تحلیل سیاسی هفته

بسم‌الله الرحمن الرحیم
آخرین ماه فصل پائیز را در حالی سپری می‌کنیم که بارش رحمت الهی، زمین‌های تشنه را در سراسر کشور سیراب کرده و نوید زمستانی پرآب را می‌دهد ولی در عین حال این گزاره را نیز به همراه دارد که رفته رفته سال سخت و پرفراز و نشیب 98 هم به پایان خود نزدیک می‌شود.
آقای روحانی رئیس جمهور اوایل هفته جاری با حضور در جلسه علنی مجلس، لایحه بودجه سال 99 را تقدیم کرد. وی به هنگام ارائه بودجه با تشریح فشار همه‌جانبه سیاسی و اقتصادی دشمن و اعمال تحریم‌های گسترده تصریح کرد که بودجه سال آینده، بودجه استقامت و مقابله با تحریم خواهد بود و این بودجه که بنظر می‌رسد با توجه به شرایط تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و متحدانش تنظیم شده، ظاهراً بناست از کمترین وابستگی به درآمدهای نفتی برخوردار بوده و رقم وابستگی آن حدود 10 درصد باشد ولی از سوی دیگر برای تامین بودجه ارزی مورد نیاز کشور بایستی حدود یک میلیون بشکه در روز، نفت و فرآورده‌های نفتی صادر شود که اگر این رقم محقق نشود، بار آن به دوش سیاستهای پولی دولت و دریافت مالیات از مردم خواهد افتاد.
بودجه ارائه شده دولت برای سال 99 از حیث منابع بالغ بر 1988 هزار میلیارد تومان بسته شده که در قیاس با بودجه امسال حدود 14 درصد رشد نشان می‌دهد. طبق آئین‌نامه مجلس، بودجه باید پس از تصویب کلیات آن، در کمیسیون تلفیق مورد بحث کارشناسی قرار گرفته و سپس در بهمن‌ماه و قبل از انتخابات مجلس به صحن علنی بیاید ولی آنچه از هم‌اکنون مسلم است این بودجه و شرایط محیطی، چیزی نیست که به نفع مردم باشد و آنان بتوانند در مقابل انبوه مشکلاتی که بر آنها تحمیل می‌شود، کمر راست کنند.


در این هفته همچنین به مناسبت 16 آذر، جنبش دانشجویی در حد برگزاری دو همایش رسمی و سخنرانی روسای جمهور و قوه قضائیه امکان تحرک یافت و به نقد سیاست‌های جاری کشور پرداخت. در این دو همایش، دانشجویان با صراحت از وضع موجود اظهار نگرانی کرده و هرچند عنوان داشتند از اوضاع ناامید نیستند ولی معتقدند نظام حاکمیتی باید برای خروج از این شرایط، اقدامات قاطع و عاجلی صورت دهد.
در این هفته اظهارات «جوزپ بورل» مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به صورت اساسی بر تلاش برای حفظ برجام تاکید داشت، روزنه‌هایی از امید را در این باره گشود. وی تاکید کرد که «برجام برای امنیت جهانی حیاتی است و ما مسئولیت جمعی برای حفظ توافق با ایران داریم. لذا پس از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام، به عنوان هماهنگ‌کننده اروپایی، از اجرای کامل توافق و معکوس کردن روند منفی اخیر حمایت می‌کنم.» این اظهارات در حالی از سوی یک مقام بلندپایه اروپایی عنوان می‌شود که کمتر از یک ماه دیگر ایران فاز پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای را کلید خواهد زد و قطعاً این زمان بهترین فرصت را پیش پای اروپایی‌ها قرار می‌دهد که با کنار گذاردن لفاظی‌های بی‌خاصیت، وارد فاز عملی اجرای مسئولیت‌ها و تعهدات خود شوند.
در این هفته همچنین شاهد یک حرکت سیاسی در جهت تبادل دو زندانی ایرانی و آمریکایی بودیم که به طور همزمان صورت گرفت. دکتر مسعود سلیمانی دانشمند ایرانی که به اتهام تلاش برای نقض تحریم‌های ایرانی در آمریکا زندانی شده بود و آزادی یک تبعه آمریکایی که به جرم جاسوسی در ایران در بازداشت بسر می‌برد، این گمانه را تقویت کرد که امکان تبادل فراگیر زندانیان با آمریکا وجود دارد هرچند مقامات آمریکایی علیرغم ادعاهای خود، از برداشتن گام‌های عملی در این زمینه خودداری می‌کنند.
موضوعات خبری خارجی را با تحولات عراق آغاز می‌کنیم. اوضاع سیاسی عراق این روزها متلاطم است. تظاهرات خیابانی که تقریباً به یک اتفاق هر روزه تبدیل شده از یک سو و وضعیت نامشخص دولت آتی، در پی کناره‌گیری عادل عبدالمهدی از نخست‌وزیری از سوی دیگر، چشم‌انداز سیاسی این کشور را در هاله ابهام قرار داده است.
این فضای متلاطم، جریان‌های مطرود داخلی و قدرت‌های مداخله‌گر خارجی را به فرصت‌طلبی و موج‌سواری واداشته است. اعتراضات مردمی که ابتدا با درخواست بهبود شرایط معیشتی، استقرار عدالت اجتماعی و مبارزه با فساد و رانت‌خواری آغاز شد، رفته رفته به خشونت و زمینه‌ای برای تسویه‌حساب گروهها و جریان‌های سیاسی تبدیل گشت که این خشونت‌ها تاکنون به کشته شدن بیش از 300 نفر منجر شده است.
مرجعیت عراق از ابتدای شروع اعتراضات از درخواست‌های قانونی معترضان و شکل مسالمت‌آمیز آن حمایت کرده و نسبت به نفوذ فرصت‌طلبان که قصد ایجاد آشوب و بی‌ثباتی برای رسیدن به اهداف غیرقانونی خود را دارند هشدار داده است. دولت عراق بارها هشدار داده است که طرف سومی در ایجاد درگیری و کشتن معترضین و نیروهای امنیتی دست دارد. این موضوع را سازمان ملل نیز تایید کرده است. این نهاد بین‌المللی اخیراً در یک گزارش 9 صفحه‌ای تاکید کرده است طرف سومی در قتل عمد و ربودن افراد در روزهای اخیر دست دارد.
در این میان، آمریکا نیز با بهره‌برداری از گرفتاری دولت عراق، فشارهای خود بر بغداد را تشدید کرده است تا به خواسته‌های آمریکا، از جمله کاهش ارتباط با ایران تن دهد. این موضوعی است که عمده ناظران نیز آنرا تایید می‌کنند. واقعیت این است که عراقی‌ها ایران را دشمن خود نمی‌دانند و این موضوع عصبانیت آمریکا و ارتجاع عرب را برانگیخته است.
این روزها ابعاد بیشتری از بحران سیاسی رژیم صهیونیستی آشکار شده است. روز گذشته آخرین مهلت 21 روزه برای تشکیل کابینه پایان یافت و تلاش جناح‌های سیاسی با شکست مواجه شد. در پی آن کنست این رژیم با تشکیل جلسه اضطراری، تنها توانست تاریخ برگزاری انتخابات سوم را تعیین کند.
نتانیاهو نخست‌وزیر کنونی رژیم صهیونیستی پرونده‌ای قطور از اختلاس، فساد مالی و سوء‌استفاده از موقعیت دارد و موجب شده است تا سایر جریان‌های رژیم صهیونیستی به دلیل حفظ موقعیت خود، رغبتی برای ائتلاف با وی نداشته باشند. از سوی دیگر جریان مقابل نتانیاهو هم در موقعیتی نیست که بتواند بدون مشارکت حزب لیکود کابینه را تشکیل دهد. این وضعیت، رژیم صهیونیستی را در بن‌بست بی‌سابقه‌ای قرار داده است به گونه‌ای که ناظران مسائل رژیم صهیونیستی اتفاق‌نظر دارند حتی انتخابات سوم نیز نمی‌تواند معضل گریبانگیر سردمداران این رژیم را حل کند.
این هفته، صحنه سیاسی لبنان نیز همچنان متشنج بود. با این که روز شنبه اعلام شده بود مجلس برای تعیین نخست‌وزیر تشکیل جلسه می‌دهد ولی این جلسه تشکیل نشد که نشان از عمق بحران سیاسی و مداخله‌ عوامل بیرونی دارد.
«سمیرالخطیب» سیاستمداری که گفته می‌شد بر نخست‌وزیری وی توافق شده است در آستانه تشکیل جلسه مجلس انصراف داد. اکنون جناح سنی که نخست‌وزیری سهمیه این جناح است بار دیگر حریری را مطرح کرده است البته با پیش کشیدن شرایط جدید، ازجمله تشکیل کابینه «تکنوکرات» یا فن‌سالار. حریری و جریان حامی وی، در واقع با طرح موضوع تشکیل دولت تکنوکرات، در اندیشه اهداف دیگری هستند که بارزترین آن، کنار گذاشتن چهره‌های موردحمایت مقاومت می‌باشد.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر راه و شهرسازی: 40 درصد متقاضیان مشمول طرح ملی مسکن نیستند سازمان ملل: هیچ دلیل و سندی مبنی بر نقش ایران در حملات آرامکو وجود ندارد مهندس زنگنه: هر زمان اسم «زنجانی» را می‌آوریم تا دو هفته عده‌ای حمله می‌کنند مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا: اروپا هیچ پیشنهادی برای تحریم ایران بررسی نکرده است دکتر روحانی در جلسه هیات دولت: تقویت شبکه ملی اطلاعات به معنای قطع اینترنت خارجی نیست آذری جهرمی: یک حمله بزرگ سایبری علیه زیرساخت‌های دولت الکترونیک دفع شد حضرت آیت‌الله جوادی آملی: گرایشات و سلایق سیاسی ائمه جمعه در جامعه ایجاد شقاق و تفرقه می‌کند جزییات اختلاف جهانگیری و روحانی بر سر اجرای طرح سهمیه بندی بنزین واکنش سخنگوی وزارت خارجه به بیانیه شورای همکاری خلیج فارس: حمایت از تروریسم اقتصادی آمریکا با حسن همجواری متناقض است ترکیه: آمریکا تحریم کند، باید از اینجرلیک برود عصر افول کلیساها و رشد مساجد در انگلیس مجمع تشخیص مصلحت، قانون تسهیل تسویه بدهکاران بانکی را تصویب کرد ایستگاه متروی مولوی 30 آذر افتتاح می‌شود در جلسه هیات دولت به ریاست دکتر روحانی تصویب شد؛ اختصاص اعتبار برای جبران هزینه‌های درمان و معیشتی آسیب دیدگان زلزله سال 96 در کرمانشاه تحلیل سیاسی هفته وعده رئیس کل بانک مرکزی: ثبات بزودی به بازار ارز باز می‌گردد