پرواز مجدد قیمت خودروها

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: قیمت چند هفته اخیر خودرو که روندی صعودی را در پیش گرفته با سخنان سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی مبنی بر این که خودروسازان در کاهش قیمت خودرو طی دوماه گذشته خلل ایجاد کردند، وارد فاز تازه‌تری شده است. سید یاسر رایگانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی روز گذشته در خصوص موضوع افزایش قیمت خودرو گفت: متاسفانه در ۲ ماه اخیر که شاهد عکس العمل خوب در بازار درباره سیر نزولی کاهش قیمت خودرو بودیم، خودروسازهای داخلی نقشی را که باید ایفا می‌کردند، انجام ندادند و در پایین آمدن قیمت خودروهای داخلی با عدم عرضه خودرو و عدم پلاک‌گذاری خودرو خلل ایجاد کردند. وی ادامه داد: خودروسازها نقش بهتری را می‌توانستند در ارائه و عرضه خودروهای داخلی داشته باشند و متاسفانه روند صعودی شکل گرفت و در یک خوردروی داخلی بعضا شاهد افزایش قیمت ۱۱ میلیونی بودیم. نگاهی به قیمتهای بازار خودرو نشانگر تایید سخنان سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی است چه آن که قیمت انواع خودرو به خصوص در چند هفته اخیر رشدی قابل توجه داشته است.
> نگاهی به قیمتهای بازار خودرو
روز گذشته در بازار خودرو قیمت پراید ۴۷میلیون و ۱۰۰هزار تومان بود و حتی پراید هاچ‌ بک در بازار ۳۰۰هزار تومان دیگر گران شده و به ۵۱میلیون و ۵۰۰هزار تومان رسید. دیروز اغلب محصولات ایران خودرو نیز به افزایش قیمت خود ادامه داده و تا دو میلیون تومان گران شدند. خودرو‌های سایپا دیروز در بازار رفتار دوگانه‌ای داشتند. پراید و تیبا به افزایش قیمت ادامه دادند و در طرف مقابل ساینا و کوییک کمی عقب نشسته‌اند. دیروز تیبا صندوق‌دار در بازار ۶۰۰ هزار تومان نسبت به روز گذشته آن گرانتر شده و با نرخ ۵۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در بازار خرید و فروش شد. این روند افزایش قیمت باعث شده تیبا ۲دیروزبه جمع ۶۰ میلیونی‌ها پیوسته و با ۸۰۰ هزار تومان افزایش قیمت نسبت به روز شنبه گذشته به ۶۰ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید. اما پراید هاچ‌بک هنوز ترمز را نکشیده و هر روز با افزایش قیمت به استقبال مشتریانش می‌آید.دیروز هم پراید هاچ ‌بک حدود ۳۰۰ هزار تومان گران شده و در بازار با قیمت ۵۱ میلیون و ۵۰۰هزار تومان خرید و فروش شد. روند افزایش قیمت در بین خودرو‌های سایپا باعث شده دیروز پراید وانت با ۲۰۰هزار تومان افزایش به ۴۷ میلیون و ۹۰۰هزار تومان برسد. در طرف مقابل پراید سایپا ۱۳۱ دیروز بدون تغییر نسبت به روز شنبه گذشته باقی مانده و در بازار با قیمت ۴۷میلیون و ۱۰۰ هزار تومان خرید و فروش شد. اما افزایش قیمت، روندی است که دیروز اغلب محصولات ایران خودرو در پیش گرفته و تا دو میلیون تومان گران شده‌اند. هر چند تعداد معدودی از این خودرو‌ها دیروز ثبات قیمت در پیش گرفته بودند، برای مثال دیروز سمند LX در بازار با همان قیمت روز شنبه یعنی ۸۰میلیون و ۴۰۰هزار تومان در بازار خرید و فروش شد. در طرف مقابل سمند EF۷ در بازاردیروز افزایش قیمت ۲۰۰هزار تومانی را پشت سر گذاشته و حدود ۷۷ میلیون و ۷۰۰هزار تومان قیمت‌گذاری شد. در عین حال پژو۲۰۶ بعد از ثبات قیمت روز شنبه گذشته، دیروز دوباره در مدار گرانی افتاد. پژو ۲۰۶ تیپ ۲ دیروز یک میلیون تومان گران شده و در بازار با نرخ ۸۶میلیون و ۴۰۰هزار تومان معامله شد. باید توجه داشته باشید که قیمت مصوب این محصول حدود ۶۷میلیون تومان اعلام شده و در بازار تقریبا ۲۰میلیون گران‌تر فروخته می‌شود. این اختلاف قیمت درباره پژو ۲۰۶ تیپ ۵ به اوج خود رسید چراکه این محصول در کارخانه ۷۹میلیون تومان قیمت‌گذاری شده، اما در بازار با نرخ ۱۰۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان فروخته شد. به خصوص که نسبت به روز شنبه گذشته ۹۰۰هزار تومان دیگر هم گران شده. با این حساب اختلاف قیمت بازار و کارخانه برای پژو ۲۰۶ تیپ ۵ در حال حاضر به ۲۴میلیون تومان رسیده است. پژو ۴۰۵ GLX نیز دیروز در بازار حدود ۲۰۰هزار تومان گران شده و با قیمت ۷۷میلیون و ۷۰۰هزار تومان فروخته شد.. مدل دوگانه‌سوز این محصول در این افزایش قیمت همراهی نمی‌کند و نسبت به روزشنبه گذشته تغییری نداشته است. قیمت روز پژو ۴۰۵ GLX دوگانه‌سوز در حال حاضر ۸۰میلیون و ۸۰۰هزار تومان است. پژو ۴۰۵ SLX هم دیروزهمچنان روی مرز ۹۰ میلیون تومان ایستاده و تغییری نسبت به روز قبل نداشت. اما رانا دیروز بیشترین افزایش قیمت را در بین محصولات ایران خودرو به نام خود ثبت کرده است. این محصول در بازار حدود دو میلیون تومان گران شده و با قیمت ۸۵ میلیون تومان خرید و فروش شد. قیمت روز پژو پارس دیروز با افزایش ۶۰۰هزار تومانی نسبت به روز شنبه گذشته همراه شده و به قیمت ۹۸میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروخته شد.
> پراید سال 99 تولید نمی‌شود


اما همچنان گران می‌شود!
اما پرواز قیمت پراید هاچ بک به قیمت 51میلیون و500 هزار تومان در حالی تعجب همگان را برانگیخت که طبق اظهارات مسئولان قرار است این خودرو تا خرداد سال 99 تولیدش متوقف شود. رئیس سازمان استاندارد روز گذشته در این زمینه گفت: در جلسه شنبه شب شورای عالی استاندارد برای توقف تولید دو خودرو پژو ۴۰۵ و پراید تصمیم‌گیری شد و زمان توقف قطعی آن به خودروسازها ابلاغ شد. نیره پیروزبخت ادامه داد: مقرر شد که تولید پراید از ابتدای مرداد ۹۹ و پژو ۴۰۵ GLX از ابتدای خرداد ۹۶ متوقف شود. در عین حال اگر شرایط محیا بود خودروسازان خودروهای جدیدی را جایگزین این دو خودرو کنند. پیروزبخت در خصوص توقف تولید سایر خودروهای قدیمی گفت: سازمان استاندارد طی شش ماه آینده گزارشی را به شورای عالی استاندارد ارائه خواهد کرد تا براساس آن برای توقف تولید سایر خودروهای قدیمی تصمیم‌گیری شود. نکته حائز اهمیت این است که در شرایط فعلی اقتصادی و تحریم‌ها نمی‌توانیم به یکباره حجم زیادی از تولید خودرو را موقف کنیم و باید این امر به صورت پلکانی صورت بگیرد. امیدواریم تا پایان سال یک جلسه دیگر شورای عالی استاندارد برگزار شود تا برنامه زمان‌بندی توقف خودروهای دیگر نیز اعلام شود.
> چند سوال و چند پاسخ کارشناسی
حال با جمع‌بندی موارد مطروح باید گفت چرا خودروسازان ما با توجه به سیر نزولی کاهش قیمت خودرو طی دوماه گذشته دست از عدم عرضه خودرو و عدم پلاک‌گذاری خود برنداشتند تا با اخلال ایجاد شده باعث گرانی خودرو شوند؟ موضوعی که سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی به صراحت از آن نام برده است. نقش سازمان تعزیرات حکومتی در شناسایی به موقع این امر وبرخورد با خودروسازان متخلف گران فروش چیست؟ همچنین با توجه به موضوع توقف تولید پراید وپژو 405 در سال 99 در بازار شاهد افزایش قیمت این محصولات به خصوص پراید هستیم. اگر خودرویی غیر استاندارد است وقرار بر توقف تولید دارد، پس چرا این قدر در بازار ایران متقاضی دارد. آیا کاهش عرضه در شرایط کنونی، قیمتها را بالا برده ویا مردم گزینه دیگری برای خرید خودروی ارزان قیمت که ارزانترینشان پراید است ندارند؟ این پرسشها مواردی است که ما با نرگس شیری تحلیلگر بازار خودرو در میان گذاشتیم. وی در گفت‌وگو با آفتاب یزد در این زمینه گفت: خودروسازان همواره دغدغه این را دارند که خودروهایشان را با قیمت بالا به بازار عرضه کنند وزمانی که قیمتها به هر علتی پایین می‌آید، رضایت نمی‌دهند که قیمتها را کاهش دهند. وی با اشاره به سخنان سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی برای اخلال خودروسازان در کاهش قیمت خودرو در دوماه اخیرتصریح کرد: اول باید این پرسش را مطرح کرد که چرا سازمان تعزیرات حکومتی در ابتدای این اخلال وارد عمل نشده است و زمانی موضع خود را مطرح می‌کند که خودروها عرضه وپلاک‌گذاری نشده و به تبع آن قیمتها بالا رفته است. این تحلیلگر بازار خودرو با بیان این که تعرفه خودروهای وارداتی نیز بالاست، ادامه داد: خودروهای تولید داخل ما کلا نمی‌توانند با خودروهای خارجی رقابت کنند.برای همین تعرفه واردات خودرهای خارجی برای حمایت از داخلی‌ها بالاست وحتی واردات خارجی‌ها نیز ممنوع است. مسئله‌ای که هست آن است که قیمت تمام شده خودرو بالاست وخودروسازان ما نمی‌توانند هزینه‌های خود را کاهش بدهند.آنها نتوانستند این هزینه‌های بالا را به شورای رقابت ثابت کنند که در نهایت شورای رقابت قیمتهای آنها را نپذیرفت. با رفتن شورای رقابت از گود تصمیم‌گیری قیمتی خودرو، خودروسازان قیمت بازار را لحاظ وارایه دادند، ولی باز هم به این قیمتها راضی نبودند.
> مصرف‌کننده ناچار به خرید پراید است
وی خاطرنشان کرد: حال پرسش این است که چرا قیمت تمام شده خودرو در ایران بالاست و خودروسازان نمی‌توانند یا نمی‌خواهند آن را کاهش بدهند.. چرا مصرف‌کننده ایرانی ناچار است خودروی داخلی را در شرایطی که منجر به عرضه کم و قیمت بالای آن می‌شود، خریداری کند؟ پاسخ آن است که مصرف‌کننده ایرانی ناچار به خرید است، چرا که هیچ سازمان وارگانی نیست که بر روند قیمت گذاریهای خودرو به صورت واقعی نظارت کند ویا قیمتها را تعدیل نماید. وی در خصوص افزایش قیمت پراید با وجود اعلام توقف تولید آن در خرداد سال 98 و خرید این خودرو توسط مردم که کماکان ادامه دارد، گفت: در اقتصاد ایران انتظارات تورمی است که باعث تورم می‌شود. یعنی الگوی اقتصادی کشور به گونه‌ای است که زمانی قیمت کالایی افزایش می‌یابد، به محض ایجاد شرایط رشد اقتصادی، قیمت آن کالا پایین نمی‌آید. مردم برای خودرو یا هر کالای دیگری که گران می‌شود، به خاطر عدم اطمینان به کاهش قیمتها به سوی خرید آن کالا هجوم می‌برند. یعنی انتظارات تورمی که در ذهن هر ایرانی شکل گرفته باعث شده ایرانی‌ها فکر کنند قیمت خودرو یا سکه یا طلا و...در دراز مدت همواره افزایش خواهد یافت. پس برای سرمایه‌گذاری به جای تولید، سمت بازارهای مالی به شکل واسطه گری می‌روند. یعنی کسب پول وثروت را در سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی چون طلا وسکه وارزو خودرو و مسکن و... می‌دانند.این مسئله در واقع الگوی ذهنی مردم ماست. شیری تصریح کرد: به عبارتی به عنوان مثال مردم می‌گویند این مقدار پول داریم، برویم طلا یا سکه بخریم و چون سال دیگر قیمت طلا وسکه بالاتر می‌رود. یعنی تقاضا برای کالاها افزایش می‌یابد و وقتی تقاضای کالایی بالا رفت طبیعی است که به همان نسبت قیمت آن کالا افزایش خواهد یافت. این تحلیلگر بازار خودرو ادامه داد: در ماجرای توقف تولید پراید که توسط مسئولین اعلام شده تا خرداد 99 تولیدش متوقف می‌شودیا خودروی پژو 405 باید گفت این خودروها، خودروهای ارزان قیمت هستند وخودروی جایگزینی فعلا که تولید می‌شوند، ندارند. مصرف‌کننده این دو نوع خودرو قشر متوسط وضعیف جامعه هستند که ناچارند این خودروها را به خاطر آن که نسبت به سایر خودروها ارزانتر بوده خریداری کنند. کسی که پولداراست می‌رود خودروی خارجی یا حتی چینی با آپشنهای مناسب خریداری می‌کند وتنها قشر متوسط وضعیف جامعه هستند که انتخابشان خودروی ایرانی است و پراید وپژو 405 در میان خودروهای تولیدی ایران قیمت ارزانتری نسبت به سایر خودروها دارند. وی افزود: بنابراین تقاضای خرید این خودروها با وجود اعلام توقف تولید آنها در سال دیگر بالاست،چون هنوز خودروی دیگری از نظر رنج قیمتی جایگزین این خودروها نشده است. مردم سمت خرید ارزانترینها می‌روند وبا تقاضای بالای خود این اجازه به خودروسازان داده می‌شود که در نبود بازار رقابتی، قیمت این خودروها را به خاطر تقاضای بالا افزایش دهند.
> تیراژ خودروهای توقف تولیدی اعلام نمی‌شود
شیری با اشاره به این که مسئولین ما اعلام می‌کنند که تا سال دیگر این خودروها تولید نخواهند شد، ادامه داد: اما همین مسئولین هیچ وقت اعلام نمی‌کنند که تیراژ این خودروها فعلا چقدر است. اگر استاندارد آنها مشکل دارد پس در این بازدهه زمانی تا توقف تولید همین مشکلات استانداردی را دارند. بنابراین میزان تیراژ آنها در حال حاضر چقدر است؟ آیا تولید پراید وقتی متوقف می‌شود قرار است سایر پرایدهای موجود در بازار از سیستم حمل ونقل مردم حذف شوند؟ وی گفت: یعنی چه مقدار خودرو قرار است تا سال 99 در این بخش تولید شود.آیا تیراژ تولید پراید تا سال 99 به حداکثر تولید ممکن می‌رسد؟ شفاف‌سازی در این موضوع صورت نمی‌گیرد. بنابراین مردم برای این خودروها که فعلا ارزانترین خودروهای تولیدی هستند با وجود غیر استاندارد بودن آنها تقاضای خرید دارند و همین مسئله موجب افزایش قیمت آنها می‌شود. وی تصریح کرد: در این ماجرا مردم مقصر نیستند، ایراد از مدیریتی است که کارشناسی نمی‌کند وبدون در نظر گرفتن شرایط بازار یک دفعه دستور جلسه می‌دهد که سال دیگر تولید این خودروها متوقف شود. از سوی دیگر خودروسازان برای تعهدات معوق خود به مردم پیشنهاد جایگزینی پراید را جای خودروی دیگر می‌دهند که این مسئله باعث می‌شود مردم فکر کنند پراید حالاحالاها در بازار ایرا ن کارکرد دارد، مثل پیکان که با وجود توقف تولیدش در سالهای دور باز هم می‌بینیم در خیابانها وجاده‌ها تردد دارند.بنابراین مردم فکر می‌کنند پراید هم تا 50سال دیگر در خیابانها وجاده‌ها تردد خواهد کرد با این که استاندارد وامنیت لازم را برای آنها ندارد. این تحلیلگر بازار خودرو گفت: خودروسازان تا زمان توقف تولید پراید و405 همچنان به تیراژ بالای تولید این دو خودرو ادامه می‌دهند، چرا که فعلا خودرویی جایگزین از نظر قیمتی برای این دو خودرو ندارند که به مردم بدهند. خودروسازان می‌گویند تیبا را جایگزین تولید پراید می‌کنند در صورتی که تیبا قیمت متفاوت‌تری نسبت به پراید دارد. حتی اگر هم جایگزین پراید شود چقدر می‌تواند استانداردهای مورد نظر را داشته باشد؟ تیبا در واقع لول کوچکی از خودروی پراید است. به نظر می‌رسد خیلی تفاوتی در استانداردهای آنها نیست.یا جایگزین پژو 405 آیا جایگزین مطمینی از نظر استانداردی وحتی قیمتی برای مردم است؟ وی افزود: چرا خودروسازان به صورت شفاف اعلام نمی‌کنند تا سال 99 چقدر قرار است پراید تولید شود. مردم ما تقصیری ندارند ودر چارچوبی که برایشان گذاشته و تعریف می‌شود، ناچار به خرید این خودروها هستند وقدرت مانور ندارند. اگر خودروی ارزان قیمت با قیمت بهتر جایگزین پراید می‌شد مردم اصلا سمت خرید پراید نمی‌رفتند تا پراید مثلا هاچ بک را 51 میلیون و500 هزار تومان بخرند. مردم چاره‌ای ندارند چون فعلا خودرویی جایگزین پراید با این قیمت نیست و حتی خودروی خارجی ارزان با استانداردهای بهتر نیز جایگزین پراید نمی‌شود تا مردم قدرت انتخاب داشته باشند.