رقابت سه نسل

با پایان مهلت ثبت‌نام آثار برای حضور در سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر ۱۱۵ فیلم سینمایی به همراه ۳۶ فیلم مستند فرم ثبت‌نام جشنواره را تکمیل کردند که در میان فیلم‌های سینمایی، ۳۷ اثر حاصل کار فیلم‌اولی‌هاست. سیمون سیمونیان مدیر دبیرخانه جشنواره روز گذشته خبر داد کار ارزیابی آثار از نظر تطابق با مقررات آغاز شده و بعد از دهم آذر (آخرین فرصت ارائه نسخه فیلم) بازبینی فیلم‌ها توسط هیأت انتخاب آغاز خواهد شد. این خبر رسمی منتشر شده از سوی جشنواره است اما از همان ساعت اعلام خبر با توجه به منتشرنشدن فهرست ۱۱۵ فیلمه، رسانه‌های مختلف شروع به گمانه‌زنی‌های مختلف کردند. از میان فیلم‌های مهم البته پیش‌تر اعلام شده بود که داریوش مهرجویی با «لامینور» در جشنواره حضور نخواهد داشت. این یعنی پایان رؤیای حضور دوباره دو فیلم از کیمیایی و مهرجویی، آغازگران موج نوی سینمای ایران، در کنار هم در فجر. دلیل اصلی غیبت فیلم مهرجویی به نظر می‌رسد موضوع حساس فیلم و حواشی احتمالی پیش رویش باشد که پیش‌تر سبب شده بود فیلم دیگر مهرجویی یعنی «سنتوری» که گویا این یکی دنباله‌ای بر آن است، رنگ اکران عمومی را به خود نبیند. حالا از نسل اول سینمای ایران مسعود کیمیایی با «خون شد» تنها نماینده آن سینماست.
شنیده‌های خبرنگار «ایران» از یک غایب بزرگ دیگر این بار از نسل سومی‌ها حکایت دارد. شهرام مکری فیلمساز جوان اما پرآوازه سینمای ایران در عرصه بین‌المللی گویا ترجیح داده فیلمش را برای جشنواره برلین که همزمان با فجر برگزار می‌شود نگه دارد و او هم فیلم «جنایت بی‌دقت» را به فجر سی‌وهشتم ارائه نکرده است.
حضور پررنگ نسل دوم
با این حال فجر امسال همچنان محل تلاقی نام‌های بزرگ سینمای ایران در کنار هم خواهد بود و نکته مهم در این میان حضور پررنگ فیلمسازان نسل دوم یا همان کارگردانان برآمده از انقلاب است که تقریباً همگی فیلم‌های خود را به جشنواره خواهند رساند. از ابراهیم حاتمی‌کیا تا مجید مجیدی که در مورد هر دو گفته می‌شد بنا به ملاحظاتی ممکن است در فجر حاضر نباشند اما هر دو فیلمساز فرم حضور در بخش رقابتی جشنواره را پر کرده‌اند تا «خروج» و «خورشید» از همین حالا جزو کنجکاوی‌های جشنواره باشند. آنها در کنار کمال تبریزی، حسن فتحی و احمد مرادپور سینماگرانی هستند که نسل دوم را نمایندگی می‌کنند. فیلم تبریزی با نام موقت «در کمال بیشعوری» در سکوت خبری در حال فیلمبرداری‌ست، فیلم فتحی کاملاً در نقطه مقابل، شاید پرسروصداترین فیلم امسال باشد که جماعت زیادی را منتظر تماشای روایت او از داستان شمس و مولانا کرده و مرادپور کم‌کار هم در سکوت خبری فیلمی در حوزه دفاع مقدس در دست ساخت دارد که شنیده‌ها از داستان آن می‌گوید می‌تواند از اتفاق‌های جشنواره باشد.


نسل سومی‌ها همچنان پیشتاز
حمید نعمت‌الله، نیکی کریمی و سعید ملکان سه نام پیشکسوت‌تر نسل سینماگرانی هستند که می‌توان نسل سوم خطاب‌شان کرد. ملکان البته اولین فیلمش را ساخته و کریمی هم حالا دیگر کارنامه‌ای در مقام فیلمساز دارد که برابر کارنامه‌ بازیگری‌اش قابل اعتناست. محمدحسین مهدویان و رضا درمیشیان دو فیلمساز جوان پرسروصدا از دو طیف مختلف سینمای ایران هستند که هر فیلم‌شان رونق جشنواره بوده و حالا آثار تازه‌شان هم کنجکاوی برانگیز است. مهدویان فیلمش را با یک دوربین نگاتیو ۱۶میلی‌متری ساخته تا همچنان تجربه‌گرایی ویژگی اول کارش باشد و درمیشیان چهارنسل از زنان بازیگر را کنار هم جمع کرده تا در فیلمی که گویا داستان‌گوتر از آثار تجربه‌گرای پیشینش است خود را محک بزند. هاتف علیمردانی، سامان سالور، بهروز شعیبی، مجید برزگر، ابراهیم ایرج‌زاد، مهران احمدی، مجید توکلی، بهتاش صناعی‌ها و چندنام سرشناس دیگر، فیلمسازانی هستند که با فیلم‌هایشان متقاضی نمایش در جشنواره سی و هشتم فجر شده‌اند.
سریال «آشغال‌های دوست‌داشتنی» ادامه دارد
حاشیه بزرگ فهرست اما فیلمی است که داوطلب دائمی حضور در فجر این سال‌ها بود و به نظر می‌رسید سرانجام نمایش عمومی‌اش در سال 98 پرونده مشترک این فیلم و جشنواره را بسته؛ اما شنیده‌های خبرنگار «ایران» حکایت از این دارد که محسن امیریوسفی بار دیگر فرم حضور در جشنواره را برای «آشغال‌های دوست‌داشتنی» پر کرده و می‌خواهد نسخه‌ای با تدوین تازه از فیلم را به جشنواره ارائه دهد. اتفاقی که از همین حالا مشخص است به دلیل منافات با مقررات جشنواره ممکن نیست، اما خب همه‌مان به سریال دنباله‌دار محسن امیریوسفی و جشنواره فجر عادت کرده‌ایم. خبر اختصاصی ما این است که این داستان امسال هم ادامه خواهد داشت.