دست‌های پنهان گرانی گوجه فرنگی

شهروند| گوجه فرنگی دوباره خبرساز شد و قیمت هرکیلوگرم آن در تهران تا 13‌هزار و 500 تومان رسید. این موضوع در ‏حالی رخ می‌دهد که مهدی اعظم زاده، مدیر سامانه اطلاع‌رسانی قیمت کالا و خدمات وزارت صمت اعلام کرده است که گوجه ‏فرنگی رکورددار ثبت شکایت مردمی در سامانه 124 شده است. برخی فعالان بازار محصولات کشاورزی می‌گویند که صادرات گوجه ‏فرنگی به پاکستان، آزاد شدن صادرات رب‌گوجه فرنگی دلیل گرانی گوجه ‏فرنگی است. با این وجود، اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میدان مرکزی میوه و تره بار تهران این دلایل را چندان قبول ندارد و می‌‏گوید سودجویی دلال‌ها باعث افزایش قیمت این محصول و سایر اقلام میوه و تره‌بار شده است. قیمت گوجه فرنگی ایران در بازار پاکستان حدود 180 روپیه است که این رقم تقریبا معادل 14‌هزار ‏تومان است. به این ترتیب می‌توان گفت که با وجود هزینه‌های بسته‌بندی و حمل‌ونقل، قیمت گوجه ایران در بازار کراچی و ‏تهران تقریبا یکسان است.
صادرات گوجه فرنگی و رب علت گرانی است
این روزها گوجه فرنگی در بازار تهران بین 10 تا 13‌هزار و 500 تومان فروخته می‌شود و بسیاری از تهرانی‌ها علت رشد ‏قیمت گوجه فرنگی را اصلاح قیمت بنزین می‌دانند. با این وجود، فعالان بازار معتقدند که افزایش قیمت بنزین نمی‌تواند تا این ‏اندازه روی جهش قیمت گوجه فرنگی تاثیرگذار باشد.  ‏
رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی به صادرات گوجه‌فرنگی ایران اشاره کرد و به مهر توضیح داد: ‏«صادرات گوجه فرنگی به پاکستان از حدود دو هفته اخیر آغاز شده است و هرکیلوگرم گوجه به قیمت یک‌دلار و ۱۰ سنت به ‏پاکستان صادر می‌شود و البته ‏‎ ‎قیمت گوجه فرنگی گلخانه‌ای  در داخل کشور بین 6 تا 7هزارتومان در هرکیلوگرم است که ‏هزینه‌های بسته‌بندی، سورت، حمل‌ونقل و ... نیز به آن افزوده می‌شود و درنهایت کیلویی یک‌دلار و 10 سنت به پاکستانی‌ها تحویل داده می‌شود.» ‏


او البته تأکید کرد: «میزان صادرات درحال حاضر محدود است و قرار بود برخی شرکت‌ها با طرف پاکستانی توافق کنند و ‏بنده نمی‌دانم که این توافق‌ها حاصل شده یا خیر. به همین دلیل فعلا نمی‌توان آمار دقیقی درباره حجم صادرات اعلام کرد، اما در ‏حال حاضر در ابتدای تولید محصولات گلخانه‌ای قرار داریم و به تدریج میزان برداشت و صادرات زیاد می‌شود‎.»
نورانی همچنین به سرمای زودهنگام و خسارت به گوجه فرنگی مزارع هم به‌عنوان دیگر دلیل افزایش قیمت گوجه فرنگی ‏اشاره کرده است. ‏
به جز صادرات به پاکستان حدود 5 تا 6 روزی است که دیوان عدالت اداری ممنوعیت صادرات سیب‌زمینی و رب‌گوجه فرنگی ‏را لغو کرده و به این ترتیب حجم تقاضای کارخانه‌داران برای گوجه فرنگی بالا رفته است. گویا این شکایت‌نامه را گروهی ‏از تولیدکنندگان به دیوان عدالت اداری ارسال و از وزارت کشاورزی و وزارت صنعت درباره ممنوعیت صادرات سیب ‏زمینی، خوراک دام و طیور و رب‌گوجه فرنگی شکایت کرده‌اند که دیوان عدالت اداری این آیین‌نامه را مغایر با مقررات ‏تشخیص داد و ممنوعیت صادرات این کالاها را لغو کرد. ‏
افزایش 120‌هزار تومانی کرایه وانت بارها ‏
در عین حال فعالان تره‌بار تهران می‌گویند وانت‌بارها بدون هیچ دستورالعمل و بخشنامه‌ای، کرایه حمل بار را به بهانه سهمیه‌بندی ‏بنزین ۸۰ تا ۱۲۰‌هزار تومان بالا برده‌اند؛ این مسأله، قیمت تمام شده میوه و صیفی را برای میوه‌فروشان افزایش داده و موجب شده ‏آنها نیز نرخ‌های خود را تغییر دهند. این اتفاق به گفته آنها موجب شده است که برخی اقلام میوه و صیفی بین 30 تا 50‌درصد ‏افزایش قیمت داشته باشند. ‏
ایرنا نوشته است قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی رسمی در بازار بین ۱۱‌هزار و ۵۰۰ تا ۱۳‌هزار و ۵۰۰ تومان، گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای ۱۵‌هزار تومان، پیاز قرمز 7هزار و ۵۰۰ تومان، سیب‌زمینی ۵‌هزار تومان، هویج ۴‌هزار تومان، ‏موز ۱۲‌هزار و ۹۰۰ تومان، سیب زرد ۱۱‌هزار تومان، سیب قرمز بین ۷‌هزار و ۸۰۰ تا ۱۰‌هزار تومان، نارنگی بین 5هزار و ۶۰۰  تا ۱۰‌هزار تومان، پرتقال تامسون بین ۶‌هزار و ۷۵۰ تومان تا ۱۰‌هزار تومان، سیب فرانسه ۱۰‌هزار تومان، ‏انار بین 7هزار و ۵۰۰ تا ۱۱‌هزار تومان، لیموشیرین 7‌هزار و ۹۰۰ تا ۱۰‌هزار تومان، خیار بین ۶‌هزار و ۵۰۰ تا ‏7‌هزار و ۶۰۰ تومان، لیموترش سنگی ۹‌هزار و ۸۰۰ تومان است‎.‎
فروشندگان تره‌بار می‌گویند که در دو تا سه روز اخیر نرخ هر کیلوگرم هویج از 2هزار و ۵۰۰ به 4 هزار تومان، پیاز قرمز از 5‌هزار و ۵۰۰ تومان به 7‌هزار و ۵۰۰ تومان تغییر یافته است و همچنین  نرخ هر کیلو گوجه ‏گیلاسی به ۴۰‌هزار تومان رسیده است. ‏
برخی دیگر از فروشندگان هم به ایرنا  گفته‌اند که با اصلاح قیمت بنزین و کرایه حمل‌ونقل دیگر برخی اقلام صیفی ازجمله ‏گوجه‌فرنگی، شلغم، گل کلم، لبو و کاهو را برای فروش نمی‌آورند زیرا دیگر فروش این اقلام با توجه به کرایه‌های حمل‌و‏نقل سودآوری کافی ندارد. ‏
تأثیر قیمت بنزین تنها نیم تا یک دهم‌درصد است
با این حال اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهران اصلاح قیمت بنزین را در افزایش قیمت گوجه فرنگی ‏و دیگر اقلام کشاورزی موثر نمی‌داند و به ایرنا توضیح می‌دهد:   «با وجود اینکه تمامی اعضای ما از سوخت بنزین استفاده می‌‏کنند، اما اجازه افزایش قیمت اقلام میوه، سبزی و صیفی را ندارند.»
او تأکید می‌کند: «تأثیر اصلاح قیمت بنزین روی هزینه‌های حمل‌ونقل، در حد نیم تا یک دهم ‏درصد است و تأثیر چندانی در نرخ بار نخواهد داشت‎. ضمن اینکه در بحث کلی فروشی و عمده فروشی عمده مصرف‌شان سوخت ‏گازوییل است و شاید فقط ۲۰‌درصد از سوخت بنزین بهره ببرند‎.»
قیمت گوجه‌فرنگی ایران در بازار تهران و پاکستان تقریبا ‏یکسان شده است. حالا چند وقتی است که قیمت گوجه‌فرنگی در پاکستان افزایش داشته و دولت پاکستان با هدف پایین آوردن ‏قیمت گوجه فرنگی در این کشور تصمیم به واردات این محصول از ایران گرفته است‎. قیمت عمده فروشی هر کیلو گوجه‌‏فرنگی برای نخستین بار در تاریخ پاکستان از ۲۰۰ روپیه (۱.۲۸ دلار آمریکا) فراتر رفته، درحالی‌که این محصول کشاورزی در ‏فروشگاه‌های خرده فروشی ۲۵۰ تا ۳۰۰ روپیه فروخته می‌شود‎. گوجه‌فرنگی ایران بسته به کیفیت آن به قیمت ۱۸۰ ‏روپیه(حدود ۱۴‌هزار تومان) در بازار پاکستان فروخته می‌شود که تقریبا هم‌قیمت با گوجه‌فرنگی تولید شده در مناطق سوات و ‏سند پاکستان است‎. وزارت بازرگانی پاکستان در مرحله نخست هفته گذشته مجوز واردات 4500 تن گوجه فرنگی از ایران را ‏صادر کرد.