روزنامه ابتکار
1396/02/17
سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل در گفت و گو با «ابتکار » مطرح کرد: سیاست خارجی در دوراهی توسعه یا عقب گرد
محمدرضا ستاریدومین دور از مناظرات انتخابات ریاست جمهوی دوازدهم با محوریت سیاست داخلی، سیاست خارجی و مسایل فرهنگی روز جمعه برگزار شد و همانطور که از قبل نیز پیش بینی می شد این مناظره به آوردگاهی میان موافقان و مخالفان برجام تبدیل شد. در این میان رویکرد حسن روحانی و اسحاق جهانگیری به عنوان مسئولان به نتیجه رسیدن برجام، دفاع از عملکرد سیاست خارجی دولت یازدهم و تشریح دستاوردهای توافق هسته ای برای کشور بود.
محمدباقر قالیباف نامزد اصول گرای انتخابات دوازدهم نیز در خصوص برجام و سیاست خارجی دولت یازدهم با طرح این سوال که آیا توافق هسته ای مشکل رکود و بیکاری را حل کرده است؟ اظهار داشت: برجام ایران را به مرکزی برای واردات کشورهای اروپایی تبدیل کرده و منافع آن نیز نصیب همان 4درصدی ها شده است.
ابراهیم رئیسی دیگر نامزد اصول گرا هم با بیان اینکه دولت در زمینه دفاعی برای کشور کاری نکرده است، اظهار داشت: ما در اجرای برجام پیشگام بودیم و تمام پیش پرداخت های آن را کامل انجام داده ایم. پس برجام چکی است که باید نقد شود و معتقدم که دولت نشان داد تا توانایی نقد کردن این چک را به هیچ عنوان ندارد.
مصطفی میرسلیم کاندید حزب موتلفه اسلامی نیز علی رغم حمایت های قاطع خود از برجام در گذشته، با حمله به سیاست خارجی دولت روحانی و برجام، اظهار داشت: در مذاکرات وقتمان را تلف کردیم. ضعف دولت یازدهم در مذاکره با افغانستان بر سر حق آبه هیرمند، مذاکره با قطر بر سر میادین گازی مشترک و بی احترامی به شهروندان ایران در ترکیه و گرجستان را چگونه می خواهید جبران کنید؟
از سوی دیگر، مصطفی هاشمی طبا که در این مناظره طبق مشی میانه روی سابق خود ظاهر شده بود، با حمایت ضمنی از برجام و سیاست خارجی دولت یازدهم، اعلام کرد: با شعار
نمی توان کشور را اداره کرد و در خصوص برجام باید به روند تاریخی توافق توجه شود.
شعارهای عوام پسند و بدون برنامه
در این زمینه سید علی خرم استاد دانشگاه و سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل، با نگاهی به اهمیت سیاست خارجی در میزان آرای هر یک از نامزدها و همچنین ارزیابی کلی در خصوص
برنامه های سیاست خارجی آنها در مناظره دوم به «ابتکار» گفت: اشخاصی که کار انجام داده اند مانند آقایان روحانی و جهانگیری و در ریز قضایا بوده اند، می دانند ارزش کار در چیست. در همین رابطه است که صحبت های آنان نیز بر اساس واقعیات صورت می گیرد. اما متاسفانه طرف مقابل آنها کسانی هستند که عموماً مانند گذشته شعار داده و طرح و برنامه ای نیز برای ارائه دادن ندارند. با همین ترتیب می خواهند نگاه توده مردم را با خود همراه کنند. من در صحبت های آقایان قالیباف و میرسلیم ندیدم که حرفی در زمینه سیاست خارجی گفته شود که تعهد آور باشد. مثلا ً آقای قالیباف در صحبت های خود به سند چشم انداز اشاره کرد، در حالی که باید گفت سند چشم انداز در مورد سیاست خارجی می گوید که سیاست خارجی ایران باید بر اساس تعامل سازنده با تمام کشورهای جهان باشد. در عمل همه می دانند که طبق گفته حسن روحانی، آمرین حمله به سفارت عربستان و حتی حمله به علی مطهری در شیراز از طرفداران همین نامزد هستند.
از این رو معتقدم که رقبای آقای روحانی در زمینه سیاست خارجی یا حرفی برای گفتن ندارند و یا اینکه اگر چیزی را بیان می کنند به آن متعهد نیستند. این گونه صحبت ها در جمع افراد متخصص در امور دیپلماسی محلی از اعراب نخواهد داشت. مثلاً صحبت ها و شعارهای آقای میرسلیم در شان ایشان نبود. این همه شعار دادن و تهمت زدن و نحوه برخورد ایشان برای اهالی دانشگاه کاملاً غیر منتظره بود. در این زمینه ترامپ نیز قبل از اینکه به روی کار بیاید از این شعارهای تند و عوام فریبانه مطرح می کرد، اما وقتی که به ریاست جمهوری رسید، مجبور شد که تمام حرف های خود را پس بگیرد. البته در آمریکا سیستمی وجود دارد اجازه پیشبرد این شعارها را به هر قیمتی نمی دهد. اما متاسفانه در ایران این سیستم وجود ندارد تا اگر کسی مانند رئیس جمهوری نهم ودهم سر کار بیاید و کل سیاست خارجی و امنیت ملی را زیر و زبر کند جلوی آن را بگیرد. صحبت های مطرح شده رقبای آقای روحانی از نظر متخصصین سیاست خارجی هیچ ارزشی ندارد. یعنی یا حرفی برای گفتن نداشتند و یا اینکه اگر حرفی هم زده شده، خودشان قبلاً آن را نقض کرده اند.
اشکالی که در نحوه انجام مناظره وجود دارد
وی در ادامه گفت: از سوی دیگر، آقایان روحانی و جهانگیری نیز روز جمعه نتوانستند حق مطلب را در خصوص سیاست خارجی بیان کنند. البته این امر در نتیجه نحوه برگزاری مناظرات و زمان آن است. مناظرات جوری برنامه ریزی شده که هیچیک از نامزدها، اعم از با اطلاع و بی اطلاع، نمی توانند حرف های زیادی را مطرح کنند. یعنی مردم متوجه نمی شوند شخصی که کلی گویی کرده و شعار می دهد، آیا در عمل طرحی دارد یا خیر؟ سوالات مناظره باید به گونه ای باشد که دیدگاه تمامی نامزدها را در خصوص شرایط جهانی، منطقه ای و حفظ تعادل امنیتی ایران در بر بگیرد. اگر این مباحث مطرح شود، تازه مردم متوجه خواهد شد که کاندید مورد نظر تا چه میزان در حوزه سیاست خارجی توانایی و قدرت دارد. اینکه سوالات هدایت شده باشد و از قبل جوری طراحی شود که پاسخ آن چیزی جزء خواسته طراح آن نباشد، روش مناسبی نیست. معتقدم که سوالات باید زیر و بم برنامه سیاست خارجی یک کاندید را روشن کند نه اینکه به قول معروف مشق ننوشته در حوزه دیپلماسی بیاید و به راحتی بتواند از این چالش عبور کند. در اینجاست که شاهدیم از نگاه مردم میان آن کسی که در سیاست خارجی هیچ تجربه ای ندارد با آن که در این زمینه تجربه دارد به یک اندازه قضاوت صورت می گیرد. به اعتقاد من روحانی و جهانگیری می توانستند در زمینه سیاست خارجی مسایل زیادی را مطرح کنند. اینکه تبعات اقتصادی برجام چه بود، اگر توافق در زمان ترامپ صورت می گرفت چه تبعاتی داشت مسایلی بود که مردم را در تمایز گذاری میان نامزدها قانع کند.
آیا رقبای روحانی مجبور به تعدیل رویکرد خود می شوند؟
این دیپلمات با سابقه کشورمان در ادامه در خصوص رویکرد سیاست خارجی هر یک از نامزدهای انتخابات دوازدهم در صورت پیروزی، اظهار داشت: رویکرد روحانی و دولت او مشخص بوده و ادامه روند سابق خواهد بود. اما در خصوص رویکرد رقبای روحانی معتقدم که آنها ابتدا یکسری تندروی هایی خواهند داشت، ولی در ادامه مجبور به تعدیل رویکردشان خواهند بود. درست مانند ترامپ که ابتدا با تندروی ظاهر شد،اما پس از استقرار در کاخ سفید، ملاحظه کرد که این تندروی ها را جامعه جهانی و جامعه آمریکا نخواهند پذیرفت. رقبای روحانی که در کنار او سخنرانی می کنند، اگر سر کار بیایند یا باید کشور را مانند دوره قبل با چالش های جدی مواجه کنند، یا اینکه اگر بخواهند کشور را پیش ببرند ناچار خواهند بود که از مواضع خود عقب نشینی کرده و با سیستم جهانی همکاری کنند. آنها اگر بخواهند به منافع ملی توجه داشته باشند باید مشترکات جهانی را که در راس آنها تعامل سازنده، احترام متقابل و شناسایی منافع متقابل قرار دارد بپذیرند.
اینکه آقایان فقط بخواهند منافع خود را در نظر گرفته و منافع دیگران را به هیچ انگارند، به اعتقاد من سنگ روی سنگ بند نخواهد شد. آنها در حرف از سند چشم انداز صحبت می کنند، ولی در عمل مشاهده می کنیم که عکس سند چشم انداز عمل کرده اند. در نتیجه همانطور که اشاره کردم، رویکرد آنها شبیه به ترامپ خواهد بود. اگر برنامه و حساب و کتابی در کار باشد، ناچار به تعدیل مواضع خواهند شد. در غیر این صورت با زایل کردن منافع ملی به راه خود ادامه خواهند داد.
سایر اخبار این روزنامه
حوصله کنید، تا انتخابات فرصت باقی است
چرا کاندیداهای اصولگرا به جای ارائه برنامه‌شان تنها به عملکرد دولت یازدهم انتقاد می‌کنند؟
وزیر کشور در نشست خبری:
راه‌اندازی سایت کارانه غیرقانونی است و جنبه خرید رای دارد
جلال خوشچهره
حماس در تصویر تازه
لیست نهایی اصلاح‌طلبان برای شورای شهر روز دوشنبه اعلام میشود
تحقق «گام سوم» در گرو وحدت دوباره
نامزدهای منتقد دولت دستاوردهای اقتصادی را «غیر علمی » به چالش کشیدند
خیالبافی های اقتصادی
پای مدیریت شهری بر پایه تراکم فروشی روی نفس های پایتخت
فضایی که سبز نیست !
سفیر سابق ایران در مقر اروپایی سازمان ملل در گفت و گو با «ابتکار » مطرح کرد:
سیاست خارجی در دوراهی توسعه یا عقب گرد
سخنگوی ستاد انتخاباتی حسن روحانی:
نمی‌توان برجام را به دست کسانی سپرد که زمانی مخالفش بودند
خبرنگاران از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران می گویند
شهرآفتاب، میزبان بدِ نمایشگاه خوب
انتخابات فرانسه و رابطه با ایران
محسن هاشمی:
حضور کاندیداها در انتخابات شورای شهر باید بر اساس لیست باشد
