کاهش مجدد سهم خراسان رضوی از بودجه زیارت و حاشیه شهر

 حذف بودجه زیارت و کاهش بودجه حاشیه کلان شهرها در لایحه بودجه 99، بار دیگر نشان داد که مشهد مقدس با وجود جایگاه معنوی و هویتی برای ایران و جهان اسلام، همچنان در نگاه مسئولان و برنامه ریزان نادیده گرفته می شود. به گزارش خراسان رضوی، لایحه بودجه 1399 کشور روز گذشته توسط رئیس‌جمهور تقدیم مجلس شورای اسلامی شد تا نمایندگان در مدت قانونی به بررسی لایحه بودجه و تصویب آن اقدام کنند. دولت در لایحه بودجه 99 فشار بیشتری  را برای تأمین درآمدهای خود بر استان‌ها گذاشته و درآمدهایی که باید در خود استان ها کسب شود، نسبت به سال 98 افزایش 34 درصدی داشته است. از سویی اگرچه در حالت کلی درآمدهای عمرانی استان خراسان رضوی نسبت به سال گذشته افزایش داشته است اما سهم استان از بودجه عمرانی استان‌های کشور مجدد کاهش یافته است؛ مهم تر از همه این ها، این که بودجه زیارت به عنوان مطالبه چندین ساله شهرهای زیارتی مشهد، قم و شیراز به طور کلی از لایحه حذف شده است و علاوه بر آن، بودجه حاشیه شهر نیز فقط 95 میلیارد تومان، آن هم برای همه کلان شهرها و شهرهای مذهبی پیشنهاد شده است. در حالی که در لایحه بودجه 97، حاشیه شهر مشهد یک ردیف مستقل 40 میلیارد تومانی و یک ردیف مشترک 110 میلیاردی (60 میلیارد برای مشهد) داشت و از سال گذشته این حمایت از مشهد برداشته شده است.
افزایش 34 درصدی سهم درآمدزایی استان !
بر اساس جدول شماره (10) تصویر کلان بودجه استانی در سال 1399 کل بودجه درآمد عمومی کشور معادل 163 هزار و 912 میلیارد تومان است که سهم خراسان رضوی معادل 5620 میلیارد تومان است که این عدد نسبت به لایحه بودجه سال 98 بیش از 1449 میلیارد تومان افزایش را نشان می‌دهد که بیانگر افزایش 34.7 درصدی است؛ یعنی استان خراسان رضوی در سال 99 باید بیش از 5620 میلیارد تومان درآمد وارد خزانه دولت کند که نسبت به سال 98 افزایش 34 درصدی دارد. این در حالی است که در سال‌های گذشته متوسط محقق شدن درآمدهای استان حدود 85 درصد بوده است و این افزایش میزان درآمدها فشار مضاعفی را بر بخش‌های تولیدی استان آورده و حتی گلایه و انتقاد صریح مدیران استانی از دولت را در پی داشته است و بنا بود عدالت بودجه‌ای امسال بیشتر رعایت شود اما سهم استان از عدالت بودجه‌ای افزایش 1449 میلیارد تومانی سهم درآمدی استان در لایحه بودجه 99 بوده است !
کاهش سهم استان از اعتبارات عمرانی استان‌ها


بر اساس این جدول سهم خراسان رضوی از بودجه عمرانی استان‌های کشور معادل 4.83 درصد است در حالی‌که سهم استان از بودجه عمرانی استان‌های کشور در لایحه بودجه 98 معادل 4.91 درصد بوده است که بیانگر کاهش حدود  8/0 درصدی است. این در حالی است که در سال 97، سهم استان از بودجه عمرانی استان‌های کشور بیش از 5 درصد بوده است.
از سویی دیگر بر اساس جدول شماره (1-10) مجموع اعتبارات عمرانی «استانی» خراسان رضوی در لایحه بودجه 99 معادل 351 میلیارد تومان در نظر گرفته‌شده که نسبت به سال 98 این اعتبارات افزایشی حدود 132 میلیارد تومان داشته است، اما نکته مهم در این زمینه این است که با وجود افزایش میزان عددی، باز هم از نظر سهم استان نسبت به دیگر استان، ها کاهش یافته است. با این حساب بودجه عمرانی استان درمجموع با در نظر گرفتن اعتبارات؛ تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استانی، درآمد 3درصدی حاصل از صادرات نفت خام و گاز، اعتبارات 27دهم درصدی مالیات بر ارزش‌افزوده، اعتبارات طرح‌های توسعه راه‌های روستایی و مجموع اعتبارات مربوط به موضوع استفاده متوازن از امکانات کشور به رقم 1650 میلیارد تومان رسیده درحالی‌که این اعتبارات در لایحه بودجه سال 98 معادل 1484 میلیارد تومان در نظر گرفته‌شده است. از این حیث شاهد افزایش 166 میلیارد تومانی اعتبارات عمرانی استان در لایحه بودجه 99 نسبت به لایحه بودجه 98 هستیم. وضعیت اعتبارات عمرانی استان‌ها در سال 1399 بر اساس جدول شماره (1-10) اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها در سال 1399 بدین گونه است که جمع کل اعتبارات عمرانی کشور در سال 99 معادل 26 هزار و 856 میلیارد تومان است که سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات معادل 1299 میلیارد تومان است که نسبت به سال گذشته این اعتبارات حدود 34 میلیارد تومان یعنی 2.6 درصد افزایش داشته است. بر اساس این جدول اعتبارات مربوط به  درآمد حاصل از صادرات نفت خام و گاز طبیعی برای کشور (3 درصد) معادل 2800 میلیارد تومان و سهم خراسان رضوی از این اعتبارات حدود 155.6 میلیارد تومان است.  نکته مهم در این خصوص کاهش وابستگی بودجه 99 به درآمدهای نفتی است که از 550 میلیارد تومان سال 98 به 2800 میلیارد تومان در سال 99 رسیده اما طبق لایحه، سهم خراسان رضوی از این درآمدها همان حدود 5 درصد پیش بینی شده است.
اعتبارات تفکیک شده بخش تملک دارایی های سرمایه ای
در لایحه بودجه سال 99 جدول جدیدی به شماره(4-10) افزوده ‌شده که اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان را به تفکیک فصل مندرج کرده است. بر اساس این جدول حوزه حمل‌ونقل استان با بیش از 109 میلیارد تومان، حوزه توسعه و خدمات  شهری، روستایی و عشایری با بیش از 92 میلیارد تومان و حوزه آب و فاضلاب با بیش از 58.8 میلیارد تومان به ترتیب بیشترین اعتبارات عمرانی استان را در لایحه بودجه سال 99 به خود اختصاص داده‌اند.
16 میلیارد برای توسعه و تکمیل راه های روستایی استان
در اعتبارات مربوط به جدول شماره (1-10) اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها ردیفی با عنوان طرح توسعه و تکمیل راه‌های روستایی اضافه ‌شده که در لایحه بودجه 98 این بخش وجود نداشته است. مجموع اعتبارات مربوط به این ردیف 260 میلیارد تومان است که سهم استان خراسان رضوی از این بخش لایحه بودجه بیش از 16 میلیارد تومان است. بر اساس جدول شماره (1-10 اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها) اعتبارات مربوط به موضوع قانون استفاده متوازن از امکانات کشور برای همه استان‌ها در لایحه بودجه 99، معادل 14 هزار و 500 میلیارد تومان است که سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات بیش از 687 میلیارد تومان در نظر گرفته‌شده است. در این زمینه، در حالی‌که این اعتبارات برای کل کشور بیش از 142 میلیارد تومان افزایش یافته اما سهم استان خراسان رضوی از این افزایش تنها 18 میلیون تومان بوده است. بر اساس مفاد جدول شماره (1-10) اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها در سال 99، اعتبارات مربوط به موضوع 27 دهم درصد مالیات بر ارزش‌افزوده استان‌ها در لایحه بودجه 99 معادل 1880 میلیارد تومان در نظر گرفته‌ شده که سهم استان خراسان رضوی از این اعتبارات حدود 89 میلیارد تومان  است که نسبت به لایحه بودجه 98 حدود 19 میلیارد تومان افزایش یافته است.
38 میلیارد تومان برای پرداخت سهم جرایم رانندگی
بر اساس جدول شماره (2-10) اعتبارات دستگاه‌ها و ردیف‌های متفرقه انتقالی به استان‌ها در سال 99 اعتبارات بازارچه‌های مرزی انتقالی به استان خراسان رضوی تنها 350 میلیون تومان، اعتبارات مربوط به کمک زیان شرکت‌های آب و فاضلاب روستایی14 میلیارد تومان و اعتبارات مربوط به تخلفات و جرایم رانندگی انتقالی به استان 38 میلیارد تومان پیش‌بینی‌شده است.
نگاه مثبت دولت به آزادراه حرم تا حرم
بر اساس جدول مربوط به اعتبار طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای دستگاه‌های اجرایی در لایحه بودجه 99، سهم پروژه آزادراه حرم تا حرم از اعتبارات عمرانی سال 99 معادل 70 میلیارد تومان در نظر گرفته‌شده است درحالی‌که این اعتبار در لایحه بودجه 98 تنها شش میلیارد تومان بود که این موضوع یکی از سایه‌روشن‌های لایحه بودجه 99 نسبت به بودجه 98 است با توجه به اهمیت این پروژه و پیشرفت بسیار ناچیز این پروژه در 9 سالی که کلید خورده است.
کاهش اعتبارات ریلی استان به‌جز گلبهار
یکی دیگر از پروژه‌های مهم عمرانی ملی استان که در حوزه حمل و نقل ریلی تعریف‌شده است، پروژه برقی سازی راه‌آهن مشهد- تهران است که ‌مانند بودجه سال 98 در لایحه بودجه 99، فقط ردیف این پروژه زنده نگه داشته شده و اعتباری معادل یک میلیارد ریال (‌مانند بودجه 98) برای آن در نظر گرفته‌شده است و به نظر می رسد با توجه به عقب‌نشینی چینی‌ها از اجرای این پروژه، این دیده نشدن در لایحه بودجه قابل پیش‌بینی بوده است. از سوی دیگر اعتبارات پروژه احداث قطار شهری مشهد از 45 میلیارد تومان مصوب سال 98 به 37 میلیارد تومان در لایحه بودجه 99 کاهش یافته است. اعتبارات دیگر پروژه‌های ریلی استان در لایحه بودجه 99 نسبت به مصوب سال 98 کاهش یافته است و تنها افزایش مربوط به احداث قطار حومه ای کلان‌شهر مشهد به شهر جدید گلبهار از 19 میلیارد تومان مصوب سال 98 به 37 میلیارد تومان در لایحه بودجه سال 99 افزایش یافته است.
توجه کم رنگ به طرح های تامین آب مشهد از سدهای دوستی و ارداک
اعتبارات حوزه تأمین آب استان و شهر مشهد در لایحه بودجه 99 بدین گونه پیش‌بینی‌ شده که برای انتقال آب از سد دوستی تنها 25 میلیارد در نظر گرفته‌ شده است درحالی‌که اعتبار مصوب برای این طرح در سال 98 معادل 35 میلیارد تومان بوده است. اعتبارات مربوط به «آب رسانی به شهر مشهد ازسد ارداک» و «تامین آب مشهد از طریق جایگزینی پساب تصفیه شده با آب کشاورزی» هم هیچ تغییری نسبت به مصوب سال 98 نداشته است.
بودجه حاشیه شهر آب رفت
بودجه حاشیه شهر مشهد نیز در قالب «به سازی بافت فرسوده و سامان دهی حاشیه شهرها و کلان‌شهرهای مذهبی» در جدول (2-7) اعتبارات متفرقه انتقال‌یافته به جداول 7 و 10 ماده‌واحده، ذکرشده است. متأسفانه مانند سال گذشته خبری از ردیف اختصاصی برای سامان دهی حاشیه شهر مشهد در لایحه بودجه 99 درنظر گرفته نشده است و اعتبارات این ردیف که مربوط به کلان‌شهرهای مذهبی است از 100 میلیارد سال 98 به 95 میلیارد کاهش یافته است.
بودجه زیارت به‌طور کامل از لایحه بودجه حذف شد
یکی دیگر از مباحث عمده مربوط به شهر مشهد بودجه زیارت است که در سال‌های گذشته به‌صورت کج دار و مریز حداقل در لوایح بودجه دارای ردیف بوده اما در لایحه بودجه سال 99 ردیف مربوط به بودجه زیارت به‌طورکلی حذف‌شده است. بودجه زیارت در لایحه بودجه سال 98 در قالب جدول شماره 21 که مربوط به مصارف پیش‌بینی‌شده افزایش سقف بودجه (موضوع ماده‌واحده) درج‌شده بود اما این جدول و به‌طورکلی موضوع افزایش سقف بودجه در لایحه بودجه 99 حذف‌شده است.