«ابتکار» موضوع اخراج نیروهای آمریکایی از عراق را بررسی می‌کند کارت قرمز عراقی‌ها به آمریکا

محمدرضا ستاری
حمله نیروهای آمریکایی به مواضع کتائب حزب‌الله عراق در استان الانبار و متعاقب آن اتفاقاتی که در خصوص تظاهرات اعتراض‌آمیز مردم عراق در مقابل سفارت آمریکا صورت گرفت، منجر به سلسله وقایعی شد که با ترور سردار شهید قاسم سلیمانی به وسیله آمریکا، بحث خروج یا به بیانی بهتر اخراج نیروهای آمریکایی از عراق کلید بخورد.
در همین راستا، مجلس عراق با تصویب طرحی چهار ماده‌ای، ضمن درخواست برای لغو قرارداد امنیتی با ایالات متحده آمریکا، خواستار خروج هرچه سریع‌تر این نیروها از عراق شد. این موضوع ابتدا توسط عادل عبدالمهدی نخست وزیر مستعفی عراق در روز یکشنبه مطرح شد. او در نخستین جلسه پارلمان پس از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس تصریح کرده بود که در شرایط کنونی، عراق دو راه بیشتر پیش روی خود ندارد. یا این‌که سریعاً به حضور نیروهای خارجی پایان دهد و یا این‌که جدولی زمانی برای این خروج تعیین کند. در همین راستا، در جلسه‌ای که گروه‌های کردی و برخی از گروه‌های اهل سنت پارلمان عراق حاضر به شرکت در تصویب این طرح نشدند، دولت عراق در پیش‌نویس طرحی، درخواست لغو کمک از نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به منظور پایان دادن به عملیات نظامی آنها در عراق را مطرح و اعلام کرد که دولت موظف است در راستای پایان دادن به هرگونه حضور نیروهای خارجی در خاک این کشور و جلوگیری از استفاده از حریم هوایی آن به هر دلیلی اقدام کند.
همچنین در حالی که از فرمانده نیروهای مسلح عراق خواسته شده تا تعداد مشاوران و مربیان خارجی مورد نیاز خود و وظایف و محل سکونت آنها را اعلام کند، از وزیر خارجه عراق درخواست شده تا علیه آمریکا به اتهام نقض حاکمیت و امنیت عراق به سازمان ملل متحد و شورای امنیت شکایت شود.


از تهدید تا خروج
این موضوع بلافاصله با واکنش تند دونالد ترامپ رئیس‌ ایالات متحده آمریکا مواجه شد. او عراق را تهدید به تحریم‌های همه جانبه کرد و گفت که اگر عراقی‌ها خواستار خروج نیروهای ما از این کشور هستند باید هزینه‌های احداث پایگاه‌ هوایی آمریکا را پرداخت کنند. او همچنین به خبرنگاران گفت که از مدت‌ها قبل آمریکا میلیاردها دلار در عراق هزینه کرده و ما این کشور را ترک نخواهیم کرد، مگر آنکه پول خود را پس بگیریم. همزمان با این موضوع و در حالی که هایکو ماس وزیر خارجه آلمان در واکنش به این اظهارات دونالد ترامپ گفته بود که تهدید عراقی‌ها فایده‌ای ندارد و بهای جهانی نفت نیز به واسطه این صحبت‌ها با افزایش روبه‌رو شد، از زمان تصویب طرح خروج نیروهای خارجی از عراق برخی از ناظران بر این عقیده بودند که چنین قطعنامه‌ای از سوی دولت و تصویب آن توسط پارلمان، الزام‌آور نیست. این ناظران تاکید داشتند که با توجه به اشغال نظامی عراق توسط آمریکا و این‌که بارها حاکمیت ملی این کشور توسط ایالات متحده در طول 17 سال گذشته نقض شده، بعید به نظر می‌رسد که آمریکا به این سادگی تن به درخواست قانونی دولت عراق بدهد.
این گمانه‌زنی‌ها و نیز تهدید روز‌افزون برخی از گروه‌های عراقی به منظور هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی در حالی ادامه داشت که ناگهان شامگاه دوشنبه خبرگزاری رویترز و خبرگزاری فرانسه در خبری فوری اعلام کردند که فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق طی نامه‌ای خروج سربازان این کشور را به اطلاع دولت رسانده است؛ خبری که هر‌چند در ابتدای امر مبهم ارزیابی می‌شد، اما در‌نهایت با منتشر شدن تصویر نامه ویلیام سیلی فرمانده نیروهای آمریکایی به عبدالامیر یارالله فرمانده عملیات مشترک عراق مبنی بر اعلام آمادگی نیروهای ایالات متحده برای خروج امن از عراق موجب شد تا موجی از سردرگمی در میان تحلیلگران ایجاد شود.
در این میان گفته می‌شود ترامپ به شدت از انتشار این نامه خشمگین شده و ژنرال میلی رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا تاکید کرد که این نامه یک پیش‌نویس برای هماهنگی بوده و انتشار آن یک اشتباه محض بود. از سوی دیگر در حالی که مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا در واکنش به فاش شدن این نامه گفته که ایالات متحده تصمیمی برای ترک عراق نگرفته و مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز روز گذشته تصریح کرده که هیچ برنامه‌ای برای تحریم عراق در دستورکار کاخ سفید قرار ندارد، روزنامه واشنگتن پست به نقل از سه مقام آمریکایی گزارش داده که دولت ترامپ پیش‌نویس طرح تحریم عراق را آماده کرده و منتظر است تا ببیند فرآیند اخراج نیروهای آمریکایی به کجا می‌انجامد. همچنین در این رابطه خبرگزاری اسپوتنیک روسیه نیز خبر داده که واشنگتن پیش‌نویس تحریم‌های خود علیه عراق را به برهم صالح رئیس‌جمهوری این کشور داده است.
استفاده انتخاباتی از هراس امنیتی
همچنان تا لحظه تنظیم این گزارش اخبار تائید شده در‌خصوص روند اخراج نیروهای آمریکایی از عراق منتشر نشده و تمامی تحلیل‌ها تاکنون حول گمانه‌زنی‌های مختلف صورت می‌گیرد. با این حال پس از اقدام آمریکا در ترور سردار شهید سلیمانی و تغییر معادلات تنش در منطقه، آنطور که برخی از کارشناسان اعلام می‌کنند، ایالات متحده شرایط کنونی را برای نیروهای خود در منطقه و به خصوص عراق بسیار ناامن تلقی می‌کند. در این رابطه نشریه یواس‌اس تودی گزارش داده که ممکن است دور جدیدی از حملات به نیروهای آمریکایی در سراسر منطقه خاورمیانه در راه باشد. درنتیجه از آنجا که اهداف امنیتی آمریکا این خطر را به هیچ عنوان توجیه نمی‌کند، اکنون لازم است آمریکا به جای فرستادن نیروی جدید به منطقه، نه تنها از عراق‌ بلکه خروج نیروهایش از کل منطقه را آغاز کند.
از سوی دیگر شبکه تلویزیونی الجزیره نیز در گزارشی پیرامون این موضوع ضمن بیان مخاطرات حضور نیروهای آمریکایی در عراق آورده که اکنون با توجه به شرایط پیش‌ آمده منافع سیاسی ترامپ این طور ایجاب می‌کند که با خروج نیروهای آمریکا از عراق، طوری وانمود کند که به وعده انتخاباتی خود در سال 2016 مبنی بر عملی کردن خروج سربازان آمریکایی از خاورمیانه عمل کرده است.
سایر اخبار این روزنامه