خزیدن سران ناتو پشت «اژدهای زرد»

بنفشه غلامی/ قرار بود بیانیه‌ای نداشته باشند، ناهماهنگی و خشم درونی هر یک از اعضا از اقدامات یکی دو عضو مشهود بود و در رأس آنان یکی بقیه را تهدید به جنگ تجاری کرد. این تمام آنچه بود که در ظاهر نشست سران ناتو جریان داشت. اما در لایه زیرین نشست، داستانی دیگر هم در جریان بود. در این فضا، چین همچون کادوی تولد 70 سالگی ناتو ظاهر شد و آنها را یک بار دیگر به اتحادی نسبی کشاند. سران پیمان ناتو که اسلافشان 70 سال پیش با هدف مقابله با تهدیدی مشترک به اسم روسیه (شوروی و بلوک شرق) این پیمان را تشکیل داده بودند، چین را تهدیدی مشترک برای خود عنوان کردند تا با پادزهر چین، از فروپاشی پیمانی که «امانوئل مکرون» آن را مبتلا به مرگ مغزی خوانده بود، جلوگیری کنند.
به‌گزارش سایت شبکه خبری «سی‎ان‎ان»، در آغاز نشست دو روزه سران ناتو که آنقدر ناامید‌کننده بود که سخنگوی این سازمان را واداشت تأکید کند، این نشست نیست و یک گردهمایی است و بدون بیانیه به کار خود پایان خواهد داد، «ینس استولتنبرگ»، دبیرکل ناتو با طرح مسأله چین باعث شد، اعضا در کنار دعواهای لفظی که انتظار آن می‎رفت، نیم نگاهی نیز به «اژدهای زرد» داشته باشند. آنچه «استولتنبرگ» گفت و باعث نگرانی شدید اعضا شد، این بود: «چین روز‌به‌روز بیشتر از قبل به ما نزدیک می‎شود. به قطب نگاه می‎کنیم، هست. به آفریقا نگاه می‎کنیم، هست. به سرمایه‎گذاری‎های سنگین صنعتی در اروپا نگاه می‎کنیم، هست. به فضای سایبری نگاه می‎کنیم، هست.» «استولتنبرگ» درست در زمانی این جملات را گفت که اندکی پیش از آن «دونالد ترامپ» سخنانی را علیه «امانوئل مکرون» به زبان آورد که پرده از گسل عمیق در پیمان ناتو برداشت. او همتای فرانسوی خود را متهم به ناسنجیده سخن گفتن کرد و صحبت‎های او درباره «مرگ مغزی» ناتو را زننده خواند. پیش از رئیس‎جمهوری امریکا، همتای ترکیه‎ای او، «رجب طیب اردوغان» نیز به «مکرون» حمله کرده و گفته بود: «ببین خودت مبتلا به مرگ مغزی نشده باشی.»
حرکت آرام و پیوسته چین
البته این اولین بار نیست که «استولتنبرگ» درباره چین و تهدید آن برای غرب سخن می‎گوید. او ماه پیش درباره چین به اعضای ناتو هشدار داده و گفته‎بود: «ما باید درک بهتری از قدرت‎گیری چین داشته باشیم. دیر نیست زمانی که چین، قدرت اقتصادی برتر جهان شود. این کشور همین الان هم دومین بودجه دفاعی را در جهان دارد و روز‌به‌روز دست به سرمایه‎گذاری‎های دفاعی جدیدی می‎زند. این کشور تنها در 5سال گذشته 80 کشتی و زیردریایی به ناوگان رزمی و دفاعی خود افزوده است.» اما از آنجا که سخنان ماه پیش دبیرکل ناتو و سخنان روز سه‎شنبه او همراه شد با خبر افتتاح خط لوله گازی روسیه به‌سمت چین که به آن لقب «پروژه قرن» داده‎اند و گاز سیبری را به شانگهای می‎رساند، اعضای ناتو لرزش ترس و نگرانی را در دل خود احساس کردند و در کنار همه اختلافاتی که با هم داشتند، به توافق رسیدند که چین می‎تواند تهدید جدیدی برای اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) باشد. و به این ترتیب توافق کردند، برخلاف آنچه که پیشتر گفته شده بود، بیانیه‎ای صادر کنند که در آن بر افزوده شدن تهدید چین به فهرست تهدیداتی که علیه ناتو وجود دارد، تأکید کنند.


گسل‎های ناتو
هرچند اعضای ناتو به واسطه چین توانستند بر اختلافات خود سرپوش بگذارند. اما سه نشست مهمی که در حاشیه این اجلاس برگزار شد، از ناهماهنگی‎های درونی آن پرده بر می‎داشت. یک پای دو نشست از این سه نشست مهم، «دونالد ترامپ» بود که با «امانوئل مکرون» و «جاستین ترودو» به‌طور جداگانه دیدار و مذاکره کرد.
به‌گزارش سایت شبکه خبری «بی‎بی‎سی»، «ترامپ» و «مکرون» در پایان نشست دو جانبه خود، در کنفرانسی خبری که جنجالی از آب درآمد، حاضر شدند. نشست رؤسای جمهوری امریکا و فرانسه دو روز پس از تهدیدهای «دونالد ترامپ» علیه فرانسه که گفته بود، اگر پاریس مالیات شرکت‎های فناوری امریکایی را کاهش ندهد، تعرفه کالاهای لوکس فرانسوی را صددرصد افزایش می‎دهد و همچنین یک روز پس از اظهار نظر تند او علیه اظهار نظر «مکرون» درباره ناتو برگزار شد. در کنفرانس خبری، «ترامپ» نخست کوشید با تأکید بر اینکه امریکا و فرانسه همیشه رابطه خوبی داشته‎اند، وانمود کند اختلاف خاصی در میان نیست. اما خیلی زود و مقابل دوربین خبرنگاران بین آنان بحث داغی درباره داعش مطرح شد. ابتدا ترامپ شوخی کرد که: «به مکرون گفتم چند تا داعشی مثل آنها که به نیس حمله کردند، می‎خواهی؟ بیا هر چند تا می‎خواهی ببر.» اما «مکرون» که از این شوخی خوشش نیامد و گفت: «بیایید جدی باشیم. تعداد داعشی‎های اروپایی خیلی کم است. ضمن اینکه متمرکز شدن روی جزئیات سودی ندارد.» او سپس با زیر سؤال بردن ادعاهای ترامپ درباره شکست خوردن داعش گفت: «اکثر داعشی‎ها اهل سوریه و عراق هستند. با این حال ما به این موضوع اهمیت نمی‎دهیم. اولویت اول ما خلاصی از گروه‎هایی چون داعش است که هنوز محقق نشده‎است.»
نبرد لفظی آنان مقابل دوربین خبرنگاران بعد از نزاع بر سر داعش با اختلافات آنها درباره ترکیه ادامه یافت. «مکرون» در حالی که «ترامپ» اندکی پیش از دیدار با وی گفته بود، با اردوغان روابطی خوب دارد، ترکیه را متهم به همکاری با دوستان داعش کرد و گفت: «مواضع ترکیه در قبال برخی گروه‎هایی که به زیان نبرد ناتو با داعش کار می‎کنند، مبهم است. تعریف ما و ترکیه از تروریسم یکسان نیست. آنکارا دوشادوش کسانی حرکت می‎کند که ما آنها را تروریست می‎دانیم.» «ترامپ» در حمایت از ترکیه، مقصر تمام این ماجراها را «باراک اوباما» دانست که به ترکیه پاتریوت نفروخت این کشور را به سمت خرید از روسیه سوق داد. اما مکرون هم با اشاره به آنچه در این سال‎ها رخ داده، گفت: «اروپا به ترکیه پیشنهادهای جایگزینی داده بود. اما انتخاب ترکیه خرید اس 400 از روسیه بود.»
دیدار بعدی «ترامپ» دیدار با «جاستین ترودو» بود. او در این دیدار نیز بر مسأله‎ای تأکید کرد که در واقع پاشنه آشیل روابط امریکا با نه فقط کانادا که با سایر اعضای ناتو است: «افزایش سهم اعضای ناتو». به گزارش «سی‎ان‎ان»، رئیس‎جمهوری امریکا از نخست‎وزیر کانادا پرسید قصد دارد چقدر از بودجه کشورش را به بودجه دفاعی اختصاص دهد. «ترودو» نیز به او گفت این میزان بیش‌تر از 1.4 درصد از تولید ناخالص داخلی کانادا نخواهد بود. این در حالی است که «ترامپ» که دو سالی است که خواهان افزایش این سهم تا 2 درصد است، اعضای ناتو را تهدید کرده اگر بودجه دفاعی خود را افزایش ندهند، شاهد جنگی تجاری خواهند بود.
نشست چهارجانبه با موضوع سوریه
در حاشیه نشست‎های ناتو، نشست مهم دیگری هم برگزار شد: نشست چهار جانبه بین سران آلمان، فرانسه، انگلیس و ترکیه. سران اروپایی حاضر در این نشست، تلاش کردند، همتای ترکیه‎ای خود را مجاب به حرکت در راستای منافع سایر اعضا کنند. آنها در این دیدار از «رجب طیب اردوغان» خواستند، حملات خود در شمال سوریه را پایان دهد. هرچند «مکرون»، «جانسون» و «اردوغان» در کنفرانس خبری مدعی شدند، نشستی خوب و آرام داشتند. اما «آنگلا مرکل» با طرح این مسأله که «هرچند اختلافاتی وجود دارد. اما باید آنها را برطرف کنیم تا بتوانیم منافع مشترکمان را برآورده کنیم.» نشان داد که نشست آنان نیز خالی از بحث و جدل نبوده است.

دیکته پر غلط ترامپ در نشست ناتو


مگر می‎شود «دونالد ترامپ» جایی باشد و گاف ندهد. رئیس‎جمهوری امریکا در نشست دو روزه سران ناتو که در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته برگزار شد، باز هم گاف داد. شمار گاف‎های او در این دو روز به 16 گاف رسید.
1. ترامپ در مذاکراتش با دبیرکل ناتو گفت که میزان بودجه نظامی اعضای ناتو در پایین‌ترین سطح آن طی 20 سال گذشته است. در حالی که اعضای ناتو در دو سال گذشته سهم خود را افزایش داده‎اند.
2. ترامپ گفت سهم بودجه دفاعی آلمان از تولید ناخالص ملی‎اش 1 تا 1.2 درصد است. در حالی که امریکا 4 تا 4.3 درصد از تولید ناخالص ملی‎اش را به دفاع اختصاص داده. در حالی که رقم صحیح 3.42 است.
3. ترامپ مدعی شد وقتی رئیس‎جمهور امریکا شد، داعش صد‌درصد ممالکش را در اختیار داشت. در حالی که داعش در دوره اوباما 50 درصد تصرفات خود را از دست داده بود.
4. ترامپ مدعی شد زمانی که رئیس‎جمهور امریکا شد، وضعیت ارتش این کشور افتضاح بود. در حالی که سران ارتش امریکا تأکید می‎کنند که امنیت آنها پایین آمده است.
5. ترامپ مدعی شد، اغلب زندانیان داعش در سوریه اهل فرانسه، آلمان و انگلیس هستند و از اروپا به این کشور آمده‎اند. در حالی که آمار نشان می‎دهد از 10 هزار داعشی اسیر شده، تنها 800 داعشی اروپایی بودند.
6. ترامپ مدعی شد رئیس‎جمهوری اوکراین بر بی‎گناهی او در پرونده استیضاح تأکید کرده و گفته: ترامپ هیچ کار اشتباهی نکرده است. در حالی که ولودیمیر زلینسکی هرگز چنین حرفی نزده است.
7. ترامپ مدعی شد در نشست‎های استیضاح نه وکیلش بوده نه شاهدی داشته است. در حالی که خود وی مخالفتش با حضور وکیلش را اعلام کرد.
8. ترامپ کاهش رشد اقتصادی چین را در 57 سال گذشته بی‎سابقه دانست درحالی که رقم صحیح 27 سال است.
9. ترامپ کاهش دارایی چین را 32 تریلیون دلار اعلام کرد. در حالی که 10 تریلیون است.
10. ترامپ گفت چین بیشترین ضربه را از جنگ تجاری خورده. اما آمارها نشان می‎دهد امریکا آسیب بیشتری دیده است.
11. ترامپ سازمان تجارت جهانی را متهم کرد که علیه امریکا کار می‎کند. در حالی که این سازمان پیش‌تر خبر داده بود، 86 درصد پرونده‎های مربوط به امریکا تأیید شده است.
12. ترامپ مدعی شد، امریکا به‌خاطر تراز نابرابر مالی با اروپا سالانه 150 میلیارد دلار ضرر می‎کند. در حالی که کسری امریکا در تراز مالی با اروپا در سال 2018 حدود 114 میلیارد دلار بود.
13. ترامپ شاخص کنونی داو جونز را 30 هزار دانست درحالی که 27 هزار است.
14. ترامپ مدعی شد کره‌جنوبی موافقت کرده هزینه حضور نیروهای امریکایی در این کشور را تا 1 میلیارد دلار افزایش دهد. اما سئول فعلاً با چنین مبلغی موافقت نکرده است.
15. ترامپ مدعی شد یک روز قبل از رأی‌گیری درباره برگزیت، موفقیت آن را پیش‎بینی کرده بود. در حالی که یک روز بعد از رأی‌گیری درباره برگزیت صحبت کرد.
16. ترامپ مدعی شد محبوبیتش بین جمهوریخواهان 95 درصد است. در حالی که 80 درصد است و به زور گاهی به 90 درصد می‎رسد.