوآنزا در کشور فروکش کرده و اگر به دلیل برودت هوا و فراهم شدن سایر شرایط، بستر برای بروز موج بعدی این بیماری فراهم شود باز هم انتظار مشاهده آنفلوآنزا با شدتی که در ماه‌های گذشته شاهد بودیم را نداریم؛ چراکه سطح ایمنی بدن افراد افزایش یافته و طبق بررسی‌های اپیدمیولوژی وقوع شرایط مشابه با ماه‌های گذشته دور از انتظار است، اما بعید نیست.» به گفته وی نگرانی هنگام وقوع سیل، بیماری‌های دستگاه گوارشی است. مطلق همچنین هشدار می‌دهد، افزایش حجم بارش‌ها می‌تواند منجر به تخریب لانه‌مار‌ها و سایر حیوانات گزنده شود و آن‌ها را به میان مردم هدایت کند.
مدیرکل امور داروی سازمان غذا و دارو درباره تأمین دارو‌های مورد نیاز در استان‌های سیل‌زده می‌گوید: «در حال حاضر گزارشی از کمبود دارو در این مناطق نداشته‌ایم و داروی کافی در انبار‌های دارویی مناطق‌سیل‌زده اعم از سیستان و هرمزگان وجود دارد. به شرکت‌های پخش دارو هم اعلام کردیم که به محض اعلام نیاز دارویی از سوی این مناطق، به سرعت داروی مورد نیازشان را تأمین و ارسال کنند.»
خسارات ناشی از فراهم نبودن زیرساخت‌ها
با توجه به سیل فرودین ماه انگار مسئولان حوزه مدیریت بحران درس‌های لازم را از این حادثه نگرفته‌اند و حالا با سپری شدن تنها چند ماه باز با بحران مواجهیم. حبیب‌الله دهمرده، نماینده مردم زابل در مجلس معتقد است: «نبود زیرساخت‌ها خسارت بالایی به سیستان وارد کرده است» وی در تذکری شفاهی در جلسه علنی مجلس گفت: «در سیل اتفاقات عجیب و غریبی رخ می‌دهد، در صورتی که این سیل قابل پیش‌بینی بود، اما به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌ها سیل به استان سیستان و بلوچستان خسارت زیادی وارد کرده است.»
فروکش لشکر سیل در هرمزگان و کرمان
در هرمزگان اوضاع رو به آرامش است. اگرچه به علت بارندگی و طغیان رودخانه جگین راه‌های ارتباطی، برق و تلفن ۲۲ روستای بشاگرد قطع است، اما امداد رسانی‌ها جریان دارد.
فریدون همتی، رئیس ستاد مدیریت بحران استانداری هرمزگان از اعزام دو فروند بالگرد از سوی سپاه و ارتش به شهرستان جاسک و یک فروند بالگرد از سوی جمعیت هلال‌احمر به شهرستان بشاگرد خبر می‌دهد. به گفته وی خطوط تلفن و همراه و سایر خطوط ارتباطی در این مناطق مختل شده که تاکنون ارتباط تلفنی برخی از روستا‌ها برقرار است و تا ظهر دیروز تمامی ارتباطات وصل شد.
با فروکش کردن آب به تدریج زمینه برای بازگشت خانوار‌های هشت روستای شهرستان جاسک که به دلیل طغیان رودخانه‌های جگین و گابریک تخلیه شده بود، فراهم شده است.
در کرمان هم اوضاع رو به آرامش می‌رود. آنطور که احسان عراقی‌زاده، معاون راهداری اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان می‌گوید: بارش باران و برف طی چهار روز اخیر افزون بر ۳۷۰ میلیارد ریال به محور‌ها و ابنیه ارتباطی شمال این استان خسارت وارد کرده است. حالا بسیاری از محور‌های مواصلاتی جنوب کرمان که از روزگذشته بر اثر بارش برف و جاری شدن سیلاب مسدود شده بودند، با تلاش نیرو‌های راهداری بازگشایی شدند. خانه‌های خشت و گلی و کپری ساکنان رودبار جنوب به دست سیلاب تخریب شده است.
