روزنامه همدلی
1398/09/20
مهلت 15روزه پارلمان به رئیس جمهوری برای معرفی نخست‌وزیر جدید رو به پایان است؛ عراق، قفل شده در تعارضات سیاسی و اعتراضات مردمی
همدلی| محسن رفیق: شهرهای محتلف عراق همچنان درگیر اعتراض‌های مردمی است. نخست‌وزیر استعفا کرده است و همچنان موج گسترده‌ای از دستگیری معترضین که چندین ماه است علیه وضعیت اقتصادی و فساد، خیابان‌های شهرهای مهم کشور را صحنه اعتراضات خود قرار داده‌اند، ادامه دارد. مهلت ۱۵روزه پارلمان عراق به رئیس جمهور این کشور برای معرفی نخست‌وزیر جدید در حالی رو به پایان است که موج وسیعی از ناآرامی‌ها، این کشور را فرا گرفته و همچنان ارتباطات اینترنتی در بخش‌های وسیعی از کشور، قطع است. در همین حال با اینکه احزاب و گروه‌های سیاسی عراق رایزنی‌های خود را برای انتخاب نخست‌وزیر دولت آینده این کشور ادامه می‌دهند اما با این وجود هر بار اسامی نامزدهایی مطرح و نامزدهایی دیگر حذف می‌شوند؛ بنابراین هنوز هیچ نتیجه‌ای حاصل نشده است.اوضاع کشور اما همچنان نا‌آرام است. همین دیروز و به دنبال فراخوان برای تظاهرات گسترده در مناطق مختلف عراق، نیروهای امنیتی این کشور تدابیر شدیدی را در بغداد اتخاذ کردند. این درحالی است که قیس الخزعلی، دبیرکل جنبش عصائب اهل الحق عراق با هشدار درباره فراخوان دیروز طرف‌های مختلف برای برپایی تظاهرات گسترده در بغداد اعلام کرد که این تظاهرات تخریبی خواهد بود و موجب میشود افراد زیادی کشته و زخمی شوند و بغداد با هرج و مرج شدیدی روبه‌رو شود. این در حالی است که معترضان عراقی از دو روز قبل مسیرهای میان بغداد و کربلا را مسدود کرده‌اند. همچنین در مرکز شهر کربلا برخی از معترضان قصد حمله به ساختمان فرمانداری و استانداری در محله البلدیه را داشته‌اند که نیروهای امنیتی برای متفرق کردن آنها از گاز اشک‌آور استفاده کردند.
پس از کناره‌گیری عادل عبدالمهدی از مقام نخست‌وزیری عراق با این دلیل که چرخش مسالمت‌آمیز قدرت در نظام دمکراتیک یک اصل است بوده و دولت او هر آنچه را که در توان داشته برای تامین خواسته‌های معترضان عراقی به کار بسته است، محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق روز سوم دسامبر برابر با دوازدهم آذر، در درخواستی کتبی از برهم صالح، رئیس جمهور عراق خواست تا هر چه سریع‌تر نخست‌وزیر جدید را معرفی کند، زیرا بر اساس ماده 76 قانون اساسی عراق، رئیس جمهور باید ظرف پانزده روز نامزد بزرگترین فراکسیون پارلمانی را مامور تشکیل دولت کند. این مدت حدود یک هفته دیگر یعنی ۲۷ آذر به پایان می‌رسد و اگر گروه‌های سیاسی عراق در این مدت نتوانند رئیس جدید قوه مجریه کشورشان را معرفی نکنند، بیم از بروز یک خلا قانونی می‌رود.
آیت‌الله سیستانی، مرجع شیعیان عراق ابراز امیدواری کرد که نخست‌وزیر آینده در چارچوب برنامه زمانی تعیین شده و به دور از هر گونه دخالت‌های خارجی مشخص شود. در همین زمینه عبدالمهدی الکربلایی نماینده سیستانی در خطبه‌های نماز جمعه گذشته کربلا، بار دیگر بر لزوم برگزاری مسالمت‌آمیز اعتراض‌های مردمی در عراق تاکید کرد .وی تصریح کرد که نباید به دست افرادی که خواستار اصلاحات در عراق نیستند، بهانه داد. الکربلایی از همه افرادی که در جریان اعتراض‌های اخیر در عراق متضرر شده‌اند، خواست که برای احقاق حقوق خود، از مسیر قانون وارد شوند.
وی با تاکید بر اینکه وضعیت باید به حالت قبلی خود بازگردد، گفت که نیروهای امنیتی نیز به وظایف خود در حفظ امنیت عمل کنند. شاید بتوان گفت که جبهه‌گیری متفاوت گروه‌های مختلف سیاسی عراق و تقابل آنها با یکدیگر، یکی از بزرگترین مشکلاتی است که در مسیر معرفی نخست‌وزیر جدید و کاهش این ناآرامی‌ها وجود دارد.
یک عضو ائتلاف القوی العراقیه که بزرگترین فراکسیون اهل تسنن در پارلمان عراق به شمار می‌رود نیزدر گفت وگو با روزنامه لبنانی الاخبار با اشاره تلویحی به جریان صدر، گفته است که برخی طرف‌ها، مخالف نامزدی شخصیتی برای تصدی نخست‌وزیری بدون مشارکت هیاتی از معترضان در رایزنی‌ها هستند.
ائتلاف سائرون به رهبری مقتدی صدر، معتقد است که انتخاب نخست‌وزیر باید به ملت واگذار شود، چیزی که البته گروه‌های سیاسی عراق با آن مخالفند، زیرا آن را مغایر با قانون اساسی کشور می‌دانند. در همین زمینه نبیل الطرفی، رئیس فراکسیون پارلمانی سائرون عراق، همچنین از مداخله ایالات متحده آمریکا در مسائل داخلی عراق به شدت انتقاد کرده و گفته است: ائتلاف سائرون به هر نحوی، مداخله کینه‌توزانه آمریکا در مسائل داخلی عراق را نمی‌‌پذیرد.
در همین زمینه عمار الحکیم، رهبر جریان الحکمه عراق در بیانیه‌ای اعلام کرده است که نقشه راه برای برآوردن خواسته‌های معترضان شامل تسریع در انتخاب نخست‌وزیر مستقلی است که مورد اعتماد مردم باشد. همچنین دولت انتقالی باید به دور از مداخله خارجی تشکیل شود.او اضافه کرده است که این نقشه راه باید بر لزوم تدوین قانون انتخابات به صورت منصفانه و عادلانه و تشکیل کمیساریای مستقل و شفاف و آمادگی برای انتخابات زودهنگام تاکید داشته باشد.
با توجه به مهلت ۱۵روزه پارلمان عراق به رئیس‌جمهوری این کشور برای معرفی گزینه نخست‌وزیری، حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل منطقه در این باره معتقد است که بر اساس قانون اساسی عراق فراکسیون‌های پارلمان این کشور برای انتخاب نامزد نهایی تصدی نخست‌وزیری، می‌بایست سریع‌تر رایزنی‌های خود را صورت دهند و در نهایت با اتفاق نظر، یک نفر را به عنوان گزینه نهایی معرفی کنند. این فرآیند از حیث حقوقی باید منجر به رای تمایل شود. به این معنا که احزاب دارای کرسی‌های بیشتر گزینه‌های خود را معرفی و نهایتاً رئیس جمهور این کشور آنها را بررسی می‌کند تا در فاز نهایی برای رای‌گیری مورد تایید قرار بگیرند. در این میان احزاب شیعه عراق به دنبال توافق بر سر گزینه‌‌ای هستند که کردها و اهل تسنن هم او را مورد تایید قرار دهند. پس از این روند، بحث ارائه و استماع برنامه نخست‌وزیر آینده مطرح میشود که این مورد در فضای بحرانی فعلی عراق از اهمیت خاصی نسبت به دوره‌های قبل برخوردار خواهد بود.
هانی‌زاده ادامه داده که اختلاف نظر میان احزاب شیعه همچنان ادامه دارد و این موضوع فرآیند انتخاب نخست‌وزیر جدید را کاملاً پیچیده می‌کند. به گونه‌ای که ائتلاف سائرون، الفتح، دولت قانون، حکمت و غیره، نگاه‌های متفاوتی نسبت به گزینه نخست‌وزیری دارند و همین موضوع باعث میشود بحران در کوتاه مدت عمیق‌‌تر شود.
به هر حال به نظر می‌رسد که توافق بر سر گزینه نهایی نخست‌وزیری در عراق آن هم در شرایط فعلی بسیار دشوار است. در این میان منابعی در عراق ادعا کرده‌اند که بحرالعلوم که سابقاً در سال ۲۰۰۵، وزیر نفت عراق بوده به عنوان گزینه نخست‌وزیری مطرح شده است. این در حالی است که فراکسیون‌های پارلمانی عراق نشست‌های خود درباره بررسی چارچوب نهایی قانون جدید انتخابات و قانون جدید کمیسیون انتخابات همچنان ادامه می‌دهند.
با توجه به قانون اساسی عراق، برهم صالح باید با لیست سائرون به عنوان بزرگترین فراکسیون پارلمانی جهت معرفی نامزد برای نخست‌وزیری به مذاکره بپردازد. باید اشاره کرد که اگر مجلس نتواند در زمان مشخص نخست‌وزیر را انتخاب کند و تمام جناح‌ها در موعد مقرر رای تمایل ندهند، بدون تردید خلاء سیاسی رخ خواهد داد و حتی امکان دارد بحث انتخابات زودهنگام به وقوع بپیوندد. تاثیر اعتراض‌های مردمی عراق بر انتخاب گزینه نخست‌وزیری هم یکی از موضوعاتی است که نباید از آن غافل شد و بدون شک ادامه اعتراض‌ها می‌تواند در این روند تاثیرگذار باشد. از طرفی در این میان، برخی از نیروهای سیاسی پیشین نیز فضای ملتهب پیش آمده را برای حضور مجد خود در عرصه سیاسی این کشور مناسب دانسته و سعی در بهره‌گیری از آن دارند.
این در حالی است که چندی پیش عالیه نصیف، نماینده پارلمان عراق از تظاهر کنندگان و همه مردم عراق خواست که نسبت به فریب ارتش‌های الکترونیک در تلاش برای نامزدی وزیر دفاع پیشین که به دلیل محکومیت در پرونده فساد چند میلیون دلاری از سمت خود برکنار شد، هوشیار باشند.
نصیف با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده بود که فردی که پیش از این وزیر دفاع بوده و پس از محکومیت در پروندههای فساد از سمت خود برکنار شده است در حال حاضر ارتش‌های الکترونیک را به کار گرفته تا نامزد پست نخست‌وزیری شود.
وی تاکید کرد که این فرد هنگام تصدی پست وزارت، میلیون‌ها دلار از بیت‌المال غارت کرده و امروز صدها نفر تنها در رسانه‌های اجتماعی برای وی کار می‌کنند. او گفته است که ارتش‌های الکترونیک با انتشار اعلامیه‌هایی حاوی عکس‌هایی از این وزیر سابق به همراه سرودهایی حماسی که روی ویدیوکلیپ تنظیم شده است تلاش می‌کنند تا تظاهرکنندگان را متقاعد کنند که او باید نامزد نخست‌وزیری شود. او تاکید کرد که کاربران جعلی در تلاش برای فریب مردم، صدها پیام در حمایت از این شخص ارسال کرده‌اند.
این نماینده پارلمان عراق همچنین گفته است که این فرد بسیار فاسد است اما پروندههای محکومیت وی بسته و متاسفانه حکم عفو برای وی صادر شده است.
در هر حال باید منتظر بود تا نتیجه انتخاب نخست‌وزیر جدید عراق هفته آینده مشخص شود. شاید با معرفی نخست‌وزیر جدید، عراق بتواند پس از مدت‌ها مسیر آرامش را در پیش گیرد. امری که البته وقوع زودرس آن با وجود تعارضات سیاسی موجود بین گروه‌های مختلف سیاسی و همچنین ناآرامی‌های گسترده مردمی، قدری دور از ذهن به نظر می‌رسد.
سایر اخبار این روزنامه
همدلی از ماجرای کودکان قربانی، برای دریافت تسهیلات بانکی گزارش می‌دهد وام ازدواج، دام کودک‌همسری
گفت‌وگو «همدلی» با پری ملکی به بهانه انتشار کتاب «آوای یک زندگی» هرجا بخوانم،نماینده زنان ایرانم
«همدلی» ماجرای توقف صادرات 17 محصول کشاورزی از ایران به عراق را ارزیابی کرد ترمز جالیزی‌ها
آیا با توجه به رویارویی جریان راست سیاست ایران، آنها می توانند برای انتخابات مجلس به توافق و لیست واحدی برسند؟
مهلت 15روزه پارلمان به رئیس جمهوری برای معرفی نخست‌وزیر جدید رو به پایان است؛ عراق، قفل شده در تعارضات سیاسی و اعتراضات مردمی
آذر منصوری در گفت وگو با همدلی: هیچ پیش‌بینی از لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان وجود ندارد
روحانی خطاب به استانداران سراسر کشور: به خانواده‌های آسیب‌دیده در حوادث اخیر سرکشی کنید
سخنگوی وزارت خارجه ایران: هر گونه استفاده سیاسی از حقوق بشر علیه کشورهای مستقل مردود است
رییس مجلس شورای اسلامی: افراد اگر هنری دارند عرضه کنند، نه اینکه دیگران را تخریب کنند
در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست روحانی؛ رئیسان جدید هفت دانشگاه انتخاب شدند
وکیل مدافع دو تبعه فرانسوی بازداشت شده در ایران خبر داد اختلاف بر سر آزادی فریبا عادلخواه و رولاند مارشال در دادسرا
