زلزله در آذربایجان شرقی

زمین لرزه‌ای به بزرگی ٥.٩ ریشتر در عمق 8 کیلومتری زمین در ساعت 2 بامداد دیروز، شهر ترک در شهرستان میانه استان آذربایجان شرقی را لرزاند.در پی وقوع زلزله در شهرستان میانه، بر طبق اعلام اورژانس، 6 نفر فوت و حدود 380 نفر مصدوم شده‌اند که بیشتر مصدومان به صورت سرپایی درمان و 17 نفر از زلزله زده‌ها در بیمارستانها بستری شده‌اند. از ۱۷ نفری که همچنان بستری هستند ۱۵ نفر از اهالی شهرستان میانه، یک‌نفر اهل شهرستان سراب و یک نفر اهل شهرستان اردبیل هستند و تمامی کشته‌شدگان این حادثه نیز از اهالی شهرستان میانه هستند.از 80 روستای زلزله زده در آذربایجان شرقی، روستای ورنکش و ورزقان بیشترین خسارت را دیده است.شهرهای میانه، سراب و ترکمانچای در استان آذربایجان شرقی تحت تاثیر مستقیم این زلزله قرار گرفته‌اند و 7 روستای مناطق زلزله زده بیشترین خسارت را دیده اند و در این میان بیشترین تخریب در روستای ورنکش با تخریب 30 خانه گزارش شده است. همچنین استانهای زنجان، گیلان، اردبیل و آذربایجان غربی نیز زمین لرزه را احساس کرده‌اند.فرمانده انتظامی آذربایجان شرقی گفت: جاده‌های منتهی به مناطق زلزله زده هم باز بوده و هیچ گونه مشکلی وجود ندارد، فقط در محدوده روستای ورنکش محدوده ترافیکی گذاشته شده تا ورود غیر ضروری به روستا انجام نشود.
استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله گفت: وقوع زمین‌لرزه در محدوده ای روستایی و ژرفای نسبتا زیاد آن موجب شده تا خسارت‌ها و تلفات این زمین لرزه که بزرگای آن در حد یک زمین لرزه شدید بوده است، نسبتا محدود باشد.دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: زمین لرزه با بزرگای 5.9 ساعت 2:17 بامداد جمعه 17 آبان در محدوده روستای ترک در 25 کیلومتری شمال میانه را به لرزه درآورد. زلزله شمال میانه تا ساعت 11:20 صبح جمعه  7 پس لرزه با بزرگای بیش از 3.5 داشته است که بزرگترین آنها با بزرگای 4.3 در ساعت 3:02 بامداد روی داده است.وی با اشاره به مشخصات زمین شناسی محل رخ داد زلزله بیان کرد: گسل شاخص در این منطقه گسلی فعال با راستای شمال شرق - جنوب غرب است که به عنوان گسل بزقوش - گرمرود شناخته می‌شود. سازوکار این زلزله، امتداد لغز و گسل مسبب با شیبی به سوی شمال‌غرب و ژرفای آن حدود 18 کیلومتر برآورد شده است.او  همچنین از احتمال آزاد شدن تدریجی انرژی موجود در بافت زمین محل رخداد زلزله میانه و وقوع لرزه‌های بزرگتر خبر داده است. معاون امداد و نجات سازمان هلال احمر از فراهم کردن کلیه امکانات اولیه برای زلزله زدگان خبر داد و گفت:  تعداد ۶۰ تخته چادر در این روستا کمپ زده شد تا خانوارهایی که در شرایط سخت تری هستند سکنی بگیرند.  حامد سجادی در حاشیه بازدید از روستای زلزله زده ورنکش میانه در گفت وگو با ایسنا، افزود:  اقلام غذایی ۷۲ ساعته و یک ماهه نیز به منطقه اعزام می‌شود که بخشی از آن در اختیار مردم قرار گرفته و  سایر اقلام از جمله چادر، موکت، چراغ والور و مایحتاج غذایی نیز در اختیار مردم زلزله زده قرار می‌گیرد.وی با اشاره به اینکه بلافاصله بعد از وقوع زلزله، نیروهای عملیاتی آذربایجان شرقی از مرکز و شهرستانهای هم جوار ۲۴ تیم عملیاتی را برای ارزیابی و کمک رسانی به منطقه اعزام داشتند،  تصریح کرد: بعد از ارزیابی‌های لازم مشخص شد که سه روستا بیشترین آسیب را دیدند و در این بین روستای ورنکش دچار آسیب بیشتری شد زیرا این روستا تعداد پنج نفر فوتی داشته است.معاون امداد و نجات سازمان هلال احمر کشور با بیان اینکه بیشترین آوار در خانه‌های خشتی گلی روی داده است، متذکر شد:  ترک خوردگی‌های زیادی در دیوار منازل و نیز مراکز دامداری در این روستاها وجود دارد. سرهنگ احمد خسروی رئیس مرکز اطلاع رسانی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: دقایقی بعد از وقوع زلزله ۵.۹ ریشتری، عوامل انتظامی جزو اولین گروه‌هایی بودند که در محل حاضر شده و اقدام به تامین امنیت در محل و نیز امدادرسانی به زلزله زدگان کردند.رئیس مرکز اطلاع رسانی ناجا با بیان اینکه آماده باش پلیس در مناطق زلزله زده به طور کامل ادامه دارد، درباره وضعیت امنیتی این مناطق نیز گفت: امنیت کامل در این مناطق برقرار است و گزارشی از وقوع ناامنی به دست ما نرسیده است ضمن اینکه تیم‌های سواره و پیاده پلیس نیز مشغول گشت زنی در مناطق زلزله زده هستند. علی سلطانی، یکی از اهالی روستای ورکنش میانه به ایسنا گفت: منزل خود را با هزینه کم مقاوم سازی کرده‌ بودیم و هرچند نیمه‌کاره است اما این مقاوم سازی باعث شد تا از زمین‌لرزه جان سالم به در  ببریم، این درحالی است که نصف روستا خانه‌هایی با دیوارهای گلی و سقف‌های چوبی دارند که همگی تخریب شده اند.وی در ادامه افزود: همه باید مقاوم سازی کنند، چراکه زلزله قابل پیش بینی نبوده و چاره آن نیز در مقاوم سازی خانه‌های گلی و چوبی روستایی است، اما باید مسیر گرفتن وام برای مقاوم سازی منازل روستایی نیز تسهیل شود، چراکه اکنون روستاییان با مضیقه و تلاش فراوان این وام را دریافت می‌کنند.یکی از زلزله زدگان به ایسنا گفت: بیماران ما هنوز اینجا مانده اند، دختر 12 ساله به خاطر نبود بیمارستان در این نزدیکی در راه بیمارستان جان باخت،  بیمارستان ما را جمع کردند و  فقط هفته‌ای یک دکتر به روستای ما می‌آید، اگر بیمارستان داشتیم کسی نمی‌مرد،  خانه ام نا مقاوم است، خودم و برادرم تحت پوشش کمیته امداد هستیم به کمیته امداد گفتم خانه ما را مقاوم کن ولی به موقع کمک نکردند الان زن برادرم زیر آوار مرد.مریم آذر یکی دیگر از اهالی روستای ورنکش میانه است، او به ایسنا گفت: منزلمان تازه ساخت است و به تازگی مقاوم سازی کرده‌ایم به همین جهت خانه آسیبی ندیده اما محل نگهداری دام‌هایمان و همچنین محصولاتی که در حیاط خانه داشتیم همگی تخریب شده و زیرآوار مانده‌اند.وی افزود: موتور و تراکتورمان اسباب گذران زندگی‌مان بود و با آن تامین معاش می‌کردیم که اکنون زیر آوار خراب شده‌اند.یکی دیگر از اهالی روستا نیز گفت: بسیاری از خانه‌های روستای ورنکش مقاوم سازی نشده و بسیار خسارت دیده اند. چند نفر نیز فوت شده و بسیاری افراد نیز مصدوم شده اند، درخواست ما این است که وام مقاوم سازی منازل روستایی با سهولت بیشتری در اختیار مردم قرار گیرد تا راحت‌تر بتوانند در این رابطه افدام کنند.وی افزود: بسیاری از خانه‌های روستا تخریب شده و احشام و محصولات مردم زیر آوار مانده است، از دولت و ارگان‌ها می‌خواهیم به داد این مردم برسند. وام‌های مقاوم سازی نیز با مشکلات فراران به دست اهالی روستا می‌رسد و دنبال هرکاری می‌رویم چندین ضامن طلب می‌کنند که این موضوع بسیار طاقت فرسا است.
مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی «سراب»، «ترک» و «ترکمنچای» را نزدیکترین شهرهای نزدیک به رومرکز بامداد دیروز آذربایجان شرقی دانست و با تاکید بر اینکه در این منطقه ۱۲۰ آبادی قرار دارد، گفت: بر اساس بررسی‌ها احتمالا گسل «بناروان» که میان دو گسل فعال «تبریز» و «برقوش» قرار دارد، مسبب زلزله امروز میانه باشد.دکتر علی بیت اللهی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به زلزله ۵.۹ بامداد روز ۱۷ آبان ماه استان آذربایجان شرقی، افزود: این زلزله در برخی از مراکز لرزه‌نگاری جهانی به ثبت رسید.وی تعداد جمعیت ساکن در اطراف زلزله ۵.۹ استان آذربایجان شرقی را ۱۰۰ هزار نفر ذکر کرد و ادامه داد: با توجه به شدت این زمین‌لرزه، شهرهای بزرگی چون «اردبیل»، «میانه» و «تبریز» جز این محدود قرار دارند و بر اثر این رخداد لرزه‌ای هراسان شده‌اند. علاوه بر آن به دلیل ماهیت کوهستانی منطقه ریزش کوه و مسدود شدن جاده را می‌توان انتظار داشت.
مدیر بخش زلزله مرکز تحقیقات مسکن، راه و شهرسازی زلزله استان آذربایجان شرقی را جزو زمین لرزه‌های بزرگ توصیف کرد و یادآور شد: با توجه به شرایط آب و هوایی این منطقه، در زمان زلزله دمای هوا پنج درجه سانتی‌گراد و نزدیک به دمای یخبندان بوده است و از این رو مشکلاتی برای مردم ایجاد شده است.   بیت اللهی در خصوص گسل مسبب این زمین لرزه خاطر نشان کرد: بررسی‌های انجام شده این منطقه در نزدیکی گسل «بناروان» که میان دو گسل «تبریز» و «بزقوش» قرار دارد، باشد و احتمالا گسل بناروان مسبب زلزله ۵.۹ بامداد امروز استان آذربایجان شرقی باشد.


دبیر کارگروه مخاطرات ملی پاسخ به این سوال که بر اثر زلزله بامداد امروز میانه آذربایجان شرقی انرژی زمین تخلیه شده آیا یک اظهار نظر علمی است یا خیر با تاکید بر اینکه براساس داده‌های موجود چنین اظهار نظری در خصوص زلزله‌های منطقه زودهنگام است، توضیح داد: احتمال می‌رود که در روزهای آینده زلزله‌های دیگری در این منطقه رخ دهد و چنین وضعیتی را می‌توان در زلزله‌های «رویدر» استان هرمزگان مشاهده کرد. وی اضافه کرد: پس از یک زلزله ۵.۲ و چندین پس‌لرزه در ۲۷ مهرماه در رویدر استان هرمزگان زلزله دیگری با بزرگای ۵.۹ در این منطقه رخ داد از این رو اظهار نظر کردن درباره اینکه انرژی زمین تخلیه شده است زودهنگام به نظر می‌رسد.وی اظهار چنین گفته‌هایی را موجب غفلت از زلزله‌های مهم در منطقه دانست و گفت: در مدیریت بحران چندین سناریو در نظر گرفته می‌شود و به دلیل آنکه از زلزله‌های بزرگ غفلت نشود معمولا فرضیه‌های منفی در نظر گرفته خواهد شد ضمن آنکه حفظ آمادگی در چنین شرایطی بسیار مهم است. رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اعلام کرد که برابر آخرین گزارش‌ها از ارزیابی در مناطق زلزله زده حدود ۵۰۰ واحد مسکونی دچار آسیب دیدگی شدند.اسماعیل نجار در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح آخرین وضعیت مناطق زلزله زده در استان آذربایجان‌شرقی اظهار کرد: در پی زمین لرزه ۵.۹ ریشتری که در ساعت ۲:۱۷ بامداد دیروز  محدوده ترک در استان آذربایجان شرقی را لرزاند متاسفانه شش تن جان خود را از دست داده و بیش از ۳۰۰ نفر نیز مصدوم شدند که اکثر این افراد خدمات درمانی را به شکل سرپایی دریافت کرده و نیمی از آنان نیز به دلیل ترس ناشی از زلزله دچار مصدومیت سطحی شدند. نجار با تاکید بر این که آماده باش در این استان و استان‌های مجاور همچنان ادامه دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر بسته‌های غذایی ۷۲ ساعته به مناطق زلزله زده اعزام شده و اقلام زیستی نظیر چادر، پتو، چراغ،  والور و غیره نیز در حال توزیع در میانه زلزله زدگان است.
 دستور روحانی برای بسیج تمامی امکانات جهت امدادرسانی 
به مناطق زلزله زده آذربایجان شرقی
رئیس جمهور پس از اخذ گزارش استاندار آذربایجان شرقی دستوراتی درباره امدادرسانی به مناطق زلزله زده صادر کرد.
به گزارش ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهور در پی وقوع زلزله در ساعات ابتدایی روز جمعه در آذربایجان شرقی طی تماسی تلفنی با استاندار این استان در جریان ابعاد حادثه، میزان خسارات وارده و وضعیت مصدومان قرار گرفت.
معاون اول رییس جمهور بر لزوم امدادرسانی فوری و بسیج همه امکانات برای کمک رسانی به مناطق زلزله زده استان آذربایجان شرقی تاکید کرد.به گزارش ایسنا، اسحاق جهانگیری در تماس تلفنی با استاندار آذربایجان شرقی که در ستاد بحران در روستای ورنکش بخش ترکمنچای میانه حضور دارد، گزارشی از آخرین وضعیت خسارات وارده و اقدامات صورت گرفته برای کمک به زلزله زدگان دریافت کرد.معاون اول رییس جمهور از استاندار آذربایجان شرقی خواست با بسیج تمامی امکانات استان و اعزام گروه‌های امدادرسان و ارزیاب به مناطق زلزله زده، اقدامات لازم و کمک رسانی فوری به آسیب دیدگان را دستورکار خود قرار دهد.
اعلام آمادگی ارمنستان برای مشارکت در امدادرسانی
 به آسیب‌دیدگان زلزله آذربایجان شرقی
به دنبال وقوع زلزله در استان آذربایجان شرقی، فلیکس تسولاکیان وزیر موقعیت‌های اضطراری جمهوری ارمنستان، در تماس با سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایروان، با ملت و دولت ایران ابراز همدردی و برای مجروحین بهبودی سریع آرزو کرد.به گزارش ایسنا، تسولاکیان با یادآوری همکاری دو کشور در شرایط بحرانی و وقوع بلایای طبیعی، بر آمادگی کشورش جهت ارائه هرگونه کمک لازم در مناطق آسیب‌دیده تاکید کرد.
هشدار نسبت به گاز گرفتگی در مناطق زلزله‌زده
سخنگوی اورژانس کشور نسبت به احتمال وقوع گاز گرفتگی در مناطق متاثر از زلزله بامداد دیروز هشدار داد.مجتبی خالدی در گفت‌وگو با ایسنا در این باره گفت: با توجه به زمین لرزه ۵.۹ ریشتری که ‌بخش‌هایی از استان‌های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، زنجان و آذربایجان غربی را تحت تاثیر خود قرار داد احتمال اینکه لوله‌های دودکش بخاری و دیگر وسایل گازسوز از دستگاه جدا شده یا فاصله گرفته باشند وجود دارد.وی افزود: در همین راستا نیز توصیه می‌کنیم که افراد ساکن در مناطق متاثر از زلزله حتماً پس از بازگشت به خانه و پیش از خواب اتصال دودکش به بدنه لوازم گازسوز شامل بخاری و آبگرمکن و نیز اتصال اجزای دودکش به یکدیگر و به خروجی دودکش را چک کنند تا از احتمال وقوع گاز گرفتگی جلوگیری شود.
دستور وزیر کشور درباره زلزله 
در برخی مناطق شمال غرب کشور
وزیر کشور به دنبال وقوع زلزله در برخی مناطق شمال غرب کشور در دستوری به رییس سازمان مدیریت بحران خواستار رسیدگی سریع به وضعیت زلزله زدگان و مناطق زلزله زده شد.به گزارش ایسنا، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور با تاکید بر اینکه امدادرسانی به سانحه دیدگان باید در اولویت قرار گیرد گفت: تمامی واحدها و سازمان‌ها و ارگان‌های امداد رسان موظف به ارائه سریع و به موقع خدمات به زلزله زدگان می‌باشند  و  در صورت نیاز با هماهنگی استانداران مناطق زلزله زده، امکانات و توانمندی‌های لازم در این خصوص به کار گرفته شود.
تخریب ۱۰۰ درصدی ۳۰ واحد مسکونی در روستای ورنکش
محمد باقر هنربر، مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی از تخریب ۱۰۰ درصدی ۳۰ واحد مسکونی در روستای ورنکش خبر داد و گفت: ۳۷۰ واحد مسکونی در سایر روستاهای بخش مرکزی، کندوان و کاغذ کنان میانه، پنج تا ۷۰ درصد تخریب شده‌اند.وی اضافه کرد: تمامی کارگروه‌ها به ویژه نیروهای انتظامی، نیروهای عملیاتی، بسیج و ارتش برای امداد رسانی در محل حضور دارند.وی با اشاره به وضعیت شهرستان سراب گفت: این زلزله در سراب نیز تخریب ۲۰ الی ۷۰ درصدی ۲۵ واحد مسکونی را در پی داشت.