روزنامه ایران
1398/08/12
سینمای ایران نگران مسیر پیش روست
نرگس عاشوریخبرنگار
با پایان گرفتن تعطیلات آخر هفته، دور جدید اعتراضات به توقیف «خانه پدری» آغاز شد. در صف‌آرایی جدید معترضان به اقدام دادستانی در توقیف این فیلم، منتقدان فیلم کیانوش عیاری هم حضور داشتند. آن طور که به نظر می‌رسد مخالفان «خانه پدری» هم بر این باورند که پایین کشیدن این فیلم از پرده سینما تصمیمی غلط بوده است. نمونه‌ای از ترکیب متفاوت معترضان به این اقدام، روی آنتن شبکه سه سیما شکل گرفت. تلویزیون که در سه روز اکران فیلم «خانه پدری» حملات تندی به این فیلم داشت، جمعه شب 10 آبان‌ماه در برنامه «هفت» به ماجرای اکران فیلم کیانوش عیاری پس از توقیف 10 ساله و توقف اکران آن بعد از 3 روز نمایش پرداخت و جواد طوسی، محمد تقی فهیم و مسعود فراستی اگرچه با دیدگاه‌های متفاوت نسبت به فیلم اما متفق القول نسبت به توقیف آن انتقاداتی را مطرح کردند. با وجود این «خانه پدری» در برنامه این هفته «هفت» هم از گزند حملات تند در امان نماند و همچون هفته گذشته در بخش‌هایی از برنامه این گونه القا شد که رویه و ضوابط و مقررات قانونی در نمایش این فیلم اعمال نشده است؛ شبهاتی که از سوی سازمان سینمایی بی‌جواب نماند و روابط عمومی این سازمان روز شنبه در نامه‌ای با بیان جزئیات شفاف از روند دریافت پروانه ساخت فیلم از 27 مهرماه سال 88 تا تأیید پروانه نمایش در تاریخ ۲۳ مرداد 98 اعلام کرد که «خانه پدری» همه مراحل قانونی اکران را طی کرده است.
درخواست خانه سینما از وزیر فرهنگ و رئیس قوه قضائیه
اظهارات انتقادی به توقیف چندباره «خانه پدری» در حالی از عصر روز جمعه داغ شد که طی چند روز گذشته برخی علاقه‌مندان سینمای عیاری به این فیلمساز پیشنهاد دادند فیلمش را در فضای اینترنت منتشر کند. پیشنهادی که نه از جانب عیاری بلکه از سوی عبدالرضا کاهانی استقبال شد و این فیلمساز که چند سالی است فیلمش «ارادتمند نازنین بهاره تینا» در محاق توقیف است در پیام توئیتری با هیجان انگیز خواندن چنین پیشنهادی از مذاکره با شرکت نتفلیکس برای پخش گسترده فیلم خبر داد. در شرایطی که بحث بر سر توقف نمایش «خانه پدری» در صدر اخبار سینمایی قرار داشت و زمزمه‌هایی از احتمال توقیف «مطرب» مصطفی کیایی به گوش می‌رسید خانه سینما هم اعتراضاتش را رسانه‌ای کرد و در نامه‌ای خواهان دیدار فوری با ریاست قوه قضائیه شد. در این نامه که صبح روز شنبه 11 آبان‌ماه منتشر شد با انتقاد از جریحه دار شدن امنیت شغلی اهالی سینما و ایجاد دوگانگی در حاکمیت این حوزه، بر نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان مرجعیت قانونی تأکید شد. در بخشی از این نامه آمده است: «آیا این مرجعیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اساس «گزارش ناظران» به قوه قضائیه منتقل شده است؟»
گفتوگو راهکار مناسب برای برطرف کردن سوء‌تفاهمات
خانه سینما در حالی به اتفاقات اخیر عکس‌العمل نشان داده که در دوره فعالیت هیأت مدیره دوره چهاردهم بارها از سوی اهالی سینما و رسانه به خاطر عدم واکنش به جریانات روز سینما مورد انتقاد قرار گرفته است و پاسخ آنها به این انتقاد «کنش‌گرایی به‌جای واکنش‌گرایی و پیگیری اقدامات قانونی در سکوت خبری» بوده است. همایون اسعدیان رئیس هیأت مدیره خانه سینما در این باره به «ایران» می‌گوید: «مبنای هیأت مدیره خانه سینما در یکی دو سال گذشته این بوده که بدون جاروجنجال مطبوعاتی و با پرهیز از متشنج کردن فضای سینما، تلاش کند با روش‌های قانونی مشکلات اعضای سینما را حل کند.» او در ادامه می‌افزاید: «در پی مشکلاتی که بر سر راه تعدادی از فیلم‌ها پیش آمد از همان روز دوشنبه فعالیت‌مان را شروع کردیم و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که شاید تعامل و گفتوگو با بالاترین مرجع قضایی مناسب‌ترین راه برای برطرف کردن سوء‌تفاهم‌ها باشد.»
به‌گفته اسعدیان، روز شنبه هیأت مدیره خانه سینما در جلسه مشورتی فوری با بخشی از بزرگان و صاحبنظران سینما ضمن واکاوی مسائل روز سینما، راهکارهای مسالمت‌آمیز برای حل مشکلات را بررسی کرده است که نتایج آن بزودی منتشر خواهد شد. «درخواست از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای دفاع از حقوق اهالی سینما» در کنار «دیدار و گفتوگو با رئیس قوه قضائیه» مؤلفه‌ای است که به‌گفته اسعدیان اهالی سینما متفق‌القول در این جلسه بر آن تأکید داشته‌اند: «در کنار دیدار با آقای رئیسی درخواست اصلی ما از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است. ایشان باید حامی اهالی سینما باشند و از زیر مجموعه این وزارتخانه یعنی سازمان سینمایی مطالبه داشته باشند که از حقوق اهالی این حوزه دفاع کنند. این درخواست اهالی سینما را به اطلاع آقای وزیر خواهیم رساند»
او از به رسمیت شناختن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان مرجعیت قانونی تصمیم‌گیری در حوزه سینما به‌عنوان اصلی‌ترین مطالبه در جلسه دیدار با رئیس قوه قضائیه یاد می‌کند و می‌گوید: «متولی فرهنگ به شکل عام و سینما به‌شکل خاص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. در شرایطی که مراحل تصویب فیلمنامه و پروانه ساخت و پروانه نمایش زیر نظر این وزارتخانه فعال است و کارشناسان پروانه نمایش از جمیع جهات فیلم‌ها را بررسی می‌کنند آیا این مرجعیت از وزارت ارشاد گرفته شده و به نهاد دیگری واگذار شده است؟ اگر همچنان این مرجعیت با وزارت ارشاد است، برخوردهای مشابه هفته گذشته فضای ناامن و متشنج هم برای فیلمسازان و هم مخاطب سینما ایجاد می‌کند. مخاطب نمی‌داند چه فیلمی روی پرده می‌ماند و چه فیلمی نمی‌ماند.» اسعدیان در پاسخ به این سؤال که تا چه میزان به دستاورد جلسه گفتوگو با رئیس قوه قضائیه خوشبین است می‌گوید: «ما با امید زنده هستیم. مبنای جلسه فوری مشورتی روز شنبه هم بر همین مبنا بود که بتوانیم از برآیند نظرات قدم‌های مثبت در این زمینه برداریم.»
از رئیس هیأت مدیره خانه سینما درباره راهکار این نهاد صنفی برای برطرف کردن مشکلاتی همچون توقیف فیلم «خانه پدری» در صورت محقق نشدن جلسه دیدار با رئیس قوه قضائیه سؤال می‌پرسیم و او می‌گوید: «من دلیلی نمی‌بینم که یک نهاد صنفی (خانه سینما) امکان دیدار با بالاترین مرجع قضایی کشور را نداشته باشد. شاید با تأخیر اما به هر حال این فضای گفتوگو و دیدار شکل می‌گیرد. با همین دیدارهاست که میشود بسیاری از سوء‌تفاهم‌ها را برطرف کرد. شاید برخی اوقات اطلاعلات ناقص به آنها می‌رسد و مبنای برخی تصمیم‌ها سوء‌تفاهماتی است که فقط با این دیدارها می‌توان آن را حل کرد. اینکه سعی کنیم از هم دوری کنیم مشکلی را حل نمی‌کند.» اسعدیان در نهایت تأکید می‌کند: «وظیفه خانه سینماست که از حقوق مادی و معنوی اعضایش در هر شرایطی حمایت کند. اما اگر به هر دلیلی این دیدار به تأخیر افتد طبیعتاً تا آن زمان به راهکارهای مختلف قانونی متوسل خواهیم شد و برای استیفای حقوق اعضایمان تلاش می‌کنیم»
روز اتحاد اهالی سینما
بعد از اهالی رسانه و سینمایی‌نویس‌ها که بلافاصله بعد از توقیف «خانه پدری» اعتراضاتشان را نسبت به این تصمیم اعلام کردند، ساعاتی پس از بیانیه نهاد صنفی خانه سینما، ظهر روز شنبه نوبت به اهالی سینما رسید تا در اقدامی هماهنگ نسبت به وضعیت امروز سینما اظهارنگرانی کنند. در بیانیه‌ای که به‌صورت معناداری بعد از توقف نمایش «خانه پدری» و تعویق اکران «مطرب» منتشر شد، 200 نفر از اهالی سینما از جمله بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، اصغر فرهادی، پرویز کیمیاوی، جعفر پناهی، رخشان بنی‌اعتماد، نیکی کریمی، نوید محمدزاده و... اعتراض خود را به نبود امنیت شغلی، ممیزی‌های زیاد، روند طولانی دریافت مجوز، قاچاق فیلم‌ها، ورود سرمایه‌های مشکوک و سوءاستفاده از ارزش‌ها به بهانه فیلم ارزشی مطرح کردند. شرایط نابرابر و تبعیض‌های آشکاری که به اعتقاد سینماگران برخی فیلمسازان را با محکومیت و محرومیت روبه‌رو کرده و تعدادی را هم مجبور به مهاجرت ناخواسته کرده است. در بخشی از این بیانیه 10 ماده‌ای آمده است: «فیلم‌های ما نه تنها از دست دزدان در امان نیستند بلکه طی سالیان متمادی با تعدد مراکز تصمیم‌گیری برای سینما روبه‌رو بوده‌ایم و همواره از طرف قوای مجریه، مقننه و قضائیه و نیز نهادهای صاحب نفوذ و جریان‌ها و افراد به اصطلاح خودسر، فیلم‌های بسیاری توقیف و سانسور شده‌اند.»
سایر اخبار این روزنامه
بچه‌های آبادان و خرمشهر لایق بیش از اینها هستند
نسل نو، موسیقی نواحی را بازخوانی می‌کنند
استمرار برجام با تعادل در تعهدات طرفین
12 موضوع روز اقتصاد ایران
آسیب‌های اجتماعی را سیاه و سفید نکنیم
<دولت تعطیل> اسم رمز حمله به دولت
واردات کالاهای مشابه تولید داخل، ممنوع!
پیام صلح از زبان دیپلماسی شهری
سینمای ایران نگران مسیر پیش روست
کاش دیگر کسی درِ این انجمن را نزند
فیلتر فیلتر شکن ها در راه است
نبض مشترک
تب و تاب بازار سرمایه
مسببان مشکلات کشور طلبکار شده اند
غفلت از دلواپسان!
