روزنامه شهروند
1398/08/30
خداحافظي با مهندس وطنپرست
شهروند| «وطنپرست»؛ اين شايد بهترين توصيف براي شخصيت كسي است كه ديروز در 105 سالگي درگذشت، اما نام او با جريان علمي و فرهنگي ايران باقي خواهد ماند؛ «فضل‌الله رضا». ديروز براي ايرانياني كه با او و آثار و فعاليت‌هايش آشنا بودند؛ روزي تلخ بود. «فضل‌الله رضا» در ايران با پيشوند پروفسور شناخته مي‌شود. مردي كه مطالعه سير فعاليت‌هاي علمي او نشان‌دهنده شخصيت چند بُعدي‌اش است. او فرزند «شیخ اسدالله رضا» (روحانی و مالک) و از نبیره‌های امیر «هدایت‌الله خان فومنی» است كه سال1293 خورشیدی در رشت به دنیا آمد. رضا سال 1317 از دانشگاه تهران با مدرک کارشناسی در رشته مهندسی برق فارغ‌التحصيل شد. او همزمان با تحصیل در دانشگاه درباره علوم ریاضی نیز تحقیق می‌کرد و نخستین کتاب علمی خود را سال1319 با عنوان دوره هندسه علمی و عملی تالیف کرد. او پس از كسب مدرك دکترای خود در رشته مهندسی برق از دانشگاه پلی‌تکنیک نیویورک به ايران بازگشت و خدماتش به‌طور مداوم آغاز شد. رضا طي اين سال‌ها همواره با مراكز علمي بين‌المللي همكاري داشت. به گزارش ايرنا، او سال 1340 استاد میهمان دانشگاه پلی‌تکنیک زوریخ سوییس، سال 42-41 استاد میهمان دانشگاه فناوری سلطنتی دانشگاه کپنهاگ دانمارک و طی سال‌های 57 -42 استاد میهمان دانشگاه کلرادو در «بلدر» آمریکا و دانشگاه پاریس فرانسه بود، همچنین سال‌های 46-48 مديريت دانشگاه‌های صنعتی شریف و تهران را برعهده داشته است. يكي از تجربه‌هاي گران‌سنگ رضا به دوره خدمت او در قامت سفير ايران در يونسكو باز مي‌گردد كه طي سال‌هاي 48 تا 53 رقم خورد. پروفسور رضا از سال 1357 استاد دانشگاه‌های «کنکوردیا» مونترال در کبک کانادا و دانشگاه مک گیل مونترال بوده است. او یکی از پایه‌گذاران نظریه «اطلاعات و مخابرات» در جهان است و تحقیقات گسترده‌ای در زمینه ظرفیت «کانال‌های مخابراتی نویزدار» داشته است. علاقه رضا به گسترش فرهنگ و ادب فارسي موجب شده بود با جمعي از دوستانش براي آموزش زبان فارسي بكوشد. او در گفت‌وگويي كه سال 92 خبرآنلاين منتشر كرده بود، درباره انگيزه‌اش از اين كار گفته بود: «هرچه زبان فارسی در غرب گسترش پیدا کند، آشنایی ما با غرب مطلوب‌تر خواهد بود و وقتی با فرهنگ ما آشنا شوند، احترام بیشتری برای مردم ما قائل خواهند بود. در خلال این کار ما جمعیت نسل دوم ایرانی در غرب را داریم که باید آنها را در مدار مغناطیسی فرهنگ ایران قرار دهیم تا عشق به ایران در ایرانی‌ها تقویت شود.» او در بخش ديگري از همين گفت‌وگو درباره چهره‌هاي مشهور ايرانيان نزد جوامع غربي هم گفته بود: «به نظر بنده خیام معروف‌ترین ایرانی در آمریکا و اروپاست. اگر بخواهیم دو سه نفر ایرانی را نام ببریم، یکی از دو سه نفر خیام و دیگری کوروش است. مردم غرب با نام خیام بسیار آشنا هستند و این را مرهون فیتز جرالد انگلیسی است که ۲۰سال درباره زبان و ادبیات ایران کار کرد و با عطار، حافظ، سعدی و فردوسی آشنا شد، آنگاه ترجمه بسیار زیبا و شاعرانه‌ای از خیام ارایه کرد و در سال ۱۸۵۹ چاپ شد. چاپ‌های اول در ابتدا خریدار نداشت، ولی بعد پرفروش‌ترین کتاب دوران شد. خیام را به‌عنوان فیلسوف، منجم و ریاضیدان کمتر می‌شناسند. البته در برخی آثار خواجه نصیرالدین طوسی از او نام برده‌اند و این کتاب ترجمه و به‌طور پراکنده برخی از تئوری‌های او مثل «ضریب دو جمله‌ای» خیام شناخته شد، با این حال هنوز خیام را جهان نشناخته است. یکی از بزرگترین متفکران و عالمانی که قدرش کم شناخته شده، خیام است. او پیشرو مثلا هندسه تحلیلی دکارت است، همچنین در کارهای نیوتن و لایب نتیز که مشتق و دیفرانسیل را ابداع کردند، خیام آثارش در ۵۰۰سال قبل از آنها ریشه‌ها را گفته و لمس کرده بود.» فرهنگستان زبان و ادب فارسي هم ديروز فقدان پروفسور رضا را تسليت گفت. در اين پيام آمده است: «فرهنگستان زبان و ادب فارسی فقدان استاد دکتر فضل‌الله رضا، نخستین عضو افتخاری این فرهنگستان را به خانواده، دوستان و شاگردان ایشان و به جامعه علمی و فرهنگی کشور تسلیت می‌گوید. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور نیز در پیامی درگذشت فضل‌الله رضا را تسلیت گفته است.خدمات گوناگون آن مرد دانشمند به علم و فرهنگ در ایران و نیز علاقه وی به ایران و ایرانی از یاد نخواهد رفت. برای آن شادروان از خداوند طلب آرامش روح می‌کنیم.» «برگ بی‌برگی، مجموعه مقالات فرهنگی»، «مهجوری و مشتاقی، مقالات فرهنگی و ادبی»، «نقدها را بُوَد آیا که عیاری گیرند» و «نگاهی به شاهنامه: تناور درخت خراسان» تعدادي از آثار او است.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
باید برای شنیدن نقدها گوش شنوا داشته باشیم
اینترنت کی وصل میشود؟
دست‌های پنهان گرانی گوجه فرنگی
کاملا بدون شفقت
ثانیه‌های زندگی بالای چوبه‌دار
خداحافظي با مهندس وطنپرست
در جنگ اقتصادی دشمن را عقب خواهیم زد
روزگار نو برای همسران ایرانی مردان خارجی
فعلا به المپیک فکر می‌کنم نه خداحافظی
لازم نیست همه آب خنک بخورند
صفحه شهرونگ
ظرفیت فراموش‌شده
وام ۵میلیارد دلاری روسیه به ایران
