روزنامه خراسان

سهم ما در قتل خاموش !

ناصری - آمار ها از فوت حدود سه هزار و 500 نفر  در سال ۹۷ خبر می دهد که نه بر اثر سیل و زلزله بلکه فقط به خاطر استنشاق ذراتی با اندازه کمتر از 2.5 میکرون، جان خود را از دست داده اند.  2.5 میکرون یعنی 0.00025 سانتی متر، 2.5 میکرون یعنی ذرات معلقی که از اگزوز خودروها و کامیون ها و موتورها خارج می شوند، موذیانه تجمع می کنند و در روزهای سرد سال از طریق ریه به خون راه می یابند و منجر به مرگ و میر می شوند. بد نیست بدانید روزنامه اعتماد به از دست رفتن حدود 42 هزار سال عمر و خسارت اقتصادی 1.3 میلیارد دلاری به دلیل همین ذرات معلق کوچک اشاره کرده است. این روزها افزایش میزان این ذرات موذی باعث ناسالم شدن هوا، تعطیلی مدارس، تعطیلی دانشگاه ها، تعطیلی ادارات، ممنوعیت های ترافیکی برای خودروها و مرگ و میر می شود اما واقعا سهم خودروهای سواری، وانت، تاکسی، موتورسیکلت، مینی بوس، اتوبوس های شرکت واحد، کامیون ها و هواپیما ها در این آلودگی چقدر است؟
ذرات نامرئی و موذی    
با نگاهی به بررسی های صورت گرفته درباه منشأ آلودگی هوای تهران و البته کلان شهرهای دیگر به راحتی می توان متوجه شد همین ذرات معلق کوچک تر از 2.5 میکرون که پیش از این هم به آن ذرات موذی گفتیم، عامل اصلی این پدیده شوم و آزار دهنده است. این ذرات معلق کوچک تر از 2.5 میکرون بر خلاف آلاینده های دیگر که معمولا به شکل گاز هستند، به صورت ذرات جامد و مایع در هوا پراکنده می شوند و به دو شکل اولیه و ثانویه در می آیند. ذرات اولیه، همان ذراتی هستند که به صورت مستقیم از منابع تولید آلاینده خارج و وارد هوای محیط می شوند در حالی که ذرات ثانویه به شکل گاز وارد جو می‌شوند و بر اثر دما، نور خورشید و واکنش‌های شیمیایی مختلف دیگر تغییر شکل می دهند و به شکل جامد در می‌آیند. به گفته محمد کاظمی کارشناس محیط زیست «این ذرات دارای انواع مختلفی هستند که از اصلی‌ترین آن ها می‌توان سولفات (S04)، نیترات (NO3) و ترکیبات آلی ثانویه را نام برد.» نکته جالب توجه ذرات ثانویه در این است که این ذرات به‌صورت مستقیم قابل‌اندازه‌گیری نیستند و تخصیص سهم منابع انتشار آن ها کمی پیچیده‌تر از ذرات معلق اولیه خواهد بود.
سهم منابع متحرک   


باور عمومی مردم و البته برخی مسئولان این است که بار آلودگی هوا در کلان شهرها بر دوش خودروهای شخصی است. دلیل این ادعا هم سیاست هایی مانند اجرای طرح های ترافیکی زوج و فرد است. شاید دلیل این باور هم سهم 85 درصدی منابع متحرک نسبت به سهم 15 درصدی منابع ساکن در تولید آلاینده های کوچک تر از 2.5 میکرون باشد. اما نکته ای که به آن توجه چندانی نشده، سهم خودروهای شخصی از این 85 درصد است. شاید خودروهای سواری سهم بالایی در تولید دی اکسید کربن، منوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن و اکسیدهای گوگرد داشته باشند اما این به معنی متهم بودن آن ها در به خطر انداختن سلامتی مردم به خاطر استنشاق هوا نیست.  همان طور که در نمودار تهیه شده توسط شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران می‌بینیم، بیشترین سهم آلایندگی در این بخش، متعلق به اتوبوس‌های بخش خصوصی، اتوبوس‌های شهرداری و کامیون‌هاست و خودروهای شخصی و تاکسی‌ها، سهم ناچیزی – حدود ۲ درصد – دارند. این ۲ درصد ناچیزتر هم می‌شود وقتی که آن را جزئی از سهم کلی ۸۵ درصدی منابع متحرک بدانیم؛ یعنی در کل می‌توان گفت سهم خودروهای شخصی و تاکسی‌ها در آلودگی ناشی از ذرات معلق هوای تهران، یک درصد است. در مقاله ای هم که توسط دکتر علیرضا جهانگیریان و مهدی ابراهیمی با عنوان «بررسی تاثیر آلایندگی فرودگاه مهرآباد بر کیفیت هوای منطقه» در سال 1386 ارائه شد و از اطلاعات سازمان فدرال هوایی آمریکا و سازمان بین المللی هوانوردی(ایکائو) استفاده کرده بودند، آلودگی یک هواپیما برابر با آلودگی ایجاد شده توسط 30 خودرو اعلام شده  که به گفته رئیس انجمن هوا فضای ایران سهم هواپیماها هم در این آلودگی 5 درصد است.
سهم بالای دیزلی ها
مطالعه سهم بندی‌های ذکر شده برای منابع مختلف، مشخص می‌کند بار عمده آلودگی هوای تهران، بر دوش اتوبوس‌های شرکت‌های حمل و نقل خصوصی، اتوبوس‌های شهرداری و کامیون‌هاست. یکی از دلایل بالا بودن سهم این دسته از خودروها هم مربوط به سن بالای آن هاست. بر اساس آمار حدود 60 درصد اتوبوس های بخش خصوصی قدمتی بالای 20 سال دارند. همچنین حدود نیمی از کامیون هایی که در کشور تردد دارند هم بیش از 20 سال عمر دارند. در کنار این ها نباید از سوخت آن ها هم غافل شد. سوخت دیزل، یکی دیگر از عواملی است که می‌توان نقش آن را در آلایندگی پررنگ دانست و انگشت اشاره را به سویش گرفت.تا این جای کار به نظر می‌رسد کلید حل بخش بزرگی از آلودگی در گرو به سازی ناوگان اتوبوسرانی باشد اما اخبار این حوزه چندان امیدبخش نیست. هرچند قرار بود تمامی خودروهای دیزلی، فیلتر دوده نصب کنند اما شهریور ماه امسال معاون اول رئیس جمهور در پاسخ به درخواست یکی از شرکت‌های خودروسازی برای توقف «نصب فیلتر دوده» روی خودروهای دیزلی، به رحمانی و کلانتری نوشت: «با توجه به تحریم و نیاز کشور به کامیون های مذکور، با نظر مساعد بررسی و برای مدتی مجوز صادر شود.»
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) پایان صبر استراتژیک ایران!(یادداشت میهمان) (کيهان) ابعاد اختلاف‌نظر اسرائیل و حماس در مورد آتش‌بس و تبادل اسرا (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
الو، الو من قلابی ام! طفل یتیم رسم‌الخط فارسی! 3 گام تا انجام معاملات سهام پدیده در فرابورس ژنرال پای چوبه دار؟ استرا روی هوا ! نگاه سامورایی ها به سفر شرقی روحانی دستور بررسی پرونده تمام زندانیان اهواز غرق در آب و فاضلاب ! سنگ تعارض منافع جلوی اصلاح ساختار بودجه سهم ما در قتل خاموش ! هزارتوی تعرفه های دندان پزشکی با حاضرجوابی بچه‌ها چه کنیم؟ هوش‌ و ‌گوش «لوریس» در بند شاهنامه و زورخانه پرداخت مشروط یارانه بنزینی به دهک هشتمی ها