روزنامه ابتکار
1398/10/23
امیر قطر و وزیر خارجه پاکستان در تهران میانجی‌گری در شرایط سخت
محمدرضا ستاریشیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر ظهر دیروز برای نخستین‌بار پس از به قدرت رسیدنش در سال 2013 میلادی به تهران سفر کرد و علاوه بر دیدار و گفت‌وگو با حسن روحانی، با رهبر انقلاب و علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز دیدار کرد.
این سفر در حالی صورت گرفته که آمد و شد میان مقامات ایرانی و قطری در طول سال جاری به صورت متناوب صورت گرفته و پس از به شهادت رسیدن سردار سلیمانی، وزیر خارجه این کشور در سفری از پیش اعلام نشده وارد تهران شد و با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران دیدار کرد.
تبادل پیام از دوحه به تهران
یکی از مهم‌ترین محورهای این سفر، فارغ از مذاکرات دوجانبه و بحث توسعه روابط سیاسی و اقتصادی، مربوط به حوادث و تحولات کنونی منطقه خاورمیانه است. در این میان به گفته کارشناسان هرچند هنوز جزئیات دیدار خصوصی میان روحانی و امیر قطر منتشر نشده، اما کلیت موضوع می‌تواند به مسئله میانجی‌گیری قطری‌ها باز گردد. در سفر هفته قبل وزیر خارجه قطر به تهران، برخی از گزارش‌های خبری حاکی از آن بود که رئیس دستگاه دیپلماسی قطر در اوج التهابات میان تهران و واشنگتن به منظور توضیحاتی درخصوص پرواز پهپاد مهاجم آمریکایی به خودوری سردار سلیمانی از پایگاه قطر به تهران سفر کرده است. از سوی دیگر ناظران معتقدند از آنجا که با افزایش تنش‌ها در منطقه، احتمال وقوع یک درگیری ناخواسته نیز تشدید شده، کشورهای منطقه واقف به این موضوع هستند که تبعات این درگیری‌ها ممکن است دامن آنها را نیز بگیرد. درنتیجه در حالی که وضعیت عراق پرتنش دنبال میشود و نیز چالش‌هایی زیادی در روابط میان کشورهای منطقه وجود دارد، به احتمال زیاد امیر قطر یا حامل پیامی برای تهران و یا از سوی تهران خواهد بود.
همچنین با وجود درگذشت سلطان قابوس پادشاه عمان که همواره به عنوان وزنه‌ای دیپلماتیک به منظور میانجی‌گری درخصوص تحولات خاورمیانه ایفای نقش می‌کرد، اینک قطری‌ها علی‌رغم چالش‌های عمده‌شان با بحرین، امارات، عربستان و مصر خواستار ایفای این نقش پررنگ دیپلماتیک در تحولات دشوار کنونی هستند.
این مسئله زمانی پررنگ‌تر میشود که بدانیم، شاه محمود قریشی وزیر خارجه پاکستان نیز دیروز به ایران سفر کرده و قرار است امروز از مشهد به تهران بیاید. در همین راستا عمران خان، نخست وزیر پاکستان پس از حمله نیروی هوا و فضای سپاه به پایگاه عین الاسد عراق که پاسخی به ترور سردار سلیمانی شمرده میشود، در بیانیه‌ای اعلام کرده بود، قصد دارد وزیر خارجه کشورش را برای میانجی‌گری به ایران، آمریکا و عربستان بفرستد.
در همین راستا و در حالی که با توجه به تحولات پرشتاب کنونی و افزایش تنش‌ها مسئله میانجی‌گری امری دشوار به نظر می‌رسد، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران روز گذشته در دیدار خود با امیر قطر، ضمن خاطرنشان کردن این موضوع که ایران در شرایط حصر قطر به وظایف همسایگی و دوستی خود عمل کرده و در کنار این کشور ماند، گفت که در این دیدار تصمیم گرفتیم روابط سیاسی و رفت و آمد مقامات سیاسی و اقتصادی بیشتر شود تا بتوانیم از همه ظرفیت‌ها به نفع دو ملت استفاده کنیم. رئیس‌جمهوری ایران همچنین درخصوص تقویت مناسبات دوجانبه نیز با بیان اینکه در چند ماه آینده کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور تشکیل خواهد شد، گفت: امیدوارم در کنار این کمیسیون، گام‌های خوبی برای توسعه همکاری‌های دو کشور در همه زمینه‌ها برداشته شود. روحانی تاکید کرد که با توجه به اهمیت امنیت منطقه به ویژه امنیت راه‌های آبی در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان تصمیم گرفتیم رایزنی‌ها و همکاری‌های بیشتری برای امنیت کل منطقه داشته باشیم.
در مقابل امیر قطر نیز با بیان اینکه همواره کانال‌ها و راه‌های ارتباطی دو کشور باز بوده و دوحه به هیچ عنوان حمایت ایران را فراموش نخواهد کرد، به شرایط حساس منطقه اشاره کرد و گفت: تنها راه‌حل تمامی بحران‌ها را گفت‌وگو می‌دانیم و معتقدیم با گفت‌وگو می‌توان بحران‌ها را حل کرد. به همین دلیل ملاقات بسیار خوبی امروز برگزار شد و درمورد روابط دو کشور که بسیار ویژه است، توافق کردیم.
در این میان با توجه به افزایش نگرانی‌ها از تشدید تنش در منطقه و اعلام آمادگی برخی از بازیگران برای میانجی‌گری به منظور کاهش این تنش‌ها، به گفته برخی از کارشناسان یکی از مهم‌ترین راه‌های برون‌رفت از این چالش کنونی فعال کردن دیپلماسی منطقه‌ای میان تمامی بازیگران و تلاش برای به دست گرفتن ابتکارعمل مدیریت چالش‌ها به دست خود کشورهای منطقه است. از این رو موارد پیشنهادی ایران مانند ایجاد مجمع گفت‌و‌گوهای منطقه‌ای و نیز طرح ابتکار صلح هرمز می‌تواند یکی از موارد مهم کلید خوردن فاز اول این گفت‌و‌گوهای میان‌منطقه‌ای تلقی شود.
سایر اخبار این روزنامه
امیر قطر و وزیر خارجه پاکستان در تهران
میانجی‌گری در شرایط سخت
علیرضا صدقی
گردابِ کاغذِ سفید
مالیات کسانی که در تردد خارج از کشور هستند چگونه است؟
ضرورت تسلیم اظهارنامه به اداره امور مالیاتی
تولید پراید ۱۳۲ متوقف شد
استارت خاموشی پراید
ماجرای دستگیری و آزاد شدن سفیر بریتانیا در تهران
مک ایر به عنوان یک خارجی ناشناس دستگیر شد
جنوبشرق ایران را آب برد!
بلا از آسمان، سیل روی زمین
شورای نگهبان اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده انتخابات مجلس یازدهم را منتشر کرد
رهبر انقلاب در دیدار امیر قطر:
علت وضع نامناسب منطقه فسادانگیزی آمریکا و رفقای آن است
رحیمی در جلسه غیرعلنی بررسی حادثه هواپیما مطرح کرد
تاکید سردار سلامی بر مسئولیت نداشتن سپاه برای توقف پروازها
سردار سلامی:
هیچ گزینه‌ای جز عکس‌العمل قدرتمند در مقابل اقدام آمریکا نداشتیم
