روزنامه خراسان

نمایشگاه کتاب مشهد هر سال دریغ از پارسال

نوید زنده روحیان - بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب مشهد از هشتم آبان ماه آغاز شده و تا پانزدهم این ماه نیز ادامه خواهد داشت. آن طور که از نام این نمایشگاه پیداست و پیشوند «بین المللی» را یدک می کشد، مخاطبان همواره برای مواجهه با نمایشگاهی جذاب و پرمحتوا انتظار می کشند اما تجربه سال های گذشته و روزهای سپری شده از نمایشگاه امسال، بار دیگر نشان داد که نمایشگاه کتاب مشهد انتخاب خوبی برای دوستداران کتاب و کتاب خوان های حرفه ای نیست. انگار هرسال این نمایشگاه حواشی و ضعف هایی دارد که داغ یک نمایشگاه دلخواه و مورد قبول را به دل بازدیدکنندگان می‌گذارد و فاصله زیادی با نمایشگاه های کتاب از جمله نمایشگاه تهران دارد. موضوعاتی همچون قیمت بالای کتاب ها، استقبال نکردن و حضور نیافتن ناشران معروف، کسری زیاد کتاب ها، تخفیف پایین بن ها و نبود دسته بندی و اطلاع رسانی نکردن راهنمایان از ضعف های برجسته این نمایشگاه است. برای درک بهتر شرایط به میان مردم رفتیم و با آن ها در خصوص این نمایشگاه گفت و گو کردیم.
سردرگمی مخاطبان، کلافگی ناشران
یکی از بازدیدکنندگان می‌گوید: متاسفانه دسته بندی درستی برای کتاب ها و ناشران وجود ندارد و حوزه فعالیت هریک برای مخاطبان مشخص نیست. مثلا من در حال جست و جو در بین کتاب های انگلیسی زبان ژانر وحشت بودم اما غرفه کناری این ناشر ارائه دهنده کتاب های مذهبی بود، این یعنی دسته بندی درستی انجام نشده و اگر کسی به دنبال نوع خاصی از کتاب باشد باید کل سالن را بگردد و شاید در نهایت به نتیجه دلخواه نرسد. یکی دیگر از بازدیدکنندگان اظهار می کند: من فهرستی از کتاب های دلخواهم را از قبل مشخص کردم و همراهم بود، اما واقعا پیدا کردن آن ها بین این همه کتاب کار سختی است. دنبال میز اطلاع رسانی گشتم که پس از پرس و جوی زیاد کلا دو میز اطلاع رسانی و یک کیوسک الکترونیکی در کل سالن فردوسی وجود داشت، آن هم با تعداد زیاد مخاطبان . وقتی رسیدم جلوی میز حداقل ۱۵ نفر ایستاده و منتظر بودند تا عنوان کتاب شان را جست و جو کنند. کسی مثل من هم که 12-10 کتاب را مد نظر داشتم با گلایه دیگران مواجه شدم که البته به حق بود چون باعث معطلی خیلی ها می شد، به همین دلیل حدود نیم ساعت برای جست و جو معطل شدم و در نهایت هم پنج کتاب بیشتر پیدا نکردم.
کتاب های زرد به جای تخصصی


پسرجوانی که جلوی کیوسک اطلاع رسانی ایستاده و پس از پیدا نکردن کتاب مد نظرش به شدت ناراحت است می گوید: در حوزه استارت آپ و کارآفرینی یک کتاب پایه و کاربردی مهم و معروف وجود دارد که آن را در کتاب فروشی های شهر پیدا نکردم، با خودم گفتم حتما در نمایشگاه می‌توانم آن را پیدا کنم. اما هرچه گشتم این کتاب را نداشتند. باورم نمی شود کتاب به این معروفی و پرفروشی در نمایشگاه به این بزرگی وجود نداشته باشد. به چند غرفه که سر در آن ها نوشته بود مجموعه کتاب های کارآفرینی هم سر زدم، یا «کتاب آشپزی» داشتند یا «چگونه یک شبه پولدار شویم» و مجموعه کتاب های دونالد ترامپ که همگی کتاب های زرد این روزها هستند، واقعا برای این وضعیت نمایشگاه متاسفم.
داد از کمک آموزشی ها
پدر و مادری که به همراه فرزندشان در سالن ناشران کمک آموزشی حضور داشتند می گویند: شلوغ ترین بخش نمایشگاه به نظر همین جاست، جایی که بچه ها به جای آن که کتاب خوان شوند به ماشین فرمول و تست زنی تبدیل می‌شوند. وقتی می بینم پرفروش ترین کتاب ها همین کتاب های خلاصه و جیبی مخصوص حفظ کردن است، واقعا نگران می شوم، ما هم مجبوریم بخریم چون از طرف مدرسه به فرزندم گفته اند که کتاب کمک آموزشی خاصی را برای چند درس تهیه کند، به همین دلیل آمدیم که حداقل در نمایشگاه با قیمت پایین تری بخریم.
انگار تخفیف ها هم آب رفته است
خانم دیگری در این سالن می گوید: کتاب ها بسیار گران است و نمی دانم باید چه کار کنم. یک کتاب برای فقط یک درس ۹۰ هزار تومان است و من باید برای چهار درس فرزندم آن را بخرم. به این امید به نمایشگاه آمدم که این کتاب ها را با تخفیف بگیرم اما آن قدر قیمت ها بالاست که با 20-10 درصد تخفیف باز هم برایم سخت است. قبلا یادم بود تخفیف ها به 50 درصد می رسید اما انگار تخفیف ها هم آب رفته. آقایی که از صف شلوغ بن کتاب بیرون آمده می گوید: آن قدر این نمایشگاه کسری دارد که مجبور شدم یک بار به تمام ناشران و سالن ها سر بزنم و کتاب های موجود را پیدا کنم و وقتی مطمئن شدم برای خرید بن اقدام کنم چون در غیر این صورت خیلی از بن ها روی دستم می ماند. تخفیف 20 درصدی را هم که با چانه زدن می شود از فروشنده گرفت و اصلا نیاز ما برای خرید کتاب را برآورده نمی‌کند. به نظرم این نمایشگاه اصلا نیاز قشر کتاب خوان حرفه ای یا دانشگاهی را برطرف نمی کند و بیشتر جنبه تبلیغی و ترویجی کتاب خوانی برای عموم دارد.
استقبال خوب مردم با وجود کیفیت پایین
یکی از بازدید کنندگان می گوید : متاسفانه سوت و کورترین سالن نمایشگاه بخش مطبوعات و رسانه های آن است. غرفه های بزرگی که خالی است و فقط یک پلاکارد روی سر در آن دیده می شود. هیچ چیزی برای ارائه وجود نداشت و متاسفانه اصلا روی غرفه ها کاری انجام نشده بود با این که سال های گذشته همین بخش یکی از بهترین ها بود. یکی از غرفه داران می گوید: استقبال از نمایشگاه امسال کمی بیشتر از گذشته بود و مردم بیشتر راغب به حضور شده بودند اما متاسفانه قیمت ها که بر اثر مشکلات کاغذ بالا رفته، توان خرید را از مردم گرفته و در نهایت مجبورند برای کتاب هایی مثل کمک آموزشی که باید از آن ها استفاده کنند هزینه کنند. این یعنی مدیران ما برای فرهنگ مردم برنامه ندارند و تلاش نکردند که موقعیت بالقوه حضور مردم را به شرایط بالفعل تبدیل کنند. یکی دیگر از ناشران می گوید: کسری کتاب را قبول دارم اما امروز دیگر کار تخصصی و عمیق در حوزه نشر پاسخ گو نیست و قشری که به دنبال کتاب تخصصی باشد نیاز خود را برطرف کرده و می داند که باید به کجا مراجعه کند. ما این جا با عموم مردم سر و کار داریم و باید به جنبه اقتصادی کار هم توجه کنیم و خواست آن ها را در نظر بگیریم نه این که در نمایشگاه دنبال فرهنگ سازی باشیم.
انتقاد معاون شهردار ازنمایشگاه کتاب
شهریار آل شیخ معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد هم در توئیتی از کیفیت برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب مشهد انتقاد کرد و آن را مصداق اتلاف منابع شهر دانست. آل شیخ در این توئیت نوشت : «نمایشگاه کتاب مشهد توهین به کتاب است. یک سالن برای کمک درسی ها. یک سالن برای فروش سی دی های بنجل، سالن خلوت خبرگزاری ها و در سالن اصلی، حضور کم رنگ ناشران معتبر و‌سرشار از کتاب های زرد، کم رونق و بی مایه. برای اتلاف منابع شهر متاسفم».
 
 
پاسخ دبیر نمایشگاه به گلایه ها
دبیر بیست و یکمین نمایشگاه کتاب مشهد با اشاره به گلایه های مطرح شده درباره نمایشگاه می گوید : با توجه به شرایط جوی بد در روزهای نخستین نمایشگاه کتاب استقبال مردم از نمایشگاه بسیار چشمگیر بوده و روز جمعه نیز نمایشگاه مملو از بازدیدکنندگان بود. افشین تحفه گر می افزاید: آماری از تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه تا امروز (روز گذشته) در دست نیست اما تا پایان روز سوم نمایشگاه چهار میلیارد ریال بن خرید کتاب توسط بانک شهر به فروش رفته است. تحفه گر همچنین در خصوص گلایه از دسته بندی نشدن ناشران در نمایشگاه اظهار می کند: دسته بندی کلی نمایشگاه از نظر ناشران آموزشی و کمک آموزشی، عمومی ، کودک و نوجوان و رسانه های دیجیتال صورت گرفته است اما امکان دسته بندی موضوعی و ریز ناشران وجود نداشته، ضمن این که ما تمام تلاش مان را برای دسته بندی کتاب ها داشتیم اما به دلیل انصراف برخی ناشران و تعداد زیاد ناشران عمومی که حدود 700 ناشر بودند، برخی غرفه ها جابه جایی داشته است. وی اضافه می کند: برای کمک به مخاطبان در پیدا کردن کتاب های مدنظرشان 10 میز راهنما در نظر گرفته شده و دستگاه های الکترونیکی نیز در کنار این راهنمایان اطلاع رسانی را انجام می دهند اما به دلیل استقبال بالای مردم از نمایشگاه متاسفانه این تعداد کفاف متقاضیان را نداده و به همین دلیل باید در سال های بعد این راهنماها افزایش یابد و کمبود آن را تایید می کنیم. معاون فرهنگی و مطبوعاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان درباره گلایه های مردم از کیفیت کتاب ها هم اظهار می کند: استقبال مردم نشانگر همه چیز است و در پایان نمایشگاه آماری که از این استقبال منتشر خواهد شد طبق برآوردها خواهد گفت که مردم از این نمایشگاه راضی بودند یا نه؟ هر کدام از بازدیدکنندگان که در نمایشگاه حاضر می شوند نیز می توانند نظر خود را بیان کنند و قطعا همین نظرات راهنمای ما برای برگزاری بهتر در سال های آینده است. وی در واکنش به توئیت معاون شهردار هم می گوید : در پاسخ به معاون محترم شهردار باید بگویم به نظرم نظرات کارشناسی و تخصصی در هر حوزه را باید به کارشناسان آن حوزه سپرد.
تخفیف ها کم نشده
تحفه گر در خصوص بن تخفیف کتاب ها نیز می گوید: تخفیف ها در نمایشگاه کتاب کمتر از سال های قبل نیست و بن خرید کتاب ها 20 درصد و ناشران نیز 10 تا 20 درصد تخفیف ارائه می دهند و در مجموع حدود 40 درصد تخفیف به مخاطبان مختلف داده خواهد شد اما اگر کسی قدرت چانه زنی بیشتری دارد می تواند این کار را انجام دهد با این حال، تخفیف ها به هیچ وجه از قبل کمتر نیست. وی در خصوص قیمت بالای کتاب ها و فروش ناشران نیز اظهار می کند: تا آمارهای نهایی نمایشگاه ارائه نشود نمی توان دقیقا اعلام کرد که چه میزان فروش داشته ایم، سال گذشته ما افزایش فروش داشتیم و به نظرم امسال نیز همین اتفاق رخ دهد اما چون آمار دقیقی از نظر تعداد عنوان در  سال های گذشته در دست نیست نمی توان گفت که آیا با افزایش ارزش ریالی ، تعداد کتاب های فروش رفته نیز بیشتر شده یا خیر؟
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
دام‌پزشکی قبول شوید پزشکی بخوانید! لعیا زنگنه و ثریا قاسمی در «آقازاده» همبازی شدند قمار با «نازی های شیشه کِش!» عبور از فیلتر باVPNقانونی  تفاهم جدید آمریکا و اروپا مرگ اینستکس؟ پیامدهای تغییر قانون اساسی عراق عقب نشینی در کار نیست 5 آلبوم آماده انتشار دارم اما ... ترفند برخی نمایندگان برای دورزدن سامانه اموال! پیوند گرانی با جشن ازدواج واکنش قوه قضاییه به توئیت آشنا درباره احیای واحدهای تولیدی نمایشگاه کتاب مشهد هر سال دریغ از پارسال نظام سهمیه ای قدرت در عراق در مسیر جراحی زهر چشم وحشتناک! ماجرای رهایی مدیر گلدیران از چنگال مرد نامرئی