روزنامه ابتکار
1398/10/11
جهان در سالی که گذشت سال بلوا
گروه ایران و جهان - سال 2019 میلادی با تمامی وقایع خوب و بد آن به پایان رسید؛ سالی توام از اتفاقات خاص و منحصربهفرد. در این سال برجستهترین موضوع در سراسر دنیا، بحث اعتراضات دامنهداری بود که دولتهای را در چهار گوشه جهان به خود درگیر کرده است. روندی که میرود با توجه به پیوستگی مناسبات جهانی دامنه آن به سال جدید میلادی نیز کشیده و حتی تشدید نیز شود.در میانه این اعتراضات در قلب اروپا، فرانسه ملموسترین چالش را با معترضین دارد. معترضینی که یکسال است به نام جلیقهزردها در خیابانهای این کشور دست به تظاهرات زده و پس از گذشت یکسال اکنون با پیوستن سندیکاها به روند اعتراضی منجر به اعتراضات گسترده و فلج شدن بخشهای مهمی از سیستم حمل و نقل کشور شده است.
در شیلی این اعتراضات در نهایت منجر به عقبنشینی دولت و قبول خواستههای مردم شد و در عراق با استعفای نخستوزیر و چالش همیشگی تشکیل دولت، این کشور به مسیری در جهت تعمیق تشتت سیاسی و بحران ناکارآمدی شده است. این روند در لبنان نیز رویهای خاص به خود گرفته است؛ جایی که از مهرماه تاکنون به واسطه اعتراضات مردمی، سعد الحریری ناچار به کنارهگیری از قدرت شد و هر چند که حسان دیاب به عنوان نخستوزیر جدید معرفی شده، اما همچنان مشخص نیست که دولت جدید چگونه میتواند بر مشکلات اقتصادی و چالشهای سیاسی غلبه کند.
در سوی دیگر دنیا یعنی هنگکنگ، دامنه تظاهرات مردم علاوه بر اینکه به چالشی مهم برای دولت پکن تبدیل شده، همزمان زمینههای اختلافات میان چین و آمریکا را نیز تشدید کرده است؛ اختلافاتی که در روند جنگ تعرفهها میان دو کشور در مسیر جدیدی جریان دارد و شاید یکی از مهمترین اتفاقات سال گذشته میلادی مربوط به عقبنشینی دو کشور از اعمال تعرفههای جدید گمرکی باشد. حتی روسیه پوتین هم در این سال از تظاهرات مردمی مصون نبود؛ جایی که به واسطه افزایش سن بازنشستگی و کاستن از مزایای آن مسکو دستخوش اعتراضات خیابانی شد.
در سال گذشته همچنین شاهد استیضاح ترامپ از سوی نمایندگان دموکرات کنگره بودیم، امری که به واسطه اکثریت جمهوریخواهان در سنای آمریکا، بعید به نظر میرسد منجر به برکناری ترامپ از قدرت شود. با این حال رئیسجمهوری آمریکا در سال گذشته چند اقدام مهم داخلی و خارجی داشت. از به تعطیلی کشاندن دولت که رکوردی بیسابقه در دولتهای آمریکا محسوب میشود تا موضوع مهاجران و کشیدن دیوار مرزی در سراسر مرز مکزیک.
او همچنین در این سال دو بار دیگر با کیم جونگ اون رهبر کرهشمالی دیدار کرد؛ دیدارهایی که آخرین آن با ورود ترامپ به مدار 38 درجه مرز دو کره از همه نمادینتر بود. با این حال روند مذاکرات واشنگتن با پیونگیانگ اکنون با چنان بنبستی مواجه شده که ایالات متحده با نگرانی در انتظار هدیه سال نو میلادی از سوی کرهشمالی است.
در اروپا، در این سال موضوع بریگزیت همچنان ادامه داشت و باعث شد تا با کنارهگیری ترزا می از نخستوزیری، بوریس جانسون جایگزین او شود. فردی که به هر ترتیب با به تعطیلی کشاندن پارلمان و سرانجام پیروزی قاطع در انتخابات پارلمانی، گفته به هر صورتی که شده بریتانیا را از اتحادیه اروپا خارج خواهد کرد.
اما در خاورمیانه پیش از آنکه به سراغ تحولات پرشتاب و تنشزا در سال 2019 برویم، لازم است به بن بست سیاسی بیسابقه در اسرائیل اشاره کرد. جایی که با برگزاری سه انتخابات همچنان وضعیت سیاسی در این کشور در بحران به سر میبرد و نتانیاهو ناچار است با برگزاری انتخابات بعدی، احتمالاً به واسطه محکومیتش در دادگاه به طور کامل از حزب لیکود نیز خداحافظی کند.
در همین راستا، چند اتفاق مهم و تاثیرگذار دیگر در منطقه خاورمیانه نیز به وقوع پیوست که مهمترین آنها پیرامون ایران بود. همزمان با تشدید تحریمهای آمریکا علیه ایران، سپاه پاسداران، بانک مرکزی و حتی محمدجواد ظریف و محمدجواد آذریجهرمی به فهرست تحریمهای آمریکا اضافه شدند. از سوی دیگر، متعاقب به چند حمله مشکوک به نفتکشهای اروپایی در خلیج فارس، ایران پهپاد آمریکایی را در آبهای سرزمینی خود سرنگون کرد. امری که به گفته کارشناسان میرفت تا آتش یک درگیری مستقیم را روشن کند.
از سوی دیگر و در حالی که آبه شینزو نخستوزیر ژاپن برای میانجیگری به تهران آمد و تلاشهای فرانسه به منظور از سرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا در مجمع عمومی امسال سازمان ملل به نتیجه نرسید، حمله به تاسیسات نفتی آرامکو از سوی انصارالله یمن منجر به قطع شدن نزدیک به شش میلیون بشکه جریان نفت به بازار جهانی شد؛ موضوعی که آمریکا و عربستان بسیار تلاش کردند آن را مانند حملات مشکوک به کشتیهای نفتکش در دریای عمان به ایران نسبت دهند.
در اوج این کشاکشها، ایالات متحده با عدم حمایت خود از کردهای سوریه، مقدمات حمله ترکیه به یگانهای مدافع خلق را فراهم کرد. امری که با توجه به اوضاع کنونی سوریه و عملیات آزادسازی ادلب، دامنه آن به سال آینده میلادی کشیده خواهد شد. همچنین در این سال ابوبکر البغدادی خلیفه خودخواننده داعش نیز به دست نیروهای آمریکایی در سوریه کشته شد. با این وجود داعش علیرغم شکست سرزمینی خود با وسیعتر کردن میدان عملیات، از افغانستان تا شمال آفریقا را صحنه اقدامات تروریستی خود ساخته است.
از سوی دیگر در این سال درگیری میان هند و پاکستان در جامو و کشمیر تشدید شده و دو کشور بارها به نیروهای یکدیگر آتش گشودند. با این حال سقوط عمرالبشیر دیکتاتور سودان، تشدید جنگ داخلی در لیبی و ادامه جنگ در یمن، بیانگر روزهای پرالتهاب آینده در سال 2020 است.
اما شاید پایان این سال علاوه بر مذاکرات صلحی که آمریکا با طالبان در قطر آغاز کرده، با حمله نیروهای ایالات متحده به نیروهای حشدالشعبی در عراق، واکنشهای داخلی و بینالمللی در این خصوص و نیز به آتش زدن سفارت آمریکا در بغداد به دست معترضان موضوعی باشد که در آستانه ورود به سال 2020 هر ناظری را نسبت به تحولات آتی منطقه نگران کند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
آیا قوانین موجود میتوانند از سوء استفاده تسهیلات ویژه جوانان جلوگیری کنند؟
ازدواجهای صوری در کمین وام ازدواج
محمدرضا ستاری
امیدواری به مسکو و پکن تا کجا و کی؟
«ابتکار» پرفروشترین فیلمهای سال 2019 را مرور میکند
انتقامجویی انتقامجویان از آواتار
«ابتکار» از چالشهای طرح بانکداری اسلامی گزارش میدهد
اما و اگرهای طرح جدید بانکداری
پیامدهای حمله به حشدالعشبی در عراق برای ایالات متحده
سفارت آمریکا در آتش خشم معترضان
آیا اصولگرایان با یک لیست وارد انتخابات خواهند شد یا نواصولگرایی راهش را جدا خواهد کرد؟
جهان در سالی که گذشت
سال بلوا
رئیسجمهوری:
مشکل آلودگی هوا فقط مخصوص ایران نیست
سخنگوی قوه قضائیه مطرح کرد
بازداشت ۳ قاضی در پرونده طبری
جوانگرایی و پیشرفت کشور
معاون رئیسجمهوری در امور زنان و خانواده:
۲۰ درصد پستهای مدیریتی دولت در اختیار زنان است
نیروی دریایی ارتش و دیپلماسی موفق