برجام هنوز هم تندروها را می‌ترساند

آرمان ملي: مايک پنس، معاون رئيس‌جمهور آمريکا و ترکي فيصل رئيس پيشين سازمان اطلاعات عربستان روز چهارشنبه و به طور جداگانه ضمن حمله به توافق هسته‌اي و نتايج حاصل از آن، از اقدام ترامپ در خصوص خروج از اين توافق نامه تشکر کردند؛ اقدامي که نشان از کينه پايان ناپذير تندروهاي منطقه و جهان از برجام دارد.
برجام؛ آنچه مخالفان ترکمانچايش مي‌خوانند و موافقان امضايش را جشن مي‌گرفتند. حاصل 12 سال مذاکره و مقاومت در پرونده هسته‌اي؛ توافقي که انتظار مي‌رفت کليد حل مشکلات ايران در عرصه سياست خارجي باشد و اين روزها خود به چالشي در اين عرصه بدل شده است. آغاز پرونده به دولت هشتم بازمي‌گشت. وجود تأسيسات هسته‌اي در نطنز و اراک توسط گروهي از مخالفين افشا شد و دولت بوش پسر ادعاي نظامي بودن فعاليت‌هاي هسته‌اي جمهوري اسلامي را مطرح کرد. پس از کشمکش‌هاي اوليه و با صدور بيانيه سعدآباد در 29 مهر 1382، ايران پذيرفت فعاليت‌هاي هسته‌اي خود را داوطلبانه به حالت تعليق درآوَرَد. در مقابل سه کشور فرانسه، انگلستان و آلمان نيز تعهد دادند حق ايران را براي استفاده صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي به رسميت بشناسند، امنيت ملي ايران را خدشه‌دار نکنند، مساله ايران در شوراي حکام رفع و رجوع شود و جمهوري اسلامي ايران به راحتي بتواند به فناوري‌هاي مدرن جهاني دسترسي داشته باشد. دو سال بعد و در حالي که اروپا در عمل به تعهداتش ناکام مانده بود، ايران تصميم گرفت که تعليق را بردارد. مذاکرات در دولت نهم ادامه يافت، پرونده ايران به شوراي امنيت ارجاع شد و به مرور تحريم‌هايي سنگين بر ملت ايران تحميل شد. ادامه مذاکرات در دولت دهم هم به جايي نرسيد و شرايط براي ايران که به ذيل فصل هفتم منشور سازمان ملل رفته بود، هرروز سخت‌تر مي‌شد. در سال 1391 علي اکبر صالحي مأموريت يافت که از طريق عمان مذاکراتي را با آمريکايي‌ها آغاز کند. وزير وقت امور خارجه در باره اين مذاکرات مي‌گويد: «در آن زمان ايران يک نامه رسمي از سلطان عمان گرفت و آقاي ويليام برنز در حضور سلطان اعلام کرد که آمريکا غني‌سازي ايران را به رسميت مي‌شناسد»؛ مذاکراتي که به گفته علي اکبر صالحي به رغم مخالفت رئيس دولت دهم و دبير وقت شوراي عالي امنيت ملي با هدايت رهبري صورت گرفت و سرآغازي براي امضاي برجام شد. با روي کار آمدن دولت يازدهم روند مذاکرات سرعت گرفت. در همان سال (1392) توافق ژنو امضا شد و دو سال بعد برجام حاصل شد؛ توافقي ضامن صلح و رافع تحريم که حمايت جامعه جهاني را پشت سر خود داشت. در سال 1397 دولت جديد آمريکا به صورت يکجانبه از توافق هسته‌اي 2015 خارج شد. ترامپ ايران را «ملت ترور» خواند و با اعمال تحريم‌هايي جديد در صدد پياده‌سازي سياست «فشار حداکثري» برآمد. تهران اما راهبرد «صبر استراتژيک» را برگزيد. کاخ سفيد تلاش داشت تا به بهانه‌هاي واهي و ساختگي به ايجاد اجماع جهاني عليه ايران برسد. در همين راستا به مرزهاي هوايي ايران تجاوز شد، نفتکش ايران هدف توقيف قرار گرفت و تلاش شد ديگر کشورها براي ايجاد ائتلاف عليه تهران همراه شوند. با اين وجود واکنش ايران به همه اين سناريوها کار را براي آمريکايي‌ها سخت کرد. پهپاد آمريکايي در آسمان ايران شکار شد، نفتکشي انگليسي به سبب تخلف توقيف گشت و ايجاد ائتلاف نظامي در خليج فارس شکست خورد. در موضوع برجام نيز کاهش گام به گام تعهدات از ارديبهشت 98 ورق را به نفع ايران برگرداند و شرايط طوري رقم خورد که اين روزها اروپا به رهبري فرانسه مصّرانه در تلاش است تا راهي براي احقاق حقوق اقتصادي ايران پيدا کند. با اين حال مخالفان برجام اين روزها و به رغم احتضار حال اين توافق نيز دست از سر آن برنمي‌دارند و بر آن مي‌تازند.
تقدير از ترامپ براي خروج از توافق
معاون رئيس‌جمهور آمريکا روز چهارشنبه ضمن تحسين سياست‌هاي دونالد ترامپ طي سه سال گذشته، از اقدام او براي خروج از توافق هسته‌اي قدرداني کرد. مايک پنس طي سخنراني خود در گردهمايي سالانه بنياد هريتيج به تقدير از عملکرد دونالد ترامپ رئيس‌جمهور کشورش و دولت او در سه سال گذشته پرداخت. پنس در بخشي از سخنان خود به خروج ترامپ از توافق هسته‌اي 2015 اشاره کرد و مدعي شد که آمريکا با اين کار، در برابر بزرگ‌ترين حامي تروريسم در دنيا ايستاد. وي در ادامه گفت که خروج از توافق هسته‌اي سبب شده است تا ارسال بسته‌هاي پول نقد به ايران متوقف شود. معاون رئيس‌جمهور آمريکا همچنين در اين سخنراني به تصميم ترامپ براي خروج نيروهاي آمريکايي از شمال سوريه اشاره کرد و آن را مورد تقدير قرار داد.


ايراني‌ها مذاکره‌کنندگان باهوشي هستند
رئيس پيشين سازمان اطلاعات عربستان با طرح ادعاهاي بي‌اساس عليه جمهوري اسلامي ايران گفت: همان طور که مي‌دانيد ايراني‌ها مذاکره کنندگان باهوشي هستند. ترکي الفيصل، در گفت‌وگو با روزنامه آلماني دي ولت گفت: فکر کنيد و خوب دقت کنيد که ايراني‌ها در سال 2009 ميلادي چه چيزي به ميز مذاکره آورده‌اند، سازمان ملل تحريم‌هاي بسيار سختي عليه ايران وضع کرد، اين مساله‌اي است که بار ديگر به آن نياز داريم و نبايد تحريم‌هاي نظامي را امري بعيد بدانيم. او مدعي شد: اکنون به خوبي توجه کنيد که بعد از اينکه توافق هسته‌اي به وجود آمد ايراني‌ها چکار کردند؟ آيا در دفترهاي خود نشستند و گفتند بسيار خوب الان مي‌توانيم براي ملتمان راه و مدرسه بسازيم؟ خير آنها از شبه نظاميان حمايت کردند و مردم اروپا را کشتند بنابراين توافق هسته‌اي آنها را از کارهايشان منع نکرد، خلاصه دونالد ترامپ در اين مساله حق دارد. ترکي فيصل همين طور عليه طرح فرانسه براي نجات برجام موضع گرفت و آن را خيانتي به دنيا خواند. به نظر مي‌رسد تا زماني که توافق هسته‌اي کاملا از بين نرفته باشد و وضعيت ايران مشابه پيش از امضاي برجام نشود، دست از سر اين توافق بر نخواهند داشت؛ چرا که چارچوب‌هاي محکم برجام مانع از رسيدن اين تندروها به اهداف ضد ايراني‌شان است.