روزنامه شهروند
1398/10/10
جهان؛ یک دهه ناخوشایند
امروز، آخرین روز از سال 2019 است؛ و البته آخرین روز از یک دهه (2010- 2020) در یک دهه گذشته.دهه‌ای پر از اتفاقات مهم، از شکار بن‌لادن، رهبر گروه تروریستی القاعده تا جنگ داخلی در سوریه و بحران مهاجران. اما نکته جالب توجه و البته تاسف‌بار این است که مهم‌ترین خبرها و اتفاقاتی که در این 10 سال روی داده، تقریبا همگی، خبرها و اتفاقات بدی بوده‌اند. حتی اتفاقی مثل بهار عربی- اعتراض‌هایی علیه ظلم و فساد و شرایط زندگی- که در نهایت، فرجام بدی برای ملت‌ها و مردم معترض داشت. کمترین این نتایج بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی است که امروز می‌توانیم در سوریه و لیبی و مصر ببینیم.
بسیار جای تاسف است که در این یک دهه، شاهد شدیدترین بحران مهاجرت پس از جنگ جهانی دوم بودیم. ظهور داعش، نژادپرستان و رهبران پوپولیست در جهان، بحران انسانی در یمن و سوریه، افزایش رشد تعداد گرسنگان پس از یک دهه سیر نزولی، بحران‌های آب‌وهوایی و بسیاری موارد دیگر باعث شده است که وقتی به پشت سرمان نگاه می کنیم، دهه 2010 را دهه سیاه انسانی می‌بینیم. شاید سیاه‌ترین تصویری که سیاه‌ترین نقطه یک دهه گذشته را به خودمان، به مردم دنیا، نشان داد، تصویر پیکر کوچک و بی‌جان «آلان کُردی» کودک 3 ساله سوری، در سواحل ترکیه بود. کودکی که در آغوش پدرش، در آرزوی یک زندگی آرام و بدون جنگ راهی دریا شد. وقتی آلان متولد شد و چشمانش را بر روی این دنیا باز کرد، خود را در آغوش مادر اما وسط جنگی بی‌رحمانه یافت که از یک سال قبل آغاز شده بود. سه سال بعد، وقتی او چشمانش را بر روی این دنیا بست، در آغوش پدر اما وسط امواج خروشان و بی‌رحم دریا بود. او تنها یک کودک بود که نامش بر زبان‌ها افتاد و تصویرش دیده شد. هزاران و شاید میلیون‌ها کودک دیگر هم مشابه آلان در جنگ متولد شدند و در جنگ و فلاکت هم جان باختند.
اعتراض‌ها در دهه 2010 اما به کشورهای عربی ختم نشد و در آخرین سال این دهه، به فرانسه، شیلی، هند و هنگ‌کنگ هم کشیده شد. اعتراض هایی که هنوز هم ادامه دارند.
و آخرین موضوع این است اکنون که در آخرین روز این دهه قرار گرفته‌ایم، اوضاع جهان، در مجموع، چه به لحاظ امنیت، چه اقتصاد، چه محیط زیست، چه سیاست، چه شأن و کرامت انسانی و متاسفانه چه به لحاظ امید به بهبود شرایط آینده، در وضعیتی بسیار بسیار پایین‌تر از روزی است که آخرین روز دسامبر 2009 بود. روزنامه نیویورک تایمز بیش از 60 عکس را تحت عنوان «یک دهه به روایت تصاویر» منتشر کرده است. این عکس‌ها در واقع دهه دوم قرن بیست و یکم را روایت می کنند. با نگاهی به عکس‌ها به وضوح می توان دریافت که موضوعات مهم یک دهه گذشته موضوعات چندان خوشایندی نبوده‌اند. نظامی گری، تضییع حقوق مهاجران، شرایط بد مردمی که در کشورهای جنگ‌زده روزگار می گذرانند، ظهور داعش، حملات تروریستی و اعتراضات مدنی مردم در گوشه گوشه جهان به تضییع حقوق مدنی‌شان روایت غالب این عکس‌ها است. اگرچه در جهانی زندگی می کنیم که فقر در آن به شدت کاهش یافته و سن امید به زندگی به بالای هفتاد سال رسیده و در مقایسه با دهه‌های گذشته استانداردهای بهداشتی بسیار بهتر است، اما به نظر می‌رسد خشونت دست از سر ساکنان کره زمین بر نمی‌دارد. این خشونت هر از چند گاهی به روش‌های گوناگون و با چهره‌های متفاوت رخ می نماید و تازیانه‌ای بر تن بشر رنج کشیده میشود. برخی از عکس‌هایی که نیویورک تایمز منتشر کرده دنیا را تکان داده‌اند. به مانند عکس کودک مهاجری که در سواحل ترکیه جان خود را از دست داده و در آستانه امواج دریا آرمیده است. این عکس موجب شد جهان یکه بخورد و جنبشی در حمایت از حقوق مهاجران به راه بیفتد. نکته دیگری که این مجموعه عکس آن را ثابت می کند تاثیر رسانه در شکل دادن افکار عمومی جهان است. رسانه‌ای که این بار به صورت عکس به کار گرفته میشود. اما این بیداری افکار عمومی هر چه هم که باشد ظاهرا نتوانسته است باری از دوش آلام بشر بردارد. باید متاسف بود که دیدن این عکس‌ها تنها خاطره‌ها و وقایع ناخوشایند را تداعی می کند. صفحه 7 تا 9 را مطالعه فرمایید
