جنوب‏شرق ایران را آب برد! بلا از آسمان، سیل روی زمین

گروه حوادث: جنوب‏شرقی ایران از چیزی که روی نقشه به نظر می‌آید دورتر است! آن قدر دورتر که صدای مردمش و اخبار سرزمینش به ندرت به دیگران می‌رسد. مردمان سرزمین سیستان و بلوچستان، این همنشینان تاریخی رستم و زال و سام نریمان، چنان دور انگاشته شده‌اند که چه وقتی بادهای شن می‌بردشان، چه هنگامی که بارندگی به سیل تبدیل می‌شوند، گویا رویدادهایی در سرزمین دور رخ داده است. رسانه‌ها دورند، مسئولان دورتر.
دردهای سیستان و بلوچستان فراوانند و اغلب این دردها پشت محرومیت این سرزمین، کم‏آبی، بحث‌های نژادی و قومیتی، امنیت و البته قاچاق گمشده است. سرزمین آفتاب ایران، در دو روز گذشته، در حالی که نگاه اغلب ایرانی‌ها به آسمان و شوک سرنگون شدن هواپیمای فرزندان این سرزمین توسط موشک پدافند خودی بود، گرفتار سیلاب شدند و نه‏تنها جان‏باختن بخشی دیگر از فرزندان مادر ایران مورد ‏ توجهی قرار گرفت که بسیاری از آن‌ها نیز در خطر قرار دارند.
حالا دیگر علت تغییرات آب و هوایی زمین برای در خطر قرار گرفتن نقاط گوناگون ایران در معرض سیل معلوم است. گلستان، مازندران، خوزستان، لرستان، فارس یا ایلام، فرقی نمی‌کند. اما حتی اگر تقصیر انسان را در تغییرات آب و هوایی زمین فراموش کنیم، قصور مسئولان در شکل‌گیری زیرساخت‌های مناسب در مواجهه و مقابله با حوادث و بلایای طبیعی قابل توجه است. این ماجرا در سرزمین خودبه‌خود محروم‏تری مثل سیستان و بلوچستان بیشتر هم به چشم می‌آید.
گزارش‌های فردی از شهروندان سیستان و بلوچستان در شبکه‌های اجتماعی و نیز کسانی که به نقل از تماس با اهالی محلی می‌نویسند، حکایت از گرفتاری مردم در محاصره سیلاب، قطع اینترنت و حتی برق در برخی نقاط و نیاز مردم این دیار به کمک‌های اساسی دارد.


در گزارش‌های رسمی نیز مدیرکل مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان از قطع برق ۱۲۰ روستا خبر داده است. عباسعلی ارجمندی در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به وقوع سیلاب در این استان گفت: شروع باران در استان سیستان و بلوچستان از شب‌ جمعه هفته گذشته بوده است و براساس اعلام سازمان هواشناسی شدت بارش‌ها سنگین گزارش شده بود. وی با اشاره به وقوع سیل در این استان گفت: در طول سی‌سال اخیر این حجم از بارش در استان بی‌سابقه بوده است. با توجه به اعلام سازمان هواشناسی مجموعه مدیریت بحران قبل از آغاز بارش باران، اطلاع‌رسانی‌ در خصوص وقوع سیل انجام داده بود، به گونه‌ای که با بلندگو در بسیاری از روستاها اطلاع‌رسانی شده بود. مدیرکل مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه تا این لحظه تلفات جانی گزارش نشده است، تصریح کرد: حدود 850 نفر جامانده و گرفتار در سیلاب توسط دستگاه‌های امدادی و نیروهای مردمی نجات یافته‌اند. همچنین 200 دستگاه خودرو در سیلاب گرفتار شده بودند که رهاسازی و به اماکن امن منتقل شده‌اند. ارجمندی به خسارات ناشی از سیل در بخش کشاورزی اشاره کرد و افزود: در بخش کشاورزی در باغات موز و در بخش کشت هندوانه و گلخانه‌ها متاسفانه با خساراتی مواجه بوده‌ایم و بیشترین خسارت‌ها در حوزه جنوب استان در کنارک و چابهار اتفاق افتاده است. همچنین در بخش زیرساخت‌های روستایی و ارتباطات رادیویی در فنوج، نیکشهر، قصرقند، بخش‌هایی از چابهار، دلگان و پیشین قطع ارتباط تلفن گزارش شده است. با توجه به قطع تلفن ما از طریق مرکز پیام نیروی انتظامی هم پیام ارسال می‌کنیم و هم در جریان وضعیت آنها قرار می‌گیریم. وی ادامه داد: دستگاه‌های نظامی و انتظامی تمام امکانات خود را از طریق زمینی و هوایی در اختیار سازمان مدیریت بحران قرار داده‌اند. همچنین از صبح یکشنبه امدادرسانی هوایی آغاز شده است در حال حاضر 5 فروند بالگرد در اختیار ما است، اما فقط اجازه پرواز به دو فروند بالگرد داده شده است، چراکه هوا برای پرواز مناسب نیست.
مدیرکل مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان خاطرنشان کرد: 350 راه روستایی و محورهای مواصلاتی کاملا قطع است و از بین رفته است. همچنین 120روستا برق‌شان قطع شده است و تا این لحظه هنوز نتوانستیم برق روستاها را وصل کنیم. در حوزه روستایی بیشترین خسارت‌ها را داریم. وی با اشاره به آبگرفتگی معابر در کنارک و دلگان تصریح کرد: سه اردوگاه اسکان اضطراری در قصرقند، فنوج و کنارک ایجاد شده است. تعداد 6 روستا به طور کامل تخلیه شده است. همچنین سه سد سریز شده است و با توجه به اینکه حجم آب بسیار زیاد است. قطعا این مناطق در مرز سیلاب قرار خواهند گرفت. از همین‌رو تدابیر لازم اندیشیده شده است و به محض نزدیک شدن آب ما این روستاها را نیز تخلیه خواهیم کرد. سد پیشین و دو سد دیگر نیز سرریز شده‌اند. ارجمندی با بیان اینکه تقاضا داریم مجموعه دستگاه‌های امدادی کشوری به حوزه استان کمک کنند، تاکید کرد: در حال حاضر ما از نظر اقلام امدادی و زیستی با مشکلات مواجه هستیم و این موضوع را به مجموعه استان کرمان اعلام کرده‌ایم و باید حتما این اقلام به مردمان روستایی برسد. وی با اشاره به حضور گروه‌های امدادی مردمی در استان و خارج از استان خاطرنشان کرد: در بخش‌هایی گروه‌های مردمی امدادی را اعزام کرده‌ایم و اقلام جمع‌آوری شده را نیز در صورت نیاز توزیع کرده‌ایم. همچنین مجموعه هلال احمر علاوه بر انبارهایی که در هر شهرستان داشته‌اند شب گذشته با کمک نیروهای نظامی و انتظامی با 6 دستگاه خودروی سنگین اقلام امدادی را در بخش جنوب استان توزیع کرده‌اند. مدیرکل مدیریت بحران استان سیستان و بلوچستان درباره میزان تلفات دامی گفت: در حوزه تلفات دامی خسارت چندانی نداشتیم، اما بیشترین خسارت‌ها در حوزه کشاورزی و زیرساخت‌های روستایی است. ارزیابان از همان لحظات اولیه در مناطقی که دچار خسارت شدند مستقر هستند و به محض فروکش کردن آب، تیم‌های ارزیابی خسارت‌ها را برآورد خواهند کرد. بنیاد مسکن هم در حوزه روستایی کار خود را شروع کرده است، در حوزه راهداری هم تمام توان را به کار گرفته‌ایم تا حداقل مسیرهای روستایی را بتوانیم بازگشایی کنیم.
مدیرعامل جمعیت هلال‏احمر استان سیستان و بلوچستان نیز از فعالیت ۱۰۴ تیم عملیاتی برای امدادرسانی به متاثران از سیل و آبگرفتگی در این استان خبر داد و اعلام کرد: در ۷۲ ساعت گذشته به یک هزار و ۲۴۸ نفر امدادرسانی شده است. رسول راشکی با اعلام جزئیات امدادرسانی به هموطنان متاثر از سیل و آبگرفتگی در ۷۲ ساعت گذشته در استان سیستان و بلوچستان، گفت: ساکنان ۱۳ شهرستان ایرانشهر، چابهار، خاش، دلگان، زاهدان، سرباز، سراوان، سیب و سوران، فنوج، کنارک، میرجاوه، نیکشهر و هیرمند متاثر از سیل و آبگرفتگی بود‏ه‏اند و به یک هزار و ۲۴۸ نفر امدادرسانی شده است. وی افزود: ۵۲۱ امدادگر و نجاتگر در قالب ۱۰۴ تیم عملیاتی در حال امدادرسانی به هموطنان در استان سیستان و بلوچستان هستند و در ۷۲ ساعت گذشته به ساکنان ۴۰ شهر و روستا امدادرسانی شده و ۳۲۷ نفر اضطراری اسکان داده شدند. متاسفانه بر اثر وقوع سیل یک نفر در راسک مفقود شده است. مدیرعامل جمعیت هلال‏احمر استان سیستان و بلوچستان درباره توزیع اقلام امدادی و غذایی میان متاثران از سیل و آبگرفتگی در این استان، گفت: ۸۰ دستگاه چادر، ۲۵۳ تخته پتو، ۱۴۲ تخته موکت، یک هزار و ۶۹۷ کیلوگرم نایلون و ۴۶۴ قوطی کنسرو میان متاثران توزیع شده است. وی گفت: جمعیت هلال‏احمر همچنین اقدام به برپایی سه کمپ اسکان اضطراری در شهرستان‏های کنارک، فنوج و قصرقند کرده تا در صورت بروز حادثه مکانی امن برای اسکان آسیب دیدگان آماده باشد. به علاوه  ۱۰ دستگاه چادر امدادی در شهرستان کنارک و ۱۷ دستگاه چادر امدادی در شهرستان قصرقند توسط نجاتگران جمعیت هلال‏احمر برپا شده، همچنین اسکان اضطراری در یکی از مدارس شهرستان فنوج در نظر گرفته شده تا در صورت نیاز، آسیب‌دیدگان به مکان امن انتقال پیدا کنند. مدیرعامل جمعیت هلال‏احمر استان سیستان و بلوچستان گفت:  ۴ زن باردار در روستای وشنام شهرستان کنار، روستای غمداد شهرستان میرجاوه، روستای مخت شهرستان نیکشهر و روستای دومک از شهرستان زاهدان در سیلاب گرفتار شدند که توسط ۴ تیم عملیاتی امداد و نجات به همراه آمبولانس به مراکز درمانی انتقال داده شدند. راشکی از شهروندان استان خواست تا در هنگام وقوع سیل به گزارش‌های رادیو و تلویزیون و اعلام بلندگوهای عمومی توجه کرده و ضمن ذخیره آب آشامیدنی، در صورت بروز حادثه با شماره ۱۱۲ جمعیت هلال‏احمر تماس بگیرید.
البته شرایط سیلابی منحصر به سیستان و بلوچستان نیست و بخش‌هایی از کرمان، فارس و هرمزگان نیز درگیر این شرایط هستند. به عنوان مثال، تنها در کرمان 21 روستا فاقد برقند و 46 روستا در محاصره سیلاب و برف قرار گرفته‌اند.
مسئولان از انجام اقدامات لازم برای تخلیه، نجات و امدادرسانی به مردم در جنوب‏شرق کشور خبر می‌دهند، با این حال توجه رسانه‌ای و خبری و نیز کمک‌های مردمی برای شرایط بعد از حادثه به‏ویژه در مورد اقلام مورد‏نیازی همچون چادر، پتو، لوازم بهداشتی، مواد‏غذایی فاسدنشدنی و نیز طناب و وسایل گرمازا می‌تواند دست کمک ایرانی‌ها به هموطنان‏شان در سیستان و بلوچستان باشد.